Hof 's-Hertogenbosch, 01-06-2017, nr. 200.210.720, 01

De moeder voert in appel – kort samengevat – het volgende aan. De moeder meent dat zij bij de bestreden beschikking ten onrechte in haar verzoek niet-ontvankelijk is verklaard. Er was en is, in tegenstelling tot hetgeen de rechtbank overwoog, wel degelijk sprake van een geschil in de zin van artikel 1:262b BW. De GI weigert namelijk om uitvoering te geven aan de opdracht van dit hof, zoals verwoord in zijn beschikking van 4 augustus 2016. Deze opdracht wordt versterkt door de opdracht in de recent gegeven beschikking van het hof van 6 april 2017. Zo reageert de GI niet op de vraag van de moeder wat zij gaat doen aan de weigering van Combinatie Jeugdzorg en de pleegouders om (door het opvolgen van het plan van Herlaarhof) gevolg te geven aan de opdracht van het hof, en laat de GI na om de pleegouders een schriftelijke aanwijzing te geven. De moeder heeft de rechtbank op grond van artikel 1:262b BW verzocht om een oplossing voor dit geschil, teneinde het traject van behoud van gezag en het traject tot het geven van een rol van de moeder in de opvoeding en ontwikkeling van de kinderen (waarbij het overdragen van de Indonesische cultuur een belangrijk onderdeel vormt) te waarborgen. De rechtbank heeft door te beslissen zoals zij deed, artikel 1:262b BW ten onrechte buiten toepassing gelaten, zodat het appelverbod is doorbroken.

De GI voert – kort samengevat – het volgende aan. De GI merkt allereerst op dat tegen een beslissing op grond van artikel 1:262b BW ingevolge artikel 807 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv) geen andere voorziening open staat dan cassatie in het belang der wet. De GI verzoekt het hof om de moeder op deze grond in haar beroep niet-ontvankelijk te verklaren. Voorts meent de GI dat de beschikking op juiste gronden is afgegeven. Er is tussen de GI en de moeder geen geschil over de uitvoering van de ondertoezichtstelling. De GI is niet in de positie om aan een jeugdhulpaanbieder of aan pleegouders een schriftelijke aanwijzing te geven. Verder is de GI vanaf 17 augustus 2016 continue met alle betrokkenen in overleg geweest om uitvoering te geven aan de beschikking van het hof van 4 augustus 2016 en later de beschikking van het hof van 6 april 2017. Door die laatste beschikking is het traject inmiddels gericht op een perspectief van de kinderen in het pleeggezin met een ouderrol op afstand voor de moeder. Teneinde aan die ouderrol nadere invulling te geven wordt thans gewerkt aan het contact tussen de moeder en de kinderen. Zo wordt aan de moeder een Video Interactie Begeleidingstraject (VIB) aangeboden, waardoor zij begeleid en ondersteund wordt om meer sensitief aan te sluiten bij de kinderen. Vanwege de taalbarrière tussen de moeder en de kinderen heeft de GI de moeder geadviseerd om uitsluitend Nederlands met de kinderen te spreken en niet tevens Indonesische en/of Engelse woorden te gebruiken. Er zijn vooralsnog geen plannen om de contactmomenten uit te breiden. Een uitbreiding van de contacten zou kunnen worden overwogen, zodra de contactmomenten meer ontspannen verlopen en de kinderen na afloop van de contactmomenten minder gespannen reacties vertonen. Verder is het de bedoeling dat het contact tussen de moeder en de kinderen op termijn bij het pleeggezin thuis zal gaan plaatsvinden. Daarvoor is het nu echter nog te vroeg. Het verzoek van de moeder, indien ontvankelijk, dient om voornoemde subsidiaire redenen te worden afgewezen.

Voorts acht de GI het aanwijzen van een bijzondere curator niet noodzakelijk, omdat al eerder onafhankelijk onderzoek is verricht door een onafhankelijke deskundige. Ook dit verzoek ligt voor afwijzing gereed, aldus de GI.

De pleegouders betogen dat de moeder in haar verzoek niet-ontvankelijk dient te worden verklaard. De pleegouders zijn blij dat er naar jaren van onzekerheid voor alle partijen duidelijkheid is gekomen nu het hof in de beschikking van 6 april 2017 heeft beslist dat het perspectief van de kinderen in het pleeggezin is gelegen. Het desondanks doorzetten van de onderhavige procedure achten de pleegouders onbegrijpelijk.

