In het op de voet van art. 378, tweede lid, Sv in het proces-verbaal van de terechtzitting aangetekende mondeling vonnis ontbreken de kwalificatie van het bewezenverklaarde, de toegepaste wettelijke voorschriften en de beslissing omtrent de strafbaarheid van de verdachte (zie art. 1 van - kort gezegd - de Regeling aantekening mondeling vonnis, Stcrt. 1996, 197). De strafmotivering houdt in dat de politierechter zal vonnissen overeenkomstig de (in het proces-verbaal weergegeven) eis van de officier van justitie. Een dictum met daarin een strafoplegging ontbreekt evenwel. Het proces-verbaal van de terechtzitting vermeldt wel dat de ‘aantekening mondeling vonnis (…) aan dit proces-verbaal (is) gehecht en wordt geacht hiervan deel uit te maken’. Het – ingevolge art. 378a, vijfde lid, Sv vervallen – stempelvonnis houdt in dat de verdachte wegens ‘overtreding van een voorschrift gesteld krachtens artikel 2.2, achtste lid, van de Wet dieren, opzettelijk begaan’ is veroordeeld tot een voorwaardelijke geldboete van € 4.000,-, subsidiair 50 dagen hechtenis, met een proeftijd van twee jaren en met een nader omschreven bijzondere voorwaarde. Vgl. in verband met deze werkwijze de conclusie van A-G Aben voor HR 20 november 2018, ECLI:NL:HR:2018:2196 (randnummer 8). Ik merk hierbij op dat het hof in de onderhavige zaak, anders dan in genoemde zaak, het vonnis van de politierechter niet heeft bevestigd.
HR, 17-11-2020, nr. 19/03015
ECLI:NL:HR:2020:1809
- Instantie
Hoge Raad
- Datum
17-11-2020
- Zaaknummer
19/03015
- Vakgebied(en)
Strafrecht algemeen (V)
Strafprocesrecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:HR:2020:1809, Uitspraak, Hoge Raad (Strafkamer), 17‑11‑2020; (Cassatie)
Conclusie: ECLI:NL:PHR:2020:851
ECLI:NL:PHR:2020:851, Conclusie, Hoge Raad (Advocaat-Generaal), 29‑09‑2020
Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2020:1809
- Vindplaatsen
SR-Updates.nl 2020-0364
JM 2021/22 met annotatie van Pieters, S.
Uitspraak 17‑11‑2020
Inhoudsindicatie
Economische zaak. Art. 416.2 Sv na veroordeling t.z.v. in uitoefening van agrarisch bedrijf nodige verzorging aan runderen onthouden (art. 2.2.8 Wet dieren). Betekening dagvaarding in h.b. na afloop tz. Dagvaarding in h.b. is na vergeefse aanbieding op BRP-adres van verdachte op dag van tz. in h.b. na tijdstip van behandeling van zaak (bij verstek) uitgereikt aan griffier Rb, terwijl op diezelfde datum afschrift van dagvaarding is verzonden naar BRP-adres. Uit stukken van geding kan worden afgeleid dat dagvaarding in h.b. pas is betekend (via uitreiking aan griffier) op tijdstip gelegen na tijdstip waartegen verdachte was gedagvaard. Gelet daarop is ’s hofs oordeel dat verdachte rechtsgeldig is gedagvaard voor tz. in h.b. onjuist. HR verklaart betekening dagvaarding in h.b. nietig.
Partij(en)
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN
STRAFKAMER
Nummer 19/03015 E
Datum 17 november 2020
ARREST
op het beroep in cassatie tegen een arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, economische kamer, van 3 juni 2019, nummer 21-003971-18, in de strafzaak
tegen
[verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1954,
hierna: de verdachte.
1. Procesverloop in cassatie
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft J. Boksem, advocaat te Leeuwarden, bij schriftuur een cassatiemiddel voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De advocaat-generaal B.F. Keulen heeft geconcludeerd tot vernietiging van het arrest van het hof en tot terugwijzing van de zaak naar gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Leeuwarden, teneinde op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan.
