Rb. Gelderland, 27-02-2015, nr. 05/901208-12 en 05/820252-13

Het begrip ‘goed’ in de zin van artikel 310 wetboek van strafrecht (Sr)

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat een dier niet als ‘goed’ in de zin van artikel 310 Sr kan worden gekwalificeerd. Daartoe is onder meer verwezen naar het wijzigen van artikel 3:2a van het Burgerlijk Wetboek. Dit artikel is als volgt komen te luiden:

1. Dieren zijn geen zaken.

2. Bepalingen met betrekking tot zaken zijn op dieren van toepassing, met in achtneming van de op wettelijke voorschriften en regels van ongeschreven recht gegronde beperkingen, verplichtingen en rechtsbeginselen, alsmede de openbare orde en de goede zeden.

De rechtbank overweegt als volgt. De Hoge Raad heeft in het arrest van 31 januari 2012 (NJ 2012/536) het volgende uiteengezet: ‘De wetgever heeft door middel van verschillende strafbepalingen beoogd de beschikkingsmacht van de rechthebbende op enig goed te beschermen. In artikel 310 Sr is strafbaar gesteld het opzettelijk onttrekken aan de feitelijke heerschappij van enig goed dat aan een ander toebehoort met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen. Het begrip enig goed komt daarbij een autonome strafrechtelijke betekenis toe.’

Gelet op deze autonome strafrechtelijke betekenis ziet de rechtbank niet in dat veranderingen in het Burgerlijk Wetboek zonder meer rechtstreeks gevolgen zouden hebben voor de uitleg van het begrip ‘enig goed’ in artikel 310 Sr. Daarbij komt dat de wetgever bij de invoering van artikel 3:2a, volgens de wetsgeschiedenis daarvan, de gevolgen voor het strafrecht en andere wetten nadrukkelijk heeft besproken, maar daarbij niet de artikelen 310 en 311 Sr heeft gewijzigd. De rechtbank gaat er dan ook vanuit dat de wetgever niet de bedoeling heeft gehad het wegnemen van dieren buiten het bereik van de artikelen 310 en 311 Sr te brengen. Zulks te meer nu de wetgever in artikel 311 Sr expliciet diefstal van vee uit de weide als strafverzwarende omstandigheid heeft opgenomen. Derhalve is de rechtbank van oordeel dat de wetgever, reeds gelet op de in artikel 311 opgenomen strafverzwarende omstandigheid, vee oftewel dieren onder het bereik van het begrip ‘enig goed’ in de zin van artikel 310 Sr heeft gebracht en dat de wetgever hierin geen verandering heeft willen brengen bij de aanpassingen van het Burgerlijk Wetboek door de opname van artikel 3:2a. De rechtbank volgt het verweer van de verdediging dan ook niet.

Verklaringen van [verdachte]

De verdediging heeft erop gewezen dat [verdachte] de processen-verbaal van zijn verhoren niet heeft ondertekend en dat hij tijdens die verhoren te kampen had met de gevolgen van een hersenvliesontsteking. Dit zou volgens de verdediging ertoe leiden dat deze processen-verbaal ‘niet echt’ bruikbaar zijn voor het bewijs.

Voor zover dit al als uitdrukkelijk onderbouwd standpunt kan worden beschouwd, bestaat volgens de rechtbank geen aanleiding de processen-verbaal van de verhoren van [verdachte] niet tot bewijs te bezigen. Er is niet (met bijvoorbeeld medische verklaringen) onderbouwd dat [verdachte] wegens medische redenen niet in staat was een verklaring af te leggen. Daarbij komt nog dat niet is aangedragen welke (onderdelen van) verklaringen van verdachte door de verbalisanten onjuist zouden zijn weergegeven. De rechtbank zal de verklaringen dan ook gebruiken voor het bewijs.

Ten aanzien van feiten 1 en 2 van het onder parketnummer 05/901208-12 tenlastegelegde1.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden geacht dat [verdachte] zich schuldig heeft gemaakt aan het medeplegen van diefstal van schapen uit de weide en aan het medeplegen van witwassen. Hij baseert dit, kort samengevat, op de herkenning van de schapen door de aangevers, de DNA-matches, de telecomgegevens, de camera-beelden, een aantal getuigenverklaringen en het feit dat de verdachte leugenachtige verklaringen heeft afgelegd en foutieve registraties heeft gedaan in het I&R systeem. De officier van justitie heeft verder aangevoerd dat voor de zaken 4 en 5 onder feit 1 gebruik kan worden gemaakt van schakelbewijs, nu sprake is van bijzondere delicten met een duidelijk patroon, dat zich in alle zaken herhaalt. Deze bewijsmiddelen in onderlinge samenhang bezien, leveren voldoende bewijs op voor de feiten 1 primair en 2, aldus de officier van justitie.

Het standpunt van de verdediging

[verdachte] heeft het hem tenlastegelegde ontkend. De verdediging heeft voor vrijspraak gepleit. Daartoe is het volgende, kort samengevat, aangevoerd. Er is onvoldoende bewijs dat alle in beslag genomen schapen gestolen waren. Er is geen nauwkeurige registratie geweest rondom de inbeslagneming van de schapen en rondom het afnemen van bloed voor het verwantschapsonderzoek. Er is geen garantie dat de schapen waarop het bloedonderzoek is verricht, ook daadwerkelijk die schapen zijn die onder [verdachte] in beslag zijn genomen. Verder is gehandeld in strijd met het Besluit inbeslaggenomen voorwerpen. Dit samen maakt dat sprake is van een vormverzuim en dit dient te leiden tot bewijsuitsluiting van de resultaten van het verwantschapsonderzoek.

Verder heeft de verdediging aangevoerd dat een eventueel verwantschap tussen bij [verdachte] aangetroffen schapen en de schapen van aangevers niet zegt dat de betreffende schapen van [verdachte] van diefstal afkomstig zijn. Dit verwantschap kan bijvoorbeeld ook worden verklaard doordat aangevers schapen aan derden hebben verkocht.

De overige door de officier van justitie gepresenteerde bewijsmiddelen zijn onvoldoende om tot een bewezenverklaring te komen van diefstal dan wel van heling van de schapen, aldus de verdediging.

Beoordeling door de rechtbank

Aanleiding van het onderzoek

In de nacht van 12 op 13 september 2012 zijn uit weiden op meerdere locaties grote groepen schapen gestolen. Naar aanleiding van aangiften hiervan is een strafrechtelijk onderzoek onder de naam ‘Ragout’ opgestart. In dit onderzoek hebben de volgende personen aangifte gedaan van diefstal van schapen uit de weide:

- [benadeelde 1]: aangifte van diefstal van 189 schapen tussen 12 september 2012 16.30 uur en 13 september 2012 13.00 uur uit een weiland gelegen aan de Bergsche Maasdijk ter hoogte van Bern;2.

- [benadeelde 2] mede namens [benadeelde 3]: aangifte van diefstal van 54 schapen tussen 12 september 20.30 uur en 13 september 2012 8.30 uur uit een wei aan de Weigraaf te Well;3.

- [benadeelde 4]: aangifte van diefstal van 28 schapen tussen 11 juli 2012 te 17:00 uur en 12 juli 2012 te 11:00 uur uit een weiland aan de oever van de Maas aan de Hooge Voort te Linden nb (rechtbank leest hier: Noord-Brabant);4.

