Hof Amsterdam, 24-04-2018, nr. 200.225.623/01

Partijen worden hierna [appellante] en KBO genoemd.

[appellante] is bij beroepschrift, met producties, van 19 oktober 2017 in hoger beroep gekomen van de beschikking die de kantonrechter in de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem (hierna: de kantonrechter), onder bovenstaand zaaknummer op 21 juli 2017 heeft gegeven. Het beroepschrift bevat vijftien grieven die er - kort samengevat - toe strekken dat het hof de bestreden beschikking zal vernietigen en opnieuw rechtdoende, uitvoerbaar bij voorraad, KBO zal veroordelen tot betaling van een billijke vergoeding van € 250.000,= bruto, met veroordeling van KBO in de kosten van de procedure in beide instanties inclusief de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente indien betaling binnen 14 dagen na de uitspraak uitblijft.

Op 14 december 2017 is ter griffie van het hof een verweerschrift, met producties, van KBO ingekomen. KBO heeft - kort samengevat - primair geconcludeerd tot bekrachtiging van de bestreden beschikking. Subsidiair heeft KBO, voor het geval dat het hof van oordeel mocht zijn dat de opzegging van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van KBO, geconcludeerd tot matiging van de toe te kennen billijke vergoeding tot maximaal € 12.500,= bruto. KBO heeft voorts verzocht [appellante] in de kosten van de procedure te veroordelen inclusief de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente indien betaling binnen 14 dagen na de uitspraak uitblijft.

De mondelinge behandeling van het hoger beroep heeft plaatsgevonden op 2 februari 2018, alwaar [appellante] is verschenen, bijgestaan door mr. Hoyng voornoemd, die het beroepschrift mondeling heeft toegelicht. Namens KBO is [de directeur] , directeur van één van de door KBO geëxploiteerde scholen, verschenen, bijgestaan door mr. Nonnekes voornoemd, die het verweerschrift mondeling heeft toegelicht. Bij gelegenheid van de mondelinge behandeling heeft [appellante] nog de producties 10 t/m 24 in het geding gebracht.

KBO heeft bewijs aangeboden van haar stellingen.

[appellante] heeft in eerste aanleg verzocht KBO te veroordelen tot betaling van een billijke vergoeding van € 250.000,= bruto. Aan dit verzoek heeft [appellante] - kort samengevat - ten grondslag gelegd dat de opzegging van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van KBO zoals bedoeld in artikel 7:682 lid 1, aanhef en onder c, BW. KBO is ernstig tekort geschoten in haar re-integratieverplichtingen waardoor de re-integratie van [appellante] uiteindelijk volledig is geblokkeerd.

KBO heeft verweer gevoerd en geconcludeerd tot afwijzing van het verzoek. Zij heeft daartoe - kort gezegd - aangevoerd dat de arbeidsovereenkomst is beëindigd wegens langdurige arbeidsongeschiktheid van [appellante] en dat de opzegging niet het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van KBO. Subsidiair heeft KBO verzocht een billijke vergoeding tot een lager bedrag toe te wijzen.

Bij de bestreden beschikking heeft de kantonrechter het verzoek van [appellante] afgewezen en daartoe geoordeeld dat er geen sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten aan de zijde van KBO.

Tegen die beslissing en de daaraan ten grondslag gelegde motivering komt [appellante] met haar overige veertien grieven op. KBO heeft de grieven bestreden. De grieven lenen zich voor gezamenlijke behandeling.

Het hof overweegt als volgt. Uit het bepaalde in artikel 7:682 lid 1, aanhef en onder c, BW volgt dat de kantonrechter op verzoek van een werknemer van wie de arbeidsovereenkomst is opgezegd met de in artikel 7:671a BW bedoelde toestemming van het UWV, aan die werknemer een billijke vergoeding kan toekennen indien die opzegging wegens omstandigheden als bedoeld in artikel 7:669, lid 3 onderdeel b, BW het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Uit de wetsgeschiedenis volgt dat ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van een werkgever zich slechts zal voordoen in zeer uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als een werkgever zijn re-integratieverplichtingen bij ziekte ernstig heeft veronachtzaamd of als een werknemer arbeidsongeschikt is geworden (en uiteindelijk wordt ontslagen) als gevolg van verwijtbaar onvoldoende zorg van de werkgever voor de arbeidsomstandigheden (zie: Kamerstukken II, 2013-2014,33 818, nr. 3, pag. 34). Naar het oordeel van het hof doet zich een dergelijke zeer uitzonderlijke situatie in de onderhavige zaak niet voor. Het hof acht daartoe het volgende van belang.

