Melai-Groenhuijsen e.a., Het Wetboek van Strafvordering, aant. 6 op art. 449 (bewerkt door mr H.K. Elzinga & prof. mr J. de Hullu; bij t/m 1 oktober 2006).
HR, 24-05-2011, nr. 10/03375
ECLI:NL:HR:2011:BQ0830
- Instantie
Hoge Raad (Strafkamer)
- Datum
24-05-2011
- Zaaknummer
10/03375
- Conclusie
Mr. Hofstee
- LJN
BQ0830
- Vakgebied(en)
Strafprocesrecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:HR:2011:BQ0830, Uitspraak, Hoge Raad (Strafkamer), 24‑05‑2011; (Cassatie)
Conclusie: ECLI:NL:PHR:2011:BQ0830
ECLI:NL:PHR:2011:BQ0830, Conclusie, Hoge Raad (Advocaat-Generaal), 22‑03‑2011
Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2011:BQ0830
- Vindplaatsen
Uitspraak 24‑05‑2011
Inhoudsindicatie
OM-cassatie. Het oordeel van het Hof dat het OM n-o is aangezien zich in het dossier geen akte bevindt waarbij door het OM h.b. is ingesteld tegen het eindvonnis is onjuist noch onbegrijpelijk.
24 mei 2011
Strafkamer
nr. 10/03375
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof te Arnhem, zitting houdende te Leeuwarden, van 21 juli 2010, nummer 24/002637-09, in de strafzaak tegen:
[Verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1987, wonende te [woonplaats].
1. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de Advocaat-Generaal bij het Hof. Deze heeft bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Advocaat-Generaal Hofstee heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.
2. Beoordeling van het middel
2.1. Het middel klaagt over het oordeel van het Hof dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk is in zijn hoger beroep.
2.2. Het bestreden arrest houdt, voor zover hier van belang, het volgende in:
"In het dossier bevindt zich een akte rechtsmiddel d.d. 17 september 2009, waarin mr. W. Ludwig, officier van justitie in het arrondissement Zwolle-Lelystad, verklaart beroep in te stellen tegen de beslissing betreffende verdachte omtrent een afwijzing vordering d.d. 15 september 2009 gewezen door de Meervoudige Strafraadkamer. Ook is vermeld op de akte rechtsmiddel het appelnummer 09/1075. Dit nummer is doorgehaald en daarbij is met pen geschreven het nummer 1230.
Het hof stelt vast dat zich in het dossier geen ondertekende akte bevindt waarbij door het openbaar ministerie hoger beroep is ingesteld tegen het in de zaak tegen verdachte gewezen (eind-)vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad d.d. 15 september 2009.
Uit het onderzoek ter terechtzitting is wel komen vast te staan dat de officier van justitie voornemens is geweest het hoger beroep te richten op het eindvonnis, zodat vaststaat dat een onjuiste akte is opgemaakt.
Naar het oordeel van het hof dient de omstandigheid dat een onjuiste akte is opgemaakt echter voor rekening te komen van het openbaar ministerie. Nu de onjuiste akte door de officier van justitie is ondertekend en de resterende beroepstermijn niet is gebruikt om deze fout te herstellen dient het openbaar ministerie niet-ontvankelijk verklaard te worden in het hoger beroep."
2.3. Het Hof heeft geoordeeld dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in zijn hoger beroep, aangezien zich in het dossier geen ondertekende akte bevindt waarbij door het Openbaar Ministerie hoger beroep is ingesteld tegen het in de zaak tegen de verdachte gewezen eindvonnis. Het Hof heeft daarbij in aanmerking genomen dat de akte die zich wel in het dossier bevindt betrekking heeft op een andere beslissing, namelijk een "afwijzing vordering" door de "Meervoudige Strafraadkamer", dat deze door de griffier opgemaakte akte door de Officier van Justitie is ondertekend en dat de resterende beroepstermijn niet door het Openbaar Ministerie is gebruikt om deze fout te herstellen. Dit oordeel geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is evenmin onbegrijpelijk.
2.4. Het middel faalt.
3. Beslissing
De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is gewezen door de vice-president A.J.A. van Dorst als voorzitter, en de raadsheren J. de Hullu en H.A.G. Splinter-van Kan, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken op 24 mei 2011.
Conclusie 22‑03‑2011
Mr. Hofstee
Partij(en)
Conclusie inzake:
[Verdachte]
1.
Het Gerechtshof te Arnhem, nevenzittingsplaats Leeuwarden, heeft bij arrest van 21 juli 2010 het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk verklaard in zijn hoger beroep tegen een vonnis van 15 september 2009 van de rechtbank Zwolle-Lelystad.
2.
Er bestaat samenhang tussen de zaken met de nummers 10/03287 en 10/03375. In beide zaken zal ik vandaag concluderen.
3.
Mr. L. Plas, plaatsvervangend Advocaat-Generaal bij het ressortsparket te 's‑Gravenhage, heeft een schriftuur ingezonden, houdende één middel van cassatie.
4.
