De door de rechtbank in voetnoten als processen-verbaal aangeduide (bewijs)middelen en de als bijlagen daarbij gevoegde schriftelijke bescheiden, zijn in de wettelijke vorm opgemaakt door personen die daartoe bevoegd zijn en voldoen ook overigens aan de daarna bij de wet gestelde eisen. De rechtbank merkt op dat het originele dossier niet voorzien is van een doorlopende paginanummering. Indien een vindplaatsvermelding aangeduid staat, verwijst deze naar de doorlopende paginanummering van het digitale dossier van 08-TGO-06, opgemaakt op 7 oktober 2013. Ook de schriftelijke bescheiden die na de sluitingsdatum van voornoemd proces-verbaal aan het dossier zijn toegevoegd, zijn niet doorgenummerd.
Rb. Limburg, 23-04-2015, nr. 04/650063-06
ECLI:NL:RBLIM:2015:3471
- Instantie
Rechtbank Limburg
- Datum
23-04-2015
- Zaaknummer
04/650063-06
- Vakgebied(en)
Strafrecht algemeen (V)
Materieel strafrecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:RBLIM:2015:3471, Uitspraak, Rechtbank Limburg, 23‑04‑2015; (Eerste aanleg - meervoudig)
Hoger beroep: ECLI:NL:GHSHE:2017:712
ECLI:NL:RBLIM:2014:138, Uitspraak, Rechtbank Limburg, 10‑01‑2014; (Mondelinge uitspraak)
Uitspraak 23‑04‑2015
Inhoudsindicatie
Levenslange gevangenisstraf resp. gevangenisstraf van 30 jaar voor dubbele moord en het vervolgens wegmaken en gedurende 8 jaar verborgen houden van de stoffelijke overschotten. De zaak is in de media bekend geworden als de Venrayse moordzaak. De twee verdachten in deze zaak zijn veroordeeld voor het liquideren van twee Marokkaanse jongens, die op heterdaad werden betrapt tijdens het rippen van een hennepplantage. Daarnaast zijn beide verdachten veroordeeld voor het wegmaken van de stoffelijke overschotten na de moord en het vervolgens gedurende 8 jaar verborgen houden van die stoffelijke overschotten. Al die tijd hebben de nabestaanden in onwetendheid verkeerd over het lot van de twee jongens. De rechtbank is van oordeel dat ten aanzien van de ene verdachte niet kan worden volstaan met een andere straf dan levenslange gevangenisstraf, gelet op de gruwelijke feiten en zijn leidinggevende en nietsontziende rol hierin. De medeverdachte wordt, gelet op zijn specifieke rol bij de gruwelijke feiten, wel nog perspectief geboden op terugkeer in de maatschappij. Hij is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 30 jaar.
Partij(en)
RECHTBANK LIMBURG
Zittingsplaats Maastricht
Strafrecht
Parketnummer : 04/650063-06
Datum uitspraak : 23 april 2015
Tegenspraak
Vonnis van de rechtbank Limburg, meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken,
in de zaak tegen:
[verdachte] ,
geboren te [geboortegegevens verdachte],
thans gedetineerd in Penitentiaire Inrichting Zuid Oost, Huis van Bewaring Roermond, Keulsebaan 530 Roermond.
1. Het onderzoek van de zaak
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van
8 november, 20 december in het jaar 2013, 10 januari, 23, 24 en 25 april, 16 juni,
8 en 9 september, 4, 6 en 11 november, 4 en 9 december in het jaar 2014,
26 en 27 februari, 5 en 6 maart, 19 en 20 maart en 9 april in het jaar 2015.
Op 4 november 2014 heeft in de loods aan de [adres 1] te Venray een schouw plaatsgevonden. Daarbij waren de officieren van justitie, de verdachte en
mr. P.H.P. van Vugt aanwezig. Op 9 april 2015 is het onderzoek ter terechtzitting gesloten.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officieren van justitie en van wat de verdachte en zijn raadsman, mr. P.H.P. van Vugt, advocaat te Eindhoven naar voren hebben gebracht.
2. De tenlastelegging
De ter terechtzitting van 26 februari 2015 gewijzigde tenlastelegging is als bijlage aan dit vonnis gehecht.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat de verdachte:
Feit 1 : [slachtoffer 1] heeft vermoord dan wel [slachtoffer 1] heeft gedood;
Feit 2 : [slachtoffer 2] heeft vermoord dan wel [slachtoffer 2] heeft gedood;
Feit 3 : de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] heeft
verborgen/weggevoerd/weggemaakt/vernietigd;
Feit 4 : opzettelijk 910 hennepplanten heeft geteeld/bereid/bewerkt/verwerkt dan wel
aanwezig heeft gehad.
3. De voorvragen
De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie
De rechtbank heeft het openbaar ministerie ter terechtzitting van 8 november 2013 ten aanzien van het ten laste gelegde onder feit 4 niet-ontvankelijk verklaard in de vervolging, omdat de verjaringstermijn inmiddels was verstreken.
De rechtbank overweegt wat betreft de ontvankelijkheid van het openbaar ministerie ten aanzien van het ten laste gelegde onder feit 3 als volgt.
De rechtbank heeft ter terechtzitting van 8 november 2013 geoordeeld dat er geen sprake is van verjaring van het onder feit 3 ten laste gelegde voor zover de tenlastelegging ziet op het wegmaken of verbergen van de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2]. Dit zijn immers voortdurende en dus doorlopende delicten. Het openbaar ministerie is ten aanzien van dit deel van de tenlastelegging dan ook zonder meer ontvankelijk.
Met betrekking tot de overige elementen van het onder feit 3 ten laste gelegde was nader onderzoek nodig, met name naar de vraag of er op enig moment een stuitingshandeling heeft plaatsgevonden. De rechtbank stelt voorop dat de verjaringstermijn voor de overige hiervoor genoemde elementen 6 jaar bedraagt (artikel 70 Wetboek van Strafrecht). Dat betekent dat het onder feit 3 ten laste gelegde, voor zover de tenlastelegging ziet op het wegvoeren of vernietigen van de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2], op 12 mei 2012, zou verjaren. De verjaringstermijn vangt namelijk aan op de dag na die waarop het feit is gepleegd (artikel 71 Wetboek van Strafrecht).
Elke daad van vervolging stuit echter de verjaring, waarna een nieuwe verjaringstermijn van - in dit geval 6 jaar - aanvangt.
Volgens het openbaar ministerie is de verjaring gestuit door opening van het gerechtelijk vooronderzoek tegen [verdachte] op 2 december 2006 en de aanhouding op 30 oktober 2012.
Uit de stukken, de vordering gerechtelijk vooronderzoek van het openbaar ministerie en het bevel inverzekeringstelling van de hulpofficier van justitie, blijkt alleen dat die zien op de verdenking van moord c.q. doodslag van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] en niet op het vernietigen of verbergen van de lichamen als bedoeld in artikel 151 Wetboek van Strafrecht. Een beschuldiging op basis van dat artikel komt in die stukken in het geheel niet voor.
Nu andere daden van vervolging niet door het openbaar ministerie zijn aangevoerd en de rechtbank niet zijn gebleken uit het onderzoek, moet worden geconcludeerd dat feit 3 voor zover de beschuldiging ziet op het wegvoeren of vernietigen van de lichamen van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] sinds 12 mei 2012 is verjaard. Daarmee is het openbaar ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging met betrekking tot die onderdelen.
Zoals reeds is beslist geldt dit niet voor het wegmaken of verbergen van die stoffelijke overschotten. De beschuldiging op deze onderdelen blijft dus in stand.
4. De beoordeling van het bewijs
4.1
Het standpunt van de officieren van justitie
De officieren van justitie hebben zich op het standpunt gesteld dat de feiten 1 en 2 primair, in die zin dat de verdachte samen met medeverdachte [naam medeverdachte] [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] in de loods aan de [adres 1] te Venray heeft vermoord, bewezen kunnen worden verklaard. Volgens het openbaar ministerie heeft de verdachte vervolgens samen met medeverdachte [naam medeverdachte] de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] verborgen gehouden en weggevoerd. Ook feit 3 kan daarmee bewezen worden verklaard.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft vrijspraak bepleit van de onder feit 1 en 2 ten laste gelegde feiten, omdat niet kan worden bewezen dat er sprake was van een nauwe en bewuste samenwerking tussen de verdachte en medeverdachte [naam medeverdachte]. Indien de lezing van verdachte namelijk wordt gevolgd, kreeg hij - nadat hij naar aanleiding van een alarmmelding naar de loods aan de [adres 1] te Venray was gegaan - van medeverdachte [naam medeverdachte] een vuurwapen. Verdachte wist echter niet wat hij met dat vuurwapen moest doen en niet is gebleken dat hij het vuurwapen heeft gebruikt. Verdachte kreeg het wapen naar eigen zeggen van medeverdachte [naam medeverdachte], omdat onduidelijk was wat hij in de loods aan de [adres 1] te Venray zou tegenkomen. De raadsman heeft zich wat betreft de bewezenverklaring van het onder feit 3 ten laste gelegde aan het oordeel van de rechtbank gerefereerd.
4.3
Het oordeel van de rechtbank1.
Leeswijzer
De rechtbank zal in verband met de overzichtelijkheid eerst aangeven hoe de beslissing is opgebouwd.
De rechtbank zal allereerst, na een korte inleiding (1) bespreken wat aan [naam medeverdachte] (hierna: “[naam medeverdachte]”) en [verdachte] (hierna: “[verdachte]”) wordt verweten (2). Na enkele algemene feiten die uit het dossier en uit het onderzoek ter terechtzitting zijn gebleken en voor een goed begrip van de verdere inhoud van het vonnis noodzakelijk zijn opgesomd te hebben (3), is kort weergegeven wat de verdachten hebben verklaard over het ten laste gelegde (4).
Nu de beide verdachten in feite naar elkaar wijzen als de (enige) schuldige, is de beslissende vraag voor de rechtbank aan welke verklaring, die van [verdachte] of die van [naam medeverdachte], geloof wordt gehecht.
Om die vraag te beantwoorden zal de rechtbank vervolgens (5) de criteria benoemen die gebruikt zijn bij de beoordeling van de betrouwbaarheid van de verklaringen van beide verdachten. Daarna (6) worden de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte] aan die criteria getoetst om beredeneerd tot een keuze te komen.
Het volgende onderdeel (7) betreft een bespreking van de feitelijke toedracht, onderverdeeld in diverse onderdelen.
Vervolgens (8) zal de rechtbank in het vonnis van elke verdachte de rol die hij al dan niet bij deze gebeurtenissen heeft gespeeld, bespreken. Daarna zal de rechtbank daaraan de conclusie verbinden of deze rol een strafrechtelijk verwijt met zich mee brengt en zo ja, welk.
Daar waar de rechtbank tot een bewezenverklaring komt, zal het vonnis overwegingen met betrekking tot de strafmaat en een bespreking van de vorderingen van de benadeelde partijen bevatten.
Het oordeel van rechtbank zal dus bestaan uit de volgende onderdelen:
- 1.
Inleiding;
- 2.
Verwijt aan [naam medeverdachte] en [verdachte];
- 3.
Algemene feiten en omstandigheden die uit het dossier en uit het onderzoek ter
terechtzitting zijn gebleken
4. Verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte] over het ten laste gelegde;
5. Criteria voor toetsing van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte];
6. De beoordeling van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte];
7. Bespreking van de feitelijke toedracht en weergave van de bewijsmiddelen;
8. Rollen verdachten en strafrechtelijke kwalificatie.
1. Inleiding
Op 11 mei 2006, omstreeks 16:00 uur, werd de politie in kennis gesteld van de vermissing van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2]. Uit politieonderzoek bleek dat [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] in de nacht van 10 op 11 mei 2006 hadden ingebroken in een loods achter café
[naam café] aan de [adres 1] te Venray, terwijl [persoon 1] op de uitkijk stond. [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] hebben zich de toegang tot deze loods verschaft door de houten luiken aan de achterkant van de loods, open te breken. In de loods bevond zich zowel op de begane grond als op de eerste verdieping een hennepkwekerij. Deze kwekerijen waren in opdracht van [naam medeverdachte] gebouwd en ingericht. [verdachte] heeft diverse werkzaamheden verricht ten behoeve van deze kwekerijen.
2. Verwijt aan [naam medeverdachte] en [verdachte]
[naam medeverdachte] en [verdachte] worden beiden beschuldigd betrokken te zijn geweest bij het doden van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] in de nacht van 10 op 11 mei 2006 in de loods en het nadien verbergen, wegvoeren, wegmaken of vernietigen van hun stoffelijke overschotten.
3. Algemene feiten en omstandigheden die uit het dossier en uit het onderzoek
ter terechtzitting zijn gebleken
Werkzaamheden van [naam medeverdachte] en [verdachte] in 2006
[naam medeverdachte] was in 2006 werkzaam in de grootschalige hennepteelt en had ongeveer 10 hennepkwekerijen in woningen gebouwd. Deze hennepkwekerijen werden professioneel ingericht: de kwekerijen waren onder meer voorzien van warmtewerende folie en automatische brandblussers. Daarnaast hingen er camera’s in de hennepkwekerijen die dienden ter voorkoming van diefstal en om de temperatuur in een kwekerij te monitoren.
Rolverdeling
[naam medeverdachte] regelde alles rondom de hennepteelt. Hij kwam aan de adressen van de woningen waarin een hennepkwekerij kon worden opgebouwd. [naam medeverdachte] was - naar eigen zeggen - de architect: hij kon zien hoe een ruimte zo efficiënt mogelijk kon worden benut voor de hennepteelt. Op het moment dat een kwekerij werd opgebouwd, gaf [naam medeverdachte] aanwijzingen. Hij bouwde zelf geen kwekerijen op. [verdachte] hielp mee met de opbouw van de hennepkwekerijen, onderhield deze en had contact met de bewoners van de woningen van de hennepkwekerijen. Indien door een camera beweging werd gedetecteerd in een kwekerij of de temperatuur in een kwekerij toenam, kreeg [verdachte] van deze camera een alarmmelding op zijn mobiele telefoon. [naam medeverdachte] moest in ieder geval geïnformeerd worden als een hennepkwekerij werd geript, de politie een inval deed of de opbrengst van de hennepkwekerij op een andere wijze in gevaar kon komen.
Voertuigen
De volgende voertuigen werden ten behoeve van de hennepteelt gebruikt:
- -
een witte Ford Transit bus met het kenteken [kenteken 1] dat op naam van [persoon 2] stond en door [verdachte] en [persoon 2] werd gebruikt;
- -
een Mercedes-Benz bus type 212 D met het kenteken [kenteken 2], aanvankelijk geel met het opschrift en het logo “[naam bedrijf]”, maar ten tijde van de inbeslagneming wit aan de buitenzijde. Het kenteken van deze bus stond op naam van [persoon 3] en de bus werd door [verdachte] en [persoon 2] gebruikt.
Medewerkers
[naam medeverdachte] had onder meer [verdachte], [persoon 2] en [persoon 4] in dienst ten behoeve van de hennepteelt. Dit personeel betaalde [naam medeverdachte] uit de opbrengsten van de hennepteelt.
Panden
[naam medeverdachte] beschikte in 2006 over twee woningen, te weten: de woning aan de [adres 2] te Arcen en de woning aan [adres 3] te Brüggen-Bracht (Duitsland). Hij verbleef het grootste deel van zijn tijd in de laatstgenoemde woning.
Verder had hij de volgende panden ter beschikking ten behoeve van de hennepteelt:
- -
de loodsen aan de [adres 4] te Tegelen werden door [naam medeverdachte] onder de naam [alias] (de meisjesnaam van [naam medeverdachte]’ moeder) gehuurd. Deze loodsen fungeerden als “basis”. In deze loodsen waren veel (gebruikte) kweekspullen opgeslagen;
- -
de loods aan de [adres 1] te Venray. In deze loods stonden ongeveer 1.000 hennepplanten verdeeld over de beneden- en de bovenverdieping;
- -
de garagebox aan de [adres 5] te Venlo. In deze garagebox stonden onder meer persoonlijke spullen van [naam medeverdachte].
4. Verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte] over het ten laste gelegde
Verklaring van [naam medeverdachte]
heeft - op hoofdlijnen - het volgende verklaard over 11 en 12 mei 2006.
In de nacht van 11 mei 2006 belde [verdachte] met de mededeling dat er problemen waren in de hennepkwekerij aan de [adres 1] in Venray. Het alarm was afgegaan. [naam medeverdachte] heeft hem gezegd dat hij er maar naar toe moest gaan. [naam medeverdachte] was toen in Brüggen-Bracht. Hij had aanvankelijk geen zin om er zelf naar toe te gaan, maar omdat [verdachte] hem nogmaals belde en in paniek was, heeft hij gezegd dat hij ook zou komen. Onderweg heeft [naam medeverdachte] nog telefonisch contact gehad met [verdachte] en heeft hij hem gezegd dat hij maar lawaai moest maken zodat ze zouden vluchten. Aangekomen in Venray heeft [naam medeverdachte] zijn auto om de hoek gezet. [verdachte] kwam naar hem toe lopen. [naam medeverdachte] zag dat [verdachte] drugs had gebruikt. Volgens [verdachte] waren er twee jonge Marokkanen in het weedhok. [naam medeverdachte] heeft hem nogmaals gezegd dat hij kabaal moest maken en [verdachte] gevraagd of hij “iets” bij zich had. [verdachte] zei dat hij ergens iets had neergelegd. Daarna ging [verdachte] weg, in de richting van het pand. [naam medeverdachte] is buiten blijven wachten en na ongeveer 10 minuten kwam [verdachte] terug. Hij vertelde dat er problemen waren geweest: een van de mensen had iets op hem gericht en toen had hij moeten schieten. [verdachte] zei dat ze daar lagen, die gasten. [naam medeverdachte] heeft toen tegen [verdachte] gezegd: weg hier. Ze zijn toen naar de loods in Tegelen gereden. Daar heeft [verdachte] aan [naam medeverdachte] verteld dat het wapen nog in het pand lag, waarop [naam medeverdachte] tegen [verdachte] gezegd heeft: “dan hebben ze je zo”. [verdachte] vroeg daarop of het anders zou zijn als hij het zou gaan opruimen. [naam medeverdachte] heeft dat beaamd en hem gezegd dat hij er niets mee te maken wilde hebben.
[naam medeverdachte] is toen naar Brüggen-Bracht gereden en [verdachte] zou met de Ford bus naar Venray gaan. Een paar uur later (een tot anderhalf of twee tot tweeëneenhalf uur) is [verdachte] bij [naam medeverdachte] thuis gekomen, in Brüggen-Bracht. [naam medeverdachte] heeft toen buiten met hem op het terras gesproken. [verdachte] zei dat hij de lichamen in de bus had gelegd, dat hij het wapen of de wapens had weggegooid en dat de bus met daarin de lichamen in de loods aan de [adres 4] in Tegelen stond. Daar was [naam medeverdachte] woedend over.
Volgens [naam medeverdachte] heeft zijn vriendin [naam vriendin] dit gesprek meegekregen. [naam vriendin] moest toen nog haar zoontje naar school brengen, aldus [naam medeverdachte].
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn daarna naar Tegelen gegaan. [persoon 2] en [persoon 4] waren daar ook. Ze zijn vervolgens naar de loods aan de [adres 1] in Venray gegaan om de hennep te oogsten. [persoon 2] en [persoon 4] zijn daarna naar Blerick gegaan om de geoogste hennep te knippen. [naam medeverdachte] is de hele tijd in de buurt van Blerick gebleven. Laat in de middag, rond 17:00-18:00 uur, heeft [naam medeverdachte] [verdachte] weer gezien, buiten bij de loods in Tegelen. [verdachte] heeft toen tegen hem gezegd, dat hij de Ford bus met de lichamen ’s avonds weg zou brengen.
Laat in de avond heeft [naam medeverdachte] [verdachte] opnieuw ontmoet. [verdachte] vertelde toen dat alles was opgeruimd en dat de Ford bus leeg in de garagebox aan de [adres 5] in Venlo stond. Over de Ford bus wil [naam medeverdachte] verder niets zeggen, op advies van zijn advocaat.
De dag erna moest [naam medeverdachte] naar Turkije. Hij heeft [verdachte] toen meegenomen omdat hij “helemaal van het padje was”. [naam medeverdachte] heeft nooit gevraagd aan [verdachte] waar hij de lichamen heeft begraven.
Misschien heeft hij op de binnenplaats van de gevangenis in Duitsland iets gezegd over een bus en heeft een medegedetineerde genaamd [persoon 5] dat opgevangen. Inhoudelijk heeft hij [persoon 5] nooit iets verteld.
Verklaring van [verdachte]
heeft - zakelijk weergegeven - het volgende verklaard over 11 en 12 mei 2006.
In de nacht van 11 mei 2006 heeft [verdachte] op zijn telefoon een alarmmelding gekregen van een beveiligingscamera in de hennepkwekerij aan de [adres 1] in Venray. Conform afspraak heeft hij toen [naam medeverdachte] gebeld om hem te vertellen dat het alarm was afgegaan. [naam medeverdachte] heeft hem gezegd dat hij moest gaan kijken.
Vanuit zijn woning in Venlo is [verdachte] naar de loods in Venray gereden. Hij was daar rond 3.50 uur. Hij is gaan kijken bij de loods en heeft gezien dat de luiken aan de achterkant openstonden. Hij zag ook dat er licht door de opening naar buiten kwam. Ook hoorde hij stemmen. Hij heeft [naam medeverdachte] gebeld om door te geven wat hij had gezien. [naam medeverdachte] heeft gezegd dat hij daar moest blijven en dat hij eraan zou komen.
[naam medeverdachte] was daar rond 4:30 uur. Terwijl [naam medeverdachte] onderweg was heeft hij nog enkele keren telefonisch contact gehad met [verdachte]. Toen [naam medeverdachte] in Venray aankwam en zijn auto parkeerde, is [verdachte] naar hem toegelopen en heeft hem verteld wat hij had gezien.
[naam medeverdachte] haalde uit zijn kofferbak een wapen dat eruit zag als een kleine Uzi met een geluiddemper. [verdachte] kreeg van [naam medeverdachte] een pistool, waarin [naam medeverdachte] een houder met patronen heeft geduwd.
Na met elkaar te hebben gesproken, zijn [verdachte] en [naam medeverdachte], beiden bewapend, via de voordeur het pand binnen gegaan. Ze zijn direct binnendoor naar de achterdeur gelopen en [naam medeverdachte] is buiten op de binnenplaats met zijn wapen op de geforceerde luiken gericht, gaan staan. [verdachte] is terug naar binnen gelopen om het afgesloten luik bovenaan de trap naar de bovenverdieping vast te openen.
Nadat hij het luik had geopend, is hij over de potten van de hennepplanten naar het voorste deel van de ruimte gelopen. [naam medeverdachte] kwam vlak achter hem aan. Daar stonden twee jongens. De jongen die bij het geopende luik stond was gewond. Op een gegeven moment heeft [naam medeverdachte] drie keer geschoten.
Aan de precieze gang van zaken rondom het schieten heeft [verdachte] geen herinnering meer.
Na het schieten heeft hij de luiken gesloten en zijn [naam medeverdachte] en hij naar beneden gelopen. Ze zijn naar de achterkant van het pand gelopen. Buiten zagen ze een jongen, naar wie [naam medeverdachte] nog heeft geroepen.
Daarna hebben ze via de voordeur het pand verlaten. Ze zijn terug gelopen naar hun auto’s en naar de loods in Tegelen gereden. [naam medeverdachte] heeft tegen [verdachte] gezegd dat hij mee terug moest om de lichamen van de jongens op te halen.
Vanuit Tegelen zijn ze echter eerst naar Brüggen-Bracht gereden, naar de woning van [naam medeverdachte]. Daar heeft [naam medeverdachte] van auto gewisseld. [verdachte] heeft gewacht in de auto. Vervolgens zijn ze weer terug gereden naar Tegelen, waarna [verdachte] met de Ford bus en [naam medeverdachte] met zijn eigen auto weer naar Venray zijn gegaan.
Bij de loods in Venray heeft [verdachte] de Ford bus achteruit de binnenplaats opgereden. Hij is naar boven gegaan en heeft de jongens via het platte dak aan de achterkant naar beneden laten zakken. [naam medeverdachte] heeft de jongens beneden aangepakt. Ze zijn in de bus gelegd. Daarna zijn [verdachte] en [naam medeverdachte] weer terug gereden naar de loods in Tegelen, waar de Ford bus met daarin de lichamen is geparkeerd.
Rond die tijd kwamen [persoon 2] en [persoon 4] ook bij de loods. Hoewel hij niet wilde, moest [verdachte] van [naam medeverdachte] met hen terug naar Venray om op te ruimen en de hennep veilig te stellen.
[verdachte] heeft in opdracht van [naam medeverdachte] potgrond boven in de loods gegooid om de sporen en het bloed te bedekken. [persoon 2] en [persoon 4] zijn daarna met de hennep naar Blerick gereden. [verdachte] moest de rest van de dag bij [naam medeverdachte] blijven. Hij is samen met [naam medeverdachte] gaan rijden om locaties te bekijken waar de jongens achtergelaten konden worden. In Arcen is op aanwijzingen van [naam medeverdachte] een plek gevonden waar de jongens konden worden begraven.