[appellante] heeft in de eerste plaats aangevoerd dat zij tegen de adviezen van de bedrijfsarts en de jobcoach in moest re-integreren in twee groepen en in verschillende lokalen. Dit verwijt wordt ten onrechte gemaakt. Door KBO is onbetwist gesteld dat [appellante] , conform haar wens, vanaf april 2014 in de praktijk nimmer in een andere klas dan in groep 6 (bij [collega] ) en in een vast lokaal heeft gere-integreerd. Partijen hebben ook op 29 oktober 2014 en 28 november 2014 afgesproken dat [appellante] in één groep mocht re-integreren, in een vast lokaal en dat haar werkplek zou worden aangepast. Voorts heeft KBO [appellante] in een gesprek op 13 februari 2015 nogmaals toegezegd dat de re‑integratie voor de rest van het schooljaar zou kunnen plaatsvinden in groep 6 bij [collega] en dat [appellante] daar ook het komende schooljaar zou werken. [appellante] verwijt KBO ten onrechte dat KBO niet bereid was afspraken over de inzet van [appellante] voor de schooljaren na het schooljaar 2015/2016 te maken, hoewel de bedrijfsarts en de casemanager in hun rapportages meerdere malen hadden aangedrongen duidelijkheid voor de toekomst te verschaffen. Van een onderwijsinstelling kan in de gegeven omstandigheden niet verwacht worden dat zij met een individuele leraar verdergaande afspraken over de inzet van die leraar maakt dan voor het lopende en volgende schooljaar. De mogelijkheden voor individuele leraren zijn immers mede afhankelijk van factoren als het overige lerarenbestand, het aantal leerlingen en de financiering. Bovendien bestond er geen zekerheid over de structurele en duurzame mogelijkheid van werkhervatting door [appellante] .

[appellante] heeft voorts gesteld dat ondanks adviezen van de bedrijfsarts en de casemanager dat herstel melding van [appellante] voor de feitelijk door haar gewerkte uren kon plaatsvinden, KBO hiermee in gebreke is gebleven. Verder zou haar door [echtgenoot van appellante] zijn toegezegd dat [appellante] voor de door haar gewerkte uren 100 procent uitbetaald zou krijgen maar heeft die betaling niet plaatsgevonden.

Ook dit verwijt maakt [appellante] KBO ten onrechte. KBO heeft onbetwist aangevoerd dat [appellante] uitsluitend boventallige werkzaamheden heeft verricht op arbeidstherapeutische basis. Van een herstel melding kan eerst sprake zijn als het eigen werk weer wordt verricht. Alleen in het geval van herstel zou KBO bovendien gehouden zijn geweest [appellante] het volledige loon te betalen.

[appellante] heeft verder gesteld dat KBO ernstig in gebreke is gebleven met de aanschaf van aangepast meubilair. Volgens [appellante] zou in juni 2014 al zijn gesproken over de noodzaak aangepast meubilair aan te schaffen. Ook dit verwijt maakt [appellante] ten onrechte. Vast staat dat eerst in januari 2014 door de bedrijfsarts is geadviseerd een aanvang te maken met het re-integratietraject. Uit het verslag van het evaluatiegesprek op 27 juni 2014 volgt dat [appellante] toen al een stemversterker gekregen had en daarnaast een goede zitgelegenheid nodig had. Vervolgens is op 3 oktober 2014 afgesproken dat [appellante] offertes zou aanvragen voor de benodigde hulpmiddelen, zoals zitmeubilair en aanschaf digibord.

Uit de door KBO overgelegde factuur volgt dat de aangepaste stoel in december 2014 is aangeschaft. Het digibord is uiteindelijk niet aangeschaft, maar, zoals door KBO onweersproken is aangevoerd, heeft KBO [appellante] toegezegd dat dit bord zou worden aangeschaft zodra [appellante] weer - anders dan boven de sterkte - voor de klas zou staan, hetgeen niet het geval is geweest. [appellante] heeft niet betwist dat een digibord niet noodzakelijk was zolang zij niet als enige voor een klas zou staan.