- [benadeelde 5]: aangifte van diefstal van 5 schapen tussen 11 juli 2012 te 17:00 uur en 12 juli 2012 te 11:00 uur uit een weiland aan de oever van de Maas aan de Hooge Voort te Linden NB (rechtbank leest hier: Noord-Brabant);5.

- [benadeelde 6]: aangifte van diefstal van 31 schapen tussen 11 juli 2012 te 17:00 uur en 12 juli 2012 te 11:00 uur uit een weiland aan de oever van de Maas aan de Hooge Voort te Linden nb (rechtbank leest hier: Noord-Brabant);6.

- [benadeelde 7]: aangifte van diefstal van 40 schapen tussen 10 juli 2012 omstreeks 18:00 uur en 11 juli 2012 omstreeks 06:30 uur uit een weiland aan de Lekdijk Oost te Nieuwegein;7.

- [benadeelde 8]: aangifte van diefstal van 34 schapen tussen 6 augustus 2012 te 18:30 uur en 7 augustus 2012 te 10:00 uur uit een weiland aan de Lekdijk Oost te Lopik enaangifte namens [benadeelde 9] van diefstal van 2 schapen tussen 6 augustus 2012 te 18:30 uur en 7 augustus 2012 te 10:00 uur uit een weiland aan de Lekdijk Oost te Lopik;8.

- [benadeelde 10]: aangifte van diefstal van 41 schapen tussen 26 september 2012 te 20:00 uur en 28 september 2012 te 11:00 uur uit een weiland aan de Kerkdijk te Erlecom (gemeente Ubbergen).9.

Inbeslagname van schapen

Naar aanleiding van informatie van getuige [getuige 3] (onder andere gedeeld met aangever [benadeelde 1]) is door de politie, tezamen met de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) onderzoek gedaan op het bedrijf van [verdachte].

Op het terrein van [verdachte] zijn 199 schapen aangetroffen en in beslag genomen.10.

Mede op grond van informatie van aangever [benadeelde 1] heeft de politie op een weiland aan de Appelenburgseveldweg in Dodewaard 113 schapen aangetroffen en in beslag genomen. Dit weiland is in gebruik bij de maatschap van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2].11.

Van deze 312 schapen stonden 60 schapen vermeld op de stallijst van [verdachte], 90 schapen stonden in de voorraad vrije merken op de stallijst van [verdachte], 161 schapen stonden niet op de stallijst van [verdachte] geregistreerd. Van deze laatste 161 schapen stonden 52 op de stallijst van de maatschap van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] en 109 stonden in de voorraad vrije merken van de maatschap van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2]. Van 1 schaap is geen merk bekend.12.

Tijdens dit onderzoek heeft [verdachte] verklaard dat in Dodewaard in de polder nog meer schapen stonden. In een weiland aan de Waalbandijk in Dodewaard zijn nog 42 (levende) schapen aangetroffen en in beslag genomen.13.Deze schapen stonden in de voorraad vrije merken op de stallijst van [verdachte].14.

Lopende het onderzoek zijn 198 schapen onder medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] in beslag genomen. Zo zijn 100 schapen uit een weiland aan de Waalbandijk te Kesteren en 98 schapen uit een weiland aan de Nieuwe Dijk te Kesteren in beslag genomen.15.

De inbeslaggenomen schapen zijn in bewaring gegeven bij een opslaghouder.16.Met betrekking tot de groepen van 19917.en 11318.onder [verdachte] in beslag genomen schapen bevinden zich in het dossier aanvoerbonnen van de aanvoer op 28 september 2012 bij opslaghouder [betrokkene 6].

De 198 onder medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] in beslag genomen schapen zijn eveneens bij opslaghouder [betrokkene 6] opgeslagen, zoals blijkt uit de betreffende aanvoerbonnen.19.

Gelet op voormelde bewijsmiddelen is, naar het oordeel van de rechtbank, voldoende duidelijk geverbaliseerd dat de 312 onder [verdachte] inbeslaggenomen schapen en de 198 onder medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] in beslag genomen schapen aan opslaghouder [betrokkene 6] in bewaring zijn gegeven, waarbij de registratienummers van de in beslag genomen schapen op de aanvoerlijsten zijn vermeld. Voorts is in het (hierna te bespreken) bloedonderzoek telkens gebruik gemaakt van een uniek registratienummer van elk schaap, welke nummers telkens terug te vinden zijn op de aanvoerlijsten. Daarmee staat naar het oordeel van de rechtbank vast dat de bloedmonsters zijn genomen van de onder [verdachte] en onder medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] in beslag genomen schapen. Deze registratienummers staan bovendien, op één niet geregistreerd schaap na, op de stallijsten dan wel de vrije merken van [verdachte] of van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2]. Er is dan ook geen reden te veronderstellen dat andere dan de inbeslaggenomen schapen (bijvoorbeeld na vermenging) zouden zijn onderzocht op verwantschap.

Ten aanzien van de groep van 42 schapen die in Dodewaard in beslag zijn genomen, geldt dat in een proces-verbaal van bevindingen staat dat deze schapen zijn opgeslagen bij een opslaghouder20.en na een maand zijn overgebracht naar aangever [benadeelde 17].21.Uit het dossier blijkt niet waar deze schapen die maand waren opgeslagen, mede nu geen aanvoerbonnen naar een opslaghouder in het dossier voorhanden zijn. Voor zover dit een (onherstelbaar) vormverzuim zou opleveren, behoeft daaraan geen verdergaande consequentie, dan die enkele constatering daarvan, te worden verbonden. Daartoe overweegt de rechtbank dat direct in het weiland aan de Waalbandijk bloedmonsters zijn genomen (zie nader te noemen verwijzingen), zodat de daarop volgende bewaarplaats van deze schapen niet meer relevant is voor de vraag of de bloedmonsters waarop het verwantschapsonderzoek is verricht afkomstig zijn van de in beslag genomen schapen.

Bloedonderzoek

Bij diverse uit de verschillende groepen geselecteerde schapen is bloed afgenomen voor te verrichten DNA-verwantschapsonderzoek. Hiervoor hebben de verschillende aangevers schapen herkend tussen de inbeslaggenomen schapen (verwijzingen in de hieronder opgenomen tabel).

Verbalisant [verbalisant 3] heeft verklaard dat alle bloedafnamen bij de onderzochte schapen onder zijn toezicht door een dierenarts hebben plaatsgevonden en dat de buisjes bloed onder zijn toezicht zijn afgeleverd bij het laboratorium.22.Dit komt overeen met hetgeen door deze verbalisant is gerelateerd in de verschillende processen-verbaal van bevindingen rondom de bloedafnamen.23.Nu voorts in de (relevante) resultaten van het bloedonderzoek door het laboratorium, telkens de unieke registratienummers van de schapen worden vermeld, welke nummers voorkwamen op de stallijsten van [verdachte] en zijn medeverdachten alsook op de aanvoerlijsten van de in beslag genomen schapen, is de rechtbank van oordeel dat de inbeslagname van het bloed en het verbaliseren daarover met voldoende zorgvuldigheid heeft plaatsgevonden.

DNA-verwantschapsonderzoek

Uit het bloed van de inbeslaggenomen schapen zijn DNA-profielen afgeleid.

Aangevers hebben ter onderbouwing van het standpunt dat zich onder de inbeslaggenomen schapen, schapen bevonden die aan hen toebehoorden, eigen, niet-inbeslaggenomen schapen aangewezen, welke schapen ouder dan wel nakomeling zouden zijn van de onder van aangevers gestolen schapen. Van deze geselecteerde schapen is eveneens bloed afgenomen en zijn DNA-profielen afgeleid. De DNA-profielen van inbeslaggenomen schapen zijn met de DNA-profielen van door aangevers aangewezen ‘derde’-schapen vergeleken en bezien is of verwantschap kon worden vastgesteld.

In de hieronder opgenomen tabel zijn de resultaten van dit onderzoek opgenomen. Van schapen waarvan geen mogelijke verwantschap is gebleken zijn geen resultaten opgenomen. De paginanummers verwijzen naar de onderliggende bewijsmiddelen in het dossier, zijnde de processen-verbaal van bevindingen, de rapportages van het [laboratorium], de aanvoerbonnen en de stallijsten.

Bij drie verwantschapsonderzoeken, te weten die met betrekking tot de schapen met nummers NL 1000487 63745, NL 1000534 68675 en NL 1000536 68679, wordt in het rapport van het [laboratorium] opgemerkt dat op slechts één van de 18 getypeerde erfelijke kenmerken de mogelijke ouder-nakomeling relatie niet past, maar dat dat volgens internationale richtlijnen niet voldoende is om een ouder-nakomeling relatie uit te sluiten. De rechtbank concludeert dat hieruit kan worden afgeleid dat voor de overig vastgestelde mogelijke ouder-nakomeling relaties sprake is van een match op alle 18 erfelijke kenmerken.

Deskundigenonderzoek ing. [deskundige]

De verdediging heeft de deskundigheid van ing. [deskundige] betwist.

De rechtbank overweegt dat het onderzoek dat door [deskundige] is verricht op verzoek van de verdediging is geïnitieerd. De rechter-commissaris heeft ing. [deskundige], ondanks dat hij niet is geregistreerd in het register van het NRGD op het deskundigengebied waarvoor het onderzoek werd gevorderd, gelet op zijn opleiding, ervaring en het feit dat hij eerder als vaste gerechtelijke deskundige heeft opgetreden tot deskundige benoemd. Gelet hierop ziet de rechtbank in hetgeen de verdediging heeft aangevoerd, te weten de enkele mededeling dat [deskundige] zou hebben aangegeven geen bijzondere expertise op het gebied van niet-humaan DNA te hebben, geen aanleiding aan de deskundigheid van ing. [deskundige] te twijfelen. De rechtbank acht zijn rapport dan ook bruikbaar voor het bewijs.

Deskundige ing. [deskundige] heeft opgemerkt dat bij een kritische bestudering van het verstrekte onderzoeksmateriaal geen indicatoren zijn waargenomen die steun geven aan de hypothese dat er niet is gewerkt volgens de forensische basisprincipes/normeringen. De ‘chain of custody’ is naar de mening van ing. [deskundige] te betitelen als sluitend. Deskundige ing. [deskundige] heeft in zijn rapport opgemerkt dat in het onderzoek 18 DNA-markers getypeerd zijn en dat dit resulteert bij volledig verklaarbare DNA-overeenkomsten tot een betrouwbaarheid van tenminste 95%.24.

Aanvullend onderzoek I&R systeem

Er is aanvullend onderzoek verricht in het identificatie en registratiesysteem schaap (I&R systeem) naar de afvoer van schapen van de in het hierboven opgenomen schema genoemde aangevers. In dit proces-verbaal van bevindingen staat ten aanzien van al deze aangevers vermeld dat geen van hun schapen, anders dan door diefstal (rechtbank leest: illegale vervreemding), is afgevoerd naar de schapenhouderij van [verdachte], dan wel die van zijn medeverdachten.25.

Tussenconclusie

Naar het oordeel van de rechtbank is in voldoende mate zorgvuldig gerelateerd op welk moment, welke hoeveelheid schapen in beslag is genomen, van welk schaap op welke locatie bloed is afgenomen en met welk bloed vervolgens een DNA-verwantschapsonderzoek is verricht. Er zijn (in hetgeen door de verdediging is aangevoerd, dan wel anderszins) geen redenen voor het oordeel dat bij de inbeslagname en het bloedonderzoek niet de daarvoor geldende zorgvuldigheidsnormen in acht zijn genomen. De rechtbank acht de zogenoemde ‘chain of custody’ dan ook sluitend.

Door de verdediging is aangevoerd dat geen bewijswaarde van de mogelijke ouder-nakomeling relaties is berekend en dat daarom ook geen bewijswaarde hieraan kan worden toegekend.

De rechtbank volgt de verdediging hierin niet en is van oordeel dat wel degelijk bewijswaarde kan worden toegekend aan de uitkomsten van het verwantschapsonderzoek nu het merendeel van de mogelijke ouder-nakomelingrelaties is gebaseerd op 18 overeenkomende getypeerde erfelijke kenmerken, bij drie slechts één kenmerk niet past en een betrouwbaarheidspercentage van 95% door [deskundige] wordt gegeven aan de conclusie dat het daarom ouder-nakomelingrelaties betreffen. Daar komt bij dat sprake is van in totaal 21 mogelijke ouder-nakomeling relaties met schapen van meerdere aangevers. Naar het oordeel van de rechtbank is de kans te verwaarlozen en is het daarmee ook niet aannemelijk dat in al die gevallen sprake is van een toeval en niet van een ware ouder-nakomeling relatie. Bovendien acht de rechtbank het gelet op de aangiftes en de I&R gegevens betreffende de bedrijven van de aangevers niet aannemelijk dat de aan de schapen van de aangevers verwante schapen zijn verkocht en bij de bedrijven van [verdachte] en [medeverdachten 1 + 2] terecht zijn gekomen. De I&R gegevens van de bedrijven van [verdachte] en [medeverdachten 1 + 2] geven hiervoor evenmin aanknopingspunten.

De rechtbank is van oordeel dat op grond van het voorgaande buiten redelijke twijfel is komen vast te staan dat [verdachte] en medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] schapen afkomstig van verschillende diefstallen onder zich hadden.

Voorts ziet de rechtbank zich voor de vraag gesteld of [verdachte] zich (met zijn medeverdachten) schuldig heeft gemaakt aan de diefstal van de schapen.

Telefoongegevens

Van [verdachte] en zijn medeverdachten zijn de historische telefoongegevens van hun telefoonnummers geanalyseerd.

[verdachte] heeft verklaard dat hij gebruik maakte van telefoonnummer [nr 1] en dat hij in de tijd dat hij op de vrachtwagen zat zijn telefoon incidenteel aan een chauffeur afgaf. Voorts heeft hij verklaard dat hij op een asfalteerwagen heeft gewerkt. Dit deed hij vooral ’s nachts. Hij heeft al maanden geen nachtdienst meer gedaan, aldus zijn op 23 oktober 2012 afgelegde verklaringen.26.

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij gebruik maakte van telefoonnummer [nr 4], dat niemand anders zijn telefoon gebruikt en dat hij zijn telefoon bijna altijd bij zich heeft.27.

Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij gebruik maakte van telefoonnummer [nr 2], dat in principe niemand anders zijn telefoon gebruikt en dat hij probeert zijn telefoon bij zich te hebben.28.

[benadeelde 1] en [benadeelde 2] (namens [benadeelde 3]) hebben aangifte gedaan van diefstal van schapen tussen 12 september 2012 16.30 uur en 13 september 2012 13.00 uur uit weilanden gelegen te Bern en Well.

