8.5.1 Toekomst renteaftrekbeperkingen in de vennootschapsbelasting

Ten aanzien van de aanpak van verschil behandeling eigenvermogen/vreemd vermogen merkt hij in relatie tot de vijfde randvoorwaarde het volgende op: ‘Kernpunt bij het verschil in behandeling van eigen en vreemd is dat de uit te betalen vergoeding op vreemd vermogen aftrekbaar is en de vergoeding op eigen vermogen niet. In de fiscale literatuur wordt dit met enige regelmaat als knelpunt genoemd. In het algemeen leidt de afbakening niet tot ernstige problemen (onderstreping JvS) in de praktijk. Daarentegen zou gelijkschakeling leiden tot zeer grote effecten. Immers gelijkschakeling door het schrappen van de aftrekbaarheid van rentevergoedingen creeert een principiële kloof tussen de fiscale en commerciële winstberekening. Voorts betekent een dergelijke gelijkschakeling op nationaal niveau – ook na terugsluizing van de extra opbrengsten – een forse verslechtering van ons fiscaal vestigingsklimaat. Het gelijkschakelen naar de andere kant toe door een aftrek voor de vergoeding op eigen vermogen toe te staan leidt vermoedelijk tot zeer aanzienlijke belastingderving. (...). Bovendien lijkt een oplossing alleen mogelijk in internationaal verband. Overigens zou ook een gedeeltelijke gelijkschakeling niets oplossen. De aantrekkelijkheid om gebruik te maken van het verschil in behandeling blijft, zij het in mindere mate. Daarom heeft deze uitdaging vooralsnog weinig prioriteit bij de modernisering van de vennootschapbelasting, zeker gelet op de andere uitdagingen die snel om een reactie van ons vragen’.

Dienaangaande is namelijk het volgende opgemerkt: ‘De vennootschapsbelasting is in de loop van de tijd steeds ingewikkelder geworden. Niet alleen het bedrijfsleven en de belastingadviseurs klagen hierover, maar ook de Belastingdienst ervaart dit als een probleem (onderstreping JvS). Voor een groot deel is die ingewikkeldheid het gevolg van de invoering van anti-misbruikbepalingen. Een aantal anti-misbruikbepalingen is geïntroduceerd als reactie op in de praktijk geconstateerd onbedoeld gebruik van regelingen als de deelnemingsvrijstelling, de fiscale eenheid en de fiscale begeleiding van reorganisaties. Daarnaast is er een toenemend aantal anti-misbruikbepalingen opgenomen die zijn gericht tegen uitholling van de belastinggrondslag door gekunstelde renteaftrek’. Vergelijk voorts de volgende opmerkingen van de staatssecretaris naar aanleiding van vragen van de Tweede Kamer: ‘Het is de bedoeling dat de opschoning van de renteaftrekbeperkingen deel gaat uitmaken van het wetsvoorstel dat zal volgen op ‘Werken aan winst’. Zoals eerder aangegeven wordt het geheel aan renteaftrekbeperkingen kritisch onder de loep genomen. Daarbij worden het nut en de noodzaak van deze bepalingen mede beoordeeld in het licht van de thincapregeling. Gekeken wordt bijvoorbeeld naar de artikelen 10a, 14a, achtste lid, 14b, zesde lid en 15ad van de Wet Vpb, bepalingen gericht tegen gekunstelde rentelasten. De praktijk ervaart deze als ingewikkeld en ondoorzichtig, ook omdat voor het aantonen van de zakelijkheid van transacties verschillende criteria gelden, terwijl de mogelijkheid van tegenbewijs voor de belastingplichtige soms ontbreekt’.4