8.8.1 Verhouding inkomstenbelasting – vennootschapsbelasting

In de nota Grapperhaus is aandacht besteed aan een stelsel van aftrek van primair rendement, en werden hiertegen verschillende bezwaren aangevoerd. Als kritiek wordt onder meer aangevoerd, dat een dergelijk stelsel niet rechtvaardig zou uitwerken. Dit systeem zou namelijk inbreuk maken op de leer van het globale evenwicht. Er bestaat in dit stelsel geen gelijkstelling tussen persoonlijke en onpersoonlijke ondernemingen. Dit moge zo zijn, maar mijns inziens wordt de oorzaak van dit probleem niet gevonden in de vennootschapsbelasting maar in de inkomstenbelasting. Thans is op het niveau van de dga door het lage tarief van 25% al rekening gehouden met het feit, dat de financieringskosten van eigen vermogen niet ten laste van winst kunnen worden gebracht. De gevolgen van het klassieke stelsel worden op deze wijze gemitigeerd. Door deze verzachting wordt getracht globaal evenwicht te bereiken tussen de dga en de IB-ondernemer.1 Indien op het niveau van de vennootschap een aftrek van primair rendement wordt verleend, zou – teneinde globaal evenwicht te bewaren – het box 2-tarief kunnen worden verhoogd. Bij een eventuele tariefverhoging dient wel te worden gerealiseerd, dat slechts het primair rendement in aftrek kan worden gebracht op het niveau van de vennootschap. De overwinst wordt nog ‘gewoon’ dubbel belast, vanwege het klassieke stelsel. Deze dubbele heffing kan worden gemitigeerd door op het niveau van de aandeelhouder de overwinst te belasten tegen een lager tarief.