Rb. Noord-Nederland, 04-03-2022, nr. AWB LEE - 21 , 1057 en 21 , 1932

Eiser heeft bij e-mail van 25 januari 2022 een – door hem als zodanig geduid – nader stuk ingediend. De rechtbank heeft eiser ter zitting voorgehouden dat dit stuk op de tiende dag voor zitting, en dus buiten de in artikel 8:58, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) gestelde termijn is binnengekomen, en bovendien nieuwe beroepsgronden bevat.

Eiser heeft ter zitting erkend dat het stuk weliswaar een dag te laat is ingestuurd en nieuwe beroepsgronden bevat, maar dat verweerder nog wel genoeg tijd heeft gehad om er op te reageren. Dat de gemachtigde van verweerder het stuk voor de zitting niet heeft gezien, mag niet ten koste van eiser komen. Dat zo laat nog nieuwe beroepsgronden aangevoerd worden is een kwestie van voortschrijdend inzicht, verkregen uit andere procedures, aldus eiser.

Verweerder heeft ter zitting gesteld dat het stuk tardief verklaard moet worden. Verweerders gemachtigde heeft ter zitting verklaard nog niet bekend te zijn met het stuk. Verder heeft verweerder gemotiveerd gesteld niet ad hoc te kunnen reageren op de in het stuk aangevoerde beroepsgronden omdat daarvoor gegevens opgevraagd moeten worden bij de financiële afdeling van de gemeente.

De rechtbank verklaart het per e-mail van 25 januari 2022 ontvangen stuk tardief. Daartoe overweegt de rechtbank als volgt. De rechtbank stelt voorop dat het stuk buiten de termijn van artikel 8:58, eerste lid, van de Awb is ontvangen door de rechtbank. In de uitnodiging van de zitting heeft de rechtbank eiser er op gewezen dat nieuwe stukken uiterlijk de elfde dag voor de zitting door de rechtbank ontvangen moeten worden. Het stuk bij de e-mail van 25 januari 2022 is dus te laat ingediend. Gemachtigde van verweerder heeft voorts ter zitting verklaard niet direct te kunnen reageren op de in het stuk aangevoerde gronden. Het voorgaande is de eerste reden om het stuk tardief te verklaren. Dat gemachtigde van verweerder ter zitting verklaard heeft het stuk helemaal niet te hebben ontvangen doet daar niet aan af.

De rechtbank overweegt verder dat niet in geschil is dat het stuk (uitsluitend) nieuwe beroepsgronden bevat. Eiser heeft ook in de bezwaarprocedure deze specifieke gronden niet naar voren gebracht. In bezwaar heeft eiser aanvankelijk enkel ten aanzien van de afvalstoffenheffing (bloot) gesteld dat de geraamde totale opbrengst de geraamde lasten ter zake van het ophalen en verwerken van afval overschrijdt (zie 1.4.). In het beroepschrift heeft eiser vervolgens enkel een formele grond aangevoerd voor wat betreft de opbrengstlimiet, namelijk dat verweerder in bezwaar niet tijdig inzicht heeft verschaft en dat om die reden de aanslagen vernietigd moeten worden (zie 1.8.). In het stuk bij de e-mail van 25 januari 2022 heeft eiser ook voor het eerst gesteld dat sprake is van een motiveringsgebrek van de uitspraak op bezwaar. De rechtbank acht het indienen van nieuwe beroepsgronden zo vlak voor de zitting in strijd met de goede procesorde. Dat is de tweede reden om het stuk tardief te verklaren. Hierbij wijst de rechtbank er op dat de in artikel 8:58, eerste lid, van de Awb genoemde termijn ziet op het indienen van nadere stukken. Naar het oordeel van de rechtbank zijn (nadere) beroepsgronden geen nadere stukken als bedoeld in voorgenoemde bepaling. Voor wat betreft de beroepsgronden regelt de Awb in artikel 6:5, eerste lid, onderdeel d, dat deze opgenomen dienen te zijn in het beroepschrift. In deze procedure heeft eiser aanvankelijk een pro forma beroepschrift ingediend. Bij brief van 9 april 2021 heeft de rechtbank eiser vervolgens vier weken de tijd gegeven om de gronden van het beroep in te dienen, hetgeen eiser ook heeft gedaan (zie 1.8.). Het heeft dan geen pas om ver na die termijn – laat staan kort voor de zitting – nieuwe beroepsgronden aan te voeren. Daarbij betrekt de rechtbank ook dat eiser, gelet op het bezwaarschrift, in 2020 al meende dat de opbrengstlimiet was overschreden en dat hij desondanks pas op 25 januari 2022 voor het eerst gronden van beroep ten aanzien van die overschrijding formuleert.