Op 12 september 2012 omstreeks 02.07.53 uur heeft de telefoon van [verdachte], via een zendmast te Echteld, contact met de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 1]. In diezelfde nacht omstreeks 02.23.49 uur heeft de telefoon van [medeverdachte 1], via een zendmast te Hedel, contact met de telefoon van [verdachte], via een zendmast Velddriel. Omstreeks 02.36.33 en 03.03.18 uur diezelfde nacht heeft de telefoon van [medeverdachte 1], via een zendmast te Delwijnen, contact met [medeverdachte 2]. Verbalisanten relateren dat Velddriel, Hedel en Delwijnen locaties zijn in de omgeving van Bern en Well.29.In het dossier zit ook een kaart waarop de locaties van genoemde zendmasten en locaties van de diefstallen zijn weergegeven.30.

[benadeelde 4], [benadeelde 5] en [benadeelde 6] hebben aangifte gedaan van diefstal van schapen tussen 11 juli 2012 te 17.00 uur en 12 juli 2012 te 11.00 uur uit weilanden te Linden (Noord-Brabant).

Op 12 juli 2012 omstreeks 00.03.46 uur heeft de telefoon van [verdachte], via een zendmast te Veenendaal, contact met de telefoon van [medeverdachte 1]. De telefoon van [medeverdachte 1] heeft die nacht omstreeks 00.07.22 uur, via een zendmast te Grave, contact met de telefoon van [medeverdachte 2]. In die nacht omstreeks 00.08.09 en 00.09.01 uur heeft de telefoon van [medeverdachte 2], via een zendmast te Dodewaard, contact met de telefoon van [medeverdachte 1]. Omstreeks 02.35.51 uur heeft de telefoon van [medeverdachte 1], via een zendmast te Heumen, contact met de telefoon van [medeverdachte 2]. Een verbalisant heeft gerelateerd dat de locaties Grave en Heumen gelegen zijn in de omgeving van de plaats van de diefstallen te Linden.31.In het dossier zit ook een kaart waarop de locaties van genoemde zendmasten en locaties van de diefstallen zijn weergegeven.32.

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft op 11 juli 2012 overdag aan [verdachte] een sms-bericht verstuurd met de tekst ‘hoe heet die plek’. [verdachte] antwoordde hierop per sms-bericht ‘weet ik niet, gewoon tussen afrit drie en vier. Beers’. Een verbalisant heeft gerelateerd dat Beers een plaats in de omgeving van Cuijk is en dat in de nacht van 11 juli 2012 schapen zijn gestolen in Linden op een locatie gelegen tussen de afritten 3 en 4 van de A73. Voorts stuurt medeverdachte [medeverdachte 1] op 11 juli 2012 om 22:27:24 uur een sms-bericht aan medeverdachte [medeverdachte 2] ‘afrit onderaan links richting Cuijk dan naar de Mac weer links richting de havens die weg alsmaar volgen dan zie je mij heel eind verderop staan succes’. Die nacht om 01:15:01 uur krijgt medeverdachte [medeverdachte 1] van medeverdachte [medeverdachte 2] een sms-bericht ‘Draai m in de wei!’. Door de verbalisant wordt opgemerkt dat men 2 uur moet optellen bij de genoemde tijden die bij de sms zijn vermeld om de daadwerkelijke te tijd te hebben.33.

[benadeelde 7] heeft aangifte gedaan van diefstal van schapen tussen 10 juli 2012 omstreeks 18:00 uur en 11 juli 2012 omstreeks 06:30 uur uit een weiland aan de Lekdijk Oost te Nieuwegein.

Op 11 juli 2012 op de tijdstippen 00.18.40, 00.34.58, 00.35.40, 00.47.09 01.37.14 en 01.41.30 uur hebben de telefoons van [verdachte] en zijn medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] onderling contact, waarbij zendmasten aan de Hagenweg te Vianen, de Vijfherenlanden te Vianen, de Rijksweg A27 te Nieuwegein en de Stationsweg te Maarn zijn aangestraald. Deze locaties zijn, volgens een verbalisant, gelegen in de omgeving van de Lekdijk Oost te Nieuwegein.34.In het dossier zit ook een kaart waarop de locaties van genoemde zendmasten en locaties van de diefstallen zijn weergegeven.35.

[benadeelde 8] heeft aangifte gedaan van diefstal van schapen tussen 6 augustus 2012 te 18:30 uur en 7 augustus 2012 te 10:00 uur uit weilanden aan de Lekdijk Oost te Lopik.

Op 6 augustus 2012 op de tijdstippen 20.10.54, 00.49.07, 01.47.00 en 01.47.42 uur hebben de telefoons van [verdachte] en zijn medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] onderling contact, waarbij (onder andere) zendmasten te Benschop en Montfoort zijn aangestraald. Deze locaties zijn, volgens een verbalisant, gelegen in de omgeving van de Lekdijk Oost te Lopik.36.In het dossier zit ook een kaart waarop de locaties van genoemde zendmasten en locaties van de diefstallen zijn weergegeven.37.

Verdachten hebben bij hun verhoren en ter terechtzitting geen verklaring willen geven voor de omstandigheid dat hun telefoons in de periodes waarin de diefstallen zijn gepleegd rondom locaties van die diefstallen zendmasten hebben aangestraald en evenmin hebben zij een verklaring gegeven over de aard, inhoud en context van de telefooncontacten. Dit ondanks dat hen meermalen is gewezen op het belang van dergelijke verklaringen.

Voor zover [verdachte] als verklaring heeft willen geven dat hij ook ’s nachts werkte, wordt dit weersproken door zijn verklaring bij de politie dat hij vanaf oktober 2012 al maanden niet meer ’s nachts werkte. Voorts is deze verklaring op geen enkele wijze geconcretiseerd.

Uit het vorenstaande concludeert de rechtbank dat verdachte en zijn medeverdachten aanwezig waren in de omgeving van genoemde diefstallen, op ongebruikelijke (namelijk nachtelijke) tijdstippen, binnen de tijdspanne waarin de diefstallen zouden zijn gepleegd, en/of dat zij rondom die tijd onderling (telefonisch) contact hadden.

(Camera)beelden

Aangever [benadeelde 6] heeft twee maal op eigen initiatief een USB-stick met daarop camerabeelden aan de politie overhandigd. Op deze camerabeelden heeft verbalisant [verbalisant 1] gezien dat op 12 juli 2012 om 00.43 uur een tractor met daaraan vast een grote gesloten veewagen en een witte/lichtkleurige bedrijfsauto met daarachter een kleine veewagen rijdt over de Havenlaan te Katwijk (Noord-Brabant). Dit is in de richting van de Hooge Voort te Linden. Tevens heeft de verbalisant op de beelden gezien dat op donderdag 12 juli 2012 om 02.18 uur de eerder genoemde witte/lichtkleurige bedrijfsauto met kleine veewagen in tegengestelde richting rijdt. Deze beelden zijn uitgezonden in het opsporingsprogramma Bureau Brabant.38.Zoals al aangegeven zijn in de periode van 11 juli 2012 tot 12 juli 2012 aan de Hooge Voort te Linden uit drie weiden schapen gestolen.

