HR, 14-04-2015, nr. 14/00408

1. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, locatie Leeuwarden, heeft bij arrest van 19 december 2013 verdachte wegens het onder 2 bewezenverklaarde “openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen” veroordeeld tot jeugddetentie voor de duur van twaalf maanden met aftrek van voorarrest, waarvan twee maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren en met een bijzondere voorwaarde. Voorts heeft het Hof de vier benadeelde partijen, die zich in de onderhavige procedure hebben gevoegd, niet-ontvankelijk verklaard in hun vordering tot schadevergoeding.

2. Tegen deze uitspraak is namens verdachte cassatieberoep ingesteld.1.

3. Namens verdachte heeft mr. M.J. van Weerden, advocaat te Almere, vier middelen van cassatie voorgesteld. Namens [benadeelde partij], één van benadeelde partijen, heeft mr. Y. Moszkowicz, advocaat te Utrecht, een middel van cassatie voorgesteld.2.

Het gaat hier om de zogenaamde “grensrechterzaak”, een zaak die veel media-aandacht heeft gekregen en daardoor bij een groot publiek bekend is geworden. Het volgende is gebeurd. Op 2 december 2012 werd er een voetbalwedstrijd gespeeld tussen twee Amsterdamse jeugdteams: Buitenboys B3 speelde thuis tegen Nieuw Sloten B1. [slachtoffer] was grensrechter bij die wedstrijd. Tijdens de wedstrijd bestond er bij de spelers van Nieuw Sloten onvrede over de beslissingen die [slachtoffer] als grensrechter nam. Na afloop van de wedstrijd hebben zij daarom verhaal gehaald bij [slachtoffer]. [slachtoffer] is geslagen en toen hij op de grond lag – omringd door spelers van Nieuw Sloten - is er op hem ingeschopt. Bij dat geweld waren ten minste zes spelers van de club Nieuw Sloten en een vader van een van die spelers betrokken. [slachtoffer] is een dag later overleden. De verdachte in deze zaak is één van de spelers van Nieuw Sloten.

De Rechtbank had verdachte veroordeeld voor “medeplegen van doodslag” (feit 1) én “het openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen” (feit 2). Het Hof heeft verdachte – anders dan zijn medeverdachten – vrijgesproken van het aan hem onder 1 tenlastegelegde.

In deze zaak staat dus centraal in cassatie de onder 2 bewezenverklaarde openlijke geweldpleging. Van de vier middelen die namens verdachte zijn ingediend, hebben de eerste drie betrekking op die bewezenverklaring. Het vierde middel klaagt over de aan de verdachte opgelegde straf. Het namens [benadeelde partij] ingediende middel heeft betrekking op de door haar als benadeelde partij ingediende vordering.

Ik zal eerst de middelen van de verdachte bespreken. Met het oog op in het bijzonder de eerste drie middelen geef ik hierna eerst de bewezenverklaring en de – voor de beoordeling van de middelen - relevante bewijsoverwegingen van het Hof weer.

Het middel klaagt over de motivering van de onder 2 bewezenverklaarde openlijke geweldpleging tegen personen. Die klacht valt in verschillende deelklachten uiteen. De centrale stelling is daarbij dat de bewijsoverwegingen van het Hof onvoldoende steun vinden in de bewijsmiddelen.

Voor een deel is sprake van het zoeken van spijkers op laag water. Zo wordt erover geklaagd dat het Hof in paragraaf 7 (“Rol van de verdachte”) overweegt dat verdachte erkent betrokken te zijn (maar elke geweldpleging ontkent). Dit zou verbazing wekken omdat een dergelijke erkenning niet onder de bewijsmiddelen is opgenomen. Hetzelfde geldt voor de ontkenning van elke vorm van geweld, zou ik daaraan toe willen voegen. Het is mijns inziens evident dat het Hof met de bedoelde overweging enkel een bondige aanduiding wilde geven van de processuele opstelling van de verdachte. Ik merk daarbij op dat men op vele manieren betrokken kan zijn bij een gebeuren. Ook het slachtoffer was daarbij in zekere zin betrokken. Dat de door de verdachte erkende betrokkenheid een deelname aan de geweldpleging inhield, zegt het Hof niet. Integendeel zelfs.

Soortgelijke opmerkingen kunnen worden gemaakt met de klacht over de overweging van het Hof dat de verdachte en zijn medeverdachten zich op de grensrechter hebben “gestort”. Het gaat hier niet om een overweging die de bewezenverklaring draagt, maar om een overweging die de opmaat vormt naar de vrijspraak van het primair tenlastegelegde feit. Het Hof laat op de gewraakte passage dan ook onmiddellijk de vraag volgen of sprake is van een substantiële bijdrage aan dat feit. Daar komt bij dat de term “gestort” niet letterlijk gelezen moet worden, maar een beeldende weergave vormt van hetgeen het Hof eerder in diezelfde paragraaf vaststelde: “Direct na de wedstrijd liepen jongens van Nieuw Sloten op de grensrechter af om verhaal te halen. Deze groep jongens liep niet richting middencirkel om handen te schudden, maar ze liepen richting [slachtoffer]. Daar waren bij verdachte met medeverdachten [medeverdachte 3] en [medeverdachte 4]. (…) Het was allemaal geschreeuw en het zag er agressief uit.”. Het Hof zal met zijn verwijzing naar hetgeen in paragraaf 8.3 is overwogen met betrekking tot de rol van de verdachte op deze passage het oog hebben gehad (en niet de zinsnede waarover wordt geklaagd).

Een andere klacht houdt in dat het Hof enerzijds (in paragraaf 8.3.2) overweegt dat geen sprake is van “een substantiële en rechtstreekse bijdrage”, en anderzijds oordeelt (in paragraaf 8.4) dat de verdachte een significante of wezenlijke bijdrage heeft geleverd. Dat zou innerlijk tegenstrijdig zijn. Die klacht ziet eraan voorbij dat het in het ene geval gaat om de vraag of de verdachte als medepleger van doodslag kan worden aangemerkt, en in het andere geval om de vraag of hij zich schuldig heeft gemaakt aan openlijke geweldpleging. Daarvoor gelden andere eisen.4.

Geklaagd wordt voorts dat de zo-even onder 6.3 geciteerde passage suggereert dat de discussie met de grensrechter niet bij de middencirkel plaatsvond, terwijl uit de bewijsmiddelen blijkt dat dit wel het geval was. De strekking van de overweging is evenwel dat de bedoelde jongens niet naar de scheidsrechter gingen om handen te schudden, maar op de grensrechter afkwamen. Geklaagd wordt ook dat het Hof niet heeft kunnen oordelen dat verdachte “degene [is] die tezamen met medeverdachten op agressieve wijze met [slachtoffer] in discussie gaat”. Dat ook verdachte agressief was, heeft het Hof geredelijk uit de bewijsmiddelen kunnen afleiden. Ik wijs op de bewijsmiddelen 35, 36, 39, 40 en 41, die bezien moeten worden in het licht van de “grimmige sfeer” waarin de wedstrijd blijkens de bewijsmiddelen werd gespeeld. Dat de verdachte, die verklaarde tegen de grensrechter te hebben gezegd dat het buitenspel was, dat op een vriendelijke wijze zou hebben gedaan, is gelet op dit alles hoogst onwaarschijnlijk.

Iets meer aandacht verdient de klacht dat het oordeel van het Hof dat de verdachte “vervolgens betrokken is geweest bij de korte achtervolging van [slachtoffer]” geen steun vindt in de bewijsmiddelen. Dat de verdachte naar de grensrechter is toegerend, wil, zo wordt gesteld, niet zeggen dat dit gebeurde met de intentie om de grensrechter te “pakken”. Ik merk op dat de gewraakte vaststelling van het Hof op gespannen voet lijkt te staan met hetgeen het Hof in paragraaf 7 als rol aan de verdachte toeschreef: “Daarna is de grensrechter weggerend en is hij – na een achtervolging – opnieuw neergehaald. Vervolgens is er onverminderd op hem ingetrapt. Verdachte is nadat hij is opgestaan in de richting van de kluwen mensen rondom de grensrechter gehold.”. Hieruit lijkt toch te volgen dat de verdachte in de richting van (de kluwen rondom) de grensrechter holde toen de korte achtervolging al was afgelopen. Ik zou het ervoor willen houden dat het Hof niet heeft willen afwijken van hetgeen het in paragraaf 7 had vastgesteld en dat het derhalve tot uitdrukking heeft willen brengen dat de verdachte, nadat de agressieve discussie met de grensrechter op slaan en schoppen was uitgelopen, zich niet afzijdig heeft gehouden, maar zich integendeel zo snel mogelijk weer bij de geweldplegers heeft gevoegd. Aan de klacht ontvalt daardoor de feitelijke grondslag.

Ik kom nu toe aan de klachten die de kern van de zaak raken. Het gaat daarbij in de eerste plaats om het oordeel van het Hof dat het door de verdachte zelf gepleegde geweld mede heeft bestaan uit het “duwen” van de grensrechter (zoals in paragraaf 7 wordt gesteld) en dat de verdachte “obstructie” heeft gepleegd toen de grensrechter aan het wegrennen was (zoals in paragraaf 8.4 wordt overwogen). Volgens de steller van dit middel kan dit niet uit de bewijsmiddelen volgen. Daarbij wordt een beroep gedaan op de als bewijsmiddel 13 gebezigde verklaring van de verdachte, die onder meer inhoudt:

“Ik zag dat de grensrechter opstond en ronddraaide. Ik zag hem op mij afkomen en ik hield volgens mij een hand voor mij om hem van mij af te houden. Volgens mij stond ik in de weg.”

De verdachte zou dus niet hebben geduwd, maar een afweerbeweging hebben gemaakt. De steller van het middel had ook kunnen wijzen op bewijsmiddel 14, dat onder meer als verklaring van de verdachte inhoudt: “Ik weerde me tegen de grensrechter af”.

Ik stel voorop dat het geen overbodige luxe was geweest als het Hof had uitgelegd welke redengevende betekenis het aan deze verklaringen van de verdachte toekende. Ik meen echter te mogen begrijpen dat deze verklaringen gelezen moeten worden in samenhang met de als bewijsmiddel 11 gebezigde verklaring van de verdachte, die onder meer inhoudt: “Ik probeerde hem tegen te houden. Ik zei: “stop, rustig””. De gedachtegang van het Hof is kennelijk geweest dat de verdachte zag dat de grensrechter, nadat hij was gemolesteerd, opstond en ronddraaide om een uitweg te zoeken uit de kring van spelers die hem belaagden. De verdachte was zich er tevens van bewust dat hij in de weg stond, maar ging geen stap opzij. In plaats daarvan probeerde hij de grensrechter tegen te houden. Dat de verdachte onder die omstandigheden een hand voor zich hield om de grensrechter van zich af te houden, heeft het Hof derhalve kunnen opvatten als een onderdeel van de poging om de grensrechter de doortocht te beletten (en zo het tegen hem gepleegde geweld te faciliteren). Het oordeel dat de verdachte obstructie pleegde, vindt aldus wel degelijk steun in de bewijsmiddelen. Dat daarbij van “duwen” geen sprake was (dat blijkt in elk geval niet uit de bewijsmiddelen), is van ondergeschikt belang. Het Hof refereert daar in de dragende bewijsoverweging onder 8.4 niet aan. Aan de begrijpelijkheid van de motivering in haar geheel doet dit kleine gebrek dan ook niet af.

Terzijde merk ik op dat het middel niet klaagt over de vaststelling van het Hof dat de verdachte, nadat hij op de grond was gevallen, in de richting van de grensrechter heeft getrapt. Ook dit gegeven berust op de eigen verklaring van de verdachte (zie bewijsmiddelen 12 en 14), maar ook hier zou op basis van de bewijsmiddelen gedacht kunnen worden dat “slechts” sprake was van een afweerbeweging. Bewijsmiddel 12 houdt in: “Ik kon voorkomen dat de grensrechter mij schopte door een trapbeweging te maken” en bewijsmiddel 11 houdt onder meer in: “Ik kon de trappen tegenhouden, voordat hij mij kon trappen”. In paragraaf 7 overweegt het Hof dat de verdachte liggend op de grond “- en naar eigen zeggen ter afwering” een trappende beweging heeft gemaakt. Het kan er gelet hierop voor gehouden worden dat het Hof het door de verdachte aangedragen motief voor de trapbeweging niet aannemelijk heeft geoordeeld (zodat de eigenlijke fout – waarover niet wordt geklaagd – is dat het Hof deze onderdelen van de verklaring ten onrechte onder de bewijsmiddelen heeft opgenomen). Ik merk daarbij op dat, zo het al zo zou zijn dat de grensrechter poogde de verdachte te schoppen, dat het dan veeleer bewijst dat geweld nodig was om aan de door de verdachte gepleegde obstructie een einde te maken.

Tot de klachten die de kern raken, behoort in de tweede (en laatste) plaats de klacht dat de vuistslag die de verdachte toebracht aan een speler van Buitenboys, geen geweld oplevert dat jegens de grensrechter is gepleegd en daarom buiten beschouwing moet blijven. Ik zie dat anders. De bedoelde speler van Buitenboys was [betrokkene 2], de zoon van de grensrechter (bewijsmiddel 14). Het Hof stelde vast dat [betrokkene 2] heeft geprobeerd zijn vader te ontzetten en daartoe diens belagers probeerde weg te duwen.5.Met het tegen [betrokkene 2] gepleegde geweld faciliteerde de verdachte dus, zo zal de gedachtegang van het Hof zijn geweest, het geweld dat tegen diens vader werd gepleegd en maakte daardoor wel degelijk deel uit van het jegens de grensrechter gepleegde geweld. Dat wordt onderstreept door de eigen verklaring die de verdachte voor zijn gedrag gaf (bewijsmiddel 14): “Als je twee partijen ziet vechten, dan kies je voor je eigen partij”.

De slotsom moet zijn dat het Hof uit de bewijsmiddelen heeft kunnen afleiden dat de verdachte een significante bijdrage heeft geleverd aan het jegens het slachtoffer gepleegde openlijke geweld.

Het middel faalt.

Het tweede middel klaagt dat het Hof onvoldoende heeft gerespondeerd op het uitdrukkelijk onderbouwde standpunt van de verdachte dat de verklaring van [betrokkene 2] moest worden uitgesloten van het bewijs, omdat die – kort samengevat – niet betrouwbaar zou zijn.

Het gaat om de verklaring die [betrokkene 2] op 13 december 2012 heeft afgelegd en die het Hof blijkens de aanvulling op het verkorte arrest als bewijsmiddel 44 heeft gebruikt. Die verklaring houdt in dat verdachte één van de spelers is die op zijn vader hebben ingetrapt. Aan de betrouwbaarheid van de verklaring heeft het Hof – in antwoord op het gevoerde verweer – een uitvoerige beschouwing gewijd. Zowel het een als het ander is merkwaardig. Het Hof heeft verdachte vrijgesproken van medeplegen van doodslag, omdat – aldus het Hof – uit de bewijsmiddelen niet precies kan worden afgeleid welk aandeel verdachte heeft geleverd aan het tegen [slachtoffer] gepleegde geweld. Daarbij noemde het Hof de verklaring van [betrokkene 2] “onvoldoende concreet”. De bewijsoverwegingen in paragraaf 8.4. van het bestreden arrest sluiten daarbij aan. Volgens het Hof bestaat de “significante of wezenlijke” bijdrage aan het tegen de grensrechter gepleegde geweld in het bijzonder uit het plegen van obstructie, het maken van een trappende beweging als verdachte op de grond ligt en het slaan van [betrokkene 2]. Het daadwerkelijk slaan en schoppen van de grensrechter is daar niet bij. De afsluitende zin bevestigt dat: “Het feit dat verdachte zelf de in de bewezenverklaring genoemde gedragingen van schoppen, trappen en slaan tegen [slachtoffer] niet heeft verricht doet naar geldend recht aan het voorgaande niet af.”

Geconstateerd kan worden dat het Hof aan de in het middel bedoelde verklaring geen enkele redengevende betekenis heeft toegekend en dat het daarom als een misslag moet worden beschouwd dat het Hof die verklaring onder de bewijsmiddelen heeft opgenomen en aan de betrouwbaarheid van die verklaringen overwegingen heeft gewijd. Dat betekent dat de verdachte bij het middel geen belang heeft.

Het middel faalt.

Het derde middel betoogt dat het Hof evenmin een voldoende gemotiveerde beslissing heeft gegeven op het door de verdediging ingenomen uitdrukkelijk onderbouwde standpunt dat de door medeverdachte [medeverdachte 1] - op 8 december 2012 -afgelegde verklaring moest worden uitgesloten van het bewijs.