Het hof overweegt als volgt:

De moeder baseert haar verzoek op artikel 1:262b BW. Ingevolge dit artikel kunnen geschillen die de uitvoering van de ondertoezichtstelling betreffen, die omtrent gedragingen als bedoeld in artikel 4.2.1 van de Jeugdwet uitgezonderd, aan de kinderrechter worden voorgelegd. De moeder heeft in hoger beroep geen ander wettelijk kader voor haar verzoek gesteld. Gezien het appelverbod dat in artikel 807 Rv ten aanzien van artikel 1:262b BW is opgenomen, dient de moeder een doorbrekingsgrond aan te voeren, teneinde door het hof in haar beroep te kunnen worden ontvangen.

Bij beschikking van 4 augustus 2016 heeft het hof – kort gezegd – overwogen dat gezocht moest worden naar een passende plaats van de moeder in het leven van de kinderen, hetzij door terugplaatsing van de kinderen bij de moeder, hetzij door een gedeelde verantwoordelijkheid van de moeder en de pleegouders, hetzij anderszins. Teneinde de invulling van de relatie van de kinderen met de moeder en de omvang van de taken van de moeder op basis van de draagkracht van de kinderen en de opvoedingskwaliteiten van de moeder te kunnen vaststellen, heeft Herlaarhof op verzoek van de GI een behandelplan opgesteld. Aan het door Herlaarhof opgestelde plan is geen uitvoering gegeven, omdat de pleegouders en de pleegzorginstelling (i.c. Combinatie Jeugdzorg) zich verzetten tegen de uitvoering daarvan. Voortzetting van het traject zou volgens hen de draagkracht van de kinderen te boven gaan. Enerzijds meent de moeder dat de GI onvoldoende deed om deze impasse te doorbreken. Anderzijds stelt de GI in die fase al het mogelijke te hebben gedaan om tot een oplossing te komen. Een dergelijke situatie in zijn geheel bezien moet naar het oordeel van het hof aangemerkt worden als een geschil over de uitvoering van de ondertoezichtstelling, zoals bedoeld in artikel 1:262b BW.

Door te beslissen dat er geen sprake is van een geschil tussen de GI en de moeder als in genoemd artikel 1:262b BW bedoeld, heeft de rechtbank dat wetsartikel ten onrechte buiten toepassing gelaten en ten onrechte het verzoek van de moeder niet inhoudelijk beoordeeld. Naar het oordeel van het hof is aldus sprake van een doorbrekingsgrond waardoor in het onderhavig geval het beroep van de moeder moet worden toegelaten. Het hof zal daarom thans de verzoeken van de moeder gebaseerd op artikel 1:262b BW alsnog inhoudelijk beoordelen.

Anders dan ten tijde van de beschikking van het hof van 4 augustus 2016 is inmiddels het perspectief van de kinderen door de beschikking van het hof van 6 april 2017 bij de pleegouders komen te liggen. Dat neemt niet weg dat gezocht moet blijven worden naar een

passende plaats van de moeder in het leven van de kinderen. Het hof heeft dat belang van de

moeder in zijn beslissing van 6 april 2017 nogmaals uitdrukkelijk benoemd. De moeder heeft ter zitting aangegeven dat er in haar optiek ook thans volstrekt onvoldoende wordt gedaan om haar die plaats te geven. De GI stelt op haar beurt dat - rekening houdend met het inmiddels vastgelegde perspectief van de kinderen - wel degelijk nog aan de opdracht van het hof wordt gewerkt. Zo wordt eerst gestreefd naar een sensitievere aansluiting van de moeder bij het emotionele niveau van de kinderen door de moeder te laten deelnemen aan een VIB-training, met extra aandacht voor de Nederlandse taal. Voorts wordt toegewerkt naar bezoeken van de moeder aan de kinderen in het pleeggezin zodra de kinderen meer ontspannen reageren op de bezoeken van de moeder.

Het hof begrijpt dat de moeder vanuit het verleden nog wantrouwend is jegens de GI en de pleegzorginstelling en dat zij vreest door deze op onnodige afstand van de kinderen te worden gezet. Het hof is echter van oordeel dat de aanpak van de GI, zoals door de GI ter zitting beschreven, mede gezien het betrekkelijk korte tijdsverloop sinds de beschikking van het hof van 6 april 2017, op dit moment het meest in het belang van de kinderen is te achten en dat de moeder er goed aan doet, het uitgezette traject serieus te volgen. Het hof vertrouwt er op dat, nu het perspectief van de kinderen is vastgesteld, alle betrokkenen op een constructieve en voortvarende wijze uitvoering zullen geven aan de door de GI uitgezette koers en dat de GI steeds die middelen zal blijven inzetten die het meest bevorderlijk zijn voor het bereiken van het einddoel, namelijk de moeder en haar culturele achtergrond een passende plaats in het leven van de kinderen te geven.

Het voorgaande maakt ook dat het hof op dit moment geen aanleiding ziet om nadere instructies te geven of andersluidende maatregelen te treffen, zoals het benoemen van een bijzondere curator.