Aanhangsel Model- en kaderovereenkomsten, kaderstatuten en kadercontracten inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten

De Partijen verbinden zich ertoe naar middelen tot grensoverschrijdende samenwerking op regionaal en lokaal niveau te zoeken en de aanwending daarvan te bevorderen.

Onder grensoverschrijdende samenwerking verstaan zij alle onderling afgestemde bestuurlijke, technische, economische, sociale of culturele maatregelen ter versterking en ontwikkeling van de nabuurbetrekkingen, tussen de gebieden gelegen aan beide zijden van de grens, en de sluiting van passende overeenkomsten ter oplossing van de problemen die zich op dit terrein kunnen voordoen.

Met deze maatregelen zou onder meer kunnen worden gestreefd naar verbetering van de voorwaarden voor regionale ontwikkeling en stadsontwikkeling, de bescherming van natuurlijke rijkdommen, wederzijdse hulp in geval van rampen en de verbetering van openbare diensten.

De Partijen streven ernaar, in onderling overleg, de regionale autoriteiten binnen hun rechtsmacht de benodigde middelen te verschaffen ten einde deze in staat te stellen de samenwerking tot stand te brengen.

Zij verbinden zich tevens ertoe optreden van lokale autoriteiten aan te moedigen dat is gericht op de totstandbrenging en ontwikkeling van grensoverschrijdende samenwerking.

De lokale en regionale autoriteiten die deelnemen aan grensoverschrijdende samenwerking overeenkomstig deze Overeenkomst, hebben recht op dezelfde faciliteiten en bescherming als wanneer zij op nationaal niveau zouden samenwerken.

De bevoegde autoriteiten van elke Partij dragen er zorg voor dat op de begroting de benodigde gelden worden uitgetrokken ter dekking van de lopende kosten van de lichamen die belast zijn met de bevordering van de grensoverschrijdende samenwerking waarin deze Overeenkomst voorziet.

Elke Partij belast het lichaam, de commissie of instelling, door haar aangewezen, met de bestudering van de huidige nationale wetgeving en voorschriften, ten einde wijzigingen voor te stellen in de bepalingen die de ontwikkeling van lokale grensoverschrijdende samenwerking kunnen belemmeren. Deze lichamen dienen bijzondere aandacht te schenken aan verbetering van de voorschriften op belasting- en douanegebied, van de regels inzake buitenlandse valuta en overmaking van kapitaal en van de procedures inzake optreden van hogere autoriteiten, vooral wat toezicht of controle betreft.

Alvorens de in de voorgaande alinea bedoelde stappen te ondernemen, plegen de Partijen voor zover nodig overleg met elkaar en wisselen zij ter zake dienende informatie uit.

De Partijen trachten, door arbitrage of op andere wijze, een oplossing te vinden voor kwesties van lokaal belang, waarover zij van mening verschillen en ten aanzien waarvan voorafgaande regeling nodig is voor het welslagen van projecten voor grensoverschrijdende samenwerking.

Ten einde het grensoverschrijdend overleg tussen de regio's, omschreven in het aanhangsel bij deze Overeenkomst, te bevorderen, stellen de Partijen een gemengde commissie in (hierna te noemen ‘de Commissie’) en indien nodig een of meer regionale comité's (hierna te noemen ‘Comité's’) ter behandeling van aangelegenheden samenhangend met grensoverschrijdend overleg.

De Commissie en de Comité's worden gevormd door delegaties, waarvan de leden door elk der Partijen zijn gekozen.

De delegaties naar de Commissie bestaan uit niet meer dan 8 leden, waarvan ten minste 3 de regionale autoriteiten vertegenwoordigen. De voorzitter van de delegaties naar de Comité's, of hun vertegenwoordigers, nemen in een adviserende hoedanigheid deel aan de werkzaamheden van de Commissie,3)

De Comité's worden gevormd door … delegaties, die elk uit … leden bestaan en worden ingesteld op initiatief van de Commissie in overleg met de regionale en lokale autoriteiten van de grensgebieden waarop deze Overeenkomst betrekking heeft. De delegaties naar de Comité's bestaan uit vertegenwoordigers van die autoriteiten of van regionale of lokale lichamen. Eén afgevaardigde wordt door de centrale overheid benoemd. Waar passend wordt hij gekozen uit de lichamen die de centrale overheid vertegenwoordigen in de grensgebieden waarvoor de Comité's verantwoordelijk zijn.

