Rb. Arnhem, 10-03-2008, nr. 05/900009-05

zij in of omstreeks de periode van 11 december 2003 tot en met de maand juli 2004 te Millingen aan de Rijn en/of Well, gemeente Bergen (L), en/of Arnhem, althans in Nederland, en/of te Luxemburg tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen, door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels,

- (enerzijds) [slachtoffer 1] (en diens wettelijk vertegenwoordiger [betrokkene 1]) heeft bewogen tot het teniet doen van een inschuld, bestaande in de verwerping van de nalatenschap van [betrokkene 2] (en daarmee het afzien van (een) aan die [betrokkene 2] toebehoord hebbend(e) geldtegoed(en) van 243.129,49 euro of daaromtrent bij de ING-bank Luxemburg en/of van 402.235,29 euro of daaromtrent bij ING Life Luxemburg), en/of

- (anderzijds) de ING-bank Luxemburg en/of ING Life Luxemburg heeft bewogen tot de afgifte van voornoemd(e)/(een) - aan wijlen rekening- en/of polishoudster [betrokkene 2] toebehoord hebbend(e) - geldtegoed(en) van (respectievelijk) 243.129,49 euro of daaromtrent en/of van 402.235,29 euro of daaromtrent, in elk geval van geld, aan [medeverdachte 1] en/of verdachte,

hierin bestaande dat verdachte en/of (een of meer van) verdachtes mededader(s) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid in het kader van de afwikkeling van de nalatenschap van voornoemde [betrokkene 2] een boedelbeschrijving met een negatief saldo hebben/heeft opgemaakt en/of overgelegd, waardoor die [slachtoffer 1] (en [betrokkene 1]) werd(en) bewogen tot bovenomschreven teniet doen van genoemde inschuld (bestaande in de verwerping van voornoemde nalatenschap), waarna de ING-bank Luxemburg en/of ING Life Luxemburg - (mede) op basis van een door verdachte en/of (een of meer van) verdachtes mededader(s) (tevens) overgelegde verklaring van erfrecht, opgemaakt na voormelde verwerping van genoemde nalatenschap door [slachtoffer 1] (en [betrokkene 1]) en de daaropvolgende zuivere aanvaarding(en) van die nalatenschap door voornoemde [medeverdachte 1] en/of verdachte - (vervolgens) werd(en) bewogen tot vorenomschreven afgifte;

De feiten algemeen

Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder niet ter discussie staat, vastgesteld.

Medeverdachte [medeverdachte 1] is eigenaresse van twee privé clubs in respectievelijk Well en Lomm en beschikt over een aanzienlijk vermogen. Een gedeelte van dit vermogen stond op een of meer rekeningen bij een bank in Luxemburg.

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft twee dochters gekregen uit twee verschillende relaties, [betrokkene 2] (hierna ook te noemen: [betrokkene 2]) en verdachte [verdachte].

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft beide dochters een aanzienlijk bedrag geschonken dat door deze dochters op rekeningen bij een bank in Luxemburg, thans de ING bank in Luxemburg, is gezet. Bij het openen van deze rekeningen was medeverdachte [medeverdachte 2] aanwezig.

[betrokkene 2] is gehuwd geweest met [betrokkene 1] (roepnaam [betrokkene 1], ook wel genoemd [betrokkene 1]). Uit dit huwelijk zijn twee zoons geboren, [slachtoffer 1] (roepnaam [slachtoffer 1]) en [betrokkene 3]. Het huwelijk is door echtscheiding ontbonden.

In december 2003 zijn [betrokkene 2] en haar zoon [betrokkene 3] bij een auto ongeval om het leven gekomen. Zij had geen testament gemaakt en haar enige wettelijke erfgenaam was haar overgebleven zoon [slachtoffer 1].

Het vermogen dat [betrokkene 2] ten tijde van haar overlijden op rekeningen in Luxemburg had staan, bedroeg op 13 juli 2004 circa € 645.297,-. Een gedeelte ter grootte van € 243.061,74 stond op een rekening bij ING Luxemburg met nummer 535576; het overige was belegd op een polis van ING Life in Luxemburg. In de polis was bepaald dat het ingelegde bedrag bij overlijden van [betrokkene 2] zou worden uitgekeerd aan haar wettelijke erfgenamen.

[slachtoffer 1] was niet op de hoogte van het bestaan van de Luxemburgse rekeningen. Zijn vader, [betrokkene 1], was hiervan evenmin op de hoogte.

Enkele weken na de begrafenis van [betrokkene 2] zijn verdachte, haar moeder, [medeverdachte 1], en hun adviseur [medeverdachte 2] (hierna: medeverdachte [medeverdachte 2]) naar Luxemburg gereisd en hebben daar de ING Bank tevergeefs verzocht de tegoeden van [betrokkene 2] over te boeken naar de rekening van medeverdachte [medeverdachte 1]. De bank wilde de tegoeden slechts uitkeren aan de wettelijke erfgenamen van [betrokkene 2]. Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft de bank toen gezegd dat dat niet zo was afgesproken en dat “er geen cent naar die zigeuners mocht’. Medeverdachte [medeverdachte 2] kwam toen met het idee dat de nalatenschap door [slachtoffer 1] moest worden verworpen. Medeverdachte [medeverdachte 2] wist dat [medeverdachte 1] van mening was dat het geld naar haar toe moest komen en heeft het verwerpen van de erfenis door [slachtoffer 1] geregeld.

Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft vervolgens een boedelbeschrijving van de nalatenschap van [betrokkene 2] opgemaakt , waaruit een negatief saldo van de nalatenschap bleek van € 18.367,18. In deze beschrijving was het vermogen van [betrokkene 2] in Luxemburg niet opgenomen.

Vervolgens is er een bespreking geweest bij [betrokkene 1] thuis, waarbij aanwezig waren [slachtoffer 1], zijn wettelijk vertegenwoordiger [betrokkene 1], zijn gezinsvoogd, medeverdachte [medeverdachte 2], verdachte en haar vader [betrokkene 4]. Dit gesprek is mede georganiseerd door verdachte. Tijdens het gesprek nam verdachte het voortouw en zette uiteen dat zij het niet terecht vond als [slachtoffer 1] de schulden van de nalatenschap zou moeten betalen. Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft in dit gesprek uitvoerig uiteen gezet dat verwerping van de nalatenschap voor [slachtoffer 1] en [betrokkene 1], in verband met het negatieve saldo van de nalatenschap dat bleek uit de boedelbeschrijving, de beste oplossing zou zijn en hij drong er bij hen op aan een afstandsformulier te ondertekenen. Het advies om de nalatenschap te verwerpen werd overgenomen door de gezinsvoogd omdat deze ook niet beter wist dan dat de nalatenschap in hoofdzaak uit schulden bestond. Als de gezinsvoogd had geweten dat [betrokkene 2] over vermogen beschikte, dan zou hij [betrokkene 1] nooit hebben geadviseerd de nalatenschap te verwerpen. Vervolgens heeft [betrokkene 1] in zijn hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van [slachtoffer 1] een – door medeverdachte [medeverdachte 2] opgesteld - verzoekschrift aan de kantonrechter ondertekend om machtiging te verlenen de nalatenschap te verwerpen. Dit verzoekschrift vermeldde dat de nalatenschap negatief was en was vergezeld van de door medeverdachte [medeverdachte 2] opgestelde boedelbeschrijving waaruit een negatief saldo bleek . Vervolgens heeft de kantonrechter de vereiste machtiging afgegeven en heeft [betrokkene 1] namens [slachtoffer 1] de nalatenschap verworpen . Vervolgens is de nalatenschap zuiver aanvaard door verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1].

Op basis van deze aanvaarding is een verklaring van erfrecht opgemaakt , volgens welke verdachte recht heeft op ¼ deel van de nalatenschap en medeverdachte [medeverdachte 1] op ¾ deel. Vervolgens heeft de ING Bank in Luxemburg, nadat de verklaring van erfrecht aan haar was overgelegd, van de aan [betrokkene 2] toebehoord hebbende rekening op een rekening van medeverdachte [medeverdachte 1] een bedrag van € 77.240,92 en een hoeveelheid van 94.000 obligaties (waarvan de koers op 13 juli 2004 1,07560 bedroeg ) overgemaakt en heeft ING Life Luxemburg op deze rekening van [medeverdachte 1] een bedrag van € 301.676,47 overgemaakt .

Aan verdachte is door de ING Bank in Luxemburg een bedrag van € 25.746,97 en een hoeveelheid van 31.000 obligaties (waarvan de koers op 13 juli 2004 1,07560 bedroeg ) en door ING Life Luxemburg een bedrag van € 100.558,82 overgemaakt.

Ten aanzien van feit 1

De verdediging heeft aangevoerd dat in het onderhavige geval geen inschuld is teniet gedaan omdat de ING Luxemburg niet bevrijdend heeft kunnen betalen omdat zij op de hoogte was van het feit dat er “iets grondig mis was”met de verklaring van erfrecht omdat deze uitsluitend zag op het Nederlandse deel van de nalatenschap. Bovendien zou [slachtoffer 1] nadat hij bekend was geworden met de feiten alsnog de ING Luxemburg hebben verzocht om hem als erfgenaam te beschouwen.

Dit betoog wordt door de rechtbank verworpen. Ten gevolge van de verwerping van de nalatenschap is er een einde gekomen aan de positie van [slachtoffer 1] als erfgenaam. Hierdoor kon hij niet meer de rechten op de activa van de nalatenschap geldend maken. De vordering (inschuld) die hij als erfgenaam op de ING Bank Luxemburg had, is dan ook teniet gegaan, dit ongeacht het feit of hij een eventuele schadevergoedingsactie uit onrechtmatige daad jegens de bank kan geldend maken. Een vordering uit schadevergoeding is een andere dan de vordering tot afgifte van de activa van een nalatenschap die een erfgenaam kan geldend maken. De laatstgenoemde vordering is ten gevolge van de verwerping teniet gegaan.

