Officiële Toelichting

Deze Regel is opgesteld naar het voorbeeld van Regel D van de York Antwerp Rules. Het beginsel dat erin is neergelegd is ook terug te vinden in par. 79 BSG, hoewel die bepaling geen avarij-grosse-vergoeding ten gunste van degene, die het gevaar veroorzaakt heeft, toelaat.

Regel III bepaalt dat, niettegenstaande dat het gevaar door een der bij het vervoer betrokken partijen is teweeggebracht, de opofferingen en uitgaven die als gevolg daarvan zijn gedaan, niettemin aanleiding geven tot het opmaken van een dispache. Op het eerste gezicht lijkt een dergelijke bepaling onbillijk. Zo lijkt het misschien onrechtvaardig dat de schipper wiens schip door eigen schuld is gestrand aanspraak kan maken op vergoeding in avarij-grosse. Men moet evenwel niet vergeten dat de avarij-grosse in zee- en binnenvaartrecht is opgenomen om diegene schadeloos te stellen die opofferingen heeft gedaan voor het algemeen belang van schip en lading, zonder dat nagegaan wordt of de oorzaak van die opofferingen wellicht bij schuld van een der betrokken partijen gezocht moet worden.

Men zij er in dit verband overigens op gewezen dat hij die de fout heeft begaan, in het als voorbeeld genomen geval de schipper, in het algemeen een beroep kan doen op hetzij een wettelijke bepaling, hetzij een wettelijk geoorloofde clausule die in het vervoercontract is opgenomen; langs beide wegen kan hij zich dan vrijwaren van elke aansprakelijkheid. Hetzelfde is het geval wanneer door schuld van de schipper de lading totaal verloren gaat. Het zou onlogisch zijn om uitgaven gedaan ter vermijding van een totaal verlies ten laste van de schuldige schipper te laten terwijl dit totale verlies niet te zijnen laste zou zijn. Evenzo zou het, ingeval de schipper, hoewel aansprakelijk, niet in staat is de door hem verschuldigde vergoeding te betalen, onrechtvaardig zijn de schade veroorzaakt voor de gemeenschappelijke redding van alle belangen alleen te laten dragen door het benadeelde belang. Het is dan ook redelijk en billijk aan de benadeelde partij de mogelijkheid te geven de schade die zij heeft geleden hetzij in zijn geheel, hetzij gedeeltelijk door middel van avarij-grosse vergoed te krijgen.

Anderzijds is het evenzeer van belang niet hem, die de schuld treft, van zijn normale aansprakelijkheid te ontheffen. Regel III voldoet aan deze beide eisen; enerzijds stelt hij dat de oorsprong van het gevaar geen invloed heeft op het avarij-grosse-karakter van de maatregelen voor het gemeenschappelijk heil genomen, anderzijds laat hij onverlet de mogelijkheid van verhaal op de schuldige, zulks in overeenstemming met de wettelijke bepalingen of met de bepalingen van de vervoersovereenkomst.