Hof 's-Hertogenbosch, 29-06-2010, nr. HV 200.030.908

Partijen zijn op 6 februari 1964 met elkaar gehuwd. Bij beschikking van voormelde rechtbank van 4 juni 2004 is de echtscheiding tussen hen uitgesproken. Die beschikking is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand op 16 augustus 2005.

De door de man aan de vrouw te betalen partneralimentatie is door dit hof bij beschikking van 19 april 2005 met ingang van de datum van de hiervoor bedoelde inschrijving vastgesteld op € 3.450,-- per maand.

Bij de bestreden beschikking heeft de rechtbank die beschikking van het hof gewijzigd en, onder afwijzing van het meer of anders verzochte, de door de man aan de vrouw te betalen partneralimentatie met ingang van 10 maart 2008 (tot 1 oktober 2008) nader vastgesteld op € 950,-- per maand en met ingang van 1 oktober 2008 op nihil.

Tijdens de mondelinge behandeling van 8 december 2009 heeft het hof met partijen de mogelijkheid van mediation besproken. Nadat partijen hadden verklaard gebruik te willen maken van de mogelijkheid om door middel van mediation tot oplossing van hun geschilpunten te komen, is de zaak in afwachting van het verloop van het mediationtraject aangehouden.

Bij brief van 12 januari 2010 heeft de advocaat van de man het hof laten weten dat de mediation is beëindigd zonder dat dit tot enig resultaat heeft geleid. Om die reden is de zaak opnieuw inhoudelijk behandeld ter zitting van 27 april 2010.

De rechtbank heeft de man niet-ontvankelijk verklaard in een wijziging van zijn verzoek ter terechtzitting in eerste aanleg. De rechtbank beoordeelde deze wijziging als tardief en in strijd met een goede procesorde.

Daartegen was de eerste grief van de man gericht. Tijdens de mondelinge behandeling van 27 april 2010 heeft de man die grief ingetrokken omdat een eerdere ingangsdatum van de partneralimentatie ook zonder deze grief in hoger beroep aan de orde komt.

De tweede grief van de vrouw faalt voor zover deze is gebaseerd op het standpunt dat de man ook na 1 oktober 2008, vanaf welk moment hij naast een pensioen van € 486,-- bruto per maand een AOW-uitkering ontvangt, nog inkomsten heeft of kan hebben uit na te melden onderneming. De man heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zulks niet het geval is. Daarmee staat vast dat de rechtbank het inkomen van de man vanaf 1 oktober 2008 juist heeft beoordeeld. Tegen de door de rechtbank vanaf 1 oktober 2008 in aanmerking genomen lasten van de man heeft de vrouw geen grieven aangevoerd.

De vaststelling van de partneralimentatie op nihil per 1 oktober 2008 blijft derhalve in stand.

De man heeft in eerste aanleg gesteld dat de beschikking van dit hof van 19 april 2005, waarbij de partneralimentatie met ingang van de datum van inschrijving van de echtscheiding op € 3.450,-- per maand is bepaald, van de aanvang af niet heeft beantwoord aan de wettelijke maatstaven doordat daarbij is uitgegaan van onjuiste gegevens. Met zijn tweede grief komt de man op tegen de omstandigheid dat de rechtbank aan die stelling is voorbijgegaan.

In zijn voormelde beschikking heeft het hof de vaststelling van de door de man te betalen partneralimentatie gebaseerd op zowel diens salaris uit Metaaldraaierij [Metaaldraaierij] B.V. als op onbelaste inkomsten ter grootte van de privé onttrekkingen door de man uit die onderneming. Na enkele relevante cijfers te hebben opgesomd, overwoog het hof dat in zijn algemeenheid privé bestedingen tot het aangegeven beloop bij een te verwaarlozen bedrijfsresultaat in bedrijfseconomisch opzicht niet verantwoord worden geacht omdat een dergelijke bedrijfsvoering uiteindelijk onafwendbaar tot het einde van het bedrijf leidt. Niettemin heeft het hof het toen verantwoord geoordeeld om de partneralimentatie mede te baseren op het saldo van de privé onttrekkingen en de privé stortingen, omdat - kort gezegd - al geruime tijd van een dergelijke bedrijfsvoering sprake was en de man had verklaard dat de onderneming op korte termijn zou worden verkocht.

De onderneming is echter nog steeds niet verkocht. Volgens de man ziet het er niet naar uit dat verkoop op korte termijn te verwachten is. Het hof deelt niet het standpunt van de vrouