Hoofdstuk 1 Verzekeraars en pensioenen

De inhoud van een rechtstreeks verzekerde pensioenregeling is strak ingekaderd door afspraken die zijn gemaakt in het arbeidsvoorwaardenoverleg tussen werkgever en (vertegenwoordigers van) werknemers. In de uitvoeringsovereenkomst tussen werkgever en verzekeraar wordt vervolgens precies vastgelegd hoe de regeling wordt uitgevoerd, waaronder de voorwaarden voor toeslagverlening. De verzekeraar heeft hierdoor geen ruimte om zelf nadere afwegingen te maken of besluiten te nemen. Opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten mogen bij verzekeraars in beginsel niet worden verlaagd.

In artikel 22 Pensioenwet is bepaald aan welke eisen een vereniging van pensioengerechtigden bij uitvoering van de pensioenregeling door een verzekeraar moet voldoen om een beroep te kunnen doen op het hoorrecht. In deze Code wordt aangesloten bij de definitie in de Pensioenwet voor een vereniging van pensioengerechtigden, waarbij vooral van belang is dat een statutaire doelstelling van de vereniging is om de belangen van gepensioneerden – die in dienst zijn geweest bij de werkgever – te behartigen. Het hoorrecht houdt in dat de werkgever de vereniging van pensioengerechtigden in de gelegenheid stelt haar oordeel uit te spreken, voordat hij een besluit neemt dat invloed heeft op de uitvoering of de hoogte van pensioenrechten van gepensioneerden. In de praktijk gaat het daarbij om besluiten rond indexatie, de winstdelingsregeling of afspraken die gemaakt worden bij het onderbrengen van de pensioenovereenkomst. Daardoor is het hoorrecht alleen van belang bij regelingen waarbij de opbouw van aanspraken direct in rentevorm plaatsvindt. Bij een kapitaalovereenkomst of een beschikbare premieregeling op basis van beleggingen of een gegarandeerd kapitaal selecteert de deelnemer namelijk zelf zijn pensioenuitvoerder op de pensioendatum. Hij maakt dan zelf afspraken over de uitvoering, zoals pensioenuitbetaling en eventuele indexaties (nominaal of stijgend pensioen).

Op grond van de privacywetgeving mogen verzekeraars en werkgevers geen adressenbestand verstrekken aan een vereniging van pensioengerechtigden. Ook mogen ze niet de overlijdensgevallen melden aan de vereniging. In eerste aanleg zijn pensioengerechtigden zelf verantwoordelijk voor het organiseren van hun representativiteit. De vereniging moet haar eigen ledenbestand vormen en bijhouden. In overleg met de werkgever kan wel vanuit werkgever of verzekeraar bijvoorbeeld een brief naar alle pensioengerechtigden worden verstuurd waarin ze in kennis gesteld worden van de voorgenomen oprichting van de vereniging. Aan de verzending kunnen voor de werkgever kosten verbonden zijn. Indien er een vereniging van pensioengerechtigden is, informeert de verzekeraar de pensioengerechtigden bij pensioeningang over het bestaan hiervan.

Bij de communicatie met deelnemers en pensioengerechtigden zijn voor verzekeraars en werkgevers de bepalingen in de Pensioenwet hierover de basis. Onderdelen van de pensioencommunicatie zijn bijvoorbeeld Pensioen 1-2-3, het uniform pensioenoverzicht en de website mijnpensioenoverzicht.nl. De werkgever en de verzekeraar kunnen (in aanvulling op de bepalingen in de Pensioenwet) afspraken maken over een adequaat communicatiebeleid.