Getuige [getuige 1] heeft verklaard dat ze op de camerabeelden de bedrijfsauto van [verdachte] (haar zwager) heeft herkend. Verder herkende ze de tractor en veewagens en wist ze deze toebehoorde aan medeverdachte [medeverdachte 2].39.Tegenover de rechter-commissaris heeft getuige [getuige 1] verklaard de auto van [verdachte] te hebben herkend aan het verlengde model, een fabrieksfout en aan een geblindeerd raam en door de combinatie met de veewagen die van de [medeverdachten 1 + 2] (de rechtbank begrijpt: medeverdachten [medeverdachten 1 + 2]) was met daarvoor de Fendt trekker en een grote vee-aanhanger. Op die vee-aanhanger is (mede door de vriend van getuige) een vrachtwagenklep gelast.40.

Getuige [getuige 2] heeft verklaard dat hij de getoonde camerabeelden heeft gezien en daarop het busje van [verdachte] heeft herkend. De veewagen was ook van [verdachte] volgens getuige. Ook zag hij een tractor en aanhangwagen. Die aanhangwagen leek op die van [medeverdachten 1 + 2].41.

Tegenover de rechter-commissaris heeft getuige [getuige 2] verklaard dat hij de broers [medeverdachten 1 + 2] kent, ook omdat hij ongeveer twee a drie jaren bij hen op de boerderij heeft gewerkt. Via deze broers kende getuige ook [verdachte]. De aanhangwagen van [medeverdachten 1 + 2] was een zelfgemaakte aanhanger. Getuige herkende deze aan de beugels die over de bovenkant heenlopen, een hydraulische klep achterop en de dranghekken aan de zijkant. Getuige heeft veel met die aanhanger gewerkt. Getuige volhardt in zijn verklaring dat hij het busje van [verdachte] en de veewagen heeft herkend. Dit busje en deze veewagen heeft hij veel zien staan in Opheusden.42.

Op het terrein van [verdachte] is een grijze Peugeot Expert aangetroffen en in beslag genomen.43.[verdachte] heeft verklaard een 9 jaar oude grijze Peugeot bus te hebben44., naar de rechtbank begrijpt de aangetroffen Peugeot Expert. Op het terrein van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] is een veetrailer aangetroffen. Deze veetrailer stond op naam van [medeverdachte 2]. Op het terrein van medeverdachte [medeverdachten 1 + 2] is ook een Fendt tractor met veewagen aangetroffen.45.[medeverdachte 2] heeft verklaard ook gebruik te maken van een Fendt tractor en een veewagen voor achter de tractor, een zelfbouwkar die [medeverdachte 1] gebouwd heeft.46.

Gelet op de herkenning door de getuigen van de voertuigen op de camerabeelden aan de hand van zeer specifieke kenmerken, trekt de rechtbank de conclusie dat de voertuigen (met veewagens) van verdachte en zijn medeverdachte aanwezig waren in de nabije omgeving van de diefstallen, rondom (nachtelijke) tijdstippen die vallen in de periode waarbinnen de diefstallen (in de nacht) van 11 juli 2012 op 12 juli 2012 aan de Hooge Voort te Linden zijn gepleegd. Daarbij stelt de rechtbank vast dat de tijdstippen waarop de voertuigen zijn waargenomen, kunnen passen binnen de tijden waarin de telefoons van de verdachten op de nacht van 11 en 12 juli 2012 zendmasten in diezelfde omgeving hebben aangestraald.

Getuigenverklaringen

De ouders van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2] hebben verklaard dat zij zich zorgen maakten over de dingen die hun zoons deden. [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] waren ’s nachts veel weg. De vader van de medeverdachte had er een slecht gevoel over dat de jongens met de veekar weg waren en hij vertrouwde het helemaal niet meer toen er hekken aan de zijkant van de veewagen waren gemaakt.47.

Getuige [getuige 3] heeft verklaard dat hij in het weekend van 13 tot en met 16 september 2012 meerdere malen door [verdachte] werd gebeld.48.De eerste keer belde hij op 14 september, toen nam getuige niet op. Op 15 september belde [verdachte] weer en vroeg [verdachte] of getuige schapen wilde scheren. Dit moest zo snel mogelijk gebeuren.49.[getuige 3] heeft, op verzoek van [verdachte], op 21 september 2012 op diens perceel aan de [adres 2] te Opheusden 140 schapen geschoren. De wol zat helemaal onder de stro en kan getuige dus niet verkopen. De rest van de schapen waren al eerder geschoren.50.De schapen die [getuige 3] had geschoren hadden allemaal een roze stip op de rug. Onder die stip zat een rode verfstip. Na het scheren heeft [verdachte] tijdens een autorit aan [getuige 3] verteld dat de schapen die hij geschoren had, gestolen waren in Ammerzoden. Tevens heeft [verdachte] aan getuige verteld dat de oornummers van de schapen verwisseld waren. Op die dag reden zij ook langs een locatie in de buurt van het Industrieterrein in Dodewaard, waar de rammen uit hetzelfde koppel, als de schapen die zojuist waren geschoren, stonden. Ook die schapen waren volgens [verdachte] gestolen.51.[verdachte] heeft desgevraagd aan getuige verklaard dat hij met zijn kornuiten roze of blauwe verf op de schapen heeft aangebracht. Deze verf werd aangebracht om de merk-stippen niet zichtbaar te maken.52.

Getuige [getuige 6] heeft verklaard dat hij samen met [getuige 3] aan de [adres 2] te Opheusden (rechtbank: het toenmalige adres van [verdachte]) bijna 150 schapen heeft geschoren. De lammeren waren bijna allemaal bespoten met rode verf en waren vies. De man, waarvoor geschoren moest worden en die op dat adres woonde, zei vreemde dingen. Zo gaf hij aan dat de schapen van de markt kwamen, maar dat kon volgens getuige niet kloppen. Getuige had bij dit alles een vreemd gevoel. Deze getuige is ook nog gebeld door de man, waarbij hem werd gezegd dat getuige een bon moest geven over het leveren van 150 schapen aan deze man.53.Getuige gaf aan dat de man belde met het telefoonnummer [nr 3] (rechtbank: het nummer van [verdachte]).54.Desgevraagd over de verf gaf [verdachte] aan dat hij twee jongens had die de schapen hadden behandeld. [verdachte] wilde de wol er zo snel mogelijk af om ze af te mesten en daarna voor de slacht te verkopen. Dit kwam op getuige over alsof hij de dieren onherkenbaar wilde maken.55.

Aangever [benadeelde 1] heeft in zijn aangifte verklaard dat zijn schapen een duidelijke plek rode verf op hun schoft hebben en voorzien zijn van een groen oormerk.56.

Getuige [getuige 4] heeft verklaard dat zij op 13 september 2012 op een perceel aan de Nieuwendijk te Ochten was naast het perceel van medeverdachten [medeverdachten 1 + 2]. Het viel getuige na een tijd op dat er twee mannen en een kind liepen in die wei. Verder viel een grote groep lammeren op. Deze waren voorzien van een rode/roze verfstreep op de rug en waren allemaal erg vies. Vermoedelijk hebben ze dicht tegen elkaar in een stal of veekar gestaan, waardoor ze zo vies zijn geworden. In de wei worden de schapen nooit zo vies. Getuige schat dat het zo’n 100 schapen zijn geweest. Voorts heeft getuige verklaard mogelijk [verdachte] en zijn auto van [verdachte] te hebben herkend. Op 15 september 2012 waren deze schapen ineens verdwenen. Getuige heeft medeverdachte [medeverdachte 1] hierover gebeld, die aangaf dat de schapen er tijdelijk hadden gestaan omdat ze deze niet kwijt konden op de plaats waar ze naar toe moesten. Er zou die middag nog een koppel rammen geplaatst worden. Deze rammen heeft getuige ook gezien die middag.57.