2. Beoordeling van het cassatiemiddel
2.1
Het cassatiemiddel klaagt in de kern over het oordeel van het hof dat de dagvaarding in hoger beroep geldig is betekend (uitgereikt).
2.2
In de uitspraak van het hof, die bij verstek is gewezen, ligt het oordeel besloten dat de verdachte behoorlijk is gedagvaard. De inhoud van de stukken die voor de beoordeling van het middel van belang zijn, is weergegeven in de conclusie van de advocaat-generaal onder 6 tot en met 8. Uit deze stukken kan worden afgeleid dat de dagvaarding in hoger beroep pas is betekend – via uitreiking aan de griffier – op een tijdstip gelegen na het tijdstip waartegen de verdachte was gedagvaard. Gelet daarop is het oordeel van het hof dat de verdachte rechtsgeldig is gedagvaard voor de terechtzitting in hoger beroep onjuist.
3. Beslissing
De Hoge Raad:
- vernietigt de uitspraak van het hof;
- verklaart de betekening van de dagvaarding in hoger beroep nietig.
Dit arrest is gewezen door de vice-president V. van den Brink als voorzitter, en de raadsheren Y. Buruma en E.S.G.N.A.I. van de Griend, in bijzijn van de waarnemend griffier S.P. Bakker, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 17 november 2020.
Conclusie 29‑09‑2020
Inhoudsindicatie
Conclusie AG. In bestreden uitspraak besloten liggende oordeel dat appeldagvaarding geldig is betekend is niet begrijpelijk, nu akte van uitreiking inhoudt dat dagvaarding op de dag van de terechtzitting is uitgereikt aan de griffier van de Rb op een moment gelegen na het tijdstip waarop de behandeling van de zaak volgens de dagvaarding plaatsvond. Hof had daarom geen toepassing mogen geven aan art. 416.2 Sv. Conclusie strekt tot vernietiging en terugwijzing.
PROCUREUR-GENERAAL
BIJ DE
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN
Nummer 19/03015 E
Zitting 29 september 2020
CONCLUSIE
B.F. Keulen
In de zaak
[verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1954,
hierna: de verdachte.
1. Bij arrest van 3 juni 2019 heeft de economische kamer van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Leeuwarden, de verdachte niet-ontvankelijk verklaard in het door haar ingestelde hoger beroep tegen het vonnis van de economische politierechter in de Rechtbank Noord-Nederland van 10 juli 2018.1.
2. Het cassatieberoep is ingesteld namens de verdachte. Mr. J. Boksem, advocaat te Leeuwarden, heeft één middel van cassatie voorgesteld.
3. Het middel klaagt dat het hof geen toepassing had mogen geven aan het bepaalde in art. 416, tweede lid, Sv omdat de dagvaarding voor de zitting in hoger beroep niet op een juiste wijze is betekend, waardoor de verdachte – zonder dat haar daarvan een verwijt kan worden gemaakt – bij aanvang van de zitting van het hof geen bewaren heeft kunnen opgeven tegen het vonnis van de rechtbank. In de schriftuur wordt gesteld dat de dagvaarding de verdachte niet voorafgaand aan de behandeling van de zaak heeft bereikt en dat zij niet op de hoogte was van het feit dat de zaak op 3 juni 2019 door het hof zou worden behandeld.
4. Voorafgaand aan de bespreking van het middel merk ik het volgende op. De steller van het middel heeft een kopie van de betekeningsstukken in hoger beroep opgevraagd. Door een administratieve vergissing zijn de betekeningsstukken van een andere zaak tegen de verdachte, die door het hof gelijktijdig is behandeld met de onderhavige zaak en die ook in cassatie aanhangig is, in het digitaal dossier geplaatst. De steller van het middel heeft zich bij de beschrijving van de gang van zaken bij de betekening van de appeldagvaarding in de onderhavige zaak gebaseerd op de in het digitaal dossier geplaatste betekeningsstukken. Nadat voornoemde administratieve vergissing werd opgemerkt, zijn de juiste betekeningsstukken alsnog in het digitaal dossier geplaatst. De rolraadsheer heeft de steller van het middel hierop een nadere termijn verleend om de schriftuur te wijzigen, aan te vullen dan wel het middel in te trekken. Van deze gelegenheid is geen gebruik gemaakt. Gelet op het voorgaande moet het middel als gehandhaafd worden beschouwd, met dien verstande dat de in de schriftuur beschreven gang van zaken bij de betekening thans geacht kan worden te zijn gebaseerd op de betekeningsstukken van de onderhavige zaak. Ik merk hierbij op dat uit de akten van uitreiking behorende bij de appeldagvaarding in de onderhavige zaak en bedoelde andere zaak blijkt dat de gang van zaken bij de betekening in beide zaken overeenkomt.
5. Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 3 juni 2019 houdt onder meer het volgende in:
‘De verdachte genaamd:
[verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1954,
wonende te [postcode] [plaats] , [a-straat 1] ,
is niet verschenen.
De voorzitter deelt mee dat verdachte op correcte wijze is gedagvaard voor de zitting van vandaag.
Op vordering van de advocaat-generaal verleent het hof verstek tegen de niet verschenen verdachte en beveelt dat met de behandeling van de zaak zal worden voortgegaan.
De voorzitter beveelt dat deze zaak gelijktijdig wordt behandeld met de zaak van de verdachte onder parketnummer 21-003904-18, zonder deze zaken te voegen.
De advocaat-generaal draagt de zaak voor. Hij voert aansluitend het woord, leest de vordering voor, strekkende tot niet-ontvankelijkverklaring van verdachte in het door haar ingestelde hoger beroep met toepassing van het bepaalde in artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, en legt die aan het hof over.
De voorzitter verklaart het onderzoek gesloten en deelt mee de beslissing van het hof, zakelijk weergegeven:
Het hof verklaart de verdachte niet-ontvankelijk in haar hoger beroep op grond van artikel 416, lid 2 van het Wetboek van Strafvordering.’
6. Bij de gedingstukken bevindt zich het dubbel van de appeldagvaarding van de verdachte om te verschijnen op de terechtzitting van 3 juni 2019 te 9.00 uur. Voorts bevindt zich bij de gedingstukken een akte van uitreiking die inhoudt dat die dagvaarding op 9 april 2019 is aangeboden op het adres [a-straat 1] te [plaats] , maar dat deze niet is uitgereikt omdat volgens mededeling van degene die zich op dat adres bevond de geadresseerde daar niet woont noch verblijft. De akte houdt verder in dat de dagvaarding op 3 juni 2019 te 14.24 uur is uitgereikt aan de griffier van de Rechtbank Noord-Nederland omdat ‘de geadresseerde, blijkens de aan deze akte gehechte mededeling van de afdeling bevolking van diens woongemeente, op de dag van aanbieding van de gerechtelijke brief en tenminste vijf dagen nadien als ingezetene in de basisadministratie persoonsgegevens op het op deze akte vermelde adres was ingeschreven’ en dat op 3 juni 2019 een afschrift van de dagvaarding is verzonden aan het hiervoor genoemde adres.
7. Voorts houdt een zich bij de gedingstukken bevindende bevraging van de basisregistratie personen (BRP) van 28 augustus 2020 in dat de verdachte vanaf 1 januari 20182.in de BRP staat ingeschreven op het adres [a-straat 1] te [plaats] .3.
8. Mede gelet op het bepaalde in art. 588, derde lid, aanhef en onder c (oud)4., Sv is het in de bestreden uitspraak besloten liggende oordeel dat de appeldagvaarding geldig is betekend niet begrijpelijk. De appeldagvaarding houdt immers in dat de behandeling van de zaak plaatsvindt op 3 juni 2019 te 9.00 uur, terwijl de akte van uitreiking inhoudt dat die dagvaarding op de dag van de terechtzitting om 14.24 uur is uitgereikt aan de griffier van de rechtbank. Daaruit volgt tevens dat het hof geen toepassing had mogen geven aan het bepaalde in art. 416, tweede lid, Sv.
9. Het middel slaagt.
10. Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding geven.
11. Deze conclusie strekt tot vernietiging van het arrest van het hof en tot terugwijzing van de zaak naar Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Leeuwarden, teneinde op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden
AG
Voetnoten
Voetnoten Conclusie 29‑09‑2020