Tekst

Door middel van de Wet van 21 juli 2007, Staatsblad 2007, 269, is met ingang van 1 augustus 2007 in de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (Wet Vpb 1969) artikel 6a opgenomen (introductie van de vrijgestelde beleggingsinstelling). Voor beleggingsinstellingen die aan de gestelde voorwaarden voldoen, geldt op verzoek een algehele vrijstelling voor de vennootschapsbelasting. De inspecteur beslist op het verzoek bij beschikking. Doel van de vrijstelling is, Nederland aantrekkelijker te maken voor de vestiging van beleggingsinstellingen.

De vrijstelling stelt blijkens de parlementaire behandeling onder meer de eis, dat sprake moet zijn van collectief beleggen, alsmede van een oogmerk daartoe. Tevens moet de beleggingsinstelling een zogenoemd open-end karakter hebben.

Met dit besluit verstrek ik de belastingdienst praktische richtlijnen ter beantwoording van de vraag, of in een concreet geval aan deze beide eisen wordt voldaan. Voorts is een tweetal goedkeuringen opgenomen. Tenslotte wordt centrale afdoening door de belastingdienst geregeld.

In de praktijk wordt het regime ook aangevraagd voor beleggingsvennootschappen van individuele beleggers. Om aan de vereisten voor het VBI regime te voldoen is daarbij dan sprake van een beperkte toetreding, bijvoorbeeld vanuit de familiekring, die soms door middel van een schenking of lening in de gelegenheid wordt gesteld toe te treden. Het kan zijn, dat de individuele belegger de wettelijke vertegenwoordiger is van de beperkte toetreder(s), of dat de beperkte participatie in een huwelijksgemeenschap met de individuele belegger valt. Materieel blijft de situatie echter ongewijzigd. Vanuit het perspectief van de overheersende aandeelhouder blijft sprake van individueel vermogensbeheer. Noch de beleggingen, noch zijn zeggenschap daarover wijzigt (substantieel). De belastingdienst zal dergelijke verzoeken afwijzen.

Deze afwijzing stoelt op de volgende gronden:

Het VBI regime kan alleen van toepassing zijn indien doel en feitelijke werkzaamheid uitsluitend bestaan uit beleggen in financiële instrumenten, met toepassing van het beginsel van risicospreiding.

Aan de beleggingseisen wordt niet voldaan, indien de beleggingsinstelling direct of indirect een of meer leningen verstrekt aan de vennootschap waarin de niet-beleggingsactiviteiten, bijvoorbeeld na de splitsing, bedoeld onder punt 4 hierna, zijn of worden ondergebracht. Ook een lening aan de aandeelhouder zelf, dan wel aan een particulier, hoe gering van betekenis die lening ook is in het vermogen van de vennootschap, zal leiden tot de conclusie dat niet is voldaan aan de beleggingseisen.

Evenmin wordt aan de beleggingseisen voldaan, indien hetzij activa van de beleggingsinstelling, hetzij aandelen daarin, op enigerlei wijze dienen tot voorwerp van zekerheid voor schulden van de vennootschap, waarin niet-beleggingsactiviteiten, bijvoorbeeld na de splitsing zijn of worden ondergebracht. Dat is een vorm van indirect financieren van andere activiteiten. Ook mag de beleggingsinstelling geen voertuigen bezitten, (mede) bestemd voor gebruik door aandeelhouders, of beleggen in andere waarden dan genoemde financiële instrumenten. Het verstrekken van kredieten aan (andere) ondernemingen, zal van geval tot geval worden beoordeeld aan de hand van de concrete feitelijke omstandigheden.

Het voldoen aan de beleggingseisen acht ik van groot belang. Toetsing dient dan ook geregeld te geschieden.

In veel gevallen waarin het VBI regime wordt aangevraagd is sprake van een voorafgaande splitsing van bestaande vennootschappen (met geen of niet uitsluitend beleggingsactiviteiten) en wordt verzocht om deze splitsing fiscaal vrijgesteld te mogen uitvoeren. Voor deze vrijstelling is onder andere vereist dat de splitsing niet in overwegende mate is gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing (zie o.a. artikel 3.56, vierde lid, van de Wet IB 2001). Ik keur goed dat een splitsing die enkel gericht is op de verkrijging van de voordelen van het VBI regime niet wordt aangemerkt als een splitsing die gericht is op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing (in de zin van onder andere artikel 3.56, vierde lid, van de Wet IB 2001).

Ter bevordering van de eenheid van rechtstoepassing en de snelheid van afhandeling wijs ik hierbij de Belastingdienst Grote Ondernemingen Noordoost/kantoor Groningen aan als bevoegde eenheid voor het afgeven van beschikkingen en de beoordeling of na het afgeven van een positieve beschikking aan de eisen wordt voldaan. Alle verzoeken dienen onverwijld aan deze eenheid te worden doorgeleid. Dat geldt ook voor reeds ingediende verzoeken. De Belastingdienst Grote Ondernemingen Noordoost/kantoor Groningen draagt in overleg de bevoegdheid over aan de Belastingdienst Grote Ondernemingen Noordwest/kantoor Amsterdam wanneer sprake is van vergunningplicht ingevolge de Wet op het financieel toezicht zonder vrijstelling of ontheffing, en daarmee vergelijkbare gevallen. De Belastingdienst Grote Ondernemingen Noordoost/kantoor Groningen wijs ik hierbij ook aan als bevoegd, te beslissen op splitsingsverzoeken die (mede) zijn gericht op het verkrijgen van de VBI-status (zie paragraaf 4 van dit Besluit).