Getuige [getuige 1] heeft verklaard dat [verdachte] altijd ongeveer 40 schapen in zijn bezit had, maar sinds een paar maanden (datum verhoor 30 september 2012) ineens veel meer schapen had.58.In augustus 2012 heeft [verdachte] tegen getuige gezegd dat hij de hele Betuwe had vollopen met schapen. Deze zou hij hebben gekocht van toevallig gestopte schapenboeren.59.

Uit de hiervoor genoemde verklaringen concludeert de rechtbank dat verdachte in de dagen na de diefstal bij aangevers [benadeelde 1] en [benadeelde 3] over een groot aantal schapen beschikte, die van hem zo snel mogelijk geschoren moesten worden. Deze schapen hadden volgens de getuigen roze dan wel rode verf op de rug, wat een opvallende overeenkomst is met de schapen van aangever [benadeelde 1], die volgens hem een duidelijke plek rode verf op de schoft hadden.

Daar komt bij dat het getuige [getuige 1] was opgevallen dat verdachte in de periode dat de diefstallen zijn gepleegd ineens over veel meer schapen beschikte.

Verklaringen verdachten

[verdachte] heeft diverse verklaringen afgelegd in deze zaak. Zo heeft hij verklaard dat het vee zijn eigendom is en dat hij dit vee onder andere heeft gekocht van [medeverdachten 1 + 2].60.De 199 schapen die in beslag zijn genomen niet zijn gestolen, aldus [verdachte].61.Met betrekking tot de 42 schapen in het weiland aan De Werd heeft [verdachte] verklaard dat hij, nadat de NVWA hem erop wees dat schapen geen nummer hadden, dacht: dan ga ik alle schapen voorzien van een nieuw nummer.62.

Voorts heeft [verdachte] verklaard dat hij op 17 september 2012 contact had met [getuige 5] en dat hij van hem 250 schapen heeft gekocht, waarbij hij een openstaande schuld van € 10.000,00 van het aankoopbedrag heeft afgetrokken. De schapen werden in twee ritten op 20 september 2012 geleverd. [verdachte] heeft zijn vrouw gevraagd van de aankoop van de schapen een bon te laten maken.63.

Tegenover verbalisanten van de NVWA heeft [verdachte] verklaard dat hij in de polder in Dodewaard nog 40 á 50 ooien heeft lopen. In de stal van [verdachte] lopen schapen die door [verdachte] vorige week vrijdag (datum verklaring 27 september 2012) van [medeverdachten 1 + 2] zijn aangevoerd. Hiervan heeft verdachte geen vervoersdocumenten. De aanwezige lammeren had hij nog niet aangemeld en hij had geen rekening van de aanschaf van die lammeren.64.

Voorts heeft verdachte verklaard dat [medeverdachte 1] bij de koop van de schapen van Roelof aanwezig was. Na de levering zou [medeverdachte 1] hebben gezegd dat de schapen geen goede nummers hadden. Samen met [medeverdachte 1] heeft [verdachte] de oude nummers eruit gehaald en nieuwe nummers van hem en van [medeverdachten 1 + 2] erin gedaan.65.Alle uitgeknipte merken zijn in de Kliko gegooid, aldus [verdachte].66.

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft via de telefoon tegenover een verbalisant van de NVWA aangegeven dat hij 100-120 lammeren bij het bedrijf van [verdachte] heeft afgeleverd. Er zouden nog 50 tot 60 aanwezig zijn. 250 zijn er verkocht, omdat wij ook handel doen, aldus [medeverdachte 1].67.

Op de vragen of hij wist waar [verdachte] de 250 schapen gekocht had, dan wel of hij [verdachte] heeft geholpen met omnummeren, geeft [medeverdachte 1] geen antwoord.68.

[medeverdachte 1] heeft ontkend aan [verdachte] schapen te hebben verkocht. De lammeren die bij [verdachte] stonden heeft [medeverdachte 1] gebracht. Daar is geen vervoersdocument van opgemaakt.69.

Toen de 250 schapen bij [verdachte] kwamen, heeft [medeverdachte 1] samen met [verdachte] de schapen gescheiden. De ooien kwamen in de stal van [verdachte] te staan en daar zijn ook ongeveer 50 ooien van [medeverdachte 1] bij gekomen. Deze 50 schapen heeft [medeverdachte 1] zelf geschoren.70.

Ter terechtzitting hebben alle verdachten zich beroepen op hun zwijgrecht. Ook nadat door de rechtbank is aangegeven dat bijvoorbeeld de telefoongegevens, tapgesprekken en dna-matches om een verklaring vragen, hebben alle verdachten zich beroepen op hun zwijgrecht.

Getuige [getuige 5] heeft verklaard geen schapen te verhandelen en nooit schapen aan [verdachte] te hebben verkocht. De door de vrouw van [verdachte] gemaakte bon van aankoop van schapen herkende getuige niet. Als getuige al levend vee verhandelt, gaat dit via een ander bedrijf omdat via dat bedrijf geen BTW betaald hoeft te worden.71.

Uit het vorenstaande concludeert de rechtbank dat [verdachte] wisselend heeft verklaard over de herkomst van onder hem inbeslaggenomen schapen en dat zijn verklaring niet overeenkomt met of aansluit bij de verklaring van [medeverdachte 1]. Gelet hierop en gelet op het ontbreken van enig schriftelijk bewijsstuk worden de verklaringen over verkoop van schapen van [medeverdachten 1 + 2] aan [verdachte] niet gevolgd. Dat geldt ook voor de verklaring van verdachte dat hij de schapen van [getuige 5] heeft gekocht, aangezien dit onvoldoende wordt ondersteund door objectieve en verifieerbare gegevens. Integendeel, het wordt ontkracht door de verklaring van [getuige 5] zelf. Bovendien heeft verdachte ook bij [getuige 6] geprobeerd om een bon te krijgen voor de aankoop van de schapen.

Van de zijde van de verdediging is (derhalve) geen aannemelijke verklaring gegeven voor de aanwezigheid van een grote hoeveelheid schapen onder [verdachte]. Evenmin is een aannemelijke verklaring gegeven voor de aanwezigheid van een aanmerkelijke groep schapen, aangetroffen op verschillende locaties en verschillende stallijsten, die van diefstal afkomstig zijn. Daar komt bij de getuige [getuige 3] heeft verklaard dat verdachte tegen hem heeft gezegd dat de schapen van diefstal afkomstig zijn.

Conclusie met betrekking tot de diefstal

Gelet op:

alles in onderlinge samenhang bezien, is de rechtbank van oordeel dat wettig en overtuigend bewezen is dat verdachte tezamen met zijn medeverdachten zich schuldig heeft gemaakt aan de hem tenlastegelegde diefstallen van schapen.