Verder heeft [appellante] KBO verwijten gemaakt ten aanzien van het tweemaal mislukken van mediation en de gebeurtenissen op 10 april 2015. Onder verwijzing naar het advies van de bedrijfsarts van 1 april 2015 heeft [appellante] gesteld dat KBO haar ten onrechte heeft opgeroepen om op 10 april te verschijnen om te starten met re-integreren. Volgens KBO is de lezing van het advies van de bedrijfsarts door [appellante] onjuist. De bedrijfsarts stelde in het advies van 1 april 2015 dat het arbeidsconflict eerst opgelost moest worden om te komen tot goede afspraken omtrent de re-integratie en niet, zoals [appellante] in het advies leest, om te kunnen starten met re-integratie, aldus KBO. Het advies van de bedrijfsarts is niet duidelijk met betrekking tot de vraag of in afwachting van goede afspraken al gestart kon worden met re-integratie. Maar zelfs indien KBO het advies onjuist heeft geïnterpreteerd, betekent dat niet dat KBO haar re-integratieverplichtingen heeft verzuimd. KBO heeft in haar oproepingsbrief van 7 april 2015 niet alleen [appellante] opgeroepen om op 10 april 2015 te verschijnen, maar zij heeft zich eveneens bereid verklaard tot mediation en aangekondigd dat die zal worden opgestart. Die mediation heeft vervolgens ook plaatsgevonden. Niet gebleken is dat het aan KBO te wijten is geweest dat de mediation niet tot een oplossing heeft geleid. Hoewel er medisch gezien misschien nog mogelijkheden waren in het eerste spoor, heeft KBO kunnen besluiten over te gaan naar het tweede spoor toen de mediation niet tot een oplossing had geleid en de re-integratie eerste spoor daardoor vastliep. De arbeidsdeskundige heeft hieromtrent in zijn rapportage van 28 oktober 2015 verklaard: “de werkgever heeft m.i. terecht een dwingende oproep gedaan aan werknemer om te starten met re-integratie. De inzet van mediation in een vastgelopen situatie is adequaat.” KBO heeft voor re-integratie tweede spoor een extern bureau ingeschakeld en ook is na advies van Heliomare psychologische ondersteuning voor [appellante] ingekocht. Nadat uit advies van Heliomare en Enroute bleek dat een traject tweede spoor niet kon worden opgestart, heeft KBO [appellante] nogmaals de kans gegeven te re-integreren in het eerste spoor conform het plan dat door de jobcoach was opgesteld. Nadat de bedrijfsarts op 24 december 2015 had vastgesteld dat sprake was van arbeidsproblematiek die de re-integratie belemmerde en een negatieve invloed had op het medisch beeld van [appellante] , heeft KBO begin 2016 nogmaals mediation geïnitieerd. Hoewel [appellante] KBO in verband met het tweede mediationtraject een hoop verwijten maakt, is niet komen vast te staan dat dit traject is vastgelopen door toedoen van KBO.

Anders dan [appellante] stelt, leidt een door het UWV opgelegde loonsanctie niet zonder meer tot de conclusie dat sprake is geweest van een grove schending van de re‑integratieverplichtingen door de werkgever. Dat geldt zeker in het onderhavige geval, waarin het UWV de opgelegde loonsanctie heeft bekort omdat KBO voldeed aan haar re-integratieverplichtingen. Het re-integratietraject is niet geheel vlekkeloos verlopen maar daarvan kan beide partijen een verwijt worden gemaakt. Illustratief is in dit verband het bericht van de casemanager van [appellante] bij het UWV aan de bedrijfsarts: “Zoals je weet kreeg werkgever in maart een loonsanctie opgelegd voor te weinig re-integratie inzet. En tot vandaag is medewerker moeilijk te activeren waardoor re-integratie stokt. Momenteel loopt er een multidisciplinair traject en werd, omdat 2e spoor traject bij Heliomare door werkneemster werd beëindigd door werkgever bureau en-route ingezet. Ik ga werkgever helpen met een verzoek tot bekorting.” [appellante] heeft gesteld dat door de houding van KBO de spanningen in de relatie tussen [appellante] en KBO opliepen. Door die oplopende spanningen ondervond [appellante] stressoren als gevolg waarvan zij tussentijds meerdere malen een terugval heeft gehad en opgenomen moest worden in het ziekenhuis en uiteindelijk bij herkeuring in het kader van het bezwaar tegen de WIA-beslissing 100 procent arbeidsongeschikt werd bevonden. Dat er causaal verband bestaat tussen het handelen van KBO en de verslechterde situatie van [appellante] heeft [appellante] tegenover de uitdrukkelijke betwisting daarvan door KBO niet aannemelijk gemaakt. Niet gebleken is derhalve dat sprake is geweest van ernstig verwijtbaar handelen aan de zijde van KBO. Dit maakt dat [appellante] geen recht heeft op een billijke vergoeding.

De conclusie is dat de grieven niet tot vernietiging van de bestreden beschikking kunnen leiden. Deze zal worden bekrachtigd. [appellante] wordt als de in het ongelijk te stellen partij in de kosten van de procedure in appel veroordeeld.

Het hof:

bekrachtigt de bestreden beschikking;

veroordeelt [appellante] in de proceskosten van het geding in beroep, tot op heden aan de zijde van KBO begroot op € 716,= aan verschotten, € 1.788,= voor salaris en € 131,= voor nasalaris, te vermeerderen met € 68,= voor nasalaris en met de kosten van het betekeningsexploot, ingeval niet binnen veertien dagen is voldaan aan de bij deze beschikking uitgesproken kostenveroordeling en betekening van deze beschikking heeft plaatsgevonden.

Deze beschikking is gegeven door mrs. A.M.A. Verscheure, R.J.F. Thiessen en M.L.D. Akkaya en door de rolraadsheer in het openbaar uitgesproken op 24 april 2018.