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn rond 16:00-17:00 uur spullen gaan kopen bij de [naam winkel] in Velden om een graf te delven. Ze hebben vervolgens in Arcen het graf gegraven. Op het moment dat ze klaar waren, was het schemerig. Ze zijn daarna nog terug gereden naar Venray omdat [naam medeverdachte] een beveiligingscamera die was blijven hangen in de loods, wilde ophalen. Dat is niet gebeurd omdat toen al veel politie aanwezig was. Het was toen 22:00 of 23:00 uur. Vanuit Venray zijn ze naar de loods in Tegelen gereden.
Daar hebben ze de stoffelijke overschotten in plastic zeilen verpakt en weer terug gelegd in de Ford bus. Daarop zijn ze naar Arcen gereden en ruim na middernacht hebben ze de jongens in het graf gelegd.
Vervolgens zijn [naam medeverdachte] en [verdachte] naar Venlo gereden waar de Ford bus in een garagebox van [naam medeverdachte] is geparkeerd.
Later heeft [verdachte], in opdracht van [naam medeverdachte], de vloer van die garagebox gereinigd. Van de vloer van de loods in Tegelen moest, op de plek waar de Ford bus had gestaan, de toplaag worden vervangen.
In juni 2006 is door [naam medeverdachte] de Ford bus in Duitsland in brand gestoken. [persoon 2] en [verdachte] waren daarbij.
5. De criteria voor toetsing van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte]
De vraag naar de betrouwbaarheid of geloofwaardigheid van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte] heeft de rechtbank beoordeeld aan de hand van de volgende criteria:
Spoort de verklaring met de tijdlijn, zoals die op basis van het dossier en met name aan de hand van de telecomgegevens kan worden vastgesteld?
Is voor de lezing van de een of de ander steun te vinden in (1) andere verklaringen of (2) andere bewijsmiddelen?
Wat zegt het tijdstip en de wijze waarop de verklaringen door de verdachten zijn afgelegd ?
Wat is een mogelijk motief van de een of de ander om de jongens dood te schieten?
Wijzen de forensische bevindingen een bepaalde richting op?
Bij de beoordeling aan de hand van deze criteria heeft de rechtbank de getuigenverklaringen die ter zitting of bij de politie zijn afgelegd door familieleden, vrienden en/of kennissen in 2014 en 2015 buiten beschouwing gelaten.
De rechtbank kan niet meer vaststellen of deze verklaringen betrouwbaar zijn nu vrijwel al deze getuigen in een veel eerder stadium diametraal anders hebben verklaard, soms ook onder ede bij de rechter-commissaris, of hebben verklaard niet te weten van enige betrokkenheid van [verdachte] of [naam medeverdachte].
Hoewel de hiervoor genoemde criteria als afzonderlijke punten worden benoemd, heeft de rechtbank deze criteria in onderling verband en samenhang beschouwd, bij haar overwegingen betrokken.
6. De beoordeling van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte]
Omwille van de leesbaarheid van het vonnis, heeft de rechtbank ervoor gekozen om haar tussenconclusies in kaders weer te geven. Na iedere tussenconclusie wordt vervolgens nader onderbouwd hoe de rechtbank tot deze tussenconclusie is gekomen.
A. De tijdlijn
Tussenconclusie
De verklaring van [verdachte] bevat geen evidente tegenstrijdigheden met de tijdstippen en de geografische locaties die uit de op telecomgegevens gebaseerde tijdstippen volgen.
De verklaring van [naam medeverdachte] is niet te verenigen met de bewegingsregistratie door camera 4 omstreeks 7:41 uur.
De rechtbank heeft tijdens de behandeling ter terechtzitting uitvoerig aandacht besteed aan de tijdlijn die aan de hand van de gegevens uit het onderzoek naar de telecommunicatie kan worden gereconstrueerd. Van de meeste betrokkenen zijn telefoongegevens bekend, waardoor zij op bepaalde tijdstippen op 11 mei 2006 op bepaalde geografische plaatsen geplaatst kunnen worden.
Naar het oordeel van de rechtbank zijn dit vastliggende objectieve gegevens, verzameld aan het begin van het onderzoek, waaraan de betrouwbaarheid van de verklaringen op specifieke onderdelen getoetst kan worden.
Zo is uit het onderzoek bekend geworden dat de loods aan de [adres 1] uitgerust was met vier beveiligingscamera’s die bij beweging of significante temperatuurverschillen alarmmeldingen verzonden aan gekoppelde mobiele alarmnummers. Eén beveiligingscamera was onderaan de trap bevestigd, die van de begane grond naar de bovenverdieping liep. Deze camera was volgens [verdachte] zo afgesteld dat in beginsel iedereen die de voordeur binnenkwam en vanuit daar de opslagruimte inliep binnen zijn bereik viel.2.Omdat de exacte locatie niet meer te achterhalen valt, is niet uitgesloten dat de camera niet elke beweging in de opslagruimte detecteerde. Gelet op de positie bij de trap, moet in ieder geval wel elke beweging bij de trap zijn waargenomen. Deze camera wordt door de politie in het dossier aangeduid als “bewakingscamera 4”.3.In de hennepkwekerij op de benedenverdieping bevond zich ook een beveiligingscamera.4.Deze camera is door de politie in die hennepkwekerij aangetroffen en in beslag genomen en in het dossier aangeduid als “bewakingscamera 3”.5.De andere twee camera’s waren op de bovenverdieping geplaatst. Een camera was aan de wand van de voorste ruimte bevestigd, de ruimte waar uiteindelijk [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zijn doodgeschoten.6.Deze camera wordt door de politie in het dossier aangeduid als “bewakingscamera 1”.7.De andere camera was in de ruimte opgehangen waar de hennepplanten stonden.8.Deze camera wordt door de politie aangeduid als “bewakingscamera 2”.9.Elke bewakingscamera was gekoppeld aan een mobiel nummer, hierna te noemen “alarmnummer”. Waar gesproken wordt over een “contactnummer” gaat het om de nummers van de gebruikte mobiele telefoons die niet waren gekoppeld aan een bewakingscamera.10.
De alarmnummers 1, 2 en 3 en de contactnummers 6, 12 en 15 worden in het politieonderzoek toegeschreven aan [verdachte].11.Het alarmnummer 4 en het contactnummer 11 zijn in gebruik bij [naam medeverdachte].12.Voorts volgt uit het politieonderzoek dat contactnummer 1 vermoedelijk in gebruik was bij [persoon 2].13.Contactnummer 7 wordt toegeschreven aan [persoon 4].14.Deze bevindingen zijn ter terechtzitting niet weersproken door de verdediging. Beide verdachten hebben bovendien bevestigd op bepaalde tijdstippen over en weer met elkaar te hebben gebeld. De rechtbank gaat dan ook uit van de juistheid hiervan.
Voordat de rechtbank verdere conclusies kan verbinden aan de gegevens die uit het telecomonderzoek volgen, verdient eerst de werking van de beveiligingscamera’s nadere uitleg en de manier waarop de rechtbank vervolgens de printlijsten interpreteert. Tijdens deze uitleg zal de nadruk op de werking van camera 4 liggen, aangezien deze camera in het vervolg een belangrijke rol zal spelen.
De werking van de bewakingscamera’s in het algemeen
De in de loods gebruikte bewakingscamera’s zijn van het merk en type Nokia PT-6, zo blijkt uit de in beslag genomen camera 3 en de (in een later stadium in het graf van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] aangetroffen) camera 4. Uit de zich in het dossier bevindende handleiding van deze camera’s blijkt, dat deze standaard zo zijn ingesteld, dat zij bij beweging slechts één bewegingsdetectiebericht (de rechtbank begrijpt: één alarmmelding met een daarbij behorende foto) versturen. Vervolgens wordt de bewegingsdetectie automatisch uitgeschakeld. De bewegingsdetectie moet dan handmatig of op afstand (door verzending van een sms-bericht) opnieuw geactiveerd worden. Het handmatig inschakelen van de bewegingsdetectie gebeurt door kort op de aan-/uitknop van de camera te drukken. Men heeft dan 60 seconden om de omgeving te verlaten voordat de bewegingsdetectie opnieuw wordt geactiveerd.15.
Op de printlijst16.die zich in het dossier bevindt, zijn alle acties van de bewakingscamera’s en de daaraan gekoppelde alarmnummers te zien. De rechtbank interpreteert deze printlijst, in navolging van hetgeen deskundige [persoon 6] ter zitting van 19 maart 2015 heeft verklaard, als volgt. Bij iedere activering van een bewakingscamera (door een bewegingsdetectie) volgt een automatisch daarop volgende alarmmelding aan het gekoppelde alarmnummer. Deze alarmmelding bestaat uit een reeks van 10 of 11 automatische acties, welke reeks van acties op de printlijst zichtbaar is. Uit die printlijst blijkt dat de bewakingscamera bij beweging eerst een sms stuurt naar het gekoppelde alarmnummer (duur 0).
De verzending loopt via een sms-centrale, op de printlijst te herkennen aan telefoonnummers eindigend op 1314 of 1317. Vervolgens wordt door de bewakingscamera een foto verstuurd via MMS. Zowel voor de verzending als voor de ontvangst van dit MMS bestand is internet contact noodzakelijk. Internet contact is op de printlijst weergegeven als MMS.TRAFFIC en PORTALMMM. Het fotobestand (MMS) wordt - wederom via de sms-centrale als doorgeefluik - verzonden aan de ontvanger, zijnde het gekoppelde alarmnummer. Als het bestand te groot is worden meerdere sms’en achter elkaar verzonden. De ontvanger, het alarmnummer, maakt daarop weer contact met internet om het bericht te kunnen ontvangen.17.
Hetgeen in het voorgaande woordelijk is omschreven, ziet er op de samengestelde printlijst dan zo uit:18.
04:50:30 uur: camera 4 alarmnummer 2 (duur: 0)
04:50:32 uur: camera 4 sms ontvangen (gebelde [telefoonnummer 1]) (duur: 0)
04:50:37 uur: sms versturen (beller: [telefoonnummer 1]) alarmnummer 2 (duur: 0)
04:50:42 uur: camera 4 MMS.TRAFFIC
04:50:42 uur: camera 4 PORTALMMM
04:51:03 uur: camera 4 alarmnummer 2 (duur: 0)
04:51:15 uur: sms versturen (beller: [telefoonnummer 2]) alarmnummer 2 (duur: 0)
04:51:25 uur: sms versturen (beller: [telefoonnummer 2]) alarmnummer 2 (duur: 0)
04:51:30 uur: alarm 2 MMS.TRAFFIC
04:51:30 uur: alarm 2 PORTALMMM
Uit vorenstaande gegevens kan worden afgeleid dat bewakingscamera 4 om 04:50:30 uur is geactiveerd (doordat die camera beweging detecteert). Deze activering mondt uit in een reeks van 10 automatische acties, welke reeks eindigt met de ontvangst van het verzonden fotobestand door alarmnummer 2 om 04:51:30 uur. Er is, anders dan door de politie gesuggereerd en het openbaar ministerie gesteld, dan ook geen sprake van een tweede bewegingsdetectie om 04:51:03 uur.
De werking van bewakingscamera 4
Op de printlijst is vanaf 04:50:30 uur slechts de reeks zichtbaar die hoort bij één alarmmelding en de daarbij behorende foto, eindigend om 04:51:30 uur. De rechtbank leidt hieruit af dat camera 4 standaard ingesteld stond en dat deze dus werd uitgeschakeld nadat hij één alarmmelding (inclusief foto) had verstuurd. Na die eerste alarmmelding om 04:50:30 uur is op de printlijsten namelijk geen actie meer te zien, terwijl vaststaat dat - los van de vraag of “de versie [verdachte]” of “de versie [naam medeverdachte]” gevolgd wordt - de schutter of schutters weer via dezelfde trap en dus langs dezelfde camera 4 naar beneden moet(en) zijn gekomen. Die beweging is echter door camera 4 niet meer gedetecteerd, omdat deze camera na de melding van 04:50:30 uur automatisch uitschakelde en kennelijk toen niet opnieuw is aangezet.
Vanuit camera 4 wordt echter om 07:41:11 uur opnieuw een alarmmelding verzonden. Dat betekent dat de bewegingsdetectie van deze camera op dat moment (weer) is ingeschakeld. De rechtbank stelt op basis van dit gegeven vast, dat er geen andere mogelijkheid is dan dat deze camera 4 opnieuw maar dan handmatig is aangezet (geactiveerd) ná de alarmmelding om 04:50:30 uur. Immers een aansturing op afstand (het via een sms opnieuw activeren van de camera) zou op de printlijst terug te zien moeten zijn. Op de samengestelde printlijst, noch op de originele printlijst van camera 4 is een dergelijke sms (verzonden van het gekoppelde alarmnummer 2 naar camera 4) te vinden in de tijdspanne tussen 04:51:30 uur en 07:41:11 uur.
Toetsing van de verklaringen van [verdachte] en [naam medeverdachte] aan de hand van de tijdlijn
In samenhang bezien met het voorgaande, trekt de rechtbank op basis van de printlijst de volgende conclusies.
Omstreeks 3:26 uur zijn [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] de bovenverdieping van de loods binnengekomen via de geforceerde luiken aan de achterkant. Op dat tijdstip zoekt camera 1 namelijk contact met de telefoon van [verdachte].
Omstreeks 4:50 uur is er op de benedenverdieping beweging in de buurt van de trap. Op dat tijdstip zoekt camera 4 namelijk contact met de telefoon van [verdachte].
Uit de printlijst blijkt dat [persoon 1] na 4:56 uur geen telefonisch contact meer krijgt met [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2]. Dit is opmerkelijk, aangezien in de tijd daarvoor veelvuldig telefonisch contact plaats vindt tussen [persoon 1] en de jongens.
Omstreeks 7:41 uur is er weer beweging op de benedenverdieping in de buurt van de trap. Camera 4 stuurt dan weer een melding naar een alarmnummer. Daarvóór, vanaf 4:50 uur tot 7:41 uur, is de camera niet geactiveerd. Na 7:41 uur is deze camera ook niet meer geactiveerd.
Omstreeks 9:19 uur wordt camera 3 geactiveerd, de camera die in de hennepplantage op de benedenverdieping hing. Dit betekent dat op dat moment gestart moet zijn met het leeghalen van de plantage op de benedenverdieping door onder meer [persoon 2] en [persoon 4].19.
De verklaring van [verdachte] bevat geen evidente tegenstrijdigheden met de tijdstippen en de geografische locaties die uit de op telecomgegevens gebaseerde tijdlijn volgen. Met andere woorden: de verklaring van [verdachte] kan op dit punt kloppen, wanneer deze verklaring wordt gelegd naast de tijdlijn zoals die uit de telecomgegevens blijkt.
Dat geldt niet voor de verklaring van [naam medeverdachte].
Hij heeft verklaard dat hij vanuit de loods in Tegelen om een uur of 5:30 uur naar zijn huis in Brüggen-Bracht is gereden. [verdachte] is toen met de Ford bus terug gereden naar Venray. Uren later - [naam medeverdachte] houdt hierbij een marge aan van één tot tweeëneenhalf uur
- is [verdachte] in Brüggen-Bracht gekomen. Daar heeft hij [naam medeverdachte] verteld dat de lichamen van de jongens uit de loods aan de [adres 1] in Venray weg waren en in de Ford bus lagen en dat die bus met de lichamen in de loods in Tegelen stond. De vriendin van [naam medeverdachte], [naam vriendin], heeft [verdachte] toen ook gezien. Zij heeft gehoord wat hij zei. Zij moest toen haar zoon nog naar school in Tegelen brengen, aldus [naam medeverdachte].
Deze verklaring kan niet kloppen.
Nazoeking op internet ([naam website 2]) leert dat de school van de zoon van [naam vriendin] om 8:30 uur begint. Het is van de [adres 3], Brüggen-Bracht (de woning van [naam medeverdachte]) naar de school [naam school] in Tegelen, afhankelijk van de gekozen route, 19 of 20 minuten rijden (www.google.nl/maps). Om op tijd op school te kunnen zijn zal [naam vriendin] dus met haar zoontje uiterlijk om 8:10 uur uit Brüggen-Bracht moeten zijn weggereden.
Dit betekent dat de ontmoeting van [verdachte], [naam medeverdachte] en [naam vriendin] in de ochtend van
11 mei 2006 vóór 8:10 uur moet hebben plaats gevonden.
Volgens de verklaring van [naam medeverdachte] heeft [verdachte] hem tijdens deze ontmoeting verteld dat hij de lichamen van de jongens al had weggehaald uit de loods in Venray, dat hij ze in de Ford bus had gelegd én dat hij die bus had geparkeerd in de loods aan de [adres 4] in Tegelen.
De reistijd van de [adres 1] in Venray naar de [adres 4] in Tegelen bedraagt 21 minuten (www.google.nl/maps). Van de loods in Tegelen naar de woning van [naam medeverdachte] in Brüggen-Bracht is het, via het toen bestaande wegennet, 22 minuten rijden (www.google.nl/maps). De totale reistijd van Venray, via Tegelen, naar Brüggen-Bracht was dus 43 minuten. Daarbij verdient opmerking dat dit de reistijden zijn in de situatie waarin er geen verkeer op de weg is. [verdachte] zou, uitgaande van de verklaring van [naam medeverdachte], evenwel op een doordeweekse dag tussen 7:00 en 8:00 uur, dus in de ochtendspits hebben gereden, zodat verondersteld kan worden dat er toen wél verkeer op de weg was.
Met het verplaatsen van de beide lichamen van de bovenverdieping van de loods in Venray in de Ford bus, het parkeren van de bus met de lichamen in de loods in Tegelen en het overstappen in [verdachte] eigen auto moet daarnaast ook enige tijd zijn gemoeid.
Tijd die er volgens de rechtbank niet was wanneer de lezing van [naam medeverdachte] wordt gevolgd. Dat wordt hierna uitgelegd.
[naam medeverdachte] heeft gesteld dat [verdachte] rond 5:30 uur vanuit Tegelen, meteen nadat [naam medeverdachte] naar Brüggen-Bracht reed, naar de loods in Venray is gereden. Hij zal daar dan om een uur of 6:00 uur zijn aangekomen. Vreemd genoeg wordt er echter na 4:50 uur (de enige alarmmelding van camera 4 die nacht) tot 7:41 uur (de eerstvolgende en tevens laatste alarmmelding van camera 4 van die dag) geen enkele beweging door bewakingscamera 4 geregistreerd. Dit was de camera die beweging zou moeten hebben opgemerkt als er iemand de trap naar boven zou zijn opgegaan, waar de lichamen van de jongens lagen.
Dat betekent dat [verdachte] - nog altijd uitgaande van de versie van [naam medeverdachte] - tussen 6:00 uur en 7:41 uur de lichamen van de jongens moet hebben weggehaald zonder dat hij daarbij door camera 4 is “opgepikt”. Dat lijkt een onmogelijke opgave. Mogelijk is [verdachte] tussen 6:00 uur en 7:41 uur nog ergens anders geweest of heeft hij buiten de loods in Venray gewacht, een reden daarvoor is niet gebleken. Als hij pas om 7:41 uur naar binnen is gegaan dan past dat bij de melding van camera 4. In dat geval had [verdachte] echter daarna veel te weinig tijd om de beide lichamen vanaf de bovenverdieping van de loods in Venray via het platte dak van de garage naar beneden te laten zakken en vervolgens in de bus te leggen, de bus met de lichamen naar Tegelen te rijden en daar te parkeren én vanuit daar naar Brüggen-Bracht te rijden, waar hij dan vóór 8:10 uur aan [naam medeverdachte] zou hebben verteld wat hij had gedaan. De periode tussen 7:41 uur en 8:10 uur bedraagt namelijk maar 29 minuten en alleen de reistijd van Venray, via Tegelen, naar Brüggen-Bracht (43 minuten) is al beduidend meer.
Het zou misschien nog zo kunnen zijn dat [verdachte] tussen 6:00 uur en 7:41 uur wel degelijk in de loods in Venray is geweest en dat hij in die tijd niet is opgepikt door camera 4, omdat die op dat moment uitgeschakeld stond. In dát geval had hij tussen 6:00 uur en 7:41 uur voldoende tijd om de lichamen naar beneden te brengen, in de bus te leggen en de bus te parkeren in Tegelen. In deze lezing zou [verdachte] dan bij het verlaten van de loods in Venray, dus nadat hij de lichamen in de bus had gelegd, opnieuw camera 4 moeten hebben ingeschakeld. Om 7:41 gaat het alarm van die camera immers af. Dat betekent dus dat om dat tijdstip iemand in de buurt van de trap in de loods in Venray is geweest. In de visie van [naam medeverdachte] kan dit niemand anders geweest zijn dan [verdachte] die het pand binnen komt. Nog los van de vraag waarom [verdachte] dan om 7:41 uur nogmaals naar binnen ging in de loods in Venray, is het ook in die lezing onmogelijk voor [verdachte] om tijdig, dat wil zeggen vóór 8:10 uur in Brüggen-Bracht op het terras te zitten. Immers, de reistijd van Venray naar Brüggen-Bracht bedraagt via het toen bestaande wegennet - de brug bij de A73 was in 2006 nog niet voor doorgaand verkeer richting Roermond ontsloten - 36 minuten (www.google.nl/maps). Dat betekent dus dat als [verdachte] om 7:41 uur nog in het pand aan de [adres 1] in Venray binnenkomt om te doen waarvoor hij daar komt, vervolgens het pand moet verlaten, naar zijn auto moet lopen en naar Brüggen-Bracht moet rijden, hij nooit vóór 8:10 uur op het terras in Brüggen-Bracht aan de koffie kan hebben gezeten.
Kortom, welke lezing ook gevolgd wordt, de verklaring van [naam medeverdachte] dat hij in de ochtend van 11 mei 2006 vóór 8:10 uur met [verdachte] op het terras heeft gezeten in Brüggen-Bracht en dat [verdachte] hem daar vertelde wat hij met de lichamen van de jongens had gedaan, kan niet kloppen.
B. Getuigenverklaringen en andere bewijsmiddelen
Tussenconclusie
De rechtbank komt tot het tussenoordeel dat de eerdere verklaring(en) van [verdachte] ook te verifiëren is/zijn aan de hand van later door getuigen afgelegde verklaringen en enkele overige bewijsmiddelen. De verklaring van [naam medeverdachte] daarentegen lijkt op zichzelf te staan, nu deze door niets of niemand wordt bevestigd. Integendeel, de getuigen [persoon 1], [naam vriendin] en [persoon 5] weerspreken zijn verklaring.
B.1 Getuigenverklaringen
De verklaringen van [persoon 5], [persoon 2] en [persoon 4] gebruikt de rechtbank als bewijsmiddelen. Hierna is uiteengezet waarom de rechtbank aan deze verklaringen wel geloof hecht, in tegenstelling tot de eerder genoemde verklaringen van diverse vrienden en familieleden afgelegd in 2014 en 2015. Ook is aangegeven hoe deze verklaringen zich verhouden tot de verklaringen van [verdachte] dan wel tot die van [naam medeverdachte].
De getuige [persoon 5]
Door de verdediging van [naam medeverdachte] is de betrouwbaarheid van de verklaringen van [persoon 5] betwist.
[persoon 5] heeft bij de politie verklaard dat hij tijdens zijn verblijf in de gevangenis te Ratingen (Duitsland) aantekeningen heeft bijgehouden van hetgeen medegedetineerde [naam medeverdachte] tegen hem heeft verteld.20.In de kern komen deze aantekeningen erop neer dat [naam medeverdachte] tegen [persoon 5] heeft verteld dat hij de twee Marokkanen in Venray heeft vermoord en hen heeft laten verdwijnen.
De aantekeningen zijn, zoals [persoon 5] later zowel bij de politie als bij de rechter-commissaris heeft bevestigd, door hem zelf opgeschreven en vormen een verslag van hetgeen hij in de maanden oktober tot en met december 2012 van [naam medeverdachte] in Ratingen heeft gehoord. Deze aantekeningen vormen dus de meest authentieke bron van de verklaring van [persoon 5]. De rechtbank zal zich tot deze aantekeningen beperken.
Voor de beoordeling van de betrouwbaarheid van de aantekeningen van [persoon 5] acht de rechtbank van belang dat [persoon 5] hierin noteert:
1. de persoonsgegevens van [verdachte], te weten dat [verdachte] 38 jaar oud is,
twee kinderen heeft en dat [naam medeverdachte] en [verdachte] 1 jaar geleden ruzie hadden;
2. de persoonsgegevens van [naam medeverdachte], te weten dat hij twee vrouwen heeft; een vrouw in Arcen en een vrouw in Duitsland;
3. dat [naam medeverdachte] vanaf de voorgeleiding bij de rechter-commissaris zou worden bijgestaan door mr. Knoops. Ook heeft [persoon 5] de naam van de behandelende officier van justitie, mr. Smits, juist genoteerd;
4. dat [persoon 2] werkzaamheden voor [naam medeverdachte] verrichtte;
5. dat [naam medeverdachte] bij zijn aanhouding in 2012 een vuurwapen droeg;
6. dat [naam medeverdachte] tegen hem had verteld dat een vrouw van ongeveer 50 jaar met kinderen een anonieme verklaring tegen hem had afgelegd. [naam medeverdachte] had een weedhok bij deze vrouw gebouwd en zou nog € 5.000,- van haar krijgen. [persoon 5] noteerde dat [naam medeverdachte] in 2007 op papier had gezet wie degene was die de anonieme verklaring had afgelegd en dat [naam medeverdachte] deze brief bij een notaris had gedeponeerd;
7. dat de uitgebrande bus van [naam medeverdachte] was, maar op naam stond van [persoon 2] en dat de verzekering voor deze bus nog zo’n 2 jaar is doorbetaald.