Het middel klaagt dat het oordeel van het Hof dat het Openbaar Ministerie in zijn hoger beroep niet-ontvankelijk is omdat zich geen ondertekende akte hoger beroep in het dossier bevindt, dan wel omdat een onjuiste akte is opgemaakt, niet zonder meer begrijpelijk is.
5.
Het Hof heeft zijn beslissing als volgt gemotiveerd:
‘De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in hoger beroep
In het dossier bevindt zich een akte rechtsmiddel d.d. 17 september 2009, waarin mr. W. Ludwig, officier van justitie in het arrondissement Zwolle-Lelystad, verklaart beroep in te stellen tegen de beslissing betreffende verdachte omtrent een afwijzing vordering d.d. 15 september 2009 gewezen door de Meervoudige Strafraadkamer. Ook is vermeld op de akte rechtsmiddel het appelnummer 09/1075. Dit nummer is doorgehaald en daarbij is met pen geschreven het nummer 1230.
Het hof stelt vast dat zich in het dossier geen ondertekende akte bevindt waarbij door het openbaar ministerie hoger beroep is ingesteld tegen het in de zaak tegen verdachte gewezen (eind-) vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad d.d. 15 september 2009. Uit het onderzoek ter terechtzitting is wel komen vast te staan dat de officier van justitie voornemens is geweest het hoger beroep te richten op het eindvonnis, zodat vaststaat dat een onjuiste akte is opgemaakt. Naar het oordeel van het hof dient de omstandigheid dat een onjuiste akte is opgemaakt echter voor rekening te komen van het openbaar ministerie. Nu de onjuiste akte door de officier van jusititie is ondertekend en de resterende beroepstermijn niet is gebruikt om deze fout te herstellen dient het openbaar ministerie niet-ontvankelijk verklaard te worden in het hoger beroep.’
6.
Alvorens het middel te bespreken, wil ik het volgende opmerken. Aan de juiste naleving van vormvoorschriften wordt door de Hoge Raad zwaar getild. Zo ook met betrekking tot het instellen van een rechtsmiddel. Verzuim van inachtneming van de desbetreffende van toepassing zijnde wettelijke voorschriften, leidt in beginsel tot niet-ontvankelijkheid van de appellant in het ingediende rechtsmiddel.1. Dat geldt meer in het bijzonder voor het Openbaar Ministerie. Wil de Hoge Raad in het geval van zo een vormverzuim de verdachte in sommige gevallen door conversie nog wel eens ruimhartig tegemoetkomen, van het Openbaar Ministerie wordt verwacht dat het die vormvoorschriften strikt naleeft. In de woorden van Van Dorst accepteert de Hoge Raad ‘geen verontschuldiging (…) bij verzuimen aan de zijde van het OM’.2. De verklaring voor dit standpunt van de Hoge Raad is hierin gelegen, dat de kennis en de kundigheid van het Openbaar Ministerie over de naleving van de toepasselijke vormvoorschriften hoger worden aangeslagen dan die van de verdediging.3.
7.
Het Hof heeft terecht vastgesteld dat de op 17 september 2009 ter griffie van de Rechtbank Zwolle-Lelystad binnengekomen en door de officier van justitie ondertekende akte rechtsmiddel, waarop het appelnummer 1075 is doorgestreept en daarnaast met de hand geschreven het nummer 1230 is vermeld, zich enkel richt tegen de afwijzing vordering van de meervoudige strafraadkamer van die Rechtbank d.d. 15 september 2009. En inderdaad bevindt zich in het dossier, zoals het Hof heeft geconstateerd, niet een (door de officier van justitie ondertekende) akte hoger beroep tegen het door de Rechtbank gewezen eindvonnis, hetgeen naar later bleek wel de bedoeling van het Openbaar Ministerie was. Deze fout had de officier van justitie nog tijdig, want in de beroepstermijn kunnen — en naar mijn oordeel moeten — constateren en herstellen. Van deze mogelijkheid heeft de officier van justitie echter klaarblijkelijk geen gebruik gemaakt. Daaruit vloeit naar mijn mening voort dat het oordeel van het Hof dat die fout voor rekening van het Openbaar Ministerie komt en dat het Openbaar Ministerie derhalve niet-ontvankelijk moet worden verklaard in het door de officier van justitie ingestelde hoger beroep, niet van een onjuiste rechtsopvatting getuigt en evenmin onbegrijpelijk is.4. Daaraan doet niet af dat het Hof niet heeft onderzocht op welk moment en door wie het appelnummer is doorgehaald en met pen een ander appelnummer is bijgeschreven.
8.
Het middel faalt.
9.
Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.
10.
Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.
De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden
AG
Voetnoten
Voetnoten Conclusie 22‑03‑2011
Zie A.J.A. van Dorst, Cassatie in strafzaken, 6e druk, 2009, p.118. Zo ook Melai-Groenhuijsen e.a., a.w., aant. 6 op art. 449.
Van Dorst, a.w., p. 119.
Vgl. HR 22 juni 2010, LJN BL2831.