De Commissie komt ten minste eenmaal per jaar bijeen. De Comité's komen bijeen wanneer nodig, doch ten minste tweemaal per jaar.

De Commissie en de Comité's stellen hun eigen huishoudelijk reglement op.

Elke Partij draagt de kosten van haar eigen delegatie naar de Commissie.

De kosten van de delegaties naar de Comité's worden gedragen door de autoriteiten waaruit deze delegaties zijn samengesteld.

Ten behoeve van de coördinatie en de continuïteit in het werk van de Commissie en de Comité's, stellen de Partijen indien nodig een secretariaat in, waarvan de samenstelling, de zetel, de werkwijze en de financiering worden neergelegd in een regeling ad hoc tussen de Partijen, zoals voorgesteld door de Commissie. Bij gebreke van overeenstemming tussen de Partijen, kan de Commissie zelf een secretariaat instellen.

De grensgebieden waarop deze Overeenkomst betrekking heeft, worden aangegeven in een Bijlage, waarvan de inhoud door een eenvoudige notawisseling kan worden gewijzigd.

Er kan grensoverschrijdend overleg worden gepleegd over kwesties die zich voordoen op de onderstaande terreinen: 4)

De Partijen kunnen overeenkomen deze lijst te wijzigen door een eenvoudige notawisseling.

Tenzij anders bepaald, is de Commissie belast met het behandelen van algemene en van principiële kwesties, zoals het opstellen van programma's voor de Comité's, coördinatie en contacten met de betrokken centrale overheden en met gemengde commissie's die ingesteld waren voor de inwerkingtreding van deze Overeenkomst.

In het bijzonder is de Commissie belast met het eventueel voorleggen aan de onderscheiden regeringen van haar eigen aanbevelingen en die van de Comité's, en van ontwerpen voor te sluiten internationale overeenkomsten.

De Commissie kan deskundigen inschakelen voor de bestudering van bepaalde kwesties.

De voornaamste taak van de Comité's is het bestuderen van problemen die zich voordoen op de in artikel 6 aangegeven gebieden en het naar aanleiding daarvan doen van voorstellen en aanbevelingen. Dergelijke problemen kunnen aan de Comité's worden voorgelegd door de Commissie, door de centrale, regionale of lokale autoriteiten van de Partijen en door instellingen, verenigingen of andere publiekrechtelijke of privaatrechtelijke lichamen. Zij kunnen ook op eigen initiatief aangelegenheden behandelen.

De Comité's kunnen, ten behoeve van de bestudering van deze aangelegenheden, werkgroepen in het leven roepen. Zij kunnen ook deskundigen inschakelen en om juridische adviezen of technische rapporten verzoeken. De Comité's trachten, via een zo breed mogelijk overleg, te komen tot resultaten die in overeenstemming zijn met de belangen van de betrokken bevolking.

De Comité's stellen de Commissie in kennis van de aan hen voorgelegde aangelegenheden en van de bevindingen waartoe zij zijn gekomen.

Wanneer over hun bevindingen beslissingen moeten worden genomen door de Commissie of de onderscheiden regeringen, doen de Comité's aanbevelingen aan de Commissie.

Zowel de Commissie als de Comité's zijn bevoegd aangelegenheden van gemeenschappelijk belang te regelen die aan hen zijn voorgelegd met instemming van de leden, mits hun leden overeenkomstig de wetgeving van de Partijen daartoe bevoegd zijn.

De Commissie en de Comité's wisselen informatie uit over de in dit opzicht genomen beslissingen.

De delegaties naar de Commissie of de Comité's wisselen informatie uit over door de bevoegde autoriteiten genomen maatregelen naar aanleiding van aanbevelingen gedaan of ontwerpovereenkomsten opgesteld in overeenstemming met artikel 7, tweede lid en artikel 9, tweede lid.

De Commissie en de Comité's overwegen de actie die moet worden genomen naar aanleiding van door de in het eerste lid bedoelde bevoegde autoriteiten genomen maatregelen.

