Verordening (EU) 2019/943 betreffende de interne markt voor elektriciteit:artikel 6

Verordening (EU) 2019/943 betreffende de interne markt voor elektriciteit

Artikel 6 Balanceringsmarkt

Geldend

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

1.

Balanceringsmarkten en prekwalificatieprocessen worden zodanig georganiseerd dat:

a)

doeltreffende niet-discriminatie tussen marktdeelnemers wordt gewaarborgd, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende technische behoeften van het elektriciteitssysteem en de verschillende technische mogelijkheden van productiebronnen, energieopslag en vraagsturing;

b)

diensten transparant en technologieneutraal worden gedefinieerd en transparant en marktgebaseerd worden ingekocht;

c)

alle marktdeelnemers, waaronder van marktdeelnemer op het gebied van elektriciteit uit variabele hernieuwbare bronnen, vraagrespons en energieopslag, op non-discriminatoire wijze toegang hebben, afzonderlijk of via aggregatie;

d)

zij de noodzaak respecteren om rekening te houden met het toenemende aandeel van variabele productie, de toenemende vraagbeheersing en de opkomst van nieuwe technologieën.

2.

De prijs van de balanceringsenergie wordt niet vooraf bepaald in een overeenkomst voor balanceringscapaciteit. De inkoopprocessen zijn transparant overeenkomstig artikel 4, lid 40, van Richtlijn (EU) 2019/944, waarbij tegelijkertijd het vertrouwelijke karakter wordt gerespecteerd.

3.

Balanceringsmarkten waarborgen de operationele veiligheid en voorzien tegelijkertijd in maximaal gebruik en efficiënte toewijzing van zoneoverschrijdende capaciteit in de verschillende tijdsbestekken overeenkomstig artikel 17.

4.

De vereffening van balanceringsenergie voor standaard- en specifieke balanceringsproducten is gebaseerd op marginale prijsstelling (pay-as-cleared), tenzij alle regulerende instanties een alternatieve tariferingsmethode hebben goedgekeurd op basis van een gezamenlijk voorstel van alle transmissiesysteembeheerders na een analyse waaruit blijkt dat een alternatieve tariferingsmethode efficiënter is.

De marktdeelnemers mogen binnen een tijdsspanne die realtime zo dicht mogelijk benadert biedingen uitbrengen, en de BE-GCT is na de gate-sluitingstijd van de zoneoverschrijdende intradaymarkt.

Transmissiesysteembeheerders die een centraal dispatchingmodel gebruiken, kunnen aanvullende regels vaststellen overeenkomstig de richtsnoeren voor elektriciteitsbalancering vastgesteld op basis van artikel 6, lid 11, van Verordening (EG) nr. 714/2009.

5.

Onbalansen worden vereffend tegen een prijs die de realtimewaarde van energie weerspiegelt.

6.

Een onbalansprijszone is gelijk aan een biedzone, behalve in het geval van een centraal dispatchingmodel, waarin een onbalansprijszone deel kan uitmaken van een biedzone.

7.

De dimensionering van reservecapaciteit wordt door de transmissiesysteembeheerders verricht en wordt op regionaal niveau gefaciliteerd.

8.

De inkoop van balanceringscapaciteit wordt door de transmissiesysteembeheerder verricht en kan op regionaal niveau worden gefaciliteerd. Het daartoe reserveren van grensoverschrijdende capaciteit kan worden beperkt. De inkoop van balanceringscapaciteit is marktgebaseerd en zodanig georganiseerd dat er in het prekwalificatieproces geen discriminatie plaatsvindt, ongeacht of de marktdeelnemers afzonderlijk of door middel van aggregatie deelnemen, overeenkomstig artikel 40, lid 4, van Richtlijn (EU) 2019/944.

De inkoop van balanceringscapaciteit is gebaseerd op een primaire markt, tenzij en voor zover de regulerende instantie heeft voorzien in een derogatie die het gebruik toestaat van andere vormen van marktgebaseerde inkoop wegens een gebrek aan mededinging op de markt voor balanceringsdiensten. Derogaties van de verplichting om de inkoop van balanceringscapaciteit te baseren op het gebruik van primaire markten worden om de drie jaar herzien.

9.

Opwaartse balanceringscapaciteit en neerwaartse balanceringscapaciteit worden afzonderlijk ingekocht, tenzij de regulerende instantie een derogatie van dit beginsel verleent omdat dit tot een hogere economische efficiëntie zou leiden, zoals aangetoond door de transmissiesysteembeheerder. Contracten voor balanceringscapaciteit worden niet later gesloten dan één dag vóór de levering van de balanceringscapaciteit en de contractperiode bestrijkt maximaal één dag, tenzij en voor zover die regulerende instantie eerdere of langere contractperioden heeft goedgekeurd om de voorzieningszekerheid te waarborgen of de economische efficiëntie te verbeteren.

Indien een derogatie wordt verleend, wordt voor minimaal 40 % van de standaardbalanceringsproducten en minimaal 30 % van alle producten die voor de balanceringscapaciteit worden gebruikt, worden contracten voor de balanceringscapaciteit niet meer dan één dag vóór de levering van de balanceringscapaciteit gesloten en bestrijkt de contractperiode maximaal één dag. Het contract voor het resterende deel van de balanceringscapaciteit wordt uitgevoerd maximaal één maand voor de levering van de balanceringscapaciteit en de contractperiode bedraagt maximaal één maand.

10.

Op verzoek van de transmissiesysteembeheerder kan de regulerende instantie beslissen de contractperiode van het resterende deel van de balanceringscapaciteit als bedoeld in lid 9 te verlengen tot een maximumperiode van twaalf maanden, mits die beslissing in de tijd beperkt is en de positieve gevolgen in termen van lagere kosten voor de eindafnemers de negatieve effecten op de markt overstijgen. Het verzoek vermeldt:

a)

de specifieke periode waarvoor vrijstelling wordt gevraagd;

b)

het specifieke volume balanceringscapaciteit waarvoor vrijstelling wordt gevraagd;

c)

een analyse van het effect van de vrijstelling op de deelname van de balanceringsmiddelen, en

d)

een rechtvaardiging van de vrijstelling, waarin wordt aangetoond dat een dergelijke vrijstelling tot lagere kosten voor de eindafnemers zou leiden.

11.

Niettegenstaande lid 10, zullen contractperioden vanaf 1 januari 2026 niet langer duren dan zes maanden.

12.

Uiterlijk op 1 januari 2028 brengen de regulerende instanties aan de Commissie en ACER verslag uit over het aandeel van de totale capaciteit die wordt gedekt door contracten of inkoopperioden die langer dan één dag duren.

13.

De transmissiesysteembeheerders of hun gedelegeerde beheerders publiceren, zo veel mogelijk in realtime maar niet meer dan dertig minuten na de levering, de actuele systeembalans van hun programmeringszones, de geraamde prijzen van onbalansen en de geraamde prijzen voor balanceringsenergie.

14.

Wanneer standaardbalanceringsproducten niet voldoende zijn om de operationele veiligheid te waarborgen of wanneer bepaalde balanceringsmiddelen niet kunnen deelnemen aan de balanceringsmarkt door middel van standaardbalanceringsproducten, kunnen de transmissiesysteembeheerders derogaties van de leden 2 en 4 voorstellen voor specifieke balanceringsproducten die lokaal worden geactiveerd zonder dat ze met andere transmissiesysteembeheerders worden uitgewisseld, en de regulerende instanties kunnen deze goedkeuren.

Voorstellen voor derogaties omvatten een beschrijving van de maatregelen die worden voorgesteld om het gebruik van specifieke producten tot een minimum te beperken, voor zover dit economisch efficiënt is, bewijzen waaruit blijkt dat de specifieke producten geen significante inefficiëntie en verstoring van de balanceringsmarkt veroorzaken binnen dan wel buiten de programmeringszone, en, voor zover van toepassing, de regels om balanceringsenergiebiedingen van specifieke balanceringsproducten om te zetten in balanceringsenergiebiedingen van standaardbalanceringsproducten.

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.