1.2 Onder het steunkader vallende steunmaatregelen

13

(a)

steun voor O&O-projecten, wanneer het gesteunde deel van het onderzoeksproject volledig binnen de categorieën fundamenteel onderzoek en toegepast onderzoek valt, waarbij die laatste categorie kan worden opgesplitst in industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling (1). Dit soort steun is vooral toegespitst op marktfalen in verband met positieve externaliteiten (kennisspillover), maar kan ook marktfalen aanpakken dat het gevolg is van imperfecte en asymmetrische informatie of (vooral in het geval van samenwerkingsprojecten) falende coördinatie;

(b)

steun voor haalbaarheidsstudies in verband met O&O-projecten: steun die marktfalen helpt weg te werken dat in de eerste plaats verband houdt met imperfecte en asymmetrische informatie;

(c)

steun voor de bouw of het upgraden van onderzoeksinfrastructuur: steun waarmee vooral marktfalen wordt aangepakt dat het gevolg is van coördinatieproblemen, maar ook van imperfecte en asymmetrische informatie. Hoogkwalitatieve onderzoeksinfrastructuur is in toenemende mate noodzakelijk voor baanbrekend onderzoek, omdat daarmee internationaal talent wordt aangetrokken, en is van wezenlijk belang voor bijvoorbeeld nieuwe informatie- en communicatietechnologie (ICT) en sleuteltechnologieën (2). Hoge initiële investeringskosten voor de verwerving van geavanceerde wetenschappelijke faciliteiten en apparatuur die worden gebruikt voor onderzoeksactiviteiten in een vroeg stadium, hoofdzakelijk door de wetenschappelijke gemeenschap, maken het vaak onmogelijk om de nodige financiering op de markt te vinden;

(d)

steun voor het bouwen en upgraden van test- en experimenteerinfrastructuur biedt vooral een oplossing voor marktfalen als gevolg van imperfecte en asymmetrische informatie of van coördinatiefalen. Voor het bouwen of upgraden van test- en experimenteerinfrastructuur volgens de huidige stand van de techniek zijn hoge initiële investeringskosten nodig, die, in combinatie met een onzeker klantenbestand, de toegang tot financiering moeilijk kunnen maken; toegang tot door de overheid gefinancierde test- en experimenteerinfrastructuur moet op transparante en niet-discriminerende wijze en op marktvoorwaarden worden toegekend aan meerdere gebruikers. Om de toegang van gebruikers tot test- en experimenteerinfrastructuur te vergemakkelijken, kunnen de gebruikersvergoedingen worden verlaagd met inachtneming van andere bepalingen van dit kader of van Verordening (EU) nr. 651/2014(3) of de de-minimisverordening(4).

(e)

steun voor innovatieactiviteiten: steun die vooral is toegespitst op marktfalen in verband met positieve externaliteiten (kennisspillover), coördinatieproblemen en, in mindere mate, asymmetrische informatie. In het geval van kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) kan dit soort innovatiesteun worden toegekend voor het verkrijgen, valideren en verdedigen van octrooien en andere immateriële activa, voor het uitlenen van hooggekwalificeerd personeel en voor het inkopen van diensten inzake innovatieadvies en innovatieondersteuning, die bijvoorbeeld worden verleend door organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding, onderzoeksinfrastructuren, test- en experimenteerinfrastructuur of innovatieclusters.

(f)

steun voor proces- en organisatie-innovatie, die vooral is toegespitst op marktfalen in verband met positieve externaliteiten (kennisspillover), coördinatieproblemen en, in mindere mate, asymmetrische informatie. Deze steunmaatregelen kunnen voornamelijk aan kmo's worden toegekend. Steun aan grote ondernemingen is alleen verenigbaar indien zij bij de gesteunde activiteit daadwerkelijk met ten minste één kmo samenwerken.

(g)

steun voor innovatieclusters: steun die bedoeld is om marktfalen te verhelpen in geval van coördinatieproblemen die de ontwikkeling van clusters in de weg staan en de wisselwerking en kennisstromen binnen en tussen clusters beperken. Staatssteun zou dit probleem kunnen helpen op te lossen, in de eerste plaats door investeringen in open en gedeelde infrastructuur voor innovatieclusters te ondersteunen, en ten tweede door de exploitatie van clusters aan te moedigen met het oog op de verbetering van samenwerking, netwerking en kennis. Exploitatiesteun voor clusters moet door de lidstaat naar behoren worden gemotiveerd, met name wanneer deze meer dan tien jaar bedraagt. De vergoedingen voor het gebruik van de faciliteiten van de innovatiecluster en voor de deelname aan de activiteiten van de innovatiecluster moeten overeenstemmen met de marktprijs of moeten een afspiegeling zijn van de kosten daarvan (met inbegrip van een redelijke marge). Om het gebruik van de faciliteiten van de innovatiecluster of de deelname aan de activiteiten ervan te bevorderen, kan toegang tegen verlaagde prijzen worden geboden in overeenstemming met andere bepalingen van dit kader of van Verordening (EU) nr. 651/2014(5) of van de de-minimisverordening(6) die van toepassing zijn voor de gebruikers van de door de innovatiecluster verstrekte diensten.

14

15