CRvB, 30-03-1999, nr. 97/5836ABW, nr. 97/5837ABW, nr. 97/5838ABW

februari 1999, waar appellant in persoon is verschenen, terwijl gedaagde zich heeft doen vertegenwoordigen door M.R.J. Dijkstra, werkzaam bij de gemeente

Dongeradeel.

augustus 1995 besloten in de kosten van de bril geen bijstand te verlenen, op de grond dat de kosten niet noodzakelijk zijn in de zin van de ABW of behoren tot de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan.

Appellant heeft tegen dit besluit een bezwaarschrift ingediend, zich tijdens een op 3 november 1995 gehouden hoorzitting laten bijstaan door mr B.R. Tromp, advocaat te Buitenpost, en aldaar gedaagde alsnog toestemming gegeven om schriftelijk de voor de beoordeling van de aanvraag benodigde gegevens op te vragen bij de opticien Hans Anders.

Overeenkomstig een door de hoorcommissie sociale zekerheid uitgebracht advies heeft gedaagde bij besluit van

15 december 1995 het volgende overwogen en beslist:

Namens appellant heeft mr B.R. Tromp, voornoemd, tegen dit besluit beroep ingesteld. Vervolgens heeft gedaagde bij besluit van 9 januari 1996 appellant tot een bedrag van f 75,-- bijstand verstrekt in de kosten van het brilmontuur op grond van de volgende overwegingen:

Appellant heeft in een aanvullend beroepschrift van

28 februari 1996 gesteld dat multifocale glazen voor hem medisch noodzakelijk zijn, om volledige vergoeding van de door hem aangeschafte brillenglazen en om vergoeding van smartengeld, renteschade en proceskosten verzocht.

De rechtbank heeft het ingestelde beroep ongegrond verklaard op grond van de volgende overwegingen:

Hetgeen appellant in hoger beroep heeft aangevoerd, heeft de Raad niet tot het oordeel kunnen leiden dat gedaagdes besluit om ter tegemoetkoming in de kosten van de op

24 mei 1995 aangeschafte bril een bedrag van

(f 342,-- + f 75,-- =) f 417,-- te vergoeden in rechte geen stand kan houden. In aansluiting op hetgeen de rechtbank heeft overwogen merkt de Raad op dat appellant uit gedaagdes brief van 26 juni 1995 had kunnen begrijpen dat het voor de beoordeling van zijn aanvraag van belang was of hij al dan niet aangewezen was op het dragen van multifocale brillenglazen. Nu appellant op dit punt

slechts heeft gesteld dat deze glazen voor hem medisch noodzakelijk zijn en zelfs geen begin van bewijs van de juistheid van die stelling heeft geleverd, kan niet worden gezegd dat gedaagde in zijn onderzoeksplicht tekort is geschoten. Evenmin kan in het geval van appellant worden aangenomen dat de meerkosten van multifocale glazen ten opzichte van bifocale glazen gerekend kunnen worden tot de noodzakelijke kosten van het bestaan.

De aangevallen uitspraak komt dan ook voorzover deze betrekking heeft op het geschil met betrekking tot de bril voor bevestiging in aanmerking.

Gegeven dit oordeel is er geen plaats voor een veroordeling van gedaagde tot vergoeding van smartengeld en renteschade.

Ook voor een proceskostenveroordeling als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) acht de Raad in dit geding geen termen aanwezig.

97/5836 en 5838 ABW

Appellant heeft in een op 26 juni 1995 bij gedaagde ingekomen aanvraagformulier verzocht hem bijstand te verlenen in de kosten van rechtsbijstand tijdens bezwaar en beroep tegen het niet verlenen van bijzondere bijstand in de kosten van de bril door gedaagde, om vergoeding van reis- en verblijfkosten en van alle kosten die noodzakelijk zijn voor die procedure.

Gedaagde heeft deze aanvraag afgewezen bij besluit van

augustus 1995 op grond van de volgende overwegingen:

Appellant heeft op 8 september 1995 tegen dit besluit een bezwaarschrift ingediend en zich tijdens een op

3 november 1995 gehouden hoorzitting laten bijstaan door meergenoemde mr Tromp.

Op 3 november 1995 heeft appellant, onder verwijzing naar de op 26 juni 1995 ingekomen aanvraag, gedaagde verzocht de volgende kosten te vergoeden:

Gedaagde heeft dit verzoek afgewezen bij besluit van

22 november 1995, op de grond dat de kosten van rechtsbijstand en de daarbij behorende reiskosten niet noodzakelijk zijn in de zin van de ABW, of omdat deze kosten behoren tot de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan. Appellant heeft tegen dit besluit op 13 december 1995 een bezwaarschrift ingediend en is op 3 april 1996 door de hoorcommissie sociale zekerheid gehoord.

Overeenkomstig de door de hoorcommissie sociale zekerheid uitgebrachte adviezen heeft gedaagde bij besluiten van

15 december 1995 en van 15 mei 1996 de ingediende be-zwaarschriften ongegrond verklaard. Naar het oordeel van gedaagde is de aanvraag terecht afgewezen op basis van het beleid, dat is vastgelegd in een interne richtlijn van 6 september 1994. Deze richtlijn luidt als volgt:

De rechtbank heeft de tegen deze besluiten ingestelde beroepen ongegrond verklaard. Naar het oordeel van de rechtbank gaat gedaagdes beleid de grenzen van een redelijke beleidsbepaling niet te buiten en uit de eerdere tussen partijen gewezen uitspraak van de Raad van

20 april 1995 volgt niet dat een uitzondering op dat beleid moet worden gemaakt.

Appellant heeft in hoger beroep onder meer naar voren gebracht dat het beleid van gedaagde in strijd is met de ABW, en om vergoeding van renteschade, het stellen van een termijn voor het nemen van een nieuw besluit en om het opleggen van een dwangsom verzocht.

Dienaangaande overweegt de Raad het volgende.

In zijn uitspraak van 20 april 1995, gepubliceerd in

JABW 1995/277, heeft de Raad met betrekking tot appellants aanvraag van 11 juni 1992 om bijstand in de kosten van een eerdere procedure tegen gedaagde betreffende de (gedeeltelijke) afwijzing van appellants aanvraag om bijstand voor een bril van 6 maart 1992 onder meer het volgende overwogen:

Die conclusie luidt in het voorliggende geval niet an-ders, voorzover het gaat om de in verband met verleende toevoegingen op grond van de Wet op de rechtsbijstand (Wrb) door appellant verschuldigde eigen bijdragen in de procedures die hebben geleid tot gedaagdes besluiten op bezwaar van 15 december 1995 en 15 mei 1996.

De Raad merkt daarbij op dat de in gedaagdes richtlijn neergelegde categoriale beperking tot kosten van daarin vermelde gerechtelijke procedures in strijd is met artikel 18a van het Bijstandsbesluit landelijke normering (BLN), omdat daarmee wordt miskend dat de noodzaak voor het verlenen van rechtsbijstand in beginsel ook kan worden aangenomen indien op grond van een toevoeging krachtens de Wrb een toevoeging is verleend ter zake van andere in de Nederlandse rechtssfeer liggende rechtsbelangen dan het verwerven of behouden van inkomen. Gelet op de aard van de onderhavige procedures in de kosten waarvan bijstand is gevraagd, is de Raad van oordeel dat deze kosten in de omstandigheden van appellant gerekend moeten worden tot de noodzakelijke kosten van het bestaan.

In het gegeven dat appellant niet aanstonds gedaagde toestemming heeft gegeven om voor de beoordeling van zijn aanvraag van 24 mei 1995 noodzakelijke informatie bij de opticien te vergaren ziet de Raad onvoldoende grond om tot een ander oordeel te komen, nu niet kan worden gezegd dat de procedures uitsluitend voortkomen uit die aanvankelijke weigering van appellant.

Uit de gedingstukken blijkt voorts dat gedaagde heeft vastgesteld dat bij appellant in het draagkrachtjaar lopend van 1 mei 1995 tot 1 mei 1996 geen draagkracht aanwezig was en dat het in artikel 18, eerste lid, van het BLN genoemde drempelbedrag reeds is verrekend. Derhalve dient voor de in de opgave van 3 november 1995 vermelde eigen bijdragen bijstand te worden verleend.

Wat betreft de in appellants opgave van 3 november 1995 vermelde reiskosten in oktober/november 1995 merkt de Raad op dat die in beginsel voor verlening van bijstand in aanmerking kunnen komen, voorzover zij daadwerkelijk zijn gemaakt en de hoogte daarvan redelijk is. Het is primair aan gedaagde om dit nader te beoordelen. Dat geldt ook voor de reiskosten van appellant in verband met het bijwonen van de hoorzitting op 3 april 1996.

Uit het tot nu toe overwogene volgt dat de aangevallen uitspraak voor vernietiging in aanmerking komt voorzover daarbij de hier besproken besluiten op bezwaar in stand zijn gelaten. Die besluiten komen wegens strijd met artikel 18a van het BLN voor vernietiging in aanmerking. In verband hiermee kan onbesproken blijven hetgeen appellant overigens als grieven tegen deze besluiten heeft aangevoerd. Gedaagde zal ter zake van de genoemde eigen bijdragen en reiskosten in bezwaar een nader besluit dienen te nemen met inachtneming van 's Raads uitspraak.

In het vorenstaande ligt tevens besloten dat die besluiten van gedaagde onrechtmatig zijn en dat appellant daardoor schade heeft geleden. Die schade bestaat in elk geval in de vertraagde uitbetaling van de hem toekomende vergoeding van twee maal f 110,--. Onbekend is echter nog hoe het nadere besluit van gedaagde zal gaan luiden met betrekking tot de reiskosten van appellant in bezwaar. Daarom ligt het thans niet op de weg van de Raad om zich over de door appellant gevorderde renteschade uit te spreken. Gedaagde zal bij het nemen van het nadere besluit tevens aandacht moeten besteden aan de vraag in hoeverre er termen aanwezig zijn om renteschade in de vorm van wettelijke rente te vergoeden.

De Raad ziet thans onvoldoende grond om te bepalen dat de gemeente Dongeradeel een dwangsom verbeurt indien en zolang gedaagde niet voldoet aan zijn uitspraak. Wel acht hij termen aanwezig om met toepassing van artikel 8:72, vijfde lid, van de Awb te bepalen dat gedaagde binnen twee maanden na de dag van verzending van deze uitspraak opnieuw in de zaak moet hebben voorzien.

Met betrekking tot de gevraagde vergoeding van reiskosten voor het bijwonen van de zittingen van de rechtbank en de Raad en de kosten van de in beroep verleende rechtsbijstand overweegt de Raad ten slotte dat het Besluit proceskosten bestuursrecht (Stb. 1993, 763) in deze als een ten opzichte van de ABW voorliggende voorziening als bedoeld in artikel 1a van de ABW moet worden beschouwd.

De Raad zal gedaagde tot vergoeding van die kosten veroordelen met toepassing van artikel 8:75 van de Awb. Deze kosten worden begroot op f 710,-- voor verleende rechtsbijstand en op f 9,36 aan reiskosten in eerste aanleg en op f 78,98 aan reiskosten in hoger beroep.