Het Hof heeft de desbetreffende verklaring van [medeverdachte 1] als bewijsmiddel 25 voor het bewijs gebruikt. [medeverdachte 1] heeft verklaard dat [slachtoffer] werd geschopt en geslagen door nummer 10, 14, [medeverdachte 2], [verdachte] (lees: verdachte), [medeverdachte 3] en [medeverdachte 4]. Het Hof heeft in zijn arrest aan deze verklaring ter weerlegging van het in het middel bedoelde verweer een overweging gewijd en geoordeeld dat de verklaring bruikbaar is voor het bewijs.

Hier geldt weer hetzelfde als wat voor middel 2 geldt. Nu het Hof de verklaring van [medeverdachte 1] voor zover die inhoudt dat de verdachte één van de spelers was die de grensrechter schopten en sloegen, klaarblijkelijk niet aan de bewezenverklaring ten grondslag heeft gelegd, heeft de verdachte bij het middel geen belang.

Het middel faalt.

Het vierde middel keert zich tegen de (motivering van de) aan de verdachte opgelegde straf. Verdachte is, als gezegd, veroordeeld tot jeugddetentie voor de duur van twaalf maanden, waarvan twee maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren, en met een bijzondere voorwaarde. Het Hof heeft deze straf als volgt gemotiveerd:

“12. Oplegging van straf

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

Verdachte speelde op zondag 2 december 2012 samen met zijn teamgenoten een voetbalwedstrijd tegen Buitenboys B3. Bij deze wedstrijd trad [slachtoffer] op als grensrechter. [slachtoffer] maakte het - als vrijwilliger van de voetbalvereniging - mede voor verdachte mogelijk dat hij daar op dat moment een voetbalwedstrijd kon spelen. Tijdens deze wedstrijd ontstond er onvrede bij verdachte en zijn teamgenoten over de wijze waarop de grensrechter vlagde. Na de wedstrijd is verdachte tezamen met een aantal teamgenoten op agressieve wijze verhaal gaan halen bij de grensrechter. Verdachte was hierbij van aanvang af met enkele medeverdachten aanwezig. Er werd in de richting van [slachtoffer] geschreeuwd en er werden agressieve gebaren gemaakt. Dit is ontaard in een uitbarsting van geweld jegens [slachtoffer] waaraan laatstgenoemde zich heeft getracht te onttrekken maar door verdachte werd tegengehouden. Verdachte heeft toen al liggend op de grond geschopt om zich direct daarop weer bij de vechtende medeverdachten te voegen.

[slachtoffer] heeft liggend op de grond in de overmacht van geweld geen kans gehad. Hij heeft zich op geen enkele manier kunnen verweren tegen de kluwen van personen die hem met hun voetbalschoenen schopten en trapten waar ze hem maar raken konden. Het wordt verdachte aangerekend dat hij aan het geweld een wezenlijke bijdrage heeft geleverd. De gedragingen van verdachte en zijn medeverdachten vonden kennelijk enkel en alleen uit frustratie plaats over door [slachtoffer] geïnitieerde onwelkome beslissingen ten aanzien van buitenspel.

Toeschouwers van de wedstrijden op de voetbalvelden zijn ongewild getuige geweest van deze verwerpelijke gebeurtenis. Uit de getuigenverklaringen kan worden afgeleid dat de vechtpartij met verontwaardiging is waargenomen. Op grond van het vorenstaande acht het hof gelet op de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder het werd gepleegd, jeugddetentie van aanzienlijke duur passend en geboden.

Ten voordele van verdachte wordt meegewogen dat hij blijkens zijn uittreksel justitiële documentatie d.d. 12 november 2013 niet eerder met justitie in aanraking is gekomen.

Gelet op het voorgaande, in onderling verband en samenhang bezien, is - tegen de achtergrond van het gegeven dat verdachte minderjarig was ten tijde van het delict – een jeugddetentie voor de duur van 12 maanden, waarvan 2 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren, een passende en noodzakelijke bestraffing. Het voorwaardelijk deel dient tevens als stok achter de deur, teneinde te voorkomen dat verdachte zich opnieuw schuldig zal maken aan strafbare feiten.

Bij de strafoplegging is acht geslagen op wat door de Raad voor de Kinderbescherming in een advies d.d. 4 november 2013 heeft geadviseerd, waarbij de Raad verwijst naar een eerdere rapportage van 29 april 2013 en dit advies handhaaft. In die rapportage van 29 april 2013 wordt gemotiveerd geadviseerd om bij een voorwaardelijk strafdeel een bijzondere voorwaarde voor de duur van één jaar op te leggen, te weten de Maatregel Hulp en Steun, uit te voeren door de jeugdreclassering. Dit advies wordt overgenomen en aan verdachte zal voornoemde bijzondere voorwaarde worden opgelegd. Echter, in afwijking van voornoemd advies, wordt - gelet op het belang dat de verdachte heeft bij een goede begeleiding door de jeugdreclassering - bij de bijzondere voorwaarde een proeftijd van twee jaren opgelegd.

Gelet op het voorgaande en met name hetgeen is bepaald over de duur van de straf, wordt het verzoek tot opheffing van de voorlopige hechtenis - zoals door de raadsvrouw ter terechtzitting gedaan - afgewezen.”

De steller van het middel betoogt dat de aan verdachte opgelegde straf “relatief hoog” is en dat het Hof heeft nagelaten te motiveren waarom het voor deze straf heeft gekozen. Daarbij wordt erop gewezen dat de Rechtbank Midden-Nederland medeverdachte [betrokkene 13] wegens openlijke geweldpleging veroordeelde tot 30 dagen jeugddetentie, waarvan 13 dagen voorwaardelijk met bijzondere voorwaarde.

Ik stel voorop dat de feitenrechter grote vrijheid toekomt als het gaat om de keuze en de waardering van de factoren die hij bij de straftoemeting in aanmerking neemt. Ik merk ook op dat het Hof niet gebonden was aan het oordeel van de Rechtbank, nog daargelaten dat in cassatie niet vaststaat dat het om gelijke gevallen gaat. Het Hof heeft uitvoerig gemotiveerd op grond van welke feiten en omstandigheden het van oordeel is dat de opgelegde straf passend is. Voor zover het middel daartegen opkomt met een herhaling van klachten die bij de bespreking van het eerste middel ondeugdelijk zijn bevonden, geldt dat daaraan voorbij moet worden gegaan. Voor het overige geldt dat het oordeel van het Hof niet onbegrijpelijk is en toereikend gemotiveerd. Voor een verdergaande toets is in cassatie geen plaats.

Het middel faalt.

Als gezegd is namens de benadeelde partij [benadeelde partij] één cassatieschriftuur ingediend (met dezelfde inhoud) in alle zeven samenhangende zaken.6.Het daarin geformuleerde middel komt op tegen de niet-ontvankelijkverklaring van de vordering van de benadeelde partij [benadeelde partij] voor zover die betrekking heeft op inkomstenderving ter zake van levensonderhoud.

Anders dan in de zes met de onderhavige zaak samenhangende zaken zijn de vier benadeelde partijen (die zich dus in alle zeven zaken hebben gevoegd) in de onderhavige zaak niet-ontvankelijk verklaard in hun vordering. Het Hof overwoog daartoe het volgende:

“13.2 Beoordeling

Het hof komt niet toe aan de behandeling van de vorderingen tot schadevergoeding. Hierboven is overwogen dat verdachte zal worden veroordeeld voor openlijke geweldpleging. Verdachte wordt vrijgesproken van de feiten waarin de dood verdachte in strafrechtelijke zin kan worden toegerekend. Het hof stelt vast dat ingevolge de vorderingen en hun onderbouwing zowel de materiële als immateriële schade ziet op schade zoals die is geleden als gevolg van het overlijden van [slachtoffer]. Nu het hof niet tot een veroordeling terzake van de tenlastegelegde levensdelicten komt, doet zich de situatie voor dat er geen rechtstreeks verband kan worden vastgesteld tussen hetgeen gevorderd is en het bewezenverklaarde feit. Dit leidt ertoe dat de benadeelde partijen in hun vorderingen niet kunnen worden ontvangen.

De verdachte wordt telkens verwezen in de door de benadeelde partijen gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten.”

De in het middel vervatte klacht richt zich – blijkens de schriftuur - tegen overwegingen die geen onderdeel uitmaken van het bestreden arrest.

Het middel faalt daarom bij gebrek aan feitelijke grondslag.

11. De namens de verdachte aangevoerde middelen falen. Zij kunnen, worden afgedaan met de aan art. 81 lid 1 RO ontleende motivering. Het namens de benadeelde partij ingediende middel faalt evenzeer en kan ook worden afgedaan met de aan art. 81 lid 1 RO ontleende motivering.

12. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen, heb ik niet aangetroffen.

13. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,

AG