8. Ook betrekt de rechtbank bij haar oordeel dat achter de aantekeningen van [persoon 5] een briefje zit dat - naar [naam medeverdachte] ter zitting heeft bevestigd - door [naam medeverdachte] is geschreven met daarop de telefoonnummers van de vrouw, de vriendin en de zoon van [naam medeverdachte].
De hiervoor door [persoon 5] opgeschreven feiten en omstandigheden kunnen niet uit een andere bron komen dan uit de mond van [naam medeverdachte] zelf. Zo waren de telefoonnummers, de persoonsgegevens van [verdachte] (diens leeftijd en het gegeven dat hij 2 kinderen heeft), en het gegeven dat mr. Knoops vanaf de inbewaringstelling zou optreden voor [naam medeverdachte], niet bekend gemaakt in de media. Evenmin is aannemelijk geworden dat die gegevens [persoon 5] op een andere wijze bekend zouden zijn geworden. Datzelfde geldt voor de overige feiten en omstandigheden die [persoon 5] heeft genoteerd. Zo is pas sinds 21 november 2014, dus bijna twee jaar nádat [persoon 5] en [naam medeverdachte] samen gedetineerd zaten en [persoon 5] zijn aantekeningen opschreef, bekend dat [naam medeverdachte] en [verdachte] een handgeschreven en door hen ondertekende brief over de anonieme getuige (nu bekend als de getuige [persoon 8]) bij de notaris hebben gedeponeerd. In deze brief, gedateerd 11 augustus 2007, komt het detail van € 5.000,- terug. Over de bus die verbrand is en waarvoor een aantal kosten 2 jaar lang zijn doorbetaald, zijn pas details naar voren gekomen in verhoren en onderzoek vanaf december 2012. Zo heeft [persoon 2] daarover verklaard op 8 december 2012, zijnde enkele dagen vóórdat [naam medeverdachte] - volgens de aantekeningen van [persoon 5] - daarover tegen [persoon 5] zegt dat de uitgebrande bus van hem was, maar op naam stond van [persoon 2] en dat de uitgebrande bus niet is opgegeven aan de verzekering, maar dat de verzekering juist nog 2 jaar is doorbetaald. Ook heeft [naam medeverdachte] daarover tegen [persoon 5] gezegd dat hij hoopt dat die [bijnaam] (een bijnaam van [persoon 2]) niet al te veel over die bus zegt.
De details met betrekking tot de tenaamstelling en het twee jaar doorbetalen van de verzekering van de bus uit de aantekening van [persoon 5] zijn later bevestigd door de gegevens van het CJIB en de RDW21..
[naam medeverdachte] heeft in juli 2014 aangegeven volledige openheid van zaken te willen geven en een verklaring te willen afleggen in de onderhavige zaak. Toch heeft [naam medeverdachte] zich op vragen over het afbranden van de Ford bus altijd beroepen op zijn zwijgrecht. Dat gegeven wekt bevreemding. De rechtbank acht hetgeen de raadsman als verklaring voor dit zwijgen heeft aangevoerd niet overtuigend. Ze ziet volstrekt niet in waarom [naam medeverdachte] niet zelf en voorts niet in een veel eerder stadium heeft verklaard - zo al de waarheid - dat hij op 6 juni 2012, dus op het moment dat de Ford bus in Duitsland in brand werd gestoken, nog in Kroatië verbleef. Ook heeft [naam medeverdachte] niet kunnen aangeven waarom [persoon 5] toch bijzondere details over deze bus wist te vertellen, en ook niet voor het gedurende 2 jaar doorbetalen van de verzekering door [naam medeverdachte].
De getuigen [persoon 2] en [persoon 4]
De betrouwbaarheid van de verklaringen van [persoon 2] en [persoon 4] zijn door de verdediging niet betwist. Evenmin heeft de rechtbank aanleiding aan de betrouwbaarheid van deze verklaringen te twijfelen.
[persoon 2] heeft, als gezegd, in 2012 verklaard over het in de brand steken van de Ford bus en het doorbetalen van de verzekering.22.Daarnaast heeft hij in juni 2014 verklaard over het afbikken en opnieuw afsmeren van de vloer van de loods in Tegelen in opdracht van [naam medeverdachte].23.Hij heeft daarmee de eerder door [verdachte] afgelegde verklaring op dit punt bevestigd.24.
[persoon 2] heeft verder een verklaring afgelegd over de ontmoeting in de loods in Tegelen in de ochtend van 11 mei 2006. Hij vertrok rond 8:00 uur met [persoon 4] naar een klus, toen zij de opdracht kregen terug te gaan naar de loods in Tegelen. Daar waren [verdachte] en [naam medeverdachte]. [naam medeverdachte] gaf hier de opdracht om hennep te gaan oogsten in de loods aan de [adres 1] in Venray. [naam medeverdachte] stelde daarbij uitdrukkelijk dat het vlot moest, dat ze de monden dicht moesten houden en dat niemand behalve [verdachte] naar de bovenverdieping mocht.25.[persoon 4] heeft deze gang van zaken bevestigd.26.Onderzoek naar de telecommunicatie bevestigt dat contactnummer 1 - in gebruik bij [persoon 2] - vanaf 08:19:06 uur nabij de loods in Tegelen is geweest. Vervolgens zijn zowel contactnummer 1 als contactnummer 7 ([persoon 4]) in Venray onder een zendmast waaronder ook de loods aan de [adres 1] valt.27.
Ook verklaart [persoon 4] over het feit dat hij, samen met zijn grootvader, in opdracht van [naam medeverdachte] mensen heeft moeten volgen om vast te stellen wie de anonieme getuige was.28.[persoon 4] is hierover gehoord naar aanleiding van een eerdere verklaring van [verdachte] terzake29.en bevestigt hetgeen [verdachte] hier eerder over verklaarde.30.
De getuige [persoon 1]
Daarnaast betrekt de rechtbank de eerste verklaring van [persoon 1] bij haar overwegingen. Deze verklaring, afgelegd op 11 mei 2006 en dus direct na het gebeuren, wordt bevestigd door wat [getuige 1]31.en [getuige 2]32.hebben verklaard van [persoon 1] te hebben gehoord. In latere verhoren stelt [persoon 1] zijn verklaring bij, kennelijk om zijn eigen rol - de betrokkenheid bij de diefstal van hennep uit de loods - te verhullen.
[persoon 1] heeft in die eerste verklaring tegenover de politie verteld wat hij heeft gezien die nacht. [persoon 1] heeft verklaard dat hij die bewuste nacht omstreeks 5:00 uur, nadat hij geen contact meer kon krijgen via de telefoon met [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2], twee blanke mannen heeft gezien, een dikke en een dunne, die achter de poort stonden aan de achterzijde van het pand aan de [adres 1]. De dikkere man heeft naar hem geroepen. Hij omschrijft een grote man gezien te hebben met een dikke buik tussen de 45 en 50 jaar oud. De andere man was duidelijk jonger, had een normaal postuur en had kort donker haar.33.
De rechtbank acht uitgesloten dat omstreeks dat tijdstip, 5:00 uur, twee andere mannen dan [verdachte] en [naam medeverdachte] door [persoon 1] zijn gezien achter het hek op de binnenplaats van de loods. [naam medeverdachte] woog in die tijd 165 kilo. De verklaring van [persoon 1] bevestigt dus de verklaring van [verdachte]34.en is in tegenspraak met die van [naam medeverdachte], die verklaart die nacht niet op de binnenplaats aan de achterzijde van het pand te zijn geweest. Ook [persoon 5] noemt in zijn aantekeningen een derde persoon.
De getuige [naam vriendin]
, de vriendin van [naam medeverdachte], heeft op 26 maart 2013 onder ede bij de rechter-commissaris verklaard op de vraag wat de rol van [verdachte] is in de moord in Venray: “niets”. Ze zegt voorts nooit met [naam medeverdachte] over de moord te hebben gesproken. Ook heeft zij - naar eigen zeggen - “geen specifieke herinneringen aan de ochtend van 11 mei 2006”.35.Dit is in tegenspraak met de verklaring van [naam medeverdachte] dat [naam vriendin] een gesprek tussen hem en [verdachte] zou hebben gehoord in de ochtend van 11 mei 2006 in Brüggen-Bracht en zijn stelling dat hij later nog met [naam vriendin] over dit gesprek heeft gesproken.
B.2 De overige bewijsmiddelen
De kassabon
[verdachte] heeft in mei 2014 verklaard dat [naam medeverdachte] en hij, nadat ze een plek hadden gevonden waar het graf kon worden gedolven, meerdere scheppen, overalls, een bladerhark, laarzen en twee blauwe afdekzeilen zijn gaan kopen. [naam medeverdachte] heeft deze spullen volgens [verdachte] contant betaald.36.In september 2014 heeft [verdachte] dit nader in de tijd geplaatst en verklaart dat deze goederen rond 16:00-17:00 uur bij de [naam winkel] in Velden werden gekocht.37.
Op 25 november 2014 is een kassabon van de [naam winkel] te Velden aan het dossier toegevoegd.38.Hierop staan goederen vermeld die gebruikt kunnen worden om een graf te graven. Die transactie is op 11 mei 2006 om 17:05 uur tot stand gekomen.39.Op deze bon stonden de volgende goederen vermeld: 1 overall, 2 werkhandschoenen, 1 paar knielaarzen maat 45, 1 paar kuitlaarzen maat 43, 1 hark, 1 spade, 1 bats en 2 groene dekzeilen verkocht.40.
[verdachte] heeft zijn verklaring dus afgelegd op een moment dat de hiervoor genoemde kassabon nog geen deel uitmaakte van het dossier. Dat maakt dat deze bon een duidelijke ondersteuning is voor de verklaring van [verdachte]. Het feit dat op deze bon staat dat de meeste artikelen in tweevoud zijn gekocht, is bovendien beter passend bij de verklaring van [verdachte], dan bij die van [naam medeverdachte]. [naam medeverdachte] verklaart immers dat [verdachte] alles alleen heeft gedaan. Waarom [verdachte] dan twee paar laarzen, en nog wel in verschillende maten, heeft gekocht, ontgaat de rechtbank.
Het aantreffen van de stoffelijke overschotten en het sporenonderzoek
De rechtbank betrekt bij haar beslissing over de betrouwbaarheid van de verklaringen van [naam medeverdachte] en [verdachte] dat de stoffelijke overschotten op aanwijzen van [verdachte] in 2014 zijn gevonden. Dit draagt naar het oordeel van de rechtbank bij aan de betrouwbaarheid van zijn verklaring.
Verder heeft [verdachte] vanaf april 2014 in politieverhoren verklaard over omstandigheden die pas later - dus na zijn verhoren - tijdens nader onderzoek juist bleken te zijn, dan wel niet bleken uit eerder aan hem ter beschikking staande dossierstukken.
De rechtbank wijst op de volgende omstandigheden:
- -
[verdachte] heeft verklaard over de positie van beide slachtoffers toen zij op de grond lagen in de voorruimte op de bovenverdieping van de loods. De door hem aangegeven plekken stemmen overeen met de in die voorruimte aangetroffen en geanalyseerde bloedsporen van elk van de slachtoffers.
- -
Ook heeft [verdachte] verklaard dat een van beide jongens al gewond was aan zijn rechterzijde (arm of hand). Bij de latere gerechtelijke sectie op de stoffelijke overschotten is gebleken dat [slachtoffer 2] inderdaad schotletsel in zijn rechter bovenarm had.
- -
[verdachte] heeft verklaard over de die nacht door [naam medeverdachte] ingenomen positie op de binnenplaats aan de achterzijde van het pand. Volgens [verdachte] stond [naam medeverdachte] met zijn wapen omhoog gericht naar de opengebroken luiken. Op de achtermuur van het pand, op de plek waar [naam medeverdachte] bewapend moet hebben gestaan volgens [verdachte], zijn daadwerkelijk schotresten aangetroffen. De precieze locatie van de aangetroffen schotresten stond niet in het stamproces-verbaal waarover [verdachte] beschikte voorafgaande aan de door hem in april en mei 2014 afgelegde verklaringen.
C. Wijze en moment van totstandkoming van de verklaringen
Tussenconclusie
De eerste negen verklaringen van [verdachte] vanaf 18 april 2014 tot 11 juli 2014 zijn het meest authentiek in de zin van aantoonbaar het minst beïnvloed door van buiten komende omstandigheden of verklaringen of bevindingen van anderen, onder wie de andere verdachte [naam medeverdachte]. De authenticiteit van de verklaringen van de verdachte [naam medeverdachte] kan niet beoordeeld worden, aangezien op het moment dat [naam medeverdachte] een verklaring heeft afgelegd op 11 juli 2014, aan zijn advocaat het volledige dossier ter beschikking was gesteld. Daaronder bevonden zich ook de tot dan toe door [verdachte] afgelegde verklaringen.
Vooropgesteld moet worden dat in het algemeen tijdsverloop geen gunstige invloed heeft op het geheugen. In de loop van 2014 hebben beide verdachten voor het eerst hun visie gegeven op de gebeurtenissen in mei 2006, meer dan acht jaar later dus. Dit tijdsverloop komt geheel voor de verantwoordelijkheid van de verdachten zelf. Zij zijn het immers die hebben nagelaten eerder openheid van zaken te geven. Met dit gegeven moet de rechtbank hoe dan ook rekening houden, maar dit brengt niet mee dat reeds om die reden de verklaring van de een (on)betrouwbaarder is dan die van de ander of omgekeerd. Dit tijdsverloop brengt ook mee dat mogelijkheden tot het verifiëren van de verklaringen van [naam medeverdachte] en/of [verdachte] steeds schaarser en onzekerder worden. Deze omstandigheid kan evenmin ten voordele van de verdachten strekken. Het betekent wel dat daar waar de mogelijkheid tot verificatie is benut, bijvoorbeeld aan de hand van telecomgegevens, verklaringen van anderen, opgedoken gegevens als een brief gedeponeerd bij de notaris of een bon van de [naam winkel] en pathologische gegevens, die verificatie zwaar weegt. Bij een positieve verificatie van een verklaring immers wordt een hogere graad van geloofwaardigheid gegeven aan die verklaring, en dat ondanks het tijdsverloop van jaren.
Zoals aangegeven heeft [verdachte] nadat hij inzicht had gekregen in de aantekeningen en verklaring van [persoon 5] van 23 december 2013 en de “afscheidsbrieven” van [naam medeverdachte] (door hem geschreven naar aanleiding van een mogelijke ontsnappingspoging), op 18 april 2014 een verklaring afgelegd.
Daarin heeft hij voor het eerst uitvoerig uit de doeken gedaan wat volgens hem op 11 en 12 mei 2006 is gebeurd. Daarvoor heeft [verdachte] zich, overeenkomstig de daartoe - binnen de groep van personen die voor [naam medeverdachte] werkten - gemaakte afspraak, op zijn zwijgrecht beroepen. In de eerste verhoren van [verdachte] wordt hij door de politie zelf veel aan het woord gelaten en pas later, na een drietal verhoren, wordt hij meer op detailniveau bevraagd. Op dat moment beschikte [verdachte] naar eigen zeggen en volgens het daarover opgemaakte proces-verbaal41.over een samenvatting van 80 pagina’s van het politieonderzoek, het verhoor van [persoon 2] van 8 december 2012 en dat van [persoon 5] van 23 december 2012 (inclusief diens aantekeningen). [verdachte] heeft ook het verslag over de “ontsnappingspoging” van [naam medeverdachte] mogen inzien. [naam medeverdachte] heeft op dat moment nog geen verklaring over de gebeurtenissen afgelegd. In totaal is [verdachte] gedurende de periode 18 april 2014 tot december 2014 dertien keer gehoord door de politie en uitvoerig door de rechtbank tijdens de schouw op 4 november 2014.
[naam medeverdachte] heeft pas voor het eerst zijn verklaring over 11 en 12 mei 2006 afgelegd in een verhoor op 11 juli 2014 onder leiding van de rechter-commissaris. Hij wilde pas een verklaring afleggen na “groen licht van zijn advocaat” en nadat hij de beschikking had gekregen over “de stukken”. De advocaten moesten eerst hun strategie bepalen en [naam medeverdachte] moest hier zo goed mogelijk uit zien te komen.42.Voorts heeft hij te kennen gegeven niet door de politie te willen worden gehoord. Een tweede keer is [naam medeverdachte] op zijn voorwaarden op 16 oktober 2014 onder leiding van de rechter-commissaris gehoord. Bij beide verhoren was zijn advocaat aanwezig. Daarvoor heeft [naam medeverdachte] in de verhoren van de politie elke betrokkenheid ontkent en aangegeven niet te willen praten over anderen. Tijdens de schouw op 4 november 2014 is [naam medeverdachte] slechts kort gehoord omdat hij naar zijn zeggen die nacht niet in de loods is geweest. Overigens is zijn advocaat wel aanwezig geweest tijdens het uitvoerige verhoor van [verdachte] in de loods die dag tijdens de schouw.
Beide verdachten zijn tijdens de zittingen nog uitvoerig bevraagd door de rechtbank. Daarbij heeft de rechtbank geconstateerd dat [verdachte] bereidwillig probeert hiaten in zijn geheugen op te vullen maar daarbij gauw in speculaties vervalt. Een wezenlijk andere verklaring dan eerder door hem bij de politie afgelegd, heeft [verdachte] evenwel niet gegeven. [naam medeverdachte] heeft tijdens de zitting meermalen zijn verklaring aangepast naar aanleiding van de voorgehouden bevindingen uit het dossier. Zo blijft hij wisselvallig over de gebeurtenissen nadat zij beiden de eerste keer bij de loods in Venray zijn geweest in de nacht van 11 mei 2006, kan hij nimmer specifiek aangegeven waar hij die 11e mei in de middag tijd heeft doorgebracht in of rond Blerick en blijft hij (zowel eerder bij de RC als) ter zitting zwijgen over zijn betrokkenheid bij de (uitgebrande) Ford bus. Als zijn advocaat ten slotte bij pleidooi aangeeft dat hij ten tijde van het in brand steken van de bus in Kroatië was, kan hij desgevraagd niet aangeven waarom hij dat niet veel eerder heeft verklaard. Ook over [persoon 5] laat [naam medeverdachte] onduidelijkheid bestaan. Had hij eerst die [persoon 5] nooit over de zaak Venray gesproken, ter zitting verklaart [naam medeverdachte] dat [persoon 5] mogelijk een gesprek tussen hem en een ander heeft afgeluisterd waarop ten slotte zijn advocaat bij pleidooi aanvoert dat [naam medeverdachte] wel met [persoon 5] heeft gesproken.
Uit hetgeen hiervoor is weergegeven trekt de rechtbank drie conclusies:
[verdachte] heeft zijn verklaringen grotendeels afgelegd op een moment dat [naam medeverdachte] zijn verklaring nog niet heeft gegeven. [naam medeverdachte] heeft pas een verklaring afgelegd nadat [verdachte] al 9 verklaringen had afgelegd (in de periode van 18 april - 11 juli 2014).
[verdachte] beschikte tijdens het afleggen van zijn verklaring(en) niet over het gehele dossier maar alleen over de door de politie aangegeven stukken in het proces-verbaal van verhoor d.d. 17 april 2014. Op het moment dat [naam medeverdachte] een verklaring heeft afgelegd op 11 juli 2014, was aan zijn advocaat het volledige dossier ter beschikking gesteld. Daaronder bevonden zich ook de tot dan toe door [verdachte] afgelegde verklaringen.
Anders dan bij [verdachte] was de advocaat van [naam medeverdachte] wel aanwezig bij zijn verhoren en heeft [naam medeverdachte] tussendoor overleg met zijn advocaat gepleegd en mocht de advocaat vragen stellen.
De rechtbank stelt vast dat mogelijke beïnvloeding van [verdachte] bij zijn “eerste negen verhoren” door reeds afgelegde verklaringen van [naam medeverdachte] niet mogelijk is geweest. Ook afstemming door [verdachte] van zijn verklaring(en) op de verklaring(en) van [naam medeverdachte] was niet mogelijk. De rechtbank stelt ook vast dat [naam medeverdachte] in de gelegenheid was zijn verklaringen af te stemmen op die van [verdachte] (en het dossier). Of dit daadwerkelijk gebeurd is, kan de rechtbank niet vaststellen.
Tot slot van dit onderdeel merkt de rechtbank op dat de “eerste negen verklaringen” van [verdachte] vanaf 18 april 2014 tot aan 11 juli 2014 de meest authentieke zijn. Authentiek in de zin van aantoonbaar het minst beïnvloed door van buiten komende omstandigheden of verklaringen of bevindingen van anderen, waaronder [naam medeverdachte].
Het zijn dan ook de in die periode door [verdachte] afgelegde verklaringen, waarop de rechtbank zich bij de beoordeling van het dossier baseert. Hierop wordt slechts dan een uitzondering gemaakt indien in een latere verklaring nadere invulling is gegeven aan bepaalde feiten en omstandigheden.
Het is de rechtbank wel opgevallen en het heeft de rechtbank ook verbaasd dat [verdachte] zich weinig wist te herinneren of mogelijk wilde herinneren over de wijze waarop precies is geschoten en de positie van de slachtoffers op dat moment. [verdachte] weet nog veel details van de gebeurtenissen op 11 en 12 mei 2006 maar op dit punt niet.
Op dit onderdeel, het moment van schieten, heeft de rechtbank de gang van zaken dan ook moeten afleiden uit de door de politie veronderstelde schotrichting van de schutter, de bevindingen van de gerechtelijke sectie over de in- en uitschotopeningen en de schotbanen in de hoofden van de slachtoffers (de twee zogenoemde nekschoten) en de aangetroffen situatie op de bovenverdieping van de loods.
D. Motief
Tussenconclusie
De rechtbank kan aan de hand van het dossier en hetgeen ter zitting is besproken alleen mogelijke motieven afleiden. Uit die motieven volgt dat [naam medeverdachte] een groter financieel belang had dan [verdachte] om ontdekking van deze en de andere wietplantages te voorkomen. Deze enkele vaststelling kan echter niet van doorslaggevend belang zijn in de keuze voor de verklaring van een van beide verdachten.
Uit de in het vonnis geschetste contouren in mei 2006 van de groepering rond [naam medeverdachte], leidt de rechtbank af dat naast 10 weedplantages bij “mensen thuis” [naam medeverdachte] en de zijnen voor het eerst in 2006 in de loods in Venray een grootschalige plantage hebben opgezet. Per oogst werd hier alleen al een (bruto) opbrengst verwacht van € 100.000,-, bij 5 te verwachten oogsten een half miljoen euro bruto opbrengst per jaar.
Het behoeft geen verdere uitleg dat [naam medeverdachte] een groot financieel belang had bij het in stand houden van zijn netwerk met plantages en het afschermen van deze plantages van justitie maar ook van rippers. Ook werd door hem veel aandacht besteed aan het afschermen van zijn eigen betrokkenheid.
Uit de nasleep na de gebeurtenissen op 11 mei 2006 blijkt hoe ver [naam medeverdachte] hierin gaat. Zo betaalde hij alle advocaten van zijn werknemers, zolang zij bij de politie zwegen. Ook liet hij personen schaduwen om erachter te komen wie de anonieme getuige was. Voorts heeft hij zelfs enkele maanden in het buitenland verbleven om uit beeld te zijn.
Ook [verdachte] had financieel belang bij het beschermen van de plantages, zij het een afgeleid financieel belang. Hij kreeg maandelijks loon uitbetaald voor zijn werkzaamheden ten behoeve van de hennepplantages, en mogelijk een deel dat afhankelijk was van de opbrengst van een plantage bij hem thuis.
Het neerschieten van rippers kan bedoeld zijn om deze plantage (met een hoge opbrengst) en het netwerk van andere plantages te beschermen tegen rippers of een voorbeeld te stellen voor andere betrokkenen zoals opdracht- of tipgevers, ofwel om te voorkomen dat [naam medeverdachte] en/of [verdachte] aan de plantage aan de [adres 1] kon worden gelinkt. Volgens [verdachte] heeft [naam medeverdachte] tegen hem gezegd dat hij, [naam medeverdachte], de rippers moest neerschieten, omdat zij zijn gezicht gezien hadden. Uit de aantekeningen van [persoon 5] blijkt dat [naam medeverdachte] zich ook in dergelijke bewoordingen tegen hem heeft uitgelaten.