Nu de rechtbank het stuk bij de e-mail van 25 januari 2022 tardief heeft verklaard zal dit stuk, en dus de daarin opgenomen beroepsgronden, verder buiten beschouwing worden gelaten bij de beoordeling van het beroep.

Geschil

Primair is in geschil of de aanslagen vernietigd moeten worden omdat de verordeningen rioolheffing en afvalstoffenheffing jegens eiser onverbindend zijn.

Subsidiair is in geschil of het inzagerecht van artikel 7:4, tweede lid, van de Awb is geschonden.

Standpunten eiser

Eiser stelt primair dat verweerder gedurende de bezwaarbehandeling onvoldoende inzicht heeft verschaft in de ramingen van de baten en lasten ter zake van de rioolheffing 2020 en de afvalstoffenheffing 2019. Volgens eiser brengt zijn in het bezwaarschrift ingenomen stelling dat de opbrengstlimiet is overschreden mee dat verweerder voorafgaand aan het doen van uitspraak op bezwaar inzicht had moeten verschaffen in de ramingen van de baten en lasten, en hem daarna in de gelegenheid had moeten stellen om zijn bezwaargronden nader te onderbouwen dan wel aan te vullen. Omdat verweerder dat inzicht niet heeft verschaft vóórdat hij uitspraak op bezwaar deed, zijn de Verordening Afvalstoffenheffing 2018 en de Verordening Rioolheffing gemeente MiddenGroningen 2020 onverbindend jegens eiser. Beide aanslagen moeten daarom vernietigd worden, aldus eiser.

Eiser stelt subsidiair dat verweerder het inzagerecht heeft geschonden. Volgens eiser heeft verweerder niet voorafgaand aan het horen alle op de zaak betrekking hebbende stukken gedurende ten minste een week voor hem ter inzage gelegd. Dat moet afgeleid worden uit het ontbreken van de mededeling als bedoeld in artikel 7:4, derde lid, van de Awb. In deze omstandigheden, en mede gelet op het telefonische horen in verband met corona, had verweerder op grond van artikel 7:4, vierde lid, van de Awb voor het doen van de uitspraken op bezwaar een afschrift van de begrotingen 2019 en 2020 moeten verstrekken. Door dit niet te doen konden de bezwaren niet nader gemotiveerd worden. Hierdoor is sprake van benadeling van eiser. Volgens eiser moeten de uitspraken op bezwaar daarom vernietigd worden, en moet verweerder opgedragen worden om opnieuw op de bezwaren te beslissen nadat eiser in de gelegenheid is gesteld om het bezwaar nader te motiveren. Als de rechtbank geen aanleiding ziet om de uitspraken op bezwaar te vernietigen, dan moet aan de schending van het inzagerecht het gevolg worden verbonden dat verweerder wordt veroordeeld tot vergoeding van het griffierecht en de proceskosten.

Standpunten verweerder

Verweerder wijst erop dat eiser in de motivering van het bezwaar heeft gesteld dat de opbrengstlimiet voor de rioolheffing 2020 en de afvalstoffenheffing 2019 is overschreden. Om deze stellingen te kunnen betrekken moet eiser de begrotingen ingezien hebben. Eiser heeft voorts geen specifieke posten uit de ramingen ter discussie gesteld. Eiser heeft in de bezwaarprocedure ook niet verzocht om nadere gegevens ten aanzien van de ramingen van de baten en lasten. In deze omstandigheden kon volstaan worden met het overleggen van de overzichten van de geraamde baten en lasten bij de uitspraak op bezwaar nu daaruit volgt dat de geraamde baten de geraamde lasten niet overschrijden.