De verdediging heeft voorts aangevoerd dat de ING Bank Luxemburg niet door de listige kunstgrepen is bewogen tot afgifte van de tegoeden. Volgens de verdediging heeft de bank uitgebreid zelfstandig onderzoek gedaan, waarbij alle feiten zijn betrokken, en vervolgens bewust een keuze gemaakt om de tegoeden aan verdachte en haar medeverdachte [medeverdachte 1] uit te keren.

Ook dit betoog wordt door de rechtbank verworpen. Indien verdachte en haar medeverdachten [slachtoffer 1] niet listiglijk zouden hebben bewogen om afstand van de nalatenschap te doen, zou er voor de bank geen enkele aanleiding hebben bestaan om het vermogen van [betrokkene 2] niet aan [slachtoffer 1] als enig wettelijk erfgenaam, die dan als zodanig genoemd zou zijn in een verklaring van erfrecht, uit te keren. Het eigen nadere onderzoek door de bank, dat was ingegeven door het feit dat zij had vernomen dat de buitenlandse tegoeden waren verzwegen, zou dan niet zijn uitgevoerd. Slechts door de verwerping van de nalatenschap door [slachtoffer 1] en een verklaring van erfrecht die medeverdachten [medeverdachte 1] en [verdachte] als erfgenamen vermelde is de bank bewogen aan laatstgenoemden uit te keren.

De verdediging heeft voorts aangevoerd dat verdachte geen oogmerk heeft gehad van wederrechtelijke bevoordeling omdat in haar beleving in het verleden een afspraak was gemaakt dat het vermogen bij vooroverlijden van [betrokkene 2] naar haar medeverdachte [medeverdachte 1] zou terugvloeien. Verdachte zou geen verstand van bankzaken hebben gehad en niet beseft hebben dat zij of haar moeder geen recht had op teruggave van het tegoed.

Ook dit betoog wordt verworpen. Na het overlijden van [betrokkene 2] is verdachte met haar medeverdachten een aantal malen naar Luxemburg gereisd in verband met de tegoeden van [betrokkene 2]. Hier moest worden uitgezocht hoe het met het geld van [betrokkene 2] zou gaan. Verdachte wist dus dat de bank haar het geld van de rekening van [betrokkene 2] niet zomaar wilde uitkeren. Vervolgens heeft verdachte er bij [betrokkene 1] op aangedrongen dat [slachtoffer 1] de nalatenschap zou verwerpen. Een dergelijk aandringen op het verwerpen van de nalatenschap zou niet nodig zijn geweest indien verdachte had gemeend dat de bank het saldo van [betrokkene 2] toch wel aan medeverdachte [medeverdachte 1] zou uitkeren. Verdachte heeft ook verklaard dat zij bang was dat de vader van [slachtoffer 1] er met het geld vandoor zou gaan. Uit een en ander leidt de rechtbank af dat ook verdachte wist dat de bank niet aan haar of haar medeverdachte [medeverdachte 1] wilde uitkeren omdat zij daarop geen recht hadden en dat er iets moest gebeuren om de bank toch te laten uitkeren.

Ten slotte heeft de verdediging aangevoerd dat de polis van ING Life buiten de nalatenschap viel en direct aan [slachtoffer 1] zou moeten worden uitgekeerd. Daarom zou het weglaten van deze post in de boedelbeschrijving niet listiglijk of bedrieglijk zijn.

De rechtbank is van oordeel dat de polis diende te worden uitgekeerd aan “de wettelijke erfgenamen” en dat verdachte en haar medeverdachten door ten onrechte geen melding te maken van het aanmerkelijke vermogen waar [slachtoffer 1] in zijn hoedanigheid van erfgenaam aanspraak zou kunnen maken, listiglijk en bedrieglijk hebben gehandeld.

Ten aanzien van feit 2

De verdediging heeft ten eerste vrijspraak van dit feit bepleit omdat niet bewezen is dat de genoemde 31.000 obligaties door misbruik verkregen zijn.

De rechtbank leidt echter uit het de bewijsmiddelen af dat genoemde obligaties na het overlijden van [betrokkene 2] zijn overgeboekt van de rekening van [betrokkene 2] met code naam “[naam]” naar de rekening van verdachte 11-535-575 03/000 onder de naam [naam] zijn overgeboekt.

De verdediging heeft voorts aangevoerd dat degene die veroordeeld wordt voor een misdrijf niet tegelijkertijd kan worden veroordeeld voor witwassen van hetgeen hij uit dat misdrijf heeft verkregen. De rechtbank deelt dat oordeel niet. Uit de wetsgeschiedenis van artikel 420 bis blijkt overduidelijk dat een veroordeling voor witwassen mogelijk is naast een veroordeling voor het delict, waaruit het witgewassen goed is verkregen. Een en ander is in lijn met de Europese richtlijn 91/308/EEG, waar de regeling op is gebaseerd.

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat: