Hof Amsterdam, 01-02-2011, nr. 200.051.255-01

"Ten behoeve van de Bungy Jump site aan de kop van de Oostelijke Handelskade zijn of worden enkele vergunningen door verschillende gemeentelijke diensten aan u verstrekt. Echter uw aktiviteit en de lokatie waar deze plaatsvindt vergt enkele nadere afspraken, die ik in deze brief wil vastleggen omdat die niet in bedoelde vergunningen vervat kunnen worden.

De lokatie, Oostelijke Handelskade, zoals eerder uitvoerig besproken in meerdere gesprekken, is vooralsnog uitgesloten als permanente lokatie ivm het huidige bestemmingsplan. Wanneer de Bungy Jump een succesvolle attractie blijkt te zijn wordt u in de toekomst een permanente lokatie toegewezen.

(…)

In het najaar, omstreeks oktober, wil ik in overleg met het Havenbedrijf een evaluatie houden van de aktiviteit. Hierbij zullen alle aspekten, die in de verschillende vergunningen zijn vermeld aan de orde komen. Doel van die evaluaties is te beoordelen of de aktiviteit ook voor de volgende seizoenen kan doorgaan of dat wijzigingen in de werkwijze moeten worden aangebracht.”

Op 11 maart 1997 hebben de Gemeente en BJH een huurovereenkomst gesloten voor het tijdelijke gebruik door BJH van de locatie aan de kop van de Oostelijke Handelskade. In de aanbiedingsbrief van 24 januari 1997 van het huurcontract (Productie 3 CvA) schreef [H.] namens het Gemeentelijk Grondbedrijf, voor zover relevant:

BJH heeft van deze locatie (hierna aan te duiden als locatie I) na 31 december 1997 op basis van nadere afspraken met de Gemeente gebruik mogen maken tot 31 augustus 1999. In januari 2000 heeft BJH locatie I ontruimd. Omdat locatie I ontruimd moest worden, is voor een locatie genaamd het Stenen Hoofd aan de Westerdoksdijk (hierna: locatie II) een tijdelijke bouwvergunning aangevraagd en verkregen (zie producties 3 en 4 dagvaarding eerste aanleg). Deze locatie was eveneens gelegen in een gebied dat was aangewezen als grootstedelijk project. Nadat begin 2000 BJH locatie I had verlaten, heeft zij haar activiteiten alsnog verplaatst naar het Stenen Hoofd aan de Westerdoksdijk. Omdat de locatie aldaar op een paar kleine punten afweek van de eerder overwogen locatie diende voor de toen beoogde locatie (hierna: locatie III) opnieuw een bouwvergunning aangevraagd te worden.

In diverse bestuursrechtelijke procedures hebben de bouwvergunningen centraal gestaan. Ten tijde van het eindvonnis was nog een aantal van deze procedures aanhangig. De Gemeente heeft BJH geholpen bij het vinden van de nieuwe locatie. De grond van locatie III was in eigendom van de Gemeente en in bruikleen gegeven aan de Stichting Het Stenen Hoofd (hierna: de Stichting). De Stichting kreeg van de Gemeente opdracht de grond aan BJH te verhuren.

In de “Tijdelijke huurovereenkomst betreffende een stuk grond” van 7 maart 2000 tussen BJH en de Stichting, mede geparafeerd door de Gemeente, is bepaald dat sprake was van een bepaalde duur van drie jaar tot 6 maart 2003 en een beperkte mogelijkheid van verlenging met één jaar.

Sinds 2004 heeft BJH geen locatie meer in Amsterdam om haar activiteiten te ontplooien. Tussen BJH en de Gemeente heeft wel overleg plaats gehad omtrent mogelijke alternatieve locaties.

BJH heeft in eerste aanleg in de kern gevorderd dat de rechtbank

De rechtbank heeft in het bestreden tussenvonnis van 26 september 2007 overwogen dat de Gemeente gebonden is aan de toezegging in de [ X-brief ] van 15 mei 1996 dat aan BJH een permanente locatie zou worden toegewezen (zie 4.2) en dat het handelen van de Gemeente gericht is geweest op het verlenen van medewerking aan BJH bij het vinden van een permanente locatie (zie 4.6). Op basis hiervan heeft de rechtbank partijen in de gelegenheid gesteld zich bij akte erover uit te laten wat de medewerking van de gemeente feitelijk al dan niet heeft ingehouden (zie 4.11).

Naar aanleiding van de nadien in het geding gebrachte processtukken heeft de rechtbank in het bestreden eindvonnis van 22 juli 2009 overwogen dat de [ X-brief ] vals is (zie 3.13) en dat BJH ook overigens geen feiten en omstandigheden heeft aangevoerd waaruit een toezegging van de Gemeente tot een permanente locatie kan worden afgeleid (zie 3.17). De rechtbank heeft de vorderingen van BJH tegen de Gemeente afgewezen en BJH in de kosten veroordeeld.

Principaal appel

Centraal in dit geschil staat de vraag of de Gemeente aan BJH een toezegging heeft gedaan betreffende een permanente locatie voor haar activiteiten.

BJH stelt zich op het standpunt dat de Gemeente haar een toezegging heeft gedaan betreffende een permanente locatie voor haar activiteiten en dat deze toezegging blijkt uit de [ X-brief ] van 15 mei 1996. Daartegenover voert de Gemeente primair aan dat de [ X-brief ] vals is, subsidiair dat in die brief geen toezegging valt te lezen.

Bij de beantwoording van de vraag of de Gemeente aan BJH de hiervoor genoemde toezegging heeft gedaan, zal het hof veronderstellenderwijs uitgaan van de echtheid van de onder 3.1.4 geciteerde [ X-brief ].

Het hof overweegt als volgt.

Uit de tekst van de [ X-brief ] valt zonder nadere toelichting omtrent hetgeen partijen over en weer uit elkaars gedragingen en verklaringen hebben mogen afleiden, geen toezegging van de Gemeente aan BJH voor een permanente locatie op te maken. De [ X-brief ] vermeldt dat aan BJF een permanente locatie wordt toegewezen “(w)anneer de Bungy Jump een succesvolle attractie blijkt te zijn”. Die mededeling kan slechts als een toezegging worden opgevat als BJH daaraan redelijkerwijs de betekenis mocht toekennen dat zodra zou blijken dat het bungyjumpen een succesvolle attractie is, BJH zonder meer recht zou hebben op toewijzing van een permanente locatie, zonder verdere beperkingen in de tijd, zonder nadere afspraken over wanneer, door wie en hoe zou worden vastgesteld dat het bungyjumpen een succesvolle attractie is en zonder nadere afspraken over waar de locatie die in dat geval zou worden toegewezen, gelegen is en aan welke eisen die locatie zou dienen te voldoen, en ongeacht de belangen van andere bij die locatie betrokken belanghebbenden.

Gelet op, zoals de Gemeente heeft aangevoerd, de vele en gedetailleerde regelgeving die er bestaat op planologisch gebied en de algemeen bekende beperkte beschikbaarheid van en grote vraag naar locaties in de gemeente Amsterdam, mocht BJH de mededeling redelijkerwijs zo niet opvatten. Zij moest begrijpen dat indien de Gemeente een zo vèrstrekkende en ingrijpende toezegging al zou kunnen en willen verstrekken, zij dat niet zou doen door een enkele korte mededeling in een brief waarin voor het overige afspraken werden vastgelegd over de vergunningen die ten tijde van die brief werden verstrekt.

Daarnaast is het volgende van belang. De [ X-brief ] dateert van 15 mei 1996. Naar de Gemeente gemotiveerd in haar verweer heeft aangevoerd, heeft BJH zich in de periode aansluitend aan de [ X-brief ] jegens de Gemeente nimmer op een toezegging beroepen; pas in 2004 heeft BJH een beroep op de [ X-brief ] gedaan. De uitleg die BJH aan deze brief geeft, dient derhalve mede beoordeeld te worden in de context van de contacten en contracten tussen BJH en de Gemeente in de periode vanaf 1996 tot 2004.

Op basis van de tussen partijen niet in geschil zijnde feiten stelt het hof vast dat de huurovereenkomsten die de Gemeente in de hiervoor genoemde periode met BJH heeft gesloten, zowel voor de eerste locatie aan de kop van de Oostelijke Handelskade (Productie 3 CvA) als voor de daaropvolgende locatie op het Stenen Hoofd aan de Westerdoksdijk (Productie 1 dagvaarding), een tijdelijk karakter hadden.

Oostelijke Handelskade

Het tijdelijke karakter van deze locatie voor de activiteiten van BJH blijkt uit de volgende feiten en omstandigheden:

Deze locatie was eveneens tijdelijk, hetgeen blijkt uit het navolgende:

Op grond van het vorenstaande concludeert het hof dat in de contacten en contracten met BJH het tijdelijke karakter van de aan haar toegewezen locaties altijd voorop heeft gestaan en dat BJH hiermee telkens akkoord is gegaan.

Enige toezegging van de zijde van de Gemeente voor een aan BJH toe te wijzen permanente locatie kan het hof hieruit in ieder geval niet opmaken.

Aangezien BJH haar vorderingen baseert op de toezegging van de gemeente dat BJH een permanente locatie zou worden toegewezen en een dergelijke toezegging naar ’s hofs oordeel ontbreekt, kunnen de vorderingen niet slagen.

Het hof komt derhalve tot eenzelfde conclusie als de rechtbank, zij het op andere gronden.

Incidenteel appel

Grief I van de Gemeente richt zich tegen de proceskostenveroordeling. Volgens de Gemeente heeft de rechtbank bij de berekening van de kostenveroordeling abusievelijk tarief II van het liquidatietarief gehanteerd. Gelet op de hoogte van de door BJH - na eisvermeerdering - gevorderde schadevergoeding had de rechtbank tarief VIII dienen toe te passen.

Het hof deelt het standpunt van de Gemeente.

Gelet op de hoogte van de door BJH gevorderde schadevergoeding ad € 352.000,-- per jaar met ingang van 2004 (zie akte houdende wijziging van eis d.d. 29 oktober 2008) zal het hof de proceskosten in eerste aanleg alsnog begroten op basis van tarief VIII. De grief slaagt.