Ten einde een ruimere uitwisseling van informatie te verzekeren en te komen tot overleg tussen lokale autoriteiten aan beide zijden van de grens, verzoeken de Partijen deze autoriteiten in comité's van overleg gezamenlijk studie te maken van vraagstukken van gemeenschappelijk belang.

Het huishoudelijk reglement van zulke comité's wordt door hun leden in onderling overleg opgesteld. De hogere autoriteiten worden bij hun werkzaamheden betrokken of daarvan op de hoogte gehouden.

Ingeval in de betrokken gebieden regionale commissies van grensoverschrijdend overleg zijn ingesteld, worden de comité's van overleg betrokken bij het werk van die commissies op door deze te stellen voorwaarden. Hunnerzijds verlenen deze commissies hulp bij het werk van de comité's van overleg.

De comité's kunnen ook optreden als advieslichaam in verband met de uitvoering van bijzondere overeenkomsten tussen Staten die zijn gesloten in het kader van de grensoverschrijdende samenwerking.

De taak van de comités van overleg is het organiseren van de uitwisseling van informatie en van onderling overleg, alsook het bestuderen van aangelegenheden van gemeenschappelijk belang en het bepalen van gemeenschappelijke doelstellingen.

In hun werkzaamheden eerbiedigen zij de eigen verantwoordelijkheid van hun leden en er vindt geen overdracht van bevoegdheden plaats.

De leden van deze comité's kunnen evenwel binnen het kader van samenwerkingsovereenkomsten te zamen beslissen welke maatregelen of beperkingen voor hun onderscheiden werkzaamheden zullen gelden, of welke procedures voor voorafgaand overleg zij voornemens zijn te volgen.

Ter vergemakkelijking van het werk van deze comité's van overleg kunnen de betrokken lokale autoriteiten, binnen de grenzen van de ingevolge de binnenlandse wetgeving aan hen toegekende bevoegdheden, verenigingen in het leven roepen als juridische basis voor hun samenwerking.

Deze verenigingen worden opgericht ingevolge het burgerlijk recht of het handelsrecht dat van toepassing is op verenigingen in een van de betrokken Staten. Voor de toepassing van het gekozen rechtsstelsel blijven, indien daarvan sprake is, de voorwaarden, formaliteiten en bijzondere machtigingen betreffende de nationaliteit van de leden van deze verenigingen buiten beschouwing.

De overeenkomstig artikel 2 aan hogere autoriteiten verstrekte informatie omvat alle inlichtingen omtrent de activiteiten van de in dit artikel bedoelde verenigingen.

Grensoverschrijdende samenwerking tussen lokale lichamen vindt onder meer plaats door middel van administratiefrechtelijke, economische of technische contracten.

De contracten inzake grensoverschrijdende samenwerking worden gesloten door de lokale autoriteiten binnen de grenzen van hun bevoegdheden ingevolge het interne recht.

Zij hebben onder meer betrekking op de levering van goederen of de verlening van diensten, gezamenlijk optreden, het vormen van verengingen opgericht op de grondslag van het burgerlijk recht of het handelsrecht van een van de Staten die partij zijn, of op het lidmaatschap van een zodanige vereniging.5)

De partijen bij een zodanig contract geven aan welk recht daarop van toepassing is door verwijzing naar het contractenrecht (zowel publiek- als privaatrechtelijk) van een van de Staten die Partij zijn bij deze Overeenkomst.

Zij geven tevens, voor zover noodzakelijk, de afwijkingen aan die kunnen worden gemaakt van de bepalingen van dat recht welke niet verbindend zijn.

Indien er geen desbetreffende bepaling in het contract is opgenomen, is het toepasselijke recht dat van de Staat van de lokale autoriteit die ingevolge het contract verantwoordelijk is voor het verlenen van de voornaamste dienst, of bij gebreke daarvan, de lokale autoriteit met het grootste financiële belang.

In alle gevallen behouden de personen onder de rechtsmacht van de lokale autoriteiten die partij zijn bij het contract, alle rechtsvorderingen en rechtsmiddelen tegen genoemde autoriteiten, die zij zouden hebben gehad ten aanzien van deze autoriteiten, indien deze zelf belast zouden zijn gebleven met de taak de genoemde personen de desbetreffende goederen te leveren of diensten te verlenen. De lokale autoriteiten tegen wie zulke rechtsvorderingen worden ingesteld of zulke rechtsmiddelen worden aangewend, zijn gerechtigd een regresprocedure in te stellen tegen de lokale autoriteiten die zich hebben belast met het leveren van de goederen of het verlenen van de diensten.

Voorstellen voor het sluiten of wijzigen van contracten worden tegelijkertijd in elke Staat onderworpen aan de gewone regels inzake het optreden van hogere autoriteiten. Goedkeuring door de autoriteiten die partij zijn bij het contract is evenwel niet vereist. Aan een beslissing, genomen door een hogere autoriteit die het sluiten of toepassen van een contract inzake grensoverschrijdende samenwerking kan belemmeren, dan wel het ontbinden van een zodanig contract kan veroorzaken, dient overleg met de overeenkomstige hogere autoriteiten van de betrokken andere Staten vooraf te gaan.

In geval van een geschil wordt de bevoegde rechterlijke autoriteit door het toepasselijke recht bepaald. Contracten inzake grensoverschrijdende samenwerking kunnen evenwel arbitrageclausules bevatten. Desondanks behouden cliënten en derden alle bestaande rechtsmiddelen jegens de lokale autoriteiten van de Staat waartoe zij behoren, terwijl die autoriteiten verhaal kunnen zoeken op de in gebreke zijnde partij bij het contract.

De hogere autoriteiten nemen alle maatregelen waartoe zij bevoegd zijn ter verzekering van de onverwijlde tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen, ongeacht de nationaliteit van de rechtbank die deze beslissingen heeft gegeven.

Ingevolge deze Overeenkomst gesloten contracten blijven van kracht na opzegging van deze Overeenkomst. De contracten zullen evenwel een clausule bevatten waarbij de partijen gemachtigd worden zodanige contracten te beëindigen, met inachtneming van een opzegtermijn van vijf jaar, ingeval van opzegging van deze Overeenkomst. De Staten die Partij zijn, hebben de bevoegdheid de toepassing van deze clausule af te dwingen.

Voor de doeleinden die zij ingevolge het interne recht kunnen nastreven door middel van een vereniging of belangengroeperingen, kunnen lokale autoriteiten en andere publiekrechtelijke lichamen deelnemen aan verenigingen of belangengroeperingen van lokale autoriteiten, opgericht op het grondgebied van een andere Partij overeenkomstig het interne recht van die Partij.

Binnen de grenzen van de bevoegdheden van hun leden zijn de in artikel 1 bedoelde verenigingen of belangengroeperingen gerechtigd hun uit hun statutaire doel voortvloeiende werkzaamheden te verrichten op het grondgebied van elk der betrokken Partijen. Hierbij zijn zij onderworpen aan de door die Staat vastgestelde regels, tenzij die Staat uitzonderingen daarop toelaat.

De akte van oprichting van de vereniging of de belangengroepering, de statuten, en de wijzigingen daarvan, zijn onderworpen aan de goedkeuring van de hogere autoriteiten van alle deelnemende lokale autoriteiten. Hetzelfde geldt voor de toelating tot een reeds bestaande vereniging of belangengroepering.

De betrokken bevolking wordt overeenkomstig de gewone regelingen voor openbaarmaking van elke Staat, op de hoogte gesteld van die akten en van de goedkeuring daarvan. Hetzelfde geldt voor wijzigingen van de zetel en voor beslissingen betreffende de personen die gemachtigd zijn namens de vereniging of belangengroepering op te treden, en betreffende de grenzen van hun bevoegdheden.

Bovenbedoelde akten worden opgesteld in de officiële talen die in gebruik zijn in elk van de Staten waar zij moeten worden toegepast. Alle teksten zijn gelijkelijk authentiek.