Nadere overwegingen ten aanzien van feit 2

Zoals hiervoor is overwogen, heeft verdachte tezamen met zijn medeverdachten schapen van diefstal afkomstig onder zich gehad. Uit hiervoor weergegeven getuigenverklaringen en de verklaringen van verdachten volgt naar het oordeel van de rechtbank dat verdachte [verdachte] en de gebroeders [medeverdachten 1 + 2] de oormerken van de gestolen schapen hebben verwijderd en nieuwe merken hebben aangebracht. Dit wordt ondersteund door de waarneming van verbalisanten van de NVWA, die gaten in de oren van schapen hebben gezien,72.wat op het verwijderen van oormerken kan duiden en door een telefoongesprek tussen medeverdachte [medeverdachte 2] en een derde, dat is afgetapt. Hierover is gerelateerd als volgt:

[medeverdachte 2] zegt dat ze wel met de schapen met de nummers aan het klooien geweest zijn, en dat hun dat ook weten, dat is makkelijk zat maar heeft niets met de diefstal te maken.

Nn man vraagt of ze [verdachte] hebben geholpen met omnummeren. [medeverdachte 2] zegt, ja precies.73.

De gestolen schapen hebben oormerken van (het bedrijf van de gebroeders) [medeverdachten 1 + 2] dan wel [verdachte] gekregen, waarbij ook gebruik is gemaakt van vrije merken van [medeverdachten 1 + 2] dan wel [verdachte].74.Gesteld noch gebleken is enige goede grond, welke grondslag vindt in de Regeling identificatie en registratie van dieren, om de oormerken te vervangen.

Van de aanvoer van de schapen zijn geen registraties bijgehouden.75.

Voorts is na onderzoek door de NVWA (onder meer) gebleken dat bij diverse schapen kennisgevingen bij het I&R-systeem niet, onjuist dan wel te laat zijn geschied.76.

Reeds door het omnummeren van de schapen en door deze vervolgens in het I&R-systeem aan te melden is opzettelijk gehandeld in strijd met strekking van de Regeling identificatie en registratie van dieren, dan wel het I&R-systeem. Immers, die regelingen en dat systeem strekt ertoe dieren van geboorte tot overlijden dan wel export te kunnen traceren. Mede gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat verdachten door het omnummeren van de door hen gestolen schapen, door de nieuwe nummers op de verschillende stallijsten en in het I&R-systeem aan te melden en door van het vervoer geen aanvoerbonnen op te maken, zij de werkelijke aard, herkomst, vindplaats, vervreemding en verplaatsing van die schapen hebben verhuld.

Daarbij komt dat uit de hierboven weergegeven verklaringen tevens volgt dat verdachten de schapen hebben geschoren, hebben vermengd met andere schapen en hebben verspreid over meerdere weilanden van verschillende verdachten. Ook deze handelingen merkt de rechtbank aan als handelingen ter verhullen van, kort gezegd, de werkelijke herkomst van die schapen.

Derhalve is de rechtbank van oordeel dat verdachte, tezamen met zijn medeverdachten, zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen.

Conclusie ten aanzien van de feiten 1 en 2

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder feit 1 (primair) en onder feit 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:

1. hij op meer tijdstippen in de periode van 11 juli 2012 tot en met 27 september 2012 te Bern en Well (buitengebied Ammerzoden) en Linden (Noord-Brabant) en Nieuwegein en Lopik en Erlecom, tezamen en in vereniging met anderen, steeds met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen meerdere schapen, die zich ten tijde van de diefstallen in de weide

bevonden, welke schapen toebehoorden aan:

- [benadeelde 1] (zaaksdossier 1, 189 schapen) en

- [benadeelde 2]/[benadeelde 3] (zaaksdossier 1, 54 schapen) en

- [benadeelde 4] (zaaksdossier 2, 28 schapen) en

- [benadeelde 5] (zaaksdossier 2, 5 schapen) en

- [benadeelde 6] (zaaksdossier 2, 31 schapen) en

- [benadeelde 7] (zaaksdossier 3, 40 schapen) en

- [benadeelde 8] (zaaksdossier 4, 34 schapen) en

- [benadeelde 9] (zaaksdossier 4, 2 schapen) en

- [benadeelde 10] (zaaksdossier 5, 41 schapen) en

2. hij op meer tijdstippen in de periode van 11 juli 2012 tot en met 23 oktober 2012 te Opheusden en/of te Dodewaard en/of Kesteren, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen, van voorwerpen, te weten (telkens) meerdere schapen, de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing heeft verhuld, dan wel heeft verborgen of verhuld wie de rechthebbende op een voorwerp is, hebbende verdachte en/of zijn mededaders:

- opzettelijk onjuiste meldingen gedaan in het zogenoemde I&R-systeem en opzettelijk de stallijsten onjuist ingevuld, onder meer door van misdrijf afkomstige schapen in het I&R-systeem te registreren als vrij merk en op de stallijsten deze schapen te noteren als vrij merk en

- de originele merken van de door misdrijf afkomstige schapen te verwijderen en deze schapen vervolgens fysiek te merken als vrij merk en

- de ingevolge regelgeving vereiste kennisgevingen voor aanvoer, vervoer en afvoer van schapen niet of te laat te verrichten,

terwijl hij wist dat deze schapen afkomstig waren uit enig misdrijf.

Ten aanzien van feit 3

De feiten

Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.

Verdachte was (in elk geval) in de periode van 19 juli 2012 tot en met 23 oktober 2012 eigenaar van de loodsen op het perceel aan de Houtmanskampweg 15a, 15b en 15c te Dodewaard. Deze loodsen werden over perioden verhuurd.77.

In de loodsen aan de [adres 3] en 15c zijn acht voertuigen (één Caterpillar en zeven tractoren) aangetroffen.78.Met betrekking tot deze voertuigen zijn de volgende aangiften van diefstal gedaan:

- [benadeelde 18] heeft aangifte gedaan van diefstal van een shovel (Caterpillar met voetschuif) tussen 20 en 21 juli 201279.;

- [benadeelde 17] heeft aangifte gedaan van diefstal van een tractor (merk John Deere, type 6630) tussen 21 en 22 augustus 201280.;

- [benadeelde 15] heeft aangifte gedaan van diefstal van een tractor van het merk Fendt op 26 augustus 201281.;

- [benadeelde 19] heeft aangifte gedaan van diefstal van een tractor van het merk Fendt tussen 24 en 25 september 201282.;

- [benadeelde 20] heeft aangifte gedaan van diefstal van een grasmaaimachine (merk Kuhn) tussen 20 en 21 september 201283.;

- [benadeelde 23] heeft aangifte gedaan van diefstal van twee tractoren (merk New Holland, type TN4050V) tussen 16 en 17 juli 201284.;

- [benadeelde 16] heeft aangifte gedaan van diefstal van een tractor (merk New Holland, type TL90) op 20 september 201285.;

- [benadeelde 22] heeft aangifte gedaan van diefstal van een tractor (merk John Deere, type 1120) tussen 28 en 30 juli 201286..

Onder [verdachte] is in een bestelauto op het perceel Varakker te Opheusden, waar hij woonde, een sleutelbos aangetroffen met daaraan (onder meer) acht sleutels, welke passen bij deze acht aangetroffen voertuigen.87.

De standpunten van partijen

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden geacht dat [verdachte] zich schuldig heeft gemaakt aan opzetheling.

[verdachte] heeft het feit ontkend. De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld, kort samengevat, dat uit het dossier niet volgt dat [verdachte] de voertuigen voorhanden heeft gehad, dan wel dat hij wist (of redelijkerwijs moest vermoeden) dat de voertuigen van enig misdrijf afkomstig waren. Derhalve dient [verdachte] te worden vrijgesproken van dit feit.