E. Forensisch dossier
Tussenconclusie
De rechtbank constateert dat voor beide verdachten geen relevante sporen zijn aangetroffen die wijzen in de richting van [verdachte] of [naam medeverdachte]. Hoewel aan dit onderdeel op de zitting relatief veel tijd is besteed, kunnen de resultaten van het forensisch onderzoek niet van doorslaggevend belang zijn in de keuze voor de verklaring van een van beide verdachten.
Vooropgesteld moet worden dat door de verdediging van [naam medeverdachte] de resultaten van het forensisch onderzoek geïsoleerd, dus zonder de resultaten van het overige onderzoek daarbij te betrekken, zijn afgezet tegen de verklaringen van [verdachte]. Bovendien ontbreekt in die benadering een analyse van dat forensisch onderzoek afgezet tegen de verklaringen van [naam medeverdachte].
De stelling van de verdediging van [naam medeverdachte] dat de verklaringen van [verdachte], aangeduid als “de hypothese [verdachte]”, zich niet laten verenigen met de bevindingen van het forensisch onderzoek, deelt de rechtbank niet. Voor die stelling is gebruik gemaakt van niet eenduidig te interpreteren (a) of onjuist geïnterpreteerde (b) verklaringen van [verdachte] over de wijze waarop hij de lichamen vanaf de bovenverdieping naar beneden heeft gebracht. Daarnaast zijn bevindingen van het forensisch onderzoek niet altijd juist (c) of volledig (d) weergegeven.
[verdachte] heeft in april 2014 en november 2014 wisselend verklaard over het naar beneden brengen van de stoffelijke overschotten. Uit de verklaringen van april 2014 valt mogelijk af te leiden dat hij beide lichamen op het platte dak heeft gelegd, terwijl [verdachte] in november 2014 verklaart dat hij de lichamen één voor één naar het platte dak heeft gebracht. Ook over de precieze plaats waar hij de lichamen naar de begane grond heeft laten zakken, is [verdachte] niet eenduidig. Deze onzekerheden leiden ertoe dat de rechtbank niet de conclusie van de verdediging deelt dat “het verhaal van [verdachte] niet wordt gestaafd door de bloedsporen die zijn aangetroffen aan de buitenkant” (pagina 6 pleitnota) van het pand.
Desgevraagd heeft de verdediging niet kunnen aangeven waar [verdachte] heeft verklaard dat hij de lichamen langs de muur van de garage heeft laten zakken, een muur die haaks staat op de muur met de groene deur aan de achterzijde van het pand. [verdachte] heeft gezegd dat hij meende dat hij de lichamen ter hoogte van die groene deur heeft laten zakken. De stelling dat er amper bloedsporen zijn aangetroffen op de muur van de garage (pagina 7 pleitnota) zegt dan ook niets over de betrouwbaarheid van de verklaring van [verdachte].
c. (1) Op pagina 2 van productie 1 van de pleitnota wordt gesproken over een “schotwond in zijn voorhoofd” maar een dergelijke schotwond blijkt niet uit het forensisch onderzoek.
(2) Ook de stelling dat het letsel aan het gebit van een van de slachtoffers beter past bij het laten vallen van de lichamen van de slachtoffers, verdraagt zich niet met de bevindingen van het NFI, te weten dat die gebitsletsels ook vóór het overlijden kunnen zijn ontstaan.
d. (1) Op pagina 1 van productie 1 worden de aangetroffen schotresten op de achtermuur en de hulzen op de binnenplaats buiten het pand niet vermeld. De conclusie dat enkel binnen is geschoten, is dan ook onvoldoende onderbouwd.
(2) Op pagina 9 van de pleitnota wordt aangegeven dat in de auto van [naam medeverdachte] geen bloedsporen van de slachtoffers zijn aangetroffen. Niet is vermeld dat in de auto van [verdachte], de Volkswagen Vento, evenmin bloedsporen van de slachtoffers zijn aangetroffen.
Anders dan betoogd, valt voor de stelling van de verdediging van [naam medeverdachte] evenmin steun te ontlenen aan de verklaring van de deskundige [persoon 9] ter zitting. Die heeft uitdrukkelijk verklaard dat hij geen uitspraken doet op “activiteitenniveau” (kort gezegd: wat kan gezegd worden over de gebeurtenissen aan de hand van de aangetroffen sporen). [persoon 9] heeft alleen verklaard op bronniveau, hetgeen betekent: wat voor soort spoor is het. De conclusie van zijn (beperkte schriftelijk) onderzoek en zijn mondelinge toelichting ter zitting was voor de rechtbank duidelijk: hij onderschreef de bevindingen van het NFI.
Eindconclusie onderdeel 6:
Voornoemde punten, in onderling verband en samenhang bezien, leiden de rechtbank tot het oordeel dat de verklaring van [verdachte] betrouwbaar is. Zijn verklaringen, in hoofdzaak afgelegd tijdens zijn verhoren in april en mei 2014, in samenhang bezien met de overige bewijsmiddelen, zijn daarmee bepalend voor de vaststelling van de feitelijke toedracht op 11 en 12 mei 2006, zoals in het vervolg uiteen zal worden gezet.
7. Bespreking van de feitelijke toedracht en weergave van de bewijsmiddelen
Wat is er gebeurd in de nacht van 10 op 11 mei 2006?
Omwille van de leesbaarheid van het vonnis, heeft de rechtbank ervoor gekozen om ook in dit onderdeel haar tussenconclusies in kaders weer te geven. Na iedere tussenconclusie wordt vervolgens nader onderbouwd hoe de rechtbank tot die tussenconclusie is gekomen. Gelet op de begrijpelijkheid van het vonnis zijn ook afbeeldingen opgenomen, die afkomstig zijn uit het dossier.
Tussenconclusie 1
[slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] hebben de voorruimte op de bovenverdieping van het pand aan de [adres 1] te Venray op 11 mei 2006 om 3:26 uur betreden, nadat zij de houten luiken die toegang gaven tot deze ruimte hadden geforceerd. Vervolgens kreeg [verdachte] een alarmmelding en een foto van de camera die zich in deze voorruimte bevond, waarna hij twee maal foto’s opvroeg van deze camera en [naam medeverdachte], die zich op dat moment in Brüggen-Bracht (Duitsland) bevond, conform instructies belde en informeerde. [naam medeverdachte] gaf [verdachte] de opdracht naar de loods aan de [adres 1] te gaan.
[verdachte] heeft verklaard dat hij in de nacht 10 op 11 mei 2006 in zijn woning te Venlo een melding kreeg op zijn gsm dat er beweging was in de hennepkwekerij aan de [adres 1] te Venray.43.Die melding kreeg hij om 3:26:44 uur.44.Op dat moment hadden [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] de voorruimte betreden na het forceren van de houten luiken op de bovenverdieping boven de garage.45.Op de ontvangen foto’s was niets te zien. Vervolgens heeft [verdachte] - conform instructies - naar [naam medeverdachte] gebeld en hem gezegd dat hij een alarmmelding had ontvangen. [naam medeverdachte] zei toen dat [verdachte] via de bewakingscamera’s foto’s moest opvragen om te kijken of er wat te zien was en dat hij moest gaan kijken.46.[naam medeverdachte] heeft bevestigd dat hij in de nacht van 10 op 11 mei 2006 op een gegeven moment telefoon van [verdachte] kreeg. Hij was op dat moment in Brüggen-Bracht. [verdachte] zei dat er problemen waren in het weedhok in Venray, waarna [naam medeverdachte] tegen [verdachte] zei dat hij er maar naar toe moest gaan.47.[verdachte] heeft verklaard dat hij ook foto’s van camera 1, 2 en 4 heeft opgevraagd. Camera 1 verzond geen foto’s meer. Deze verklaringen van [verdachte] en [naam medeverdachte] worden ondersteund door de telecomgegevens in het dossier. Hieruit blijkt namelijk dat [verdachte] een sms-bericht verzond vanaf alarmnummer 2 naar bewakingscamera 1, waarna deze camera een foto verzond naar alarmnummer 2. Dat gebeurde vervolgens nogmaals.48.Om 3:33:07 uur en om 3:33:33 uur was er telefonisch contact tussen een telefoonnummer dat door de politie contact 15 wordt genoemd49.en wordt toegeschreven aan [verdachte]50.en een telefoonnummer dat door de politie contact 21 wordt genoemd,51.een telefoonnummer dat zich dan in Duitsland bevindt.52.
Tussenconclusie 2
Na de alarmmelding van camera 1 om 3:26 uur is [verdachte] omstreeks 3:34 uur vanuit zijn woning te Venlo naar Venray gereden nadat hij eerst - conform instructies - [naam medeverdachte] had gebeld. Hij was in ieder geval om 3:50 uur in Venray, nabij de loods aan de [adres 1] te Venray en heeft toen [naam medeverdachte] gebeld. [verdachte] is gaan kijken aan de achterzijde van het pand en zag dat de luiken waren opengebroken en constateerde dat nog meerdere personen in het pand waren. Acht minuten later, om 3:58 uur, belde [naam medeverdachte], die zich op dat moment nog in zijn woning in Brüggen-Bracht bevond, naar [verdachte]. [verdachte] bracht verslag uit aan [naam medeverdachte] van wat hij had gezien en gehoord, waarna [naam medeverdachte] in zijn auto is gestapt en naar Venray is gereden. Onderweg hadden zij nog een aantal keren telefonisch contact. Om 4:30 uur bevond [naam medeverdachte] zich in de nabijheid van de loods aan de [adres 1] te Venray.
Nadat [naam medeverdachte] in het telefoongesprek tegen hem zei dat hij moest gaan kijken, is [verdachte] met zijn auto, een Volkswagen Vento, naar Venray is gereden. Ter plekke is [verdachte] via een steeg (de rechtbank begrijpt: de steeg die op de [adres 6] te Venray uitkomt) naar de achterzijde van de hennepkwekerij gelopen, waar hij zag dat de luiken voor de opening boven het platte dak openstonden. [verdachte] zag dat er licht door deze opening naar buiten kwam. Dit licht was waarschijnlijk afkomstig uit de hennepkwekerij. [verdachte] hoorde op dat moment ook stemmen, waarna hij [naam medeverdachte] heeft gebeld om door te geven wat hij had gezien. [naam medeverdachte] zei dat [verdachte] daar moest blijven en dat hij eraan zou komen.53.Op weg naar Venray hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] met elkaar gebeld. Immers om 3:34:55 uur belde [naam medeverdachte] naar [verdachte]. Duur van het telefoongesprek is 500 seconden (ruim 8 minuten). Tijdens dit telefoongesprek verplaatste [verdachte] zich vanuit Venlo in de richting van Venray. Uit de zich in het dossier bevindende telecomgegevens blijkt dat [verdachte] om 3:50:34 uur belde met [naam medeverdachte]. Op dat moment bevond [verdachte] zich onder de zendmast aan de [adres 7] te Venray, waaronder ook de loods aan de [adres 1] valt. [naam medeverdachte], bevond zich tijdens dit 77 seconden durende gesprek nog in Duitsland. Om 3:58:20 uur belde [naam medeverdachte] 50 seconden naar [verdachte]. Ook op dat moment bevond [naam medeverdachte] zich nog in het buitenland. Om 4:05:50 uur belde [naam medeverdachte] opnieuw met [verdachte]. [naam medeverdachte] bevond zich dan inmiddels in Nederland en wel in Venlo onder de mast aan de [adres 8], waarna hij om 4:19 uur werd geflitst op de [adres 9] te Venlo omdat hij te hard reed. Daarna verplaatste hij zich via de [adres 10] te Venlo naar de zendmast [adres 7] te Venray, waaronder als gezegd ook de loods aan de [adres 1] valt, waar hij om 4:30:44 uur was.54.
Tussenconclusie 3
[naam medeverdachte] en [verdachte] hebben hun auto’s in Venray geparkeerd op een afstand van ongeveer 180 meter van de ingang aan de voorzijde van de loods, waar zij - na het arriveren van [naam medeverdachte] aldaar om 4:30 uur - met elkaar hebben gesproken. [verdachte] heeft “verslag” uitgebracht van zijn bevindingen bij het pand aan [naam medeverdachte] en [naam medeverdachte] heeft zichzelf en [verdachte] van een wapen voorzien. Het wapen van [verdachte] was in ieder geval geladen en het wapen van [naam medeverdachte] was voorzien van een geluiddemper. Zij bewapenden zich.
Toen [naam medeverdachte] belde dat hij er was, is [verdachte] in zijn richting gelopen. Beide verdachten hebben verklaard dat ze hun auto op de hoek [adres 11] te Venray hebben geparkeerd.55.Deze plek is zo’n 180 meter verwijderd van de voordeur van het pand aan de [adres 1] te Venray.56.
[verdachte] heeft verklaard dat hij daar aan [naam medeverdachte] heeft medegedeeld gezien te hebben dat de luiken van de bovenverdieping aan de achterzijde van het pand openstonden en dat er licht brandde. Hij had van buitenaf meerdere stemmen gehoord.
[naam medeverdachte] haalde vervolgens een wapen uit de kofferbak van zijn auto. Dat wapen zag eruit als een kleine Uzi. Het was groter dan een pistool, met een steun die uitgeklapt en vervolgens tegen de schouder aangezet kon worden. Er zat geen vizier op.57.
[verdachte] heeft tijdens zijn verhoor op 22 mei 2014 een tekening van het wapen van [naam medeverdachte] gemaakt. Deze tekening is hieronder weergegeven:58.
[verdachte] had ook een wapen van [naam medeverdachte] gekregen. Dit was een pistool. Hij heeft dit in zijn rechterbroekzak gestoken. [naam medeverdachte] zei dat dit ter bescherming was.59.[verdachte] meent dat erover gesproken is dat de aanwezige rippers mogelijk bewapend waren.60.
Er zat een demper op het wapen van [naam medeverdachte]. [naam medeverdachte] heeft handelingen aan dit vuurwapen verricht toen ze nog bij de auto stonden. Hij heeft gezien dat [naam medeverdachte] een houder met patronen in het pistool duwde dat hij vervolgens aan [verdachte] gaf. [verdachte] heeft verklaard dat hij nooit heeft geweten of het pistool daadwerkelijk was doorgeladen. De wapens zag hij liggen op een kleine sporttas in de kofferbak van de auto van [naam medeverdachte].61.
Tussenconclusie 4
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn rond 4.50 uur samen aan de voorzijde van het pand aan de Paterstraat de loods binnengegaan. Tussen de aankomst van [naam medeverdachte] en het betreden van het pand zijn 20 minuten verstreken. In die tijd doet [verdachte] in ieder geval verslag van zijn bevindingen bij het pand en bewapenen ze zich met vuurwapens, welke [naam medeverdachte] in de auto had liggen. Na het betreden van het pand zijn beiden meteen doorgelopen naar de achterkant. [naam medeverdachte] is daar op de binnenplaats blijven staan met een wapen gericht op de luiken. [verdachte] is teruggelopen naar de trap en is daar omhoog gegaan om, in opdracht van [naam medeverdachte], daar het luik naar de bovenverdieping vast open te maken.
[verdachte] heeft verklaard dat [naam medeverdachte] en hij vervolgens, beiden bewapend, het pand aan de [adres 1] via de voordeur hebben betreden. Ze zijn binnendoor naar de witte kunststofdeur aan de achterzijde gelopen, die alleen via de binnenzijde te openen is.
Vanuit die positie was het mogelijk om de groene luiken te zien aan de achterzijde van de bovenverdieping. [naam medeverdachte] is daar buiten onder het luik gaan staan met een wapen en richtte het wapen naar boven in een hoek van ongeveer 50 graden, op de opening van de luiken. [verdachte] is ondertussen terug naar binnen gelopen.62.
Hij moest namelijk in opdracht van [naam medeverdachte] het luik bovenaan de trap vast openen, dat toegang gaf tot de bovenverdieping.63.
Uit de analyse van de telecomgegevens64.en een samengevoegde printlijst65.blijkt dat camera 4, de camera bij de trap naar de bovenverdieping, om 4:50:30 uur werd geactiveerd en een alarmmelding heeft verstuurd naar alarmnummer 2. Dit betekent dat de desbetreffende camera op dat moment beweging heeft gedetecteerd.
Gelet op hetgeen onder 6A. uiteen is gezet over de werking van de camera’s, is er naar het oordeel van de rechtbank (anders dan het openbaar ministerie heeft betoogd) om 4:50:30 en 4:51:03 geen sprake van twee aparte alarmmeldingen (getriggerd door twee aparte bewegingsdetecties), maar van één activering van camera 4 met een daaropvolgende verzending van een fotobestand door camera 4 en ontvangst daarvan door alarmnummer 2. Uit de melding is niet af te leiden hoeveel mensen er binnen komen.
Deze bewegingsdetectie/alarmmelding van camera 4 om 4:50:30 uur is ofwel gedaan op het moment van binnenkomst van [naam medeverdachte] en [verdachte] via de voorzijde van het pand ofwel op het moment dat [verdachte], kort daarna, de trap naar de bovenverdieping is opgelopen. Uit het onderzoek is namelijk niet duidelijk naar voren gekomen welk bereik camera 4 precies had. Naar het oordeel van de rechtbank is dit, gelet op de positie van de camera, in ieder geval de ruimte voor de doorgang naar de trap geweest. Het is mogelijk dat (een deel van) de ruimte tussen de deur aan de voorzijde en de deur aan de achterzijde (op de zich in het dossier bevindende plattegrond aangeduid als: “opslagruimte”) ook binnen het bereik van deze camera viel. In dat geval moet de cameramelding van 4:50:30 uur betrekking hebben op het moment dat [verdachte] en [naam medeverdachte] samen de voordeur binnenkwamen. In het geval dit deel van deze opslagruimte niet binnen het detectieveld van de camera viel, heeft de camera pas beweging gedetecteerd toen [verdachte], naar zijn zeggen “vast”, de trap opliep.
Tussenconclusie 5
[naam medeverdachte] heeft op de achterplaats met een machinepistool, vermoedelijk type Skorpion, richting de houten luiken geschoten, waarbij [slachtoffer 2] aan zijn arm gewond is geraakt.
Uit het forensisch onderzoek is gebleken dat er op de binnenplaats, waar [naam medeverdachte] volgens de verklaring van [verdachte] met een wapen is gaan staan, schotresten op de muur66.zijn aangetroffen. Deze resten zaten op de muur naast de witte achterdeur, 33 centimeter links van die achterdeur en op een hoogte van 151 centimeter. Ook zijn er twee kogelhulzen67.aangetroffen op die binnenplaats. Onderzoek naar deze munitiedelen én de drie kogelhulzen, die in de zolderruimte zijn aangetroffen, heeft opgeleverd dat zij met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zijn verschoten uit één en hetzelfde vuurwapen, vermoedelijk een machinepistool type Skorpion.68.
Hoewel uit het forensisch onderzoek niet blijkt wanneer deze schotresten en munitiedelen op de binnenplaats zijn achtergelaten, is de rechtbank van oordeel dat deze onderzoeksbevindingen niet op zichzelf moeten worden beschouwd maar in het licht van de overige bevindingen in het dossier.
Zo heeft [verdachte] verklaard dat hij zag dat een van beide jongens gewond was aan een arm of hand op het moment dat hij boven de ruimte betrad waar de jongens zich bevonden. Hij zag bloed aan de rechterzijde van deze jongen.69.Voorts is op basis van het onderzoek door de patholoog aan de stoffelijke overschotten komen vast te staan dat [slachtoffer 2] onder andere schotletsel aan de buitenzijde van zijn rechterbovenarm had. Dit letsel was gelegen op circa 12 centimeter onder de schouder en circa 19 centimeter boven de elleboog. Het betreft een inschot.70.
Tussenconclusie 6
[verdachte] heeft de deur naar de middelste ruimte, waar de hennepplanten stonden, geopend. Vrijwel meteen daarna werd hij gevolgd door [naam medeverdachte], waarna beiden over de potten naar de voorruimte zijn gelopen.
[verdachte] heeft verklaard dat het luik, dat toegang verschafte tot de bovenverdieping, dicht zat. Hij heeft de hangsloten opengemaakt met de bijbehorende sleutel, heeft de schuiven van het luik geschoven en vervolgens het luik geopend. Hij hoorde alleen de afzuiging op dat moment. [verdachte] is naar de eerste deur, die je tegenkomt vanaf de trap, gelopen. Hij is die deur door gegaan en kwam in de ruimte waarin de hennepplanten stonden. Hij zag dat de potten er nog stonden, maar de hennepplanten waren weg. [verdachte] is over de potten gelopen in de richting van de voorruimte. [naam medeverdachte] kwam op dat moment achter hem aan. De deur naar de voorruimte waar de afzuigingen stonden, stond open. [naam medeverdachte] en [verdachte] zijn daar naar binnen gegaan.71.
Tussenconclusie 7
Er is door [naam medeverdachte] in de voorruimte driemaal staand geschoten, waarbij hij zowel [slachtoffer 1] als [slachtoffer 2] in het hoofd heeft geraakt waarna de dood vrijwel onmiddellijk is ingetreden. Beide slachtoffers zijn door middel van een nekschot gedood. Alle schoten zijn afgevuurd met hetzelfde wapen.
[verdachte] zag daar twee jongens. Een bij het luik die gewond was aan zijn rechterzijde. De andere jongen was aan het bellen. [verdachte] stelt amper alleen te zijn geweest met de jongens, omdat [naam medeverdachte] hem op de voet volgde. Op dat moment werd geroepen dat er niet gebeld moest worden, waarop de jongen zijn telefoon wegdeed. De jongens waren in paniek. Het linker luik stond open. [verdachte] had het idee dat de gewonde jongen niet naar buiten durfde. Op een gegeven moment werd er door [naam medeverdachte] staand driemaal geschoten.72.[verdachte] omschrijft het geluid van die schoten als gedempte, zachte geluiden, klinkend als een zacht “sjoek, sjoek, sjoek”. Het geluid kwam van het vuurwapen dat [naam medeverdachte] in zijn hand vasthield met de voorzijde gericht op die jongens. Op het vuurwapen van [naam medeverdachte] zat een geluiddemper.73.
De getuige [persoon 5] heeft in zijn aantekeningen genoteerd dat hij uit de mond van [naam medeverdachte] heeft gehoord dat [naam medeverdachte] de twee Marokkanen “kapot heeft gemaakt” en dat hij geen andere keuze had. [naam medeverdachte] had de twee Marokkanen in Venray vermoord en heeft ze laten verdwijnen.74.
Sectie aan het stoffelijk overschot van [slachtoffer 2] heeft uitgewezen dat aan hem een nekschot is toegebracht en voorts is er schotletsel aan de buitenzijde van zijn rechterbovenarm geconstateerd. De patholoog concludeert dat het overlijden van [slachtoffer 2] volledig wordt verklaard door uitval van hersenfuncties ten gevolge van het schotletsel aan het hoofd indien bij leven toegebracht.75.
Sectie aan het stoffelijk overschot van [slachtoffer 1] heeft uitgewezen dat aan hem een doorschot door de hersenhelften van de grote hersenen is toegebracht, verlopend vrij recht van links naar rechts en vrijwel horizontaal. Daarnaast is ook bij [slachtoffer 1] letsel geconstateerd passend bij een nekschot. Ook ten aanzien van [slachtoffer 1] concludeert de patholoog dat het overlijden volledig wordt verklaard door uitval van hersenfuncties ten gevolge van voornoemde letsels aan zijn hoofd, indien deze letsels bij leven zijn toegebracht.76.
Tijdens het forensisch onderzoek is de schotbaan gereconstrueerd. Deze reconstructie is hier inzichtelijk gemaakt door middel van onderstaande foto.77.Op het laagst gelegen punt is een inschotopening aangetroffen.
De rechtbank begrijpt uit het vergelijkend kogel- en hulzenonderzoek dat de aangetroffen kogels op de plaats delict en de kogel(delen) die in de stoffelijke overschotten zijn aangetroffen, zeer waarschijnlijk zijn afgevuurd uit een en dezelfde loop. De aangetroffen kogel(delen) zijn zeer waarschijnlijk allemaal van het kaliber 7.65 mm Browning.78.
Tussenconclusie 8
[verdachte] heeft de luiken van de voorruimte gesloten. Daarna zijn [naam medeverdachte] en [verdachte] naar beneden gelopen, naar de aan de achterkant gelegen binnenplaats. Op die plek zijn ze gezien door [persoon 1], die zich - nadat hij na 4:56 uur geen telefonisch contact meer kreeg - in de steeg naar de [adres 6] bevond. De omschrijving die [persoon 1] geeft van het postuur van beide mannen past bij het uiterlijk van [naam medeverdachte] en [verdachte] destijds.
[verdachte] heeft verklaard dat hij zich kan herinneren dat hij na het schieten de luiken heeft gesloten en dat [naam medeverdachte] en hij naar beneden zijn gelopen. Ze zijn naar de achterzijde van het pand gelopen, in de richting van het aldaar gelegen hek. De poort van het hek was op dat moment gesloten. Zij zagen toen dat er iemand in de steeg stond. Deze persoon stond meer in de richting van de [adres 6]. Ze hebben naar die jongen geroepen, maar zijn niet (naar de rechtbank begrijpt: lopend) achter hem aan gegaan.79.