Ten aanzien van de gestelde schending van het inzagerecht stelt verweerder dat het niet meedelen van de inzageperiode geen gevolgen heeft. Eiser wordt in deze procedure immers vertegenwoordigd door een professionele rechtsbijstandverlener. Verondersteld mag worden dat de gemachtigde bekend is met het inzagerecht. Omdat eisers gemachtigde feitelijk geen gebruik heeft gemaakt van het inzagerecht, en ook tijdens de hoorzitting niet heeft verzocht om inzage of toezending van stukken, is geen sprake van schending van het inzagerecht.

Beoordeling

Onverbindendheid verordeningen

De rechtbank begrijpt eiser zo dat hij stelt dat – los van het antwoord op de vraag of de opbrengstlimiet voor de rioolheffing of de afvalstoffenheffing daadwerkelijk is overschreden – geoordeeld moet worden dat de verordeningen jegens hem onverbindend zijn, omdat verweerder niet tijdig inzicht heeft verschaft in de geraamde baten en lasten.

De rechtbank overweegt als volgt. Eiser baseert zijn stelling op de bewijslastverdeling welke geldt in (hoger) beroepsprocedures waarin overschrijding van de opbrengstlimiet onderwerp van geschil is. Anders dan eiser meent, geldt de procedurele kant van deze bewijslastverdeling, dus wie op welk moment waarvan de bewijslast draagt, niet op gelijke wijze in bezwaar. Dit standpunt van eiser vindt daarom geen steun in het recht. De beroepsgrond faalt.

Schending van artikel 7:4, tweede, derde en vierde lid, van de Awb

Niet in geschil is dat eiser(s gemachtigde) geen gebruik heeft gemaakt van het inzagerecht. Verweerder heeft ter zitting gesteld dat, als eiser voor inzage was gekomen, de stukken voor hem hadden klaargelegen. Eiser heeft dit niet betwist. Gelet op het voorgaande is naar het oordeel van de rechtbank geen sprake van schending van het inzagerecht. Anders dan eiser veronderstelt, schept artikel 7:4, vierde lid, van de Awb geen verplichting voor verweerder om voorafgaand aan een telefonisch hoorgesprek (actief) stukken te verstrekken.1.Dat het horen telefonisch heeft plaatsgevonden vanwege corona maakt dat naar het oordeel van de rechtbank niet anders. Hierbij acht de rechtbank verder van belang dat eiser ter zitting desgevraagd heeft verklaard niet om inzage in, of toezending van, stukken te hebben verzocht, en dat verweerder ter zitting heeft verklaard dat, als eiser om specifieke stukken had verzocht, die aan hem toegestuurd zouden zijn.

Tussen partijen is niet in geschil dat verweerder de mededeling als bedoeld in artikel 7:4, derde lid, van de Awb niet heeft gedaan. Aan het ontbreken van deze mededeling verbindt de rechtbank in dit geval geen gevolgen. Naar het oordeel van de rechtbank is eiser door het ontbreken van deze mededeling namelijk niet benadeeld. Eiser heeft zich immers – ook in bezwaar – laten vertegenwoordigen door een professionele gemachtigde die vele bezwaarprocedures voert in soortgelijke zaken. Van een professionele gemachtigde mag verwacht worden dat hij bekend is met de werking van het inzagerecht.2.Ook deze beroepsgrond faalt.

Conclusie

8. De beroepen zijn ongegrond.

Proceskosten en griffierecht

9. Voor een proceskostenveroordeling en voor een veroordeling tot vergoeding van het griffierecht bestaat geen aanleiding.

Beslissing

De rechtbank verklaart de beroepen ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. P.P.D. Mathey-Bal, rechter, in aanwezigheid van mr. J.P. Raateland, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken 4 maart 2022.

w.g. griffier w.g. rechter

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.