Beoordeling door de rechtbank

Uit de vaststaande feiten volgt dat de aangetroffen voertuigen in de loodsen van diefstal afkomstig waren en dat de sleutels van deze voertuigen zijn aangetroffen in de bestelauto van verdachte, die bij zijn woonhuis geparkeerd stond.

[verdachte] heeft verklaard dat de loodsen hem in eigendom toebehoren, dat hij de sleutels van die loodsen had en dat hij ook gebruik maakte van die loodsen.88.Voorts heeft [verdachte] verklaard dat hij de voertuigen in de loods heeft verzet en ook voor zijn eigen werkzaamheden heeft gebruikt.89.

Naar het oordeel van de rechtbank volgt uit het vorenstaande dat [verdachte] de gestolen voertuigen voorhanden heeft gehad.

Over de herkomst van de voertuigen heeft [verdachte] gewezen naar huurders [betrokkene 4] en [betrokkene 5]. Hieromtrent overweegt de rechtbank als volgt.

De eigenaar van het makelaarskantoor [makelaar], de heer [naam], heeft aan de politie een huurovereenkomst van perceel [adres 3] overhandigd, waarin als verhuurder staat vermeld: [verdachte] en als huurder [bedrijf 4], vertegenwoordigd door [betrokkene 4]. De huurovereenkomst is afgesloten voor de periode van 15 juli 2009 tot en met 14 juli 2011. Daarnaast heeft [naam] een kopie van een brief gericht aan [verdachte] overgelegd, gedateerd 17 januari 2011, waarin wordt bevestigd dat de lopende huurovereenkomst met [bedrijf 4] was beëindigd, welke brief zich ook in het dossier bevindt. Tot slot heeft [naam] een overzicht getekend van de huurders van de loodsen en daarbij vermeld dat het gedeelte 15c tot 1 mei 2012 verhuurd was geweest aan een [betrokkene 5].90.[verdachte] heeft bevestigd dat [betrokkene 5] in maart of april 2012 uit de loods is gegaan.91.

[betrokkene 4] heeft verklaard dat hij de loods (15b) van [verdachte] heeft gehuurd, maar dat hem rond de zomer van 2010 door [verdachte] de toegang tot de loods was ontzegd in verband met huurachterstanden. [betrokkene 4] heeft verklaard ook niets te maken te hebben met de aangetroffen voertuigen.92.[verdachte] heeft bevestigd dat er problemen waren met de betaling van huurgelden door [betrokkene 4].93.

Uit het voorgaande volgt naar het oordeel van de rechtbank dat de loodsen 15b en 15c ten tijde van de tenlastegelegde periode niet meer waren verhuurd aan [betrokkene 4] en [betrokkene 5].

De verklaringen van [verdachte] dat [betrokkene 4] de loods nog langere tijd heeft gehuurd en de huurgelden daarvoor contant afrekende, worden niet bevestigd door getuige [betrokkene 4] en is op geen enkele andere wijze nader onderbouwd door [verdachte]. De rechtbank volgt de verklaring van [verdachte] hierover dan ook niet.

Tot slot overweegt de rechtbank dat [verdachte] geen schriftelijke bescheiden met betrekking tot de (herkomst van de) voertuigen heeft overgelegd. Nadat [verdachte] door de politie meer indringend over de herkomst van deze voertuigen is ondervraagd (waarbij hem de bewijsmiddelen in het dossier zijn getoond), heeft [verdachte] zich op zijn zwijgrecht beroepen.

Gelet op:

is de rechtbank van oordeel dat [verdachte], minst genomen, ten tijde van het voorhanden krijgen van de voertuigen bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat de voertuigen van diefstal afkomstig waren.

De rechtbank acht dan wettig en overtuigend bewezen dat [verdachte] de onder feit 3 tenlastegelegde opzetheling heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:

3. hij op meer tijdstippen in de periode van 19 juli 2012 tot en met 23 oktober 2012 te Dodewaard voorhanden heeft gehad:

- een shovel (Caterpillar met voetschuif) (zaaksdossier 7) en

- een tractor (merk John Deere, type 6630) (zaaksdossier 6) en

- één of twee tractoren van het merk Fendt (zaaksdossier 8 en 9) en

- een grasmaaimachine (merk Kuhn) (zaaksdossier 10) en

- twee tractoren (merk New Holland, type TN4050V) (zaaksdossier 11) en

- een tractor (merk New Holland, type TL90) (zaaksdossier 12) en

- een tractor (merk John Deere, type 1120) (zaaksdossier 13)

terwijl hij ten tijde van het voorhanden krijgen van voormelde goederen wist, dat deze door diefstal waren verkregen.

Ten aanzien van feit 4

Er is sprake van een bekennende verdachte als bedoeld in artikel 359 derde lid, laatste zin van het Wetboek van Strafvordering en daarom wordt volstaan met een opgave van de bewijsmiddelen.

Bewijsmiddelen:

Conclusie

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat [verdachte] het onder feit 4 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:

4. hij op 23 oktober 2012 te Opheusden, een (vuur)wapen van categorie III, te weten een kogelgeweer (van het merk Glenfield model 25, kaliber .22) en munitie van categorie III, te weten 123 (honderd drieëntwintig) patronen (van het merk Blazer met het kaliber .22 longrifle) en 1 patroon (van het merk Ruag Ammotec, kaliber .22 longrifle), voorhanden heeft gehad.

Ten aanzien van feit 5

Er is sprake van een bekennende verdachte als bedoeld in artikel 359 derde lid, laatste zin van het Wetboek van Strafvordering en daarom wordt volstaan met een opgave van de bewijsmiddelen.

Bewijsmiddelen:

De rechtbank overweegt dat uit het dossier onvoldoende volgt dat [verdachte] over de gehele tenlastegelegde periode (kort gezegd) hennep heeft geteeld. Onvoldoende duidelijk is of de goederen op de aangetroffen facturen ook daadwerkelijk bij de aangetroffen hennepkwekerij zijn aangetroffen. De enkele omstandigheid dat onderdelen van de hennepkwekerij (ernstig) vervuild waren, is onvoldoende om de gehele tenlastegelegde periode te bewijzen, mede in het licht van de verklaring van verdachte dat de kwekerij is ingericht met gebruikt materiaal. De rechtbank zal derhalve aansluiting zoeken bij de verklaringen van [verdachte] (waarnaar is verwezen) dat de kwekerij eind juli 2012 is ingericht.

Conclusie

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat [verdachte] het onder feit 5 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:

5. hij in of omstreeks de periode van 31 juli 2012 tot en met 23 oktober 2012 te Opheusden, opzettelijk heeft geteeld een hoeveelheid van ongeveer 39 (negenendertig) hennepplanten, zijnde hennep een middel, vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst II.

Slotoverwegingen

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

Hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd is niet bewezen. Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

De beslissing dat verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan, is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat. Voor zover meer feiten bewezen zijn verklaard, worden de bewijsmiddelen alleen gebruikt voor het feit of de feiten waarop deze betrekking hebben.

Ten aanzien van het onder parketnummer 05/820252-13 tenlastegelegde

Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat het onder dit parketnummer tenlastegelegde niet wettig en overtuigend kan worden bewezen. Derhalve zal [verdachte] van dit feit worden vrijgesproken.