[persoon 1] heeft tijdens zijn eerste getuigenverhoor bij de politie verklaard dat hij op enig moment geen telefonisch contact meer kreeg met [slachtoffer 2].80.Dit wordt bevestigd door de telecommunicatiegegevens. Daaruit blijkt dat [persoon 1] tussen 4:56:12 uur en 5:02:46 uur 15 maal naar [slachtoffer 2] probeerde te bellen, maar dat er geen contact tot stand kwam. Daarvoor was er wel regelmatig telefonisch contact.81.Nadat de eerste poging tot telefonisch contact om 4:56:12 uur is mislukt, is [persoon 1] de steeg vanaf de [adres 6] een aantal meters ingelopen in de richting van het pand. Hij zag toen dat er twee mannen achter de poort stonden van de loods aan de [adres 1] in Venray. Deze mannen waren bezig om van binnenuit het slot van de poort te openen. Het waren twee blanke mannen. [persoon 1] omschrijft de eerste man als groot met een dikke buik met kortgeknipt blond haar. De tweede man zat gebukt bij de poort. Hij had een normaal tot slank postuur en was duidelijk jonger dan de dikke man. Hij had donker kort haar. Beide mannen keken hem aan en de dikke kwam, na het openen van de poort, heel rustig in zijn richting gelopen.82.
[verdachte] heeft verklaard dat [naam medeverdachte] en hij zijn terug gelopen naar het pand en de witte kunststof achterdeur hebben afgesloten. Vervolgens hebben ze via de voordeur het pand verlaten. Ook de voordeur hebben ze afgesloten. Ze zijn naar hun auto’s terug gelopen.83.
Tussenconclusie 9
Omstreeks 5:02 uur zijn [naam medeverdachte] en [verdachte] (apart) vertrokken vanaf de [adres 1] te Venray met de bedoeling om elkaar vervolgens bij de loods aan de [adres 4] te Tegelen weer te ontmoeten. Beiden rijden niet de meest rechtstreekse route naar Tegelen, maar een verklaring hiervoor is niet gegeven. [naam medeverdachte] en [verdachte] hebben nog naar de derde persoon ([persoon 1]) gezocht. Omstreeks 5:27 uur zijn zij aanwezig bij de loods in Tegelen.
[verdachte] heeft verklaard dat hij van [naam medeverdachte] de opdracht heeft gekregen om terug te rijden richting Venlo, dat hij naar de loods in Tegelen moest gaan en dat hij daar moest wachten. Tijdens het rijden heeft [verdachte] nog een keer telefonisch contact met [naam medeverdachte] gehad. Hierna stond zijn telefoon uit.84.
Om 05:02:10 uur wordt er door [naam medeverdachte] (alarmnummer 4) gebeld naar [verdachte] (alarmnummer 3). Op de printlijsten is zichtbaar dat de twee alarmnummers daarna voortdurend contact met elkaar zoeken en zich daarbij verplaatsen. [naam medeverdachte] belt in totaal zeven keer uit naar [verdachte], [verdachte] belt één keer uit naar [naam medeverdachte].85.
Uit voornoemde telecomgegevens en de daaraan te koppelen geografische zendmastgegevens volgt dat zowel [naam medeverdachte] als [verdachte] niet de meest rechtstreekse route naar Tegelen zijn gereden vanaf de plaats delict. Tegelen ligt ten zuidoosten van Venray, terwijl uit de analyse van de telecomgegevens blijkt dat [naam medeverdachte] zich vanaf de [adres 1] eerst in noordwestelijke richting verplaatst en dat [verdachte] zich eerst in oostelijke richting beweegt. Daarna verplaatsen beide verdachten zich inderdaad richting Tegelen.86.
Ook valt op dat beide verdachten niet achter elkaar aan rijden, terwijl zij toch hetzelfde vertrek- en eindpunt hebben.
Uit de aantekeningen van de getuige [persoon 5] blijkt dat hij uit de mond van [naam medeverdachte] heeft gehoord dat als [naam medeverdachte] “de derde Marokkaan ook nog te pakken had gekregen, er drie dode Marokkanen zouden zijn geweest”.87.
Op grond van de telecomgegevens in combinatie met de aantekeningen van de getuige [persoon 5], leidt de rechtbank af dat [naam medeverdachte] en [verdachte] naar de derde persoon, [persoon 1] hebben gezocht.
Uit de analyse van de telecomgegevens blijkt dat [naam medeverdachte] om 05:27:27 uur88.bij de loods in de [adres 4] te Tegelen is.
[verdachte] heeft verklaard dat hij bij de loods in Tegelen tegen [naam medeverdachte] heeft gezegd dat hij niet meer terug wilde naar Venray. [naam medeverdachte] had hem echter gezegd dat hij mee terug moest om de jongens op te halen.89.
Tussenconclusie 10
Vanuit Tegelen zijn [naam medeverdachte] en [verdachte] eerst samen naar de woning van [naam medeverdachte] in Brüggen-Bracht gereden om de auto van [naam medeverdachte] te wisselen. Vervolgens zijn ze teruggereden naar de loods aan de [adres 4] te Tegelen.
Vanaf die loods zijn ze apart van elkaar naar de loods aan de [adres 1] te Venray gereden. [verdachte] reed in de Ford bus. Om 7:41 uur wordt de loods door aan de [adres 1] betreden om de stoffelijke overschotten weg te voeren.
[verdachte] heeft verklaard dat hij op 11 mei 2006 nog bij de woning van [naam medeverdachte] in Brüggen-Bracht is geweest. Daar heeft [naam medeverdachte] de donkerkleurige Audi verwisseld voor de zilverkleurige Audi. Vervolgens zijn beiden teruggereden naar de loods aan de [adres 4] in Tegelen. Vanuit deze loods is [verdachte] met de Ford bus en [naam medeverdachte] met zijn eigen auto naar Venray gereden.90.
Uit de analyse van de telecomgegevens is gebleken dat camera 4 voor het eerst weer sinds 4.50 uur beweging detecteert om 7:41 uur. De camera heeft op dat moment een alarmmelding verzonden. De gebruikelijke reeks, zoals in het voorgaande omschreven, wordt namelijk zichtbaar op de printlijst met dien verstande dat deze reeks na de verzending van de sms ophoudt.91.Uit het stoppen van de reeks leidt de rechtbank af dat de camera dan kennelijk handmatig uitgezet wordt. Dit is namelijk het laatste contact van deze camera blijkens de printlijst. Indien er geen contacten zichtbaar zijn, is er ook geen activiteit geweest, ook niet het op afstand uitzetten van camera 4.92.
Op basis van deze gegevens stelt de rechtbank vast dat iemand om 7:41 uur het pand aan de [adres 1] te Venray is binnengekomen. In samenhang met de verklaring van [verdachte] en gelet op het feit dat er tussentijds geen beweging is geregistreerd door deze camera, is de rechtbank van oordeel dat op dat tijdstip het pand is betreden door [verdachte] en/of [naam medeverdachte] om de stoffelijke overschotten weg te halen. Tussen 4.50 uur en 7:41 uur is in ieder geval niemand binnen geweest.
Tussenconclusie 11
[naam medeverdachte] en [verdachte] hebben de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] van de bovenverdieping van de loods via de luiken naar de binnenplaats aan de achterkant van de loods verplaatst en in de daar geparkeerde Ford bus geladen.
[verdachte] heeft verklaard dat hij de Ford bus achteruit de binnenplaats aan de achterzijde van de kwekerij (naar de rechtbank begrijpt de loods [adres 1]) heeft opgereden, langs de garage. De achterzijde van de bus stond voor de witte kunststof achterdeur. [verdachte] is naar boven gelopen en heeft de jongens via het platte dak naar beneden laten zakken, waarna [naam medeverdachte] ze in de bus heeft geladen. De lichamen waren niet verpakt.93.
Tijdens de schouw op 4 november 2014 is [verdachte] hieromtrent nader bevraagd.
Hij verklaart dan dat hij de jongens onder hun oksels heeft beetgepakt en naar buiten heeft gesleept, op het platte dak. Via dat platte dak, ongeveer ter hoogte van de groene deur heeft hij ze omlaag laten zakken. [naam medeverdachte] stond beneden en heeft de jongens beneden vastgepakt. [verdachte] heeft er niet op gelet hoe [naam medeverdachte] de jongens heeft vastgepakt. Toen de jongens beneden lagen, zijn ze in de bus gelegd. [verdachte] weet niet wat [naam medeverdachte] nog met de jongens heeft gedaan toen ze op de grond lagen.
De Ford bus stond op ongeveer anderhalve meter afstand van de muur van de achtergevel.94.
Op de binnenplaats, het platte dak en de gevels zijn bloedsporen aangetroffen van beide slachtoffers. Deze bloedsporen zijn door het NFI geanalyseerd.95.
De verklaring van [verdachte] past bij de analyses van het NFI van de bloedsporen aangetroffen aan de achterzijde van de loods en op de binnenplaats.
Over het weghalen van de stoffelijke overschotten heeft [verdachte] nog verklaard dat hijzelf mogelijk een stuk folie van de wand af heeft getrokken en dat dit met de jongens is mee gegaan tijdens het vervoer in de bus.
Ook kan [verdachte] zich herinneren dat hij van [naam medeverdachte] de opdracht heeft gekregen om potten met potgrond over de hele vloer boven in de loods leeg te gooien, om het bloed te verwijderen (de rechtbank begrijpt: om bloedsporen aan het oog te onttrekken).96.
Tussenconclusie 12
[verdachte] heeft de Ford bus, met daarin de stoffelijke overschotten, naar de loods aan de [adres 4] te Tegelen gereden. [naam medeverdachte] reed apart naar Tegelen in zijn eigen Audi.
In Tegelen heeft [verdachte] de Ford bus in de loods geparkeerd. Bij de loods heeft een ontmoeting plaats gevonden met andere werknemers van [naam medeverdachte]. De werknemers kregen de opdracht om de plantage in Venray zo snel mogelijk te oogsten, waarbij nadrukkelijk gezegd werd door [naam medeverdachte] dat zij niet naar de bovenverdieping mochten. Alleen [verdachte] had toestemming van [naam medeverdachte] om naar de bovenverdieping te gaan.
[verdachte] heeft verklaard dat hij met de Ford bus met daarin de lichamen van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] naar de loods aan de [adres 4] te Tegelen is gereden. [naam medeverdachte] reed wederom apart van [verdachte], in zijn eigen Audi, van Venray naar de loods in Tegelen.
[verdachte] heeft de Ford bus in een van de twee loodsen aan de [adres 4] te Tegelen geparkeerd, namelijk in de loods die niet voor opslag werd gebruikt. Rond die tijd kwam [persoon 2] ook aan bij de loods. Op een gegeven moment waren in Tegelen bij de loods [persoon 2], [persoon 4] en [persoon 10]. [verdachte] wilde niet, maar van [naam medeverdachte] moesten ze weer terug naar Venray om het weedhok leeg te maken. Er zijn daarover afspraken gemaakt bij de loods in Tegelen.
Er werd onder andere gezegd door [naam medeverdachte] dat alleen [verdachte] naar boven mocht. De anderen moesten achterom rijden met de [bedrijfsnaam] bus en [verdachte] moest via de voordeur de achterdeur open maken. [naam medeverdachte] is ook mee gegaan naar Venray om de boel in de gaten te houden. [verdachte] kan zich niet meer herinneren of hij met zijn eigen auto of met een witte Mitsubishi bus naar Venray is gereden.97.
Voornoemde verklaring van [verdachte] wordt ondersteund door zowel [persoon 2]98.als [persoon 4].99.Zij verklaren bovendien dat [naam medeverdachte] uitdrukkelijk de instructie gaf dat zij niet naar de bovenverdieping mochten, dat de hennepplanten snel geoogst moesten worden en dat ze “moesten redden wat er te redden viel”.100.
Tussenconclusie 13
Op 11 mei 2006 om 9:19 uur werd gestart met het ruimen van de hennepplantages in loods. [verdachte] heeft de plantage op de bovenverdieping van het pand geruimd en de beveiligingscamera’s die daar hingen meegenomen. [persoon 2], [persoon 4] en [persoon 10] knipten op dat moment de hennepplanten die in de kwekerij op de benedenverdieping van het pand werden geteeld. [naam medeverdachte] had de leiding, was telefonisch bereikbaar en reed rond in de omgeving.
Uit de telecommunicatiegegevens blijkt dat bewakingscamera 3, de camera die zich in de hennepkwekerij op de begane grond bevond, om 09:19:37 uur contact opnam met alarmnummer 1 dat wordt toegeschreven aan [verdachte].101.[verdachte] heeft verklaard dat [persoon 2], [persoon 4] en [persoon 10] achterom moesten met de [bedrijfsnaam] bus en dat hij de deur zou openen. [naam medeverdachte] is in een van zijn auto’s naar Venray gereden, maar zou buiten blijven om de boel in de gaten te houden. [verdachte] is in Venray naar boven gegaan en heeft de bewakingscamera’s daar meegenomen. Boven lagen 2 of 3 plastic zakken met weed die [verdachte] door het luik naar beneden heeft gegooid.102.[persoon 4] en [persoon 2] hebben verklaard dat zij met de [bedrijfsnaam] bus naar de loods aan de [adres 1] te Venray zijn gereden om daar de hennepplanten te oogsten.103.Uit politieonderzoek is gebleken dat tussen 09:13:36 uur en 10:00 uur een gele Mercedes bestelbus met het opschrift “[bedrijfsnaam]” bij de loods aan de [adres 1] te Venray werd gezien.104.
[naam medeverdachte] had telefonisch de leiding, maar was niet ter plekke; hij reed rond in de regio.105.
Tussenconclusie 14
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn op zoek gegaan naar een plek om de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] te begraven. [naam medeverdachte] wees een plek aan om de stoffelijke overschotten te begraven. Op aanwijzen van [verdachte] werd het graf op 5 en 6 mei 2014 aangetroffen waarin zich de stoffelijke overschotten bevonden van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2]. Het graf bevond zich op hemelsbreed ongeveer 200 meter afstand van een van de woningen van [naam medeverdachte], te weten: de woning aan de [adres 2] te Arcen.
[verdachte] heeft verklaard dat hij de hele dag bij [naam medeverdachte] moest blijven. [verdachte] is samen met [naam medeverdachte] meegereden om locaties te bekijken waar die jongens achtergelaten konden worden.106.[verdachte] reed in zijn Volkswagen Vento en [naam medeverdachte] wees hem waar hij heen moest rijden. Op een gegeven moment zijn ze in Arcen gaan rijden. [naam medeverdachte] vertelde [verdachte] toen hoe hij moest rijden. Ze zijn over de [adres 2] in Arcen gereden en zijn de provinciale weg overgestoken, waarna [naam medeverdachte] zei dat de jongens hier begraven moesten worden.107.[verdachte] wees in een bosperceel gelegen langs de provinciale weg N271, Venlo-Nijmegen, mogelijke locaties aan waar [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] werden begraven.108.Op 5 en 6 mei 2014 werd forensisch onderzoek verricht in het door [verdachte] aangewezen gebied van dit bosperceel. Op 6 mei 2014 werden er twee stoffelijke overschotten in een graf aangetroffen.109.De stoffelijke overschotten werden geïdentificeerd als [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2].110.De afstand tussen het graf en een van de woningen van [naam medeverdachte], te weten: de woning aan de [adres 2] te Arcen bedroeg (de rechtbank begrijpt: hemelsbreed) ongeveer 200 meter.111.
Tussenconclusie 15
[verdachte] is omstreeks 17:05 uur samen met [naam medeverdachte] bij de [naam winkel] in Velden goederen gaan kopen die gebruikt zouden worden voor het delven van het graf waarin de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zouden worden begraven.
[verdachte] heeft in april 2014 verklaard dat [naam medeverdachte] en hij, nadat ze een plek hadden gevonden waar het graf kon worden gedolven, meerdere scheppen, overalls, een bladerhark, laarzen en twee blauwe afdekzeilen zijn gaan kopen bij de [naam winkel] in Velden. [naam medeverdachte] heeft deze spullen volgens [verdachte] contant betaald.112.In september 2014 heeft [verdachte] dit nader in de tijd geplaatst en verklaart dat deze goederen rond 16:00-17:00 uur bij de [naam winkel] in Velden werden gekocht.113.Door een medewerker van de [naam winkel] te Velden werd in 2014 een afdruk gemaakt van een kassabon gedateerd 11 mei 2006 om 17.05 uur. Op deze bon stonden de volgende goederen vermeld: 1 overall, 2 werkhandschoenen, 1 paar knielaarzen maat 45, 1 paar kuitlaarzen maat 43, 1 hark, 1 spade, 1 bats en 2 groene dekzeilen verkocht.114.De laarzen, werkhandschoenen en de bats waren in 2014 niet meer in het assortiment van de [naam winkel] aanwezig. Het dekzeil had volgens de verkoper in 2006 een groene buitenzijde en een blauwe binnenzijde.115.
[verdachte] heeft - naar eigen zeggen - schoenmaat 41-42.116.[naam medeverdachte] heeft ter zitting op 5 maart 2015 slippers met schoenmaat 45 gedragen, zo bleek de rechtbank toen hij deze desgevraagd toonde.
Tussenconclusie 16
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn na het bezoek aan de [naam winkel] in Velden naar Arcen gereden om daar het graf te delven met de bij de [naam winkel] gekochte scheppen. Het delven heeft geduurd tot het schemerig was.
[verdachte] heeft verklaard dat hij samen met [naam medeverdachte] met de scheppen die zij bij de [naam winkel] in Velden hadden gekocht, het graf in Arcen hebben gegraven. Het graf moest volgens [naam medeverdachte] een bepaalde diepte hebben, zodat dieren de stoffelijke overschotten niet konden ruiken. Op het moment dat het graf gedolven was, was het schemerig.117.[verdachte] heeft bijna het hele graf moeten delven. [naam medeverdachte] heeft slechts de contouren van het graf met een schop aangegeven. Bij het delven van het graf droeg [verdachte] de overall en laarzen die eerder bij de [naam winkel] waren gekocht.118.Uit het forensisch archeologisch onderzoek dat naar het graf is verricht, blijkt dat de kuil waarin de stoffelijke overschotten werden aangetroffen, handmatig was gegraven met behulp van graafgereedschap. Het graf was ovaal van vorm en was maximaal circa 130 centimeter breed en circa 195 centimeter lang. De bodem lag op circa 170-180 centimeter onder het maaiveldniveau, had een langwerpige vorm en was vrij plat. De bodem zelf was maximaal circa 85 centimeter breed en circa 180 centimeter lang. Het zuidelijke deel van de kuilwand verliep vrijwel loodrecht. De rest van de kuilwand verliep schuin.119.
Tussenconclusie 17
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn vanuit Arcen naar de loods aan de [adres 4] te Tegelen gereden, waar zij enige tijd later aankwamen. Daar hebben zij de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] uit de Ford bus gehaald en op de door hen neergelegde dekzeilen gelegd. Vervolgens hebben zij de stoffelijke overschotten afzonderlijk in de dekzeilen gewikkeld en naar Arcen gereden waar de stoffelijke overschotten werden begraven in het eerder gegraven graf.
Vanuit Arcen zijn [verdachte] en [naam medeverdachte] enige tijd later aangekomen bij de loods aan de [adres 4] in Tegelen.120.Daar zijn zij de stoffelijke overschotten gaan inpakken. Eenmaal binnen in de loods in Tegelen hebben [verdachte] en [naam medeverdachte] overalls en handschoenen aangetrokken. Daarna hebben zij de schuifdeur aan de zijkant van de Ford bus geopend, waarna [verdachte] en [naam medeverdachte] de zeilen op de grond hebben gelegd. Vervolgens hebben zij 1 jongen uit de bus gehaald en op het zeil gelegd. De uiteinden van het zeil werden dichtgeknoopt met elektriciteitsdraad. De tweede jongen is op dezelfde manier ingepakt. Nadat de stoffelijke overschotten waren ingepakt, zijn zij teruggelegd in de bus en zijn [verdachte] en [naam medeverdachte] naar Arcen gereden.121.[verdachte] heeft de bus achteruit een pad ingereden vlakbij het gedolven graf. Dit gebeurde ruim na middernacht, maar vóór 4:00 uur. Uit het forensisch archeologisch onderzoek dat naar het graf is verricht, blijkt dat in de grafkuil twee verpakte stoffelijke overschotten lagen begraven. Beide stoffelijke overschotten waren, afzonderlijk van elkaar, gewikkeld in een groen plastic zeil en omwikkeld met geel/groene elektriciteitsdraden. Het bovenste stoffelijk overschot122.lag gebogen over het onderlichaam van het onderste stoffelijk overschot.123.Nadat de stoffelijke overschotten waren begraven is [verdachte] met de Ford bus naar de garagebox in Venlo gereden, waar de bus werd geparkeerd.
Tussenconclusie 18
Na het begraven van de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] in het bosperceel in Arcen, zijn mogelijke sporen in opdracht van [naam medeverdachte] zoveel mogelijk verwijderd. Zo is de Ford bus waarmee de stoffelijke overschotten zijn vervoerd, in Duitsland in brand gestoken. De vloeren van de garagebox in Venlo en de loods in Tegelen, waar de Ford bus had gestaan, zijn daarna schoongemaakt en zelfs, in het geval van de loods in Tegelen, afgebikt en opnieuw afgesmeerd.
De Ford bus werd later in Duitsland door [naam medeverdachte] in brand gestoken in het bijzijn van [verdachte] en [persoon 2]. Dit blijkt ook uit de reacties op internationale rechtshulpverzoeken,124.de verklaring van [verdachte]125.en de verklaringen van [persoon 2]126.en [persoon 5].127.
Tijdens zijn verhoor op 27 mei 2014 is [verdachte] nader bevraagd over de garagebox in Venlo en de loods in Tegelen. Hij heeft in dat verhoor verklaard dat hij in opdracht van [naam medeverdachte] de vloer in de garagebox in Venlo moest schrobben met een of ander chemisch spul. Dit spul kon je ook in het zwembad gebruiken, maar het was geen chloor.
[naam medeverdachte] had tegen [verdachte] gezegd dat dit moest omdat de Ford bus daar had gestaan en er mogelijk sporen van de jongens op de vloer waren achtergebleven. [verdachte] meent dat hij de vloer heeft geschrobd een week nadat de bus in brand was gestoken.
Nadat de vloer van de loods in de [adres 4] te Tegelen was geschrobd, wilde [naam medeverdachte] toch dat de vloer eruit werd gehaald. [verdachte] heeft vervolgens de bovenlaag van het beton afgehaald. Mogelijk dat [persoon 2] hem hierbij heeft geholpen. [persoon 2] heeft die vloer later weer afgesmeerd. Hier zat een paar dagen tussen.128.
[persoon 2] heeft tijdens zijn verhoor onder leiding van de rechter-commissaris op 18 juni 2014 verklaard dat hij de vloer in de loods in Tegelen eruit heeft gekapt en heeft afgesmeerd. Daartoe heeft hij van [naam medeverdachte] opdracht gekregen. Hij weet niet precies wanneer dit is gebeurd, maar meent dat dit een paar weken na 11 mei 2006 is geweest.129.
Eindconclusie onderdeel 7
[naam medeverdachte] heeft [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] op 11 mei 2006 in de hennepkwekerij in de loods aan de [adres 1] te Venray neergeschoten. [naam medeverdachte] heeft viermaal raak geschoten. Twee van de vier schoten waren zogenaamde “nekschoten” ten gevolge waarvan [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] onmiddellijk zijn overleden. Vervolgens hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] begraven in het bosperceel in Arcen. Daarna hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] de mogelijke sporen gewist. Op 6 mei 2014 zijn de stoffelijke overschotten van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] op aanwijzen van [verdachte] gevonden.
8. Rollen verdachten en strafrechtelijke kwalificatie
De rechtbank acht bewezen dat [naam medeverdachte] de wapens heeft geleverd, het pistool dat hij aan [verdachte] gaf heeft geladen en zelf een machinepistool voorzien van een geluiddemper ter hand heeft genomen. Vervolgens heeft [naam medeverdachte] [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] doodgeschoten. Daarmee is [naam medeverdachte] pleger van de feiten 1 en 2.
De volgende (juridische) vragen die de rechtbank dient te beantwoorden, zijn:
Wat is de strafrechtelijke betrokkenheid van [verdachte] bij het doden van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2]? Is er sprake van medeplegen?
Is er gehandeld met voorbedachte raad of niet? Is er sprake van moord of van doodslag?
Juridisch kader
Voor de kwalificatie van medeplegen (vraag 1) is volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad (arrest van 2 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3474) vereist dat sprake is van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking. De vraag, wanneer de samenwerking zo nauw en bewust is geweest dat van medeplegen mag worden gesproken, laat zich niet in algemene zin beantwoorden, maar vergt een beoordeling van de concrete omstandigheden van het geval. Uitgangspunt daarbij is, dat de kwalificatie “medeplegen” alleen dán gerechtvaardigd is, als de bewezenverklaarde - intellectuele en/of materiële - bijdrage van de verdachte aan het delict van voldoende gewicht is. De bijdrage van de medepleger zal in de regel worden geleverd tijdens het begaan van het strafbare feit in de vorm van een gezamenlijke uitvoering van het feit. De bijdrage kan echter ook zijn geleverd in de vorm van verscheidene gedragingen voor, tijdens of na het strafbare feit. De rechter kan daarbij rekening houden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, uitvoering of afhandeling van het delict en het belang van de rol van verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip.