De statuten regelen de rechtsbetrekkingen van de vereniging of de belangengroeperingen. Zij dienen de door de overeenkomstig artikel 1 toepasselijke wetgeving vereiste gegevens te bevatten. In elk geval dienen zij aan te geven welke lichamen lid zijn, en de naam en zetel van de vereniging of belangengroepering te vermelden. Zij dienen het doel van de vereniging of belangengroepering te bepalen en waar passend, de functie en de plaats van vestiging van te gebruiken installaties. Zij dienen de wijze van aanstelling van de beheers- en bestuursorganen te bepalen, de reikwijdte van de verplichtingen van de leden en hun bijdrage in de gemeenschappelijke uitgaven. Van de beheersorganen dient ten minste één vertegenwoordiger van de lokale autoriteiten van elk land die lid zijn deel uit te maken. De statuten dienen de samenstelling en de wijze van beraadslagen van de Algemene Vergadering te beoalen, de vorm van de notulen, de wijze van ontbinding of opheffing en de regels inzake de begrotingen en het voeren van de boekhouding.

De statuten dienen ook een bepaling te bevatten volgens welke de leden zich kunnen terugtrekken uit de vereniging, met inachtneming van een in de statuten bepaalde opzegtermijn, en na betaling van eventuele schulden aan de vereniging en van een schadevergoeding aan de vereniging, volgens taxatie door deskundigen met betrekking tot door de vereniging voor of namens de betrokken leden verrichte investeringen of gemaakte kosten. Zij dienen ook regels aan te geven inzake het ontslag of de uitsluiting van een lid wegens niet-nakoming van zijn verbintenissen.

De Partijen verbinden zich ertoe de vereiste machtigingen te verlenen voor de vervulling door de vereniging of belangengroepering van haar taken binnen haar grondgebied, zulks onder voorbehoud van de eisen gesteld door de openbare orde en veiligheid.

Wanneer de vereniging of belangengroepering, ingevolge het interne recht, op het grondgebied van een Staat niet over bepaalde bevoegdheden, rechten of voordelen kan beschikken die nodig zijn voor het vervullen van haar taken ten behoeve van de lokale autoriteiten van die Staat die lid zijn, hebben laatstgenoemden het recht en de plicht op te treden voor en namens de vereniging of belangengroepering ten einde deze bevoegdheden, rechten of voordelen uit te oefenen dan wel te verwerven.

De bevoegdheden inzake toezicht of controle op de vereniging of belangengroepering worden, overeenkomstig het interne recht, uitgeoefend door de bevoegde autoriteiten van de Staat waar de zetel is gevestigd. Deze autoriteiten dragen er tevens zorg voor dat de belangen van de lokale autoriteiten van andere Staten in acht worden genomen.

De bevoegde autoriteiten van de andere Staten hebben recht op informatie omtrent de werkzaamheden en besluiten van de vereniging of belangengroepering en omtrent handelingen verricht bij de uitoefening van het toezicht of de controle. In het bijzonder worden hun, op verzoek, de aangenomen teksten en notulen van de vergaderingen van de organen van de vereniging of belangengroepering verstrekt, de jaarrekeningen en de ontwerpbegroting, zo deze er zijn, voor zover door het interne recht wordt vereist dat deze ter kennis worden gebracht van de voor toezicht of controle verantwoordelijke autoriteiten. Zij kunnen rechtstreeks in verbinding treden met de organen van de vereniging of belangengroepering en met de toezicht of controle uitoefenende autoriteiten, aan deze commentaar voorleggen of deze vragen rechtstreeks te worden geraadpleegd in bepaalde gevallen en inzake bepaalde aangelegenheden.

De bevoegde autoriteiten van de andere Staten hebben tevens het recht de vereniging of belangengroepering ervan in kennis te stellen dat zij er bezwaar tegen hebben dat de onder hun rechtsmacht vallende gemeenschappen blijven deelnemen aan de vereniging of belangengroepering. Een zodanige kennisgeving, met redenen omkleed, wordt geacht een grond te zijn voor uitsluiting en dient als zodanig te worden vermeld in de statuten. De in het eerste en tweede lid van dit artikel bedoelde autoriteiten zijn ook gerechtigd zich te doen vertegenwoordigen door een afgevaardigde naar de beheersorganen van de vereniging of belangengroepering; deze afgevaardigde heeft het recht alle vergaderingen van genoemde organen bij te wonen en hun agenda's en notulen te ontvangen.