Als het gaat om voorbedachte rade (vraag 2) moet vast staan dat de verdachte zich gedurende enige tijd heeft kunnen beraden op het te nemen of het genomen besluit en dat hij niet heeft gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, zodat hij de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven (Hoge Raad 23 september 2014, ECLI:NL:HR:2014:2761). Bij de vraag of sprake is van voorbedachte raad gaat het bij uitstek om een weging en waardering van de omstandigheden van het concrete geval, waarbij de rechter het gewicht moet bepalen van de aanwijzingen die voor of tegen het bewezen verklaren van voorbedachte raad pleiten. De vaststelling dat de verdachte voldoende tijd had om zich te beraden op het te nemen of het genomen besluit vormt weliswaar een belangrijke objectieve aanwijzing, maar behoeft de rechter niet ervan te weerhouden aan contra-indicaties een zwaarder gewicht toe te kennen.
Context van de zaak
Voor de beoordeling van beide vragen is naar het oordeel van de rechtbank van belang, in welke context en tegen welke achtergrond een en ander zich heeft afgespeeld.
Op 11 mei 2006 hebben [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] ingebroken in de hennepplantage, gelegen in de loods aan de [adres 1] te Venray. Dit was een van de kwekerijen van [naam medeverdachte], die zich in die tijd bezig hield met grootschalige hennepteelt. Het was de eerste van zijn kwekerijen die niet gevestigd was bij mensen thuis en zou - naar eigen zeggen - zijn grote financiële klapper moeten worden. In de wereld van de grootschalige hennepteelt is het, naar het oordeel van de rechtbank, een feit van algemene bekendheid dat in geval van een inbraak of rip, geen politie wordt gebeld door de eigenaren of exploitanten van de kwekerijen, maar dat dergelijke berovingen zelf worden “opgelost”. Immers, inschakeling van politie zal automatisch leiden tot het oprollen van de desbetreffende plantage, waarbij niet alleen de exploitatie van die kwekerij, maar van de hele handel gevaar loopt. Een grote financiële strop voor de eigenaar is dan het gevolg. Deze wijze van conflictoplossing gaat niet zelden gepaard met (fors) fysiek geweld. Potentiele inbrekers weten dit en calculeren dit risico in. Niet zelden gaan ook zij bewapend met vuurwapens op pad. Eigenaren en exploitanten weten op hun beurt dat zij zelf zullen moeten ingrijpen om verlies van hun lucratieve handel te voorkomen en dat zij maatregelen zullen moeten nemen om dit risico zo klein mogelijk te houden. Het aanleggen van een camerabewakingssysteem is zo’n maatregel. Daarbij zal dan een alarmmelding, anders dan wellicht gebruikelijk is, niet naar een meldkamer of naar de politie gaan, maar naar een van de direct betrokkenen bij de hennepkwekerij. Daarna zal - zoals te verwachten valt - vervolgens zelf actie worden ondernomen.
Beoordeling van deze zaak
Ook in deze zaak was de beveiliging op die wijze geregeld.
De hennepplantage aan de [adres 1] te Venray was beveiligd met vier camera’s. [verdachte], in die tijd werkzaam voor [naam medeverdachte], was belast met de beveiliging; hij kreeg een eventuele alarmmelding binnen op zijn mobiele telefoon.
De afspraak was dat in geval van een rip altijd [naam medeverdachte] moest worden gebeld.
Als [verdachte] op 11 mei 2006 omstreeks 3:26 uur een alarmmelding ontvangt van één van de bewakingscamera’s aan de [adres 1], neemt hij - conform die afspraak - onmiddellijk telefonisch contact op met [naam medeverdachte]. Vervolgens gaat [verdachte], op instructie van [naam medeverdachte], poolshoogte nemen ter plaatse. Onderweg van zijn woning in Venlo naar Venray vraagt hij beelden op van alle bewakingscamera’s om erachter te komen wat zich in het pand afspeelt. Als hij rond 3:50 uur ter plaatse komt, constateert hij dat de luiken aan de achterzijde van het pand zijn opengebroken en dat er op dat moment nog meerdere personen binnen zijn. Hij weet dan dat hij te maken heeft met een (nog op handen zijnde) rip. Om 3:58 uur belt hij nogmaals naar [naam medeverdachte] om hem te informeren over wat hij gehoord en gezien heeft. [naam medeverdachte] vertrekt vervolgens onmiddellijk vanuit zijn woning in Brüggen-Bracht en rijdt zelf ook naar Venray. Onderweg hebben [verdachte] en [naam medeverdachte] nog enkele malen telefonisch contact.
Als [naam medeverdachte] rond 4:30 uur arriveert in Venray, parkeert hij zijn auto op de hoek [adres 11], zo’n 180 meter verwijderd van de voordeur van het pand aan de [adres 1]. [verdachte] loopt dan naar de auto van [naam medeverdachte] en brengt aan [naam medeverdachte] verslag uit van wat hij heeft gezien en gehoord. Er is ingebroken in het pand via de luiken aan de achterzijde en er zijn nog meerdere personen in het pand aanwezig.
[naam medeverdachte] opent hierop de kofferbak van zijn auto en haalt daaruit twee wapens. Een pistool voorziet hij van munitie en geeft dat aan [verdachte]. Hij neemt zelf een machinepistool, vermoedelijk type Skorpion, met daarop een geluiddemper, en verricht daaraan enkele handelingen. [verdachte] en [naam medeverdachte] staan dan nog bij de auto. Op dat moment meent [verdachte] dat ook gesproken is over het feit dat de rippers in de plantage mogelijk ook bewapend zouden kunnen zijn. De periode tussen het moment dat [naam medeverdachte] in Venray aankomt tot het moment dat [naam medeverdachte] en [verdachte] samen het pand binnengaan, bedraagt 20 minuten. Uit de bewijsmiddelen valt af te leiden dat [naam medeverdachte] zich om 4:30 uur bevindt onder de zendmast waaronder ook de [adres 1] valt. Vervolgens is er met elkaar gesproken en zijn [naam medeverdachte] en [verdachte] uiteindelijk, beiden bewapend, de 180 meter gelopen vanaf de auto van [naam medeverdachte] naar de voordeur van het pand aan de [adres 1]. Omstreeks 4:50 uur gaan ze naar binnen. Dat laatste tijdstip is immers het moment dat bewakingscamera 4, die bij de trap op de begane grond van het pand hing, beweging detecteert en een alarmmelding verzendt. [verdachte] had de (enige) sleutel van de voordeur.
Gedurende die 20 minuten kan het naar het oordeel van de rechtbank niet anders, dan dat [naam medeverdachte] en [verdachte] hebben besproken hoe nu verder te handelen. Immers, op het moment dat [verdachte] en [naam medeverdachte] het pand aan de [adres 1] via de voordeur betreden, lopen zij - op dat moment zonder nader overleg - meteen door naar de achterdeur, die alleen van binnenuit te openen is. Zij openen de achterdeur en vervolgens gaat [naam medeverdachte] op de binnenplaats staan en richt zijn machinepistool op de luiken. Eerder die nacht zijn [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] via die luiken het pand binnen gekomen. Door deze positie van [naam medeverdachte] wordt de vluchtweg van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1], via de luiken en het platte dak van de garage, afgesneden. De enige andere vluchtmogelijkheid is op dat moment via de trap binnen in het pand, die leidt van de bovenste verdieping naar de begane grond. Terwijl [naam medeverdachte] positie kiest aan de achterkant van het pand, is [verdachte] weer terug naar binnen gegaan - bewapend met een geladen pistool. [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] werden op die manier vanaf de andere kant benaderd. [verdachte] moest daar, in opdracht van [naam medeverdachte], vast het afgesloten luik boven aan de trap openen. Nadat hij het luik heeft geopend, opent [verdachte] ook alvast de tussendeur in de scheidingswand op de bovenste verdieping. De vrije doorgang naar de hennepkwekerij en de voorste ruimte van de bovenste verdieping, waar [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zich bevonden, is nu een feit.
Door zo te handelen hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] de beide rippers doelbewust ingesloten. Dit insluiten kan naar het oordeel van de rechtbank geen ander doel hebben gehad dan het doelbewust en gewapend opzoeken van een confrontatie met de beide slachtoffers in het pand.
Uit het feit dat beide verdachten na het betreden van het pand aan de [adres 1] via de voordeur meteen, zonder nader overleg ter plekke, doorlopen naar de achterdeur, die openen, waarna [naam medeverdachte] buiten gaat staan met zijn machinepistool en [verdachte] meteen terug naar binnen loopt om het luik bij de trap vast te openen, leidt dat rechtbank af dat het niet anders kán dan dat deze handelingen eerder, namelijk in het 20 minuten durende overleg buiten, besproken zijn.
Dat het de bedoeling was om binnen in het pand de confrontatie aan te gaan en de wapens te gebruiken, blijkt uit de volgende omstandigheden:
- -
Het laden van het pistool dat [naam medeverdachte] aan [verdachte] gaf;
- -
Het feit dat het machinepistool voorzien was van een geluiddemper;
- -
Het door [naam medeverdachte] en [verdachte] ongemaskerd binnengaan van het pand;
- -
Het door [naam medeverdachte] schieten, terwijl [verdachte] binnen bezig is het luik bij de trap en de tussendeur te openen. Dit laatste blijkt uit de op de binnenplaats tegen de achtermuur aangetroffen schotresten, de daar aangetroffen hulzen, de constatering van [verdachte] -zodra hij de rippers ziet - dat een van hen gewond was en de schotwond (met breuk) in de rechter bovenarm van [slachtoffer 2], die later door de patholoog is vastgesteld. Na dit schieten is het duidelijk dat [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] niet meer via de openstaande luiken zullen trachten te ontsnappen, waarna voor [naam medeverdachte] - letterlijk en figuurlijk - de weg vrij is om achter [verdachte] aan naar binnen te gaan.
Zoals uit het voorgaande blijkt, was het kennelijk van meet af aan de bedoeling om binnen in het pand daadwerkelijk gebruik te maken van de wapens. Immers, het pistool hoeft niet geladen te zijn en het machinepistool niet voorzien van een geluiddemper om de rippers alleen schrik aan te jagen, maar wel om te schieten. Hieruit, in combinatie met het ongemaskerd naar binnen gaan, leidt de rechtbank af dat [naam medeverdachte] en [verdachte] de jongens wilden doodschieten. Verhulling van de identiteit, om herkenning te voorkomen, is immers niet nodig indien iemand definitief het zwijgen wordt opgelegd. Deze bedoeling past bij de eerder geschetste setting van de georganiseerde grootschalige hennepteelt en de wijze van conflictoplossing die daarin gebruikelijk is.
De door verdachten opgezochte confrontatie vindt vervolgens ook daadwerkelijk plaats. Immers, beide verdachten betreden vervolgens - nagenoeg gelijk - de voorruimte, waar [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zich bevinden. Daar wordt [slachtoffer 1], die op dat moment waarschijnlijk probeert [persoon 1] te informeren over het feit dat hijzelf en [slachtoffer 2] zijn overlopen, gesommeerd om te stoppen met bellen. Daarmee wordt ook de laatste lijn van de beide slachtoffers naar buiten afgesloten.
Gelet op het letsel dat bij de beide slachtoffers is aangetroffen (twee nekschoten en een schot dwars door het hoofd), de schotbaanreconstructie en de verklaring van [verdachte] dat [naam medeverdachte] drie keer heeft geschoten, terwijl hij stond en zijn wapen naar beneden had gericht, kan het naar het oordeel van de rechtbank niet zo zijn dat de slachtoffers hebben gestaan toen ze werden doodgeschoten.
De slachtoffers moeten, gezien de staande positie van de schutter en het aangetroffen letsel, met hun rug naar de schutter gericht en hun gezicht richting de muur of afgewend van de schutter, laag bij de grond, op hun knieën en met hun hoofd naar beneden hebben gezeten. Deze houding is geen houding die iemand, geconfronteerd met een gewapende tegenstander, vrijwillig zou innemen. Hiertoe moeten de slachtoffers de opdracht hebben gekregen. Deze opdracht - zo al niet door [verdachte] zelf gegeven - en de daarop volgende handelingen van de slachtoffers, moeten minst genomen voor hem hoorbaar en zichtbaar zijn geweest.
In deze weerloze positie van de slachtoffers moet [naam medeverdachte] vervolgens de dodelijke schoten hebben gelost.
Dit betekent dat de verklaring van [verdachte] dat [naam medeverdachte] meteen toen hij binnenkwam schoot en de jongens met hun gezicht in hun richting stonden, niet kan kloppen. Het verweer van de verdediging van [verdachte] dat [naam medeverdachte] voor hem onverwacht heeft geschoten en dat hij daardoor totaal overvallen werd, gelooft de rechtbank niet.
Na het doodschieten heeft [verdachte] de luiken aan de achterkant gesloten. Door die luiken scheen licht naar buiten. Beide verdachten zijn vervolgens naar beneden naar de achterkant van het pand op de binnenplaats gelopen. Daar werden zij geconfronteerd met [persoon 1], die kennelijk buiten op wacht stond. Vervolgens zijn [verdachte] en [naam medeverdachte] - na het sluiten van de achterdeur en voordeur - vertrokken, echter niet nadat zij het alarm van bewakingscamera 4 weer hebben aangezet. Kennelijk wilden zij zeker weten dat zij - in afwachting van hun terugkomst om de beide lichamen weg te halen - niet met indringers geconfronteerd zouden worden. Vanaf de [adres 1] zijn zij vervolgens, ieder in hun eigen auto, gereden naar de loods in Tegelen, waar zij elkaar hebben getroffen voor overleg over hoe verder. Vast staat echter op basis van de bewijsmiddelen dat zij niet rechtstreeks naar de loods in Tegelen zijn gereden, maar dat beiden eerst nog op zoek zijn geweest naar de derde persoon betrokken bij de rip, [persoon 1].
Medeplegen van [verdachte]?
Gelet op alle hierboven geschetste feiten en omstandigheden komt de rechtbank tot de conclusie dat [verdachte], net als [naam medeverdachte], op meerdere momenten een cruciale rol heeft gespeeld voorafgaand aan, vlak voor het moment van doodschieten van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] door [naam medeverdachte] en daarna.
Voorverkenning
[verdachte] was belast met de beveiliging van de hennepkwekerij. Hij had ook, als enige, een sleutel van het pand. In de nacht van 11 mei 2006 heeft hij voorafgaand aan de komst van [naam medeverdachte] een noodzakelijke voorverkenning uitgevoerd. Hij heeft immers via zijn telefoon beelden opgevraagd van de bewakingscamera’s in de kwekerij en hij is - in opdracht van [naam medeverdachte] - als eerste poolshoogte gaan nemen ter plekke. Daarna heeft hij [naam medeverdachte] aanvankelijk telefonisch en later in persoon op de hoogte gesteld van zijn bevindingen, te weten dat er meerdere personen in het pand bezig waren met een rip. In afwachting van de komst van [naam medeverdachte] verbleef hij gedurende 40 minuten in de buurt van het pand aan de [adres 1], naar de rechtbank begrijpt met de bedoeling om eventuele veranderingen in de situatie ter plekke onmiddellijk aan [naam medeverdachte] te kunnen doorgeven. Ondertussen hielden beide verdachten ook telefonisch contact. Bij aankomst van [naam medeverdachte] bracht [verdachte] aan hem verslag uit van de status quo.
Overleg en insluiten
Vervolgens nam [verdachte] van [naam medeverdachte] een geladen wapen in ontvangst en zag hij dat ook [naam medeverdachte] zich bewapende met een machinepistool, voorzien van geluiddemper. Beiden zijn het pand binnen gegaan. [verdachte] zag dat [naam medeverdachte] op de achterplaats ging staan, met zijn machinepistool gericht op de luiken, waardoor [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] eerder die nacht waren binnen gekomen. Hierdoor werd deze vluchtweg van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] onmogelijk gemaakt. De enige andere vluchtmogelijkheid, via de trap binnen in het pand, werd door [verdachte] afgesneden. Hij was immers door [naam medeverdachte] vooruit gestuurd om [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] vanaf die kant te benaderen en vast het luik en de tussendeur te openen. Hierdoor werden de beide slachtoffers doelbewust en effectief ingesloten door beide verdachten. Dit insluiten gebeurde naar het oordeel van de rechtbank met geen ander doel dan het doelbewust en gewapend opzoeken van een confrontatie in het pand met de beide slachtoffers.
Dat dit doel ook [verdachte] niet is ontgaan, blijkt reeds uit zijn verklaring van 19 april 2014, waarin hij verklaart dat hij dacht dat jongens “daar” moesten blijven.
[verdachte] heeft naar het oordeel van de rechtbank een cruciale rol gespeeld bij dit insluiten van de beide slachtoffers en het doelbewust en gewapend opzoeken van een confrontatie met hen. Immers, hij was het die de tweede vluchtweg van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] versperde en tegelijkertijd de weg voor [naam medeverdachte] vrijmaakte door vast het luik en de tussendeur te openen, terwijl [naam medeverdachte] zelf bewapend onder de luiken op de binnenplaats stond.
[verdachte] heeft zich op geen enkel moment gedistantieerd van een confrontatie met de beide slachtoffers. Sterker nog, hij heeft door zijn bijdrage, die noodzakelijk was als onderdeel van de insluiting, die confrontatie welbewust opgezocht en voor zowel [naam medeverdachte] als zichzelf mogelijk gemaakt.
Het schieten en de periode kort daarna
[verdachte] moet, zo hij de opdracht al niet zelf heeft gegeven, minst genomen hebben meegekregen dat aan de slachtoffers de opdracht werd gegeven om zich om te draaien, op de knieën te gaan zitten en het hoofd naar voren te buigen. Gelet op de hiervoor geschetste context van georganiseerde hennepteelt en de reden om gewapend een confrontatie aan te gaan, sluit de rechtbank bovendien niet uit dat in dit tijdsbestek ook is gevraagd naar tip- en opdrachtgevers.
Vervolgens zijn beide slachtoffers door [naam medeverdachte] van achteren door het hoofd geschoten. Na het doodschieten heeft [verdachte] de luiken gesloten. Voordat zij het pand verlieten hebben zij bewakingscamera 4 weer aangezet. Vervolgens is [verdachte] in zijn eigen auto naar de loods in Tegelen gereden om daar met [naam medeverdachte] te overleggen over hoe verder. Daarbij is kennelijk zowel door [naam medeverdachte] als [verdachte] eerst nog gezocht naar [persoon 1], de derde ripper. Later die dag heeft [verdachte] bovendien een belangrijke rol vervuld bij het weghalen van de lichamen van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] uit de loods en het verbergen en begraven daarvan. In dat kader heeft [verdachte] ook actief geprobeerd sporen te wissen, bijvoorbeeld door het strooien van potgrond over de bloedvlekken in de loods aan de [adres 1]. Dit alles klaarblijkelijk om te maskeren wat daar eerder die nacht had plaatsgevonden.
Conclusie ten aanzien van medeplegen
De rechtbank is van oordeel dat [verdachte], hoewel hij zelf niet heeft geschoten, een cruciale rol heeft gespeeld bij het doden van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1]. Die rol bestond uit de door hem uitgevoerde voorverkenning, het deel uitmaken van de insluitconstructie, leidende tot de bewust en gewapend opgezochte confrontatie in het pand met de beide slachtoffers en zijn rol in het natraject: het wissen van sporen op de plaats delict, het zoeken naar de derde ripper en het weghalen en begraven van de lichamen van de beide jongens. Aldus is naar het oordeel van de rechtbank sprake van een voldoende bewuste en nauwe samenwerking met [naam medeverdachte] bij het doodschieten van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] om te kunnen spreken van medeplegen.
Voorbedachte rade?
De vraag die dan nog resteert is of de beide slachtoffers, [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2], met voorbedachte raad zijn doodgeschoten.
Ook die vraag beantwoordt de rechtbank met “ja”. Immers, [naam medeverdachte] heeft die nacht doelbewust twee wapens meegenomen naar Venray. Deze wapens heeft hij meegenomen vanaf zijn woning in Brüggen-Bracht, dan wel ergens onderweg opgehaald. Nadat [verdachte] ter plaatse [naam medeverdachte] op de hoogte heeft gesteld, heeft [naam medeverdachte] vrijwel onmiddellijk wapens uit zijn kofferbak gehaald en uitgedeeld. Ter plaatse hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] tijdens een periode van 20 minuten tijd gehad om te overleggen. Vooraf is telefonisch contact geweest. [verdachte] had toen al een voorverkenning uitgevoerd.
Gedurende die periode van overleg beschikten beide verdachten over een wapen; [verdachte] een geladen pistool, [naam medeverdachte] een machinepistool met geluiddemper. [verdachte] meent dat er gesproken werd over mogelijk gewapende tegenstanders die in het pand aanwezig waren. Besproken werd dat ze naar het pand zouden gaan, dat ze vervolgens de achterdeur zouden openen, dat [naam medeverdachte] positie zou kiezen onder de opengebroken luiken aan de achterkant van het pand en dat [verdachte] binnen alvast het luik bij de trap zou openen. Vervolgens lopen beide verdachten, gewapend en ongemaskerd, [naam medeverdachte] voorzien van een machinepistool met geluiddemper, de 180 meter van de auto van [naam medeverdachte] naar de voordeur van het pand aan de [adres 1]. Daar wordt de van tevoren besproken insluitconstructie uitgevoerd. Op de bovenverdieping komt het vervolgens tot de gewenste confrontatie met [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1]. [slachtoffer 1] wordt gezegd dat hij niet mag bellen en beide slachtoffers worden gedwongen om zich om te draaien met hun gezicht naar de muur, en op de knieën te gaan met hun hoofd voorover gebogen. In die positie worden [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] van achteren door het hoofd geschoten.
Conclusie ten aanzien van voorbedachte rade
Naar het oordeel van de rechtbank hebben zowel [naam medeverdachte] als [verdachte] gedurende deze hele periode voorafgaande aan het doodschieten van de beide slachtoffers, dus tijdens het uitdelen van de wapens, de bespreking van de insluitconstructie, het gewapend lopen naar het pand, het daadwerkelijk insluiten van de slachtoffers tot aan het dwingen van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] op hun knieën met hun rug naar [naam medeverdachte] toe, de gelegenheid gehad zich te beraden op het besluit om [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] dood te schieten.
[naam medeverdachte] schiet viermaal raak.
De wijze van doodschieten, de gerichte nekschoten, door [naam medeverdachte], vormt naar het oordeel van de rechtbank geen contra-indicatie voor de voorbedachte raad. Integendeel. Ook uit het verdere handelen van [verdachte] en [naam medeverdachte] heeft de rechtbank geen contra-indicaties kunnen afleiden die tot een andere conclusie zouden moeten nopen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] zijn doodgeschoten na kalm beraad en rustig overleg.
Er is sprake van voorbedachte raad en dus van moord.
Eindconclusie onderdeel 8:
[naam medeverdachte] en [verdachte] zijn schuldig aan het medeplegen van de moord op [slachtoffer 1] en de moord op [slachtoffer 2].
4.4
Bewezenverklaring
Op grond van voormelde bewijsmiddelen en overwegingen acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte:
1. Primair
op 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft zijn mededader met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een of meer kogels in het lichaam van die [slachtoffer 1] geschoten, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden;
2. Primair
op 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft zijn mededader met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een of meer kogels in het lichaam van die [slachtoffer 2] geschoten, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 2] is overleden;
3.
in de periode van 11 mei 2006 tot en met 6 mei 2014 in de gemeente Venray, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander lijken, te weten het stoffelijk overschot van overledenen in leven genaamd [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] heeft verborgen en weggemaakt met het oogmerk om het feit te verhelen door de stoffelijke overschotten van die [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1], vanuit een pand gelegen aan de [adres 1], te laten verdwijnen.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen verklaard, is naar het oordeel van de rechtbank niet bewezen. Verdachte zal hiervan worden vrijgesproken.
De rechtbank overweegt in het bijzonder met betrekking tot het tenlastegelegde onder feit 3, dat de strafbare feiten pas daadwerkelijk zijn geëindigd op het moment dat de stoffelijke overschotten werden aangetroffen op 6 mei 2014.
5. De strafbaarheid van het bewezenverklaarde en de kwalificatie
5.1
De strafbaarheid
Het bewezenverklaarde is strafbaar.
5.2
Kwalificatie
Het ten laste van verdachte bewezenverklaarde levert op de navolgende strafbare misdrijven:
T.a.v. feit 1 primair:
medeplegen van moord
T.a.v. feit 2 primair:
medeplegen van moord
T.a.v. feit 3:
medeplegen van een lijk verbergen en wegmaken met het oogmerk om het feit en de oorzaak van het overlijden te verhelen, meermalen gepleegd
6. De strafbaarheid van verdachte
De verdachte is strafbaar voor het bewezen verklaarde. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten.
7. De straf
7.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd aan verdachte een gevangenisstraf van 14 jaren op te leggen.
7.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft vrijspraak bepleit van feit 1 en 2. Voor feit 3 zou, zo begrijpt de rechtbank, een gevangenisstraf volstaan die gelijk is aan de periode dat verdachte in voorlopige hechtenis heeft gezeten, te weten ongeveer 15 maanden.
7.3
Het oordeel van de rechtbank
7.3
Het oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de op te leggen straf is gelet op de aard en ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezen verklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte [verdachte], zoals een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen.
Ook heeft de rechtbank acht geslagen op een uittreksel Justitieel Documentatieregister
d.d. 28 januari 2015. Daaruit blijkt dat [verdachte] in het verleden eerder is veroordeeld voor diverse misdrijven. Op een veroordeling uit 2008 voor mishandeling en bedreiging na, ging het in die zaken echter niet om geweldsmisdrijven. De meeste veroordelingen betreffen de Opiumwet en de Wegenverkeerswet.
Wat is er gebeurd?
Verdachte [verdachte] heeft, samen met [naam medeverdachte], twee jonge mannen, [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2], vermoord omdat zij bezig waren een hennepplantage van [naam medeverdachte] aan de [adres 1] in Venray te rippen. [verdachte] werkte voor [naam medeverdachte] en was onder meer belast met de beveiliging van diens hennepkwekerijen.
De wijze waarop [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zijn doodgeschoten, beiden met een “nekschot”, kan de rechtbank niet anders kwalificeren dan het moedwillig en op trefzekere wijze afmaken van beide jongemannen.
Vervolgens hebben [naam medeverdachte] en [verdachte] hun uiterste best gedaan om zoveel mogelijk sporen te wissen. Ze hebben in het bos een mansdiepe kuil gegraven, vlak achter de woning van [naam medeverdachte] in Arcen en daar de lichamen begraven. Pas op 6 mei 2014, bijna 8 jaar later, zijn de stoffelijke overschotten daar, op aanwijzen van [verdachte], gevonden.
De rol van [verdachte]
heeft bij de moord op [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] een cruciale rol gespeeld, door onder meer de voorverkenning voor zijn rekening te nemen en ervoor te zorgen dat de jongens boven in het pand werden ingesloten. Juridisch gezien kan hij dan ook als medepleger van de moord worden aangemerkt. Hij is echter niet de schutter geweest.
De rechtbank gaat er bovendien van uit dat het plan om de beide “rippers” dood te schieten van [naam medeverdachte] en niet van [verdachte] afkomstig was. Datzelfde geldt voor de vervolgstappen om de sporen van de moord te wissen en zich van de lichamen te ontdoen. Dit is door [naam medeverdachte] geïnitieerd.
De bijdrage van [verdachte] was bij al deze plannen wel nodig, omdat een aantal van deze handelingen (zoals het sjouwen van de lichamen, maar ook het in verschillende auto’s rijden naar de loods en het graf) praktisch gezien niet of lastig uitvoerbaar was voor één persoon. Bovendien kon [naam medeverdachte], de baas, op deze manier enigszins in de luwte blijven; [verdachte] deed zo gezegd een groot deel van het “vuile werk”.
Kennelijk kwamen de plannen grotendeels van [naam medeverdachte] en werd de uitvoering - en daarmee het risico op ontdekking - voornamelijk door [verdachte] gedaan. Illustratief in dit verband is bijvoorbeeld dat op de dag van 11 mei 2006 [verdachte] degene is die in het busje rijdt waarin de stoffelijke overschotten liggen, terwijl [naam medeverdachte] daar in zijn eigen auto voor rijdt. Bij een eventuele controle wees niets in de richting van [naam medeverdachte]. [verdachte] heeft verder verklaard dat [naam medeverdachte] de contouren voor het graf aangaf met een schop en dat [verdachte] vervolgens het graf heeft moeten graven. [verdachte] heeft bovendien, in opdracht van [naam medeverdachte], de vloer in de loods in Tegelen waar het busje met de lichamen had gestaan, afgebikt en vervangen en de vloer van de garagebox in Venlo, waar dat busje ook heeft gestaan, gereinigd.
Een werkwijze die naadloos aansluit bij de manier waarop [naam medeverdachte] en [verdachte] naar eigen zeggen binnen de henneporganisatie opereerden. [naam medeverdachte] was de architect, de bedenker van de plannen, en anderen voerden die plannen uit.
De rol van [verdachte] was dan ook anders dan die van [naam medeverdachte].
De opstelling van [verdachte] in de jaren na 2006
In de jaren na 11 mei 2006 is de rol van [verdachte] deels bepaald door wat [naam medeverdachte] hem zei dat wel of niet mocht gebeuren. Zo heeft [naam medeverdachte] tegen [verdachte] gezegd dat hij tegenover politie en justitie zijn mond moest houden. In ruil daarvoor werd voor [verdachte] een advocaat geregeld en werden de advocatenkosten van [verdachte] door [naam medeverdachte] betaald. Een opdracht waar [verdachte] zich tot in april 2014 aan heeft gehouden en kennelijk ook heeft willen houden.
Tijdens het politieonderzoek naar de verdwijning van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] is [verdachte] immers, net als [naam medeverdachte], meerdere keren als verdachte in beeld gekomen. Conform de afspraak met [naam medeverdachte] heeft [verdachte] al die jaren consequent zijn mond gehouden tegenover politie en justitie. Hij heeft op die manier bijgedragen aan het jarenlang in onwetendheid houden van de nabestaanden van de slachtoffers.
Dit terwijl hij al die tijd wist wat er met de jongens gebeurd was en waar zij begraven lagen.
Het verdriet en de onzekerheid die dit bij de families van de beide slachtoffers teweeg moet hebben gebracht, is niet te bevatten. Acht jaar lang hebben zij niet geweten wat er met hun zoon en broer gebeurd is. Vrezend voor het ergste, hebben zij al die tijd toch de hoop gehad dat de jongens mogelijk nog leefden. Dat aan de nabestaanden groot en onherstelbaar leed is toegebracht, is treffend tot uitdrukking gekomen in de aangrijpende slachtofferverklaring die de beide families ter terechtzitting hebben voorgelezen.
Eigen verantwoordelijkheid
Het is de rechtbank opgevallen en het heeft de rechtbank verbaasd dat [verdachte] zich weinig wist te herinneren of mogelijk wilde herinneren over de wijze waarop precies is geschoten en de positie van de slachtoffers op dat moment. [verdachte] weet nog veel details van de gebeurtenissen op 11 en 12 mei 2006, maar op dit punt niet. Voorafgaand aan het schieten moeten [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] echter in een bepaalde houding zijn gedwongen; dat moet [verdachte] hebben gezien of gehoord. Mogelijk - en dat verklaart wellicht zijn gebrekkige herinnering - heeft hij daaraan meegewerkt.
[verdachte] heeft verklaard dat hij ten tijde van de moorden en in de periode daarna “in shock” was, dat hij “in een roes” heeft gehandeld en dat hij enkel uit angst voor represailles van [naam medeverdachte] heeft meegeholpen om de lichamen te begraven en de jaren daarna heeft gezwegen.
Dat gelooft de rechtbank niet. De psycholoog die [verdachte] heeft onderzocht schrijft in zijn rapport van 5 februari 2015 dat het handelen van [verdachte] juist als gecontroleerd, bewust, weloverwogen en goed gecoördineerd over komt. Niet zozeer de angst voor [naam medeverdachte] als wel opportunistische of in ieder geval financiële motieven lijken [verdachte] ertoe gebracht te hebben om ondanks de afschuwelijke gebeurtenissen op 11 mei 2006, waarin [verdachte] naast [naam medeverdachte] een uitvoerend aandeel heeft gehad, toch al die jaren met [naam medeverdachte] in contact te blijven en zelfs opnieuw in 2010 voor hem te gaan werken. De psycholoog merkt ook nog op dat het opmerkelijk is dat [verdachte] al die jaren in staat is geweest tegenover iedereen zijn mond te houden, maar tegelijkertijd ogenschijnlijk goed heeft gefunctioneerd. Hij lijkt nauwelijks gebukt te zijn gegaan onder de spanning en angst die dit moet hebben opgeroepen. Dat geeft, aldus de psycholoog, te denken over de gewetensfuncties van [verdachte].
Uit het rapport van de reclassering (19 februari 2015) komt een zelfde beeld naar voren. [verdachte] stelt dat hij naïef en makkelijk beïnvloedbaar is. Hij zou tot aan 2012 niet hebben kunnen “ontsnappen” aan de greep van [naam medeverdachte]. De reclassering merkt evenwel op dat [verdachte] al die jaren ook voordeel heeft gehad van de vriendschap met [naam medeverdachte], bij wie hij op een relatief gemakkelijke manier zijn geld verdiende, zonder dat er van al te veel druk sprake leek te zijn.
De rechtbank kan zich vinden in deze observaties van de psycholoog en de reclassering.
Het lijkt er op dat [verdachte] niet zozeer uit angst voor represailles van [naam medeverdachte], maar uit angst voor de justitiële gevolgen jarenlang zijn mond heeft gehouden. Hij heeft immers ook zelf een aanzienlijk aandeel gehad in zowel de moord als het laten verdwijnen van de jongens. Hoe dan ook, heeft het gegeven dat de nabestaanden al die jaren in tergende onzekerheid werden gelaten, kennelijk geen rol van betekenis gespeeld bij [verdachte]’ afweging om wel of niet iets te vertellen. Dat hij uiteindelijk in april 2014, bijna 8 jaar na de moord, heeft verteld wat met de jongens is gebeurd en waar zij begraven lagen, is naar het oordeel van de rechtbank slechts in zeer beperkte mate als straf verlagende omstandigheid aan te merken. Het heeft er immers alle schijn van dat niet zozeer gewetenswroeging bij [verdachte] in de richting van de nabestaanden de doorslag heeft gegeven om in april 2014 openheid van zaken te geven. [verdachte] heeft hierover zelf verklaard dat het “geheim” een steeds grotere wig dreef tussen hem en zijn vrouw. Bovendien lijkt het erop dat [verdachte], die in zijn eerste verhoren in april 2014 werd geconfronteerd met de vermeende zelfmoordbrief van [naam medeverdachte] en met de verklaring van [persoon 5] dat [naam medeverdachte] de schuld in de schoenen van [verdachte] zou schuiven, eieren voor zijn geld heeft gekozen en de eerste wilde zijn die zou gaan verklaren. Zo beschouwd is de reden om uiteindelijk openheid van zaken te geven opnieuw eerder een egoïstische en niet een altruïstische reden geweest.
Dit dubbele beeld van [verdachte], enerzijds als trouwe, naïeve uitvoerder van de plannen van [naam medeverdachte] en anderzijds als opportunist en in financieel opzicht profiteur van de samenwerking met [naam medeverdachte], maakt dat de rechtbank kanttekeningen plaats bij de manier waarop [verdachte] zich lijkt te willen presenteren. Het is zeker niet zo dat [verdachte] geen andere keuze had dan met [naam medeverdachte] mee te doen. Hij was en is volledig verantwoordelijkheid voor zijn eigen keuze, om met [naam medeverdachte] in zee te gaan, met hem samen op 11 mei 2006 naar Venray te gaan en de jongens dood te schieten, met hem samen de lichamen te begraven en acht jaar lang zijn mond daarover te houden.
Dat alles neemt uiteraard niet weg dat zonder de verklaring van [verdachte] in april 2014 de lichamen van de jongens naar alle waarschijnlijkheid nog steeds niet gevonden zouden zijn.
Levenslang of tijdelijke gevangenisstraf?
Voorop staat dat geen enkele straf het gemis van de slachtoffers voor hun nabestaanden kan vergoeden. De rechtbank realiseert zich dat terdege. De feiten hebben tot onmetelijk verdriet bij de nabestaanden geleid. De nabestaanden hebben ter zitting laten weten dat zij jarenlang in onzekerheid hebben verkeerd over het lot van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1]. Pas toen op 6 mei 2014 de stoffelijke overschotten zijn gevonden was er plaats voor het op waardige wijze afscheid nemen en rouw. Deze periode van bijna acht jaar onzekerheid is enkel het gevolg van het jarenlang zwijgen van [verdachte] en [naam medeverdachte].
De bewezenverklaarde feiten rechtvaardigen op zich een zeer lange gevangenisstraf. Het gaat immers om een dubbele moord én het wegmaken van de lichamen, gedurende acht jaar lang.
Dat het hier om de meest ernstige feiten gaat die in het Wetboek van Strafrecht voorkomen, staat niet ter discussie. De maximumstraf voor moord is een levenslange gevangenisstraf of een tijdelijke gevangenisstraf van maximaal 30 jaar. De maximumstraf voor het verbergen van de stoffelijke overschotten is twee jaar, verhoogd met een derde (dus acht maanden) omdat het om twee lichamen gaat.
Gelet op artikel 10 lid 4 van het Wetboek van Strafrecht is de absolute maximale tijdelijke gevangenisstraf die in dit geval voor alle feiten samen kan worden opgelegd 30 jaar.
Vanwege alle hierboven genoemde feiten en omstandigheden staat het voor de rechtbank vast dat alleen een zeer langdurige gevangenisstraf aan de orde is. Het heeft de rechtbank in dat verband, en bezien tegen de levenslange gevangenisstraf die tegen [naam medeverdachte] is geëist, dan ook verbaasd hoe het openbaar ministerie tot een strafeis van 14 jaar is gekomen. Voor enkelvoudige moorden worden doorgaans al hogere straffen opgelegd dan het openbaar ministerie in deze dubbele moordzaak tegen [verdachte] eist. Ook nadat de rechtbank op dit punt specifiek om nadere uitleg heeft gevraagd, is die uitleg er naar het oordeel van de rechtbank niet gekomen. Voor de rechtbank staat in ieder geval vast dat gelet op de ernst van de feiten, de rol van [verdachte] daarbij en de genoegdoening naar de nabestaanden alleen een veel hogere straf passend is. Daarmee wordt ook het verweer van de raadsman, dat de situatie als bedoeld in artikel 67a lid 3 Wetboek van Strafvordering zich voor doet, verworpen.
Over de vraag hoe hoog die straf dan zou moeten zijn, overweegt de rechtbank nog het volgende.
Ernst van de feiten
Buiten kijf staat dat het vermoorden van twee jonge mannen en het gedurende acht jaar verborgen houden van hun lichamen zeer ernstige feiten zijn.
De slachtoffers waren op het moment dat zij werden overlopen door [naam medeverdachte] en [verdachte] bezig om een hennepkwekerij te rippen. Aan het overvallen, rippen, van een hennepkwekerij kleven risico’s, die ook bij de beide slachtoffers bekend moeten zijn geweest. Andere risico’s dan aan het overvallen van
een winkel of een tankstation. Dit heeft ermee te maken dat de eigenaren van de hennepkwekerijen - en zeker als het gaat om een grote en professionele kwekerij als waar het hier om ging - andere middelen gebruiken om een overvaller af te stoppen, dan de eigenaar van een winkel of een tankstation. Eigenaren van hennepkwekerijen bellen niet naar de politie, maar roepen de rippers “noodgedwongen” zelf tot de orde. Dat dit “tot de orde roepen” niet zelden gepaard gaat met (grof) geweld, is een bekend gegeven. Desondanks besloten [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] op 11 mei 2006 de hennepkwekerij van [naam medeverdachte] te gaan rippen.
Dat de slachtoffers in deze zaak ook zelf bezig waren met illegale activiteiten waarmee zij een groot risico liepen, een risico dat zij kennelijk incalculeerden en afwogen tegen de grote winst die zij ermee hoopten te behalen, maakt niet dat het doodschieten van de beide jongens op enige manier gerechtvaardigd is of minder strafwaardig. Ook zij verdienen bescherming van de strafwet.
In onze samenleving is geen plaats voor eigenrichting.
De straf wordt daarnaast opgelegd om de maatschappij te beveiligen tegen herhaling van mogelijke geweldsdelicten die tot de dood leiden.
Beveiliging van de maatschappij
In dit verband zij allereerst opgemerkt dat een verdachte in het geval van een levenslange gevangenisstraf elk perspectief op terugkeer in de maatschappij wordt ontnomen. De verwijdering uit de maatschappij is definitief. In het geval van een levenslange gevangenisstraf wordt het beveiligingsdoel dan ook op ultieme wijze gediend: van iemand die nooit meer vrij komt, staat vast dat hij in die maatschappij geen (althans op zeer beperkte wijze) strafbare feiten meer zal kunnen plegen. De vraag die zich tegelijk aandient is of dat doel, beveiliging van de maatschappij, niet ook afdoende kan worden gediend in het geval de maximale tijdelijke gevangenisstraf wordt opgelegd. Daarbij moet worden opgemerkt dat de maximale tijdelijke gevangenisstraf van 30 jaar niet betekent dat [verdachte] ook daadwerkelijk 30 jaar vast zou zitten. Er dient immers rekening te worden gehouden met de huidige regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling na 2/3e deel van de straf, met de aftrek van de tijd die hij in voorarrest heeft doorgebracht en met de bestaande praktijk van detentiefasering.
De vraag hoe groot de (reële) kans is dat [verdachte], wanneer hij na de maximale tijdelijke gevangenisstraf van 30 jaar buiten zou komen, opnieuw strafbare feiten zal plegen zoals die waarvoor hij nu wordt veroordeeld, is niet eenduidig te beantwoorden. [verdachte] is psychologisch onderzocht. Er is bij [verdachte] in ieder geval geen sprake van een stoornis, die op een of andere wijze zijn handelen heeft beïnvloed. Hij is dan ook volledig toerekeningsvatbaar. Omdat hij zijn eigen aandeel in de moorden ontkent, kan de psycholoog geen uitspraken doen over het gevaar op herhaling. De reclassering merkt in dit verband nog wel op dat [verdachte] gevoelig is voor makkelijk geld verdienen en een zekere spanning. Dat houdt voor de toekomst in ieder geval een risicofactor in.
De spijtbetuigingen van [verdachte] op de zitting in de richting van de nabestaanden kwamen op de rechtbank, hoewel uiteraard te laat, oprecht over. [verdachte] heeft inmiddels een vrouw en twee kinderen en heeft door het afleggen van zijn verklaringen vanaf april 2014 definitief afstand genomen van [naam medeverdachte].
Als met al schat de rechtbank het risico op herhaling van dit soort ernstige feiten door [verdachte] niet erg hoog in.
Conclusie
Concluderend komt de rechtbank tot de volgende beslissing.
Het gaat hier om zeer ernstige strafbare feiten. [verdachte] heeft bij die feiten een beduidend andere rol gespeeld dan [naam medeverdachte]. Hij was niet de schutter en had meer een - overigens onmisbare - uitvoerende dan een initiërende rol. Aan twee families is onmetelijk verdriet aangedaan. Zij hebben jarenlang in onzekerheid moeten leven over het lot van hun dierbaren. Pas na acht jaar hebben zij enigszins afscheid kunnen nemen van hun zoon en broer. [verdachte] was volledig verantwoordelijk voor zijn bijdrage aan de strafbare feiten. Hij heeft ervoor gekozen om, uit opportunistische dan wel financiële motieven acht jaar lang zijn mond te houden tegenover politie en justitie. Op die manier heeft hij bijgedragen aan de tergende onzekerheid van de nabestaanden. Uiteindelijk zijn op zijn aanwijzen de lichamen gevonden.
Het risico op herhaling van dit soort feiten schat de rechtbank niet erg hoog in.
Gelet op het voorgaande zal de rechtbank aan [verdachte] een lagere straf opleggen dan aan [naam medeverdachte] maar veel hoger dan voorgesteld door het Openbaar Ministerie. De ernst van de feiten, het verdriet en de pijn die aan de nabestaanden zijn toebracht, de onmisbare rol van [verdachte] en zijn jarenlange zwijgen zonder zich rekenschap te geven van de onzekerheid en het verdriet van de nabestaanden over het lot van hun familieleden, hebben tot die hoge straf geleid. De rechtbank gelooft niet dat [verdachte] uit angst voor [naam medeverdachte] heeft gehandeld maar wel dat hij meer - een noodzakelijke - uitvoerder was. Anders dan bij [naam medeverdachte] wordt aan [verdachte] dus wel perspectief geboden op terugkeer in de maatschappij.
De rechtbank acht passend een gevangenisstraf van 30 jaren, met aftrek van de tijd die verdachte reeds in voorarrest heeft doorgebracht.
8. De vorderingen van de benadeelde partijen en de schadevergoedingsmaatregel
Familie [slachtoffer 1]
Mevrouw [benadeelde partij 1], zus van wijlen [slachtoffer 1], domicilie kiezende ten kantore van mr. E.W. Bosch te Honselersdijk, heeft een vordering benadeelde partij ingediend met betrekking tot de als gevolg van de hiervoor onder feit 1 en feit 3 ten laste gelegde feiten geleden materiële schade en immateriële schade.
[benadeelde partij 1] voornoemd heeft de materiële schade op een bedrag van € 2.256,12 gesteld, en wil die schade vergoed krijgen. Deze materiële schade bestaat uit € 1.786,40 voor gemaakte reiskosten en € 469,21 voor verletkosten. Daarnaast vordert zij ten aanzien van de reiskosten de wettelijke rente vanaf 11 mei 2006 en ten aanzien van de verletkosten de wettelijke rente vanaf 8 november 2014.
[benadeelde partij 1] heeft de rechtbank verzocht om verdachte hoofdelijk tot betaling van voornoemd bedrag te veroordelen en om tevens de schadevergoedingsmaatregel aan verdachte op te leggen.
Ten laste van verdachte zijn (onder andere) de hiervoor onder feit 1 primair en feit 3 ten laste gelegde feiten bewezen. Dit zijn strafbare feiten en verdachte zal (onder andere) ter zake van die feiten worden veroordeeld.
Naar het oordeel van de rechtbank is de vordering, die door verdachte niet is weersproken, voor toewijzing vatbaar, zodat de rechtbank het schadebedrag zal vaststellen op een totaalbedrag van € 2.256,12, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag, te rekenen vanaf 11 mei 2006 tot de dag der algehele voldoening.
Verdachte is naar burgerlijk recht, samen met zijn mededader, aansprakelijk voor deze schade.
De rechtbank zal over de vordering van de benadeelde partij, overeenkomstig het hiervoren overwogene, beslissen zoals hierna is vermeld, alsmede over de kosten die door de benadeelde partij zijn gemaakt, thans begroot op nihil.
De rechtbank zal tevens aan verdachte de verplichting opleggen aan de Staat ten behoeve van [benadeelde partij 1] een bedrag van € 2.256,12 te betalen, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis voor de tijd van 32 dagen, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag, te rekenen vanaf 11 mei 2006 tot de dag der algehele voldoening.
Familie [slachtoffer 2]
[benadeelde partij 2], ouders van wijlen [slachtoffer 2], domicilie kiezende ten kantore van mr. E.W. Bosch te Honselersdijk, hebben een vordering benadeelde partij ingediend met betrekking tot de als gevolg van de hiervoor onder feit 2 en feit 3 ten laste gelegde feiten.
[benadeelde partij 2] voornoemd hebben de materiële schade op een bedrag van € 10.498,40 gesteld, en willen die schade vergoed krijgen. De gevorderde materiële schade bestaat uit € 8.500,00 voor begrafeniskosten, € 1.366,20 voor reiskosten voor de ter aarde bestelling en € 632,20 voor reiskosten in het kader van het strafproces. Daarnaast vorderen zij ten aanzien van de abstract berekende schade de wettelijke rente vanaf 11 mei 2006 en ten aanzien van de concreet berekende schade de wettelijke rente vanaf de datum waarop deze kosten door [benadeelde partij 2] zijn voldaan.
[benadeelde partij 2] hebben de rechtbank verzocht om verdachte hoofdelijk tot betaling van voornoemd bedrag te veroordelen en om tevens de schadevergoedingsmaatregel aan verdachte op te leggen.
Ten laste van verdachte zijn (onder andere) de hiervoor onder feit 2 primair en feit 3 ten laste gelegde feiten bewezen. Het zijn strafbare feiten en verdachte zal ter zake van die feiten worden veroordeeld.
Naar het oordeel van de rechtbank is de vordering, die door verdachte niet is weersproken, voor toewijzing vatbaar, zodat de rechtbank het schadebedrag zal vaststellen op een totaalbedrag van € 10.498,40, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag, te rekenen vanaf 11 mei 2006 tot de dag der algehele voldoening.
Verdachte is naar burgerlijk recht, samen met zijn mededader, aansprakelijk voor deze schade.
De rechtbank zal over de vordering van de benadeelde partij, overeenkomstig het hiervoren overwogene, beslissen zoals hierna is vermeld, alsmede over de kosten die door de benadeelde partij zijn gemaakt, thans begroot op nihil.
De rechtbank zal tevens aan verdachte de verplichting opleggen aan de Staat ten behoeve van [benadeelde partij 2] een bedrag van € 10.498,40 te betalen, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis voor de tijd van 87 dagen, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag, te rekenen vanaf 11 mei 2006 tot de dag der algehele voldoening, zoals hierna in het dictum genoemd.
9. Toepasselijke wetsartikelen
10. Beslissing
De rechtbank:
Ontvankelijkheid van het openbaar ministerie
- verklaart het openbaar ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging ter zake van het onder feit 3 ten laste gelegde voor wat betreft het ten laste gelegde wegvoeren en vernietigen van de stoffelijke overschotten;
- verklaart het openbaar ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging ter zake van het onder feit 4 ten laste gelegd.
Bewezenverklaring
- verklaart het ten laste gelegde bewezen, zoals hiervoor onder 4.4 is omschreven;
- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd.
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezenverklaarde de strafbare feiten oplevert zoals hiervoor onder
5.2
is omschreven;
- verklaart verdachte strafbaar.
Straf
- veroordeelt verdachte tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van
30 jaren;
- bepaalt dat de tijd die verdachte voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in voorarrest heeft doorgebracht in mindering wordt gebracht bij de tenuitvoerlegging van het onvoorwaardelijke deel van de opgelegde gevangenisstraf.
Benadeelde partijen en schadevergoedingsmaatregel
- -
veroordeelt verdachte hoofdelijk tot betaling aan de benadeelde partij [benadeelde partij 1], domicilie kiezende ten kantore van mr. E.W. Bosch te Horselersdijk, van een bedrag van € 2.256,12 en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 11 mei 2006 tot aan de dag der algehele voldoening;
- -
veroordeelt verdachte tevens in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- -
legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van de nabestaande
[benadeelde partij 1] , € 2.256,12 te betalen, bij niet betaling te vervangen door 32 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
- -
bepaalt dat voor zover dit bedrag door de mededader is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de Staat te betalen;
- -
bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd;
- -
veroordeelt verdachte hoofdelijk tot betaling aan de benadeelde partijen [benadeelde partij 2], domicilie kiezende ten kantore van mr. E.W. Bosch te Horselersdijk, van een bedrag van € 10.498,40 en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 11 mei 2006 tot aan de dag der algehele voldoening;
- -
veroordeelt verdachte tevens in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- -
legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van de nabestaanden
[benadeelde partij 2] , € 10.498,40 te betalen, bij niet betaling te vervangen door 87 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
- -
bepaalt dat voor zover dit bedrag door de mededader is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de Staat te betalen;
- -
bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd.
Dit vonnis is gewezen door mr. B.G.L. van der Aa, voorzitter, mr. J.S. Holthuis en
mr. C.G.A. Wouters, rechters, in tegenwoordigheid van mr. J.W.J. Reuvers en
mr. R.E.J. Maas, griffiers, en is uitgesproken ter openbare zitting op 23 april 2015.
BIJLAGE I: De tenlastelegging
De verdachte staat - na wijziging van de tenlastelegging - terecht ter zake dat:
1.
hij op of omstreeks 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een of meer kogel(s) in het lichaam van die [slachtoffer 1] geschoten en/of zodanig geweld tegen die [slachtoffer 1] toegepast, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden;
althans indien ter zake het vorenstaande onder 1 geen veroordeling zou volgen:
hij op of omstreeks 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) met dat opzet met een vuurwapen een of meer kogel(s) in het lichaam van die [slachtoffer 1] geschoten en/of zodanig geweld tegen die [slachtoffer 1] toegepast, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden.
2.
hij op of omstreeks 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, met een vuurwapen een of meer kogel(s) in het lichaam van die [slachtoffer 2] geschoten en/of zodanig geweld tegen die [slachtoffer 2] toegepast, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 2] is overleden;
althans indien ter zake het vorenstaande onder 2 geen veroordeling zou volgen:
hij op of omstreeks 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) met dat opzet met een vuurwapen een of meer kogel(s) in het lichaam van die [slachtoffer 2] geschoten en/of zodanig geweld tegen die [slachtoffer 2] toegepast, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 2] is overleden.
3.
hij in of omstreeks de periode van 11 mei 2006 tot en met 18 april 2014 in de gemeente Venray, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) lijk(en), te weten het stoffelijk overschot van (een) overledene(n) in
leven genaamd [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1] heeft verborgen en/of weggevoerd en/of weggemaakt en/of vernietigd met het oogmerk om het feit en/of de oorzaak van het overlijden te verhelen door de/het stoffelijk(e) overschot(ten) van die [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1], vanuit een pand gelegen aan de [adres 1], te laten verdwijnen.
4.
hij (meermalen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2006 tot en met 11 mei 2006 in de gemeente Venray tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen (telkens) opzettelijk heeft geteeld en/of bereid en/of bewerkt en/of verwerkt, in elk geval opzettelijk aanwezig heeft gehad (in een pand/loods aan de [adres 1] ongeveer 910, althans een groot aantal hennepplanten en/of delen daarvan, in elk geval een hoeveelheid van meer dan 30 gram van een materiaal bevattende hennep, zijnde hennep een middel vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst II, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van die wet.
Voetnoten
Voetnoten Uitspraak 23‑04‑2015
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 12.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4725 en 4726 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 12.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op pagina 4717 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 5.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4721 en 4722 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 5.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4725 en 4726 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op pagina 4705 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4758 en 4759 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4766 en 4767 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4767 en 4768 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4768 en 4769 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Handleiding Nokia Externe camera, deeldossier 7, als weergegeven op de pagina’s 4774 tot en met 4841 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal printlijst d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4842 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Naar aanleiding van de verklaring van de deskundige[persoon 6], inspecteur van politie, in zijn hoedanigheid van tactisch analist telecomgegevens, afgelegd ter terechtzitting d.d. 19 maart 2015 in combinatie met voornoemde printlijst.
Proces-verbaal printlijst d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4847 en 4848 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
De als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op de pagina’s 4844 tot en met 4849 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor van de getuige [persoon 5] d.d. 22 januari 2014, als bijlage 16 gevoegd bij het doorgenummerde aanvullend proces-verbaal voorgeleiding rechter-commissaris d.d. 11 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 201, als weergegeven op de pagina’s 131, 132 en 154 van deze doornummering.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 26 september 2012, pagina 736 en 737 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 2] d.d. 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3656 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige[persoon 2] d.d. 18 juni 2014 door de rechter-commissaris. Dit proces-verbaal maakt geen deel uit van de doornummering.
Proces-verbaal van verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 2 en 3 van dat verhoor.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige[persoon 2] d.d. 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3651 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 23 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal printlijst d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4849 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 23 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014 en proces-verbaal van verhoor van [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 24 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
De als bijlage 2 bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014 gevoegde aantekeningen van [verdachte], blad 9 van 10.
De als bijlage 2 bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014 gevoegde aantekeningen van [verdachte], blad 9 van 10.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [getuige 1] d.d. 30 mei 2006, als weergegeven op de pagina’s 1748 tot en met 1751 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige[getuige 2] d.d. 31 mei 2006, als weergegeven op pagina 1781 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 1] d.d. 11 mei 2006, als weergegeven op de pagina’s 1404 tot en met 1407 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 13.
Proces-verbaal verhoor van getuigen d.d. 26 maart 2013, als weergegeven op pagina 1976 van print van scan 08.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 4 en 5 van 10.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 3 september 2014, als bijlage 4 gevoegd bij het proces-verbaal ten behoeve van de pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal d.d. 21 november 2014 ten behoeve van de pro formazitting op 4 december 2014. Dit proces-verbaal maakt geen deel uit van de paginanummering.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 22 juli 2014, als bijlage 6 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 22 juli 2014, als bijlage 6 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal van verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 17 april 2014, als bijlage 1 gevoegd bij het doorgenummerd proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 15 en 16 van deze doornummering.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 12 mei 2014, als bijlage 15 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 19 en 20 van deze doornummering.
De als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op pagina 4844 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor [getuige 1] d.d. 12 mei 2006, als weergegeven op pagina 1747 van print van scan 08.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 21 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 19 en 20 van deze doornummering en proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 21 mei 2014, als bijlage 3 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 10 van 11.
Proces-verbaal van bevindingen naar aanleiding van een verhoor van verdachte[naam medeverdachte] d.d. 11 juli 2014, als bijlage 1 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 8 september 2014.
Proces-verbaal d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4844 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4845 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op pagina 4772 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4845 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal onderzoek telecommunicatie d.d. 21 november 2012, als weergegeven op pagina 4854 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 21 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 20 van deze doornummering.
Proces-verbaal d.d. 22 november 2012, als weergegeven op de pagina’s 4844 tot en met 4847 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 7 en proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650054-06, pagina 2.
De afstand tussen [adres 1] te Venray en [adres 6] 10 te Venray volgens www.google.nl/maps.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 20 tot en met 23 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 22 mei 2014, als bijlage 4 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 22 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 2 juni 2014, als bijlage 6 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 3 van 10.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 22 mei 2014, als bijlage 4 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 3 van 10.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 21 en 22 van deze doornummering en proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 10.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 28 april 2014, als bijlage 1 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 5 van 6.
Proces-verbaal onderzoek telecommunicatie d.d. 21 november 2012, als weergegeven op pagina 4851 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal printlijst d.d. 22 november 2012, als weergegeven op pagina 4842 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Forensisch onderzoek klapper 14, bijlage 15, deelonderzoek PAA Binnenplaats, als weergegeven op pagina 4975 van print van scan 07.10.2013 van origineel in samenhang bezien met de bijbehorende foto’s, als weergegeven op pagina 5016 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Forensisch onderzoek klapper 14, bijlage 15, deelonderzoek PAA Binnenplaats, als weergegeven op pagina 4981 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Forensisch onderzoek klapper 14, bijlage 15, deelonderzoek PAA Binnenplaats, als weergegeven op pagina 4981 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 9.
Het NFI-rapport van het pathologie onderzoek naar aanleiding van een mogelijk niet natuurlijke dood d.d. 9 september 2014, sectienummer 2014-12.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 8 en 9.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 9.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 23 van deze doornummering.
De schriftelijke aantekeningen van de getuige [persoon 5], als bijlage gevoegd bij het proces-verbaal van verhoor van getuige[persoon 5] d.d. 23 december 2013, dat als bijlage 16 is gevoegd bij het doorgenummerde aanvullend proces-verbaal voorgeleiding rechter-commissaris d.d. 11 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 201, als weergegeven op pagina 156 van deze doornummering.
Het NFI-rapport van het pathologie onderzoek naar aanleiding van een mogelijk niet natuurlijke dood d.d. 9 september 2014, sectienummer 2014-121.
Het NFI-rapport van het pathologie onderzoek naar aanleiding van een mogelijk niet natuurlijke dood d.d. 9 september 2014, sectienummer 2014-120.
Proces-verbaal van sporenonderzoek d.d. 14 augustus 2012 met als bijlage een fotomap, als weergegeven op de pagina’s 5312 tot en met 5314 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Bijlage 5. Deelonderzoek PAA. Binnenplaats, als weergegeven op pagina 4981 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 12.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 1] d.d. 11 mei 2006, als weergegeven op pagina 1404 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal onderzoek telecommunicatie d.d. 21 november 2012, als weergegeven op de pagina’s 4853, 4857 en 4871 tot en met 4875 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van verhoor van de getuige [persoon 1] d.d. 11 mei 2006, als weergegeven op pagina 1406 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 24 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 24 van deze doornummering.
Proces-verbaal onderzoek telecommunicatie d.d. 21 november 2012, als weergegeven op pagina 4857 van print van scan 07.10.2013 van origineel in samenhang bezien met de als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op pagina 4848 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal onderzoek telecommunicatie d.d. 21 november 2012, als weergegeven op pagina 4857 van print van scan 07.10.2013 van origineel, de als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op pagina 4848 van print van scan 07.10.2013 van origineel en in samenhang bezien met ligging van de zendmasten via Google maps.
De schriftelijke aantekeningen van de getuige [persoon 5], als bijlage gevoegd bij het proces-verbaal van verhoor van getuige[persoon 5] d.d. 23 december 2013, dat als bijlage 16 is gevoegd bij het doorgenummerde aanvullend proces-verbaal voorgeleiding rechter-commissaris d.d. 11 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 201, als weergegeven op pagina 157 van deze doornummering.
De als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op pagina 4849 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergeven op pagina 25 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergeven op pagina 25 van deze doornummering.
De als bijlage bij het proces-verbaal d.d. 22 november 2012 gevoegde printlijst, als weergegeven op pagina 4849 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
De verklaring van de deskundige[persoon 6], inspecteur van politie, in zijn hoedanigheid van tactisch analist telecomgegevens, afgelegd ter terechtzitting d.d. 19 maart 2015 in combinatie met voornoemde printlijst.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergeven op de pagina’s 25 en 26 van deze doornummering.
Proces-verbaal van de op 4 november 2014 in het openbaar gehouden terechtzitting van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken in de zaak met parketnummer 04/650063-06, pagina 14.
NFI-rapport van de bloedspooranalyse naar aanleiding van een vermissing van twee personen in 2006 in Venray d.d. 26 juli 2012, bijlage 3 betreffende een tabel van bloedspoorbemonsteringen ingedeeld op DNA-profiel.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 19 april 2014, als bijlage 3 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op pagina 40 van deze doornummering en de foto’s PAI 13 en PAI 14, als weergegeven in de fotomap behorende bij Deelonderzoek PAI, als weergeven op pagina 5302 van print van scan 08.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 26 en 27 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de getuige [persoon 2] op 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3651 van print van scan 07.10.2013 van origineel en proces-verbaal van het verhoor van de getuige F. [persoon 2] op 18 juni 2014 door de rechter-commissaris. Dit proces-verbaal maakt geen deel uit van de paginanummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de getuige [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 23 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal verhoor getuige [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 23 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014 en proces-verbaal verhoor getuige[persoon 2] d.d. 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3651 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal d.d. 31 oktober 2012, als weergegeven op de pagina’s 4718, 4772 en 4849 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 21 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 26 tot en met 28 van deze doornummering.
Proces-verbaal verhoor getuige [persoon 4] d.d. 12 november 2014, als bijlage 23 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014 en proces-verbaal verhoor getuige [persoon 2] d.d. 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3651 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 21 april 2011, als weergegeven op de pagina’s 548, 551 en 564 tot en met 566 van print van scan 07.10.2013 van origineel en proces-verbaal van verhoor getuige [persoon 11] d.d. 11 mei 2006, als weergegeven op de pagina’s 1471 en 1472 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor getuige [persoon 2] d.d. 10 december 2012, als weergegeven op de pagina’s 3651 en 3652 van print van scan 07.10.2013 van origineel.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, als weergegeven op de pagina’s 29 en 30 van deze doornummering.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 8 mei 2014, als bijlage 9 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
Proces-verbaal forensisch onderzoek zaak 6TGO08 d.d. 20 augustus 2014.
Proces-verbaal lijkschouw d.d. 21 juli 2014, als bijlage 10 gevoegd bij het proces-verbaal forensisch onderzoek zaak 6TGO08 d.d. 20 augustus 2014, herzien rapport van het Nederlands Forensisch Instituut d.d. 5 september 2014. Forensisch antropologisch onderzoek naar aanleiding van twee begraven stoffelijke overschotten in het bos bij Arcen op 5 mei 2014 en rapport van het Nederlands Forensisch Instituut d.d. 18 november 2014. Forensisch antropologisch onderzoek naar aanleiding van het aantreffen van een begraven stoffelijk overschot in het bos bij Arcen op 5 mei 2014.
Proces-verbaal luchtfoto’s d.d. 24 juli 2014, als bijlage 1 gevoegd bij het proces-verbaal forensisch onderzoek zaak 6TGO08 d.d. 20 augustus 2014.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 4 en 5 van 10.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 3 september 2014, als bijlage 4 gevoegd bij het proces-verbaal ten behoeve van de pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal van bevindingen d.d. 22 juli 2014, als bijlage 6 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal m.b.t. goederen [naam winkel] Velden d.d. 11 augustus 2014, als bijlage 7 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 3 september 2014, als bijlage 4 gevoegd bij het proces-verbaal ten behoeve van de pro forma zitting d.d. 4 december 2014.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, als weergegeven op de pagina’s 29 en 30 van deze doornummering.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014, blad 5 van 10.
Rapport Nederlands Forensisch Instituut d.d. 24 juli 2014. Forensisch archeologisch onderzoek gerelateerd aan twee begraven stoffelijke overschotten nabij Arcen op 19, 20 en 30 april en op 5 en 6 mei 2014, als bijlage 2 gevoegd bij proces-verbaal forensisch onderzoek zaak 6TGO08 d.d. 20 augustus 2014.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 18 april 2014, als bijlage 2 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, als weergegeven op pagina 30 van deze doornummering.
Proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
SIN-nummer AAGS4853NL.
SIN-nummer AAGS4835NL.
De schriftelijke bescheiden, ter uitvoering van het rechtshulpverzoek d.d. 15 januari 2013 door de Duitse autoriteiten en de schriftelijke bescheiden, ter uitvoering van het rechtshulpverzoek d.d. 15 januari 2013 door de Duitse autoriteiten, betreffende het verhoor van de heer [persoon 12] d.d. 24 oktober 2013.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 19 april 2014, als bijlage 3 gevoegd bij het doorgenummerde proces-verbaal voorgeleiding t.b.v. pro forma zitting d.d. 23 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 60, als weergegeven op de pagina’s 41 en 42 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de getuige [persoon 2] op 8 december 2012, als weergegeven op pagina 3656 van print van scan 07.10.2013 van origineel en proces-verbaal van het verhoor van de getuige [persoon 2] op 18 juni 2014 door de rechter-commissaris. Dit proces-verbaal maakt geen deel uit van de doornummering.
De schriftelijke aantekeningen van de getuige[persoon 5], als bijlage gevoegd bij het proces-verbaal van verhoor van getuige[persoon 5] d.d. 23 december 2013, dat als bijlage 16 is gevoegd bij het doorgenummerde aanvullend proces-verbaal voorgeleiding rechter-commissaris d.d. 11 april 2014, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 201, als weergegeven op pagina 165 van deze doornummering.
Proces-verbaal van het verhoor van de verdachte [verdachte] d.d. 27 mei 2014, als bijlage 5 gevoegd bij het proces-verbaal t.b.v. pro forma zitting d.d. 16 juni 2014.
Proces-verbaal van het verhoor van de getuige[persoon 2] op 18 juni 2014 door de rechter-commissaris. Dit proces-verbaal maakt geen deel uit van de doornummering.
Uitspraak 10‑01‑2014
Inhoudsindicatie
Beslissingen van de Rechtbank Limburg naar aanleiding van de regiezitting d.d. 20 december 2013 in de zaak Venray.
Zaak Venray
Rechtbank Limburg, locatie Maastricht
Verdachte [verdachte], 04/650063-06
Raadsman: mr. P.H.P. van Vugt
Beslissingen van de rechtbank naar aanleiding van de regiezitting d.d. 20 december 2013
Ten aanzien van de onderzoekwensen van de verdediging
Het verzoek van de raadsman tot het toevoegen van de geluidsopnames van de verhoren van de getuige [getuige 1] wordt aangehouden, nu de raadsman heeft ingestemd met het voorstel van de officier van justitie om de opnames te komen beluisteren. Afhankelijk van de uitkomst daarvan, zal de raadsman desgewenst delen van de verhoren aan het dossier kunnen toevoegen.
Het verzoek tot het toevoegen van de beelden van de uitzending van Peter R. de Vries (aflevering 13 - d.d. 30 oktober 2008) met betrekking tot de onderhavige zaak zal de rechtbank toewijzen. De officier van justitie heeft ter terechtzitting reeds toegezegd ervoor zorg te zullen dragen dat een gegevensdrager met de beelden aan het dossier zal worden toegevoegd.
De rechtbank ziet voorlopig geen aanleiding om het verzoek tot het horen van de heer [getuige 2] en [getuige 3] toe te wijzen, nu op voorstel van de officier van justitie en met instemming van de raadsman vooralsnog kan worden volstaan met het opmaken van een aanvullend proces-verbaal omtrent de vraag welke (dossier)stukken aan de heer [getuige 2] c.q. de programmamakers van bovenbedoelde televisie uitzending ter beschikking zijn gesteld (en onder welke voorwaarden) ten behoeve van de totstandkoming van voormelde uitzending en de vraag of en zo ja, in hoeverre, er destijds nog sprake was van onthouding van stukken aan de verdediging.
De rechtbank zal daarom opdracht geven een dergelijk aanvullend proces-verbaal te doen opmaken en zal de beslissing op het verzoek tot het horen van [getuige 2] en [getuige 3] als getuigen aanhouden.
Het verzoek van de raadsman tot het horen van de rechter-commissaris en de toenmalige zaaksofficier van justitie omtrent het betrouwbaarheidsoordeel van de bedreigde getuige, wordt afgewezen. Daartoe overweegt de rechtbank als volgt.
Voor zover het de mogelijkheden van de verdediging tot toetsing van de betrouwbaarheid en het stellen van vragen aan de bedreigde getuige betreft, acht de rechtbank het verzoek zinledig geworden, aangezien de bedreigde getuige later ook op naam is gehoord en de verdediging in de gelegenheid was en is om de getuige nader te bevragen.
Voor zover het de totstandkoming (destijds) van het betrouwbaarheidsoordeel van de rechter-commissaris en de zaaksofficier van justitie betreft, heeft de raadsman zijn verzoek onvoldoende toegelicht waardoor naar het oordeel van de rechtbank niet is gebleken dat het horen van deze getuigen thans van belang kan zijn voor enige in de strafzaak in het licht van artikel 348 en 350 van het Wetboek van Strafvordering te nemen beslissing.
Ten aanzien van de onderzoekwensen van het openbaar ministerie
De rechtbank overweegt dat de getuige [getuige 4] reeds vele malen is gehoord. Het openbaar ministerie heeft onvoldoende onderbouwd dat er met het niet opnieuw of wederom horen van deze getuige enig rechtens te respecteren belang van het openbaar ministerie is geschaad. Dit verzoek wijst de rechtbank daarom af.
Het verzoek van het openbaar ministerie om de getuigen [getuige 5] en [getuige 6] opnieuw als getuigen te ondervragen wordt door de rechtbank wel toegewezen, omdat deze getuigen thans niet langer verdachten zijn in het kader van de aangetroffen hennepplantage. Aan deze getuigen komt aldus thans geen verschoningsrecht meer toe, hetgeen mogelijk van invloed kan zijn op de door hen af te leggen verklaringen in het kader van de waarheidsvinding. De rechtbank zal deze zaak verwijzen naar de rechter-commissaris teneinde deze getuigen te doen horen.
Ten aanzien van de aanwezigheid van verdachte bij de inhoudelijke behandeling
Gelet op het belang en de ernst van de tenlastegelegde feiten, komt het de rechtbank wenselijk voor dat de verdachte in persoon aanwezig zal zijn bij de inhoudelijke behandeling. Om die reden zal de rechtbank zijn verschijning bevelen.
Voor het geval de verdachte op de dag en het tijdstip waarop de inhoudelijke behandeling zal plaatsvinden, niet in persoon verschijnt, zal de rechtbank niet aarzelen een bevel medebrenging te gelasten.
Ten aanzien van de onderzoekwensen van de rechtbank
De rechtbank acht het noodzakelijk in het kader van de waarheidsvinding dat de zoon van [getuige 7], genaamd “[getuige 8]”, zal worden gehoord over hetgeen zijn moeder hem heeft verteld over een gesprek dat zij zou hebben opgevangen tussen twee personen, waaronder de verdachte.
De officier van justitie heeft ter terechtzitting de verwachting uitgesproken dat zij op basis van deze summiere gegevens de bedoelde zoon van mevrouw [getuige 7] zal kunnen achterhalen.
De rechtbank geeft de rechter-commissaris in overweging dat de noodzaak tot het wederom horen van [getuige 7] afhankelijk is van hetgeen haar zoon [getuige 8] verklaart over wat hij van zijn moeder heeft gehoord en diens verklaring om een nadere toelichting van haar vraagt.
De zaak zal voor het horen van deze twee getuigen verwezen worden naar de rechter-commissaris.
Voorts wenst de rechtbank een nadere toelichting aangaande het onderzoek naar de telecommunicatie. Op de dossierpagina’s 4854 en 4855 wordt er gesproken over een zogenaamd routeringsnummer. Voor de rechtbank is niet duidelijk wat een routeringsnummer precies inhoudt en wat hieruit kan worden afgeleid. Hierover wenst de rechtbank een aanvullend proces-verbaal aan het dossier te zien toegevoegd.
De rechtbank heeft tijdens de eerdere regiezitting in de zaak tegen de medeverdachte het openbaar ministerie opdracht gegeven om een overzicht te doen opstellen van de lokalisering van alle aangetroffen sporen. Gelet op de aan het dossier toegevoegde sporenoverzichten, zal de rechtbank deze opdracht nu beperken tot de lokalisering van de aangetroffen munitie en hulzen. Immers, thans is op basis van het dossier niet duidelijk waar de munitie en hulzen precies zijn aangetroffen. Daarom wenst de rechtbank een overzicht met daarin de exact omschreven vindplaats van de aangetroffen munitie en hulzen, waarbij de vindplaats tevens wordt aangeduid op het voorhanden zijnde beeldmateriaal van de plaats delict.