De leveranties of dienstverlening die overeenkomstig de statuten aan de vereniging of de belangengroepering worden toevertrouwd op het grondgebied van haar leden, worden verricht onder haar verantwoordelijkheid met volledige kwijting van haar leden van hun verplichtingen te dien aanzien. De vereniging of belangengroepering is ook aansprakelijk jegens cliënten en derden. Laatstgenoemden behouden evenwel ten aanzien van de lokale autoriteiten voor en namens wie de leveranties of dienstverlening worden verricht, alle rechtsvorderingen en rechtsmiddelen die zij zouden hebben indien deze autoriteiten zelf de verplichting hadden behouden hun de desbetreffende leveranties te doen of de desbetreffende diensten te verlenen. De autoriteiten tegen wie zulke rechtsvorderingen worden ingesteld of zulke rechtsmiddelen worden aangewend, hebben zelf een regresrecht jegens de vereniging of belangengroepering.

Bij gebreke van bemiddeling worden geschillen tussen de vereniging en de leden daarvan, of tussen verschillende leden, betreffende de functionering van de vereniging, voorgelegd aan de bestuurlijke en gerechtelijke autoriteiten van de Staat waar de zetel van de vereniging of belangengroeperingen is gevestigd.

Alle andere geschillen dan die bedoeld in het eerste lid kunnen aan de bestuurlijke en gerechtelijke autoriteiten worden voorgelegd overeenkomstig de gewone in het grondgebied van de Partij zijnde Staten geldende regels, tenzij de betrokkenen besluiten het geschil voor te leggen aan een door hen aan te wijzen scheidsrechterlijke instantie.

De Staten die Partij zijn, nemen de nodige maatregelen ten einde zorg te dragen voor de tenuitvoerlegging op hun grondgebied van beslissingen en vonnissen voortvloeiend uit de bovenstaande bepalingen.

De ter toepassing van deze overeenkomst opgerichte verenigingen of belangengroeperingen blijven in stand na opzegging van deze Overeenkomst, zij het onverminderd het bepaalde in artikel 7, derde lid.

Artikel 1 geeft aan welke autoriteiten Partij zijn (en of de overeenkomst openstaat voor andere lokale autoriteiten).

Artikel 2 geeft de problemen aan die samenhangen met de algemene bevoegdheid tot het sluiten van contracten en inzonderheid de begunstigden en de voorwaarden en bedingen. Wanneer dienstig, kunnen in dit artikel tevens de vereiste voorbehouden worden opgenomen betreffende machtiging door hogere autoriteiten, voor zover dit een voorwaarde is voor de toepasbaarheid van het contract.

Artikel 3 geeft het doel van het contract aan door verwijzing naar:

Artikel 4 vermeldt de duur van het contract, de voorwaarden voor verlenging en eventueel de data van voltooiing.

Artikel 5 vermeldt de plaats van ondertekening en uitvoering van het contract en geeft het rechtsstelsel aan waaronder het valt (internationaal privaatrecht), alsmede de toepasselijke wet.

Artikel 6 behandelt, wanneer dienstig, de financiële aangelegenheden (valuta waarin betaling dient te geschieden en de wijze van prijsaanpassing in geval van langlopende dienstverlening) en verzekeringen.

Artikel 7 voorziet in een bemiddelingsprocedure, indien nodig, en in een arbitrageprocedure

In geval van arbitrage wordt het scheidsgerecht als volgt samengesteld:

Artikel 8 vermeldt de regels die van toepassing zijn in geval van wijziging of beëindiging van het contract.

Artikel 9. De Partijen stellen de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa in kennis van het sluiten van deze overeenkomst en verstrekken hem de tekst daarvan

Wanneer het contract de oprichting of het beheer van openbaar eigendom, een openbare dienst of openbare voorziening van een lokale autoriteit in althans een van de landen betreft, moeten contractuele waarborgen worden gegeven overeenkomstig de regels die in het betrokken land of de betrokken landen gelden.

Het contract verwijst tevens, waar nodig, naar de onderstaande specifieke voorwaarden:

Behalve deze bijzondere voorwaarden zijn tevens de bepalingen, aangegeven in het ‘privaatrechtelijke’ modelcontract 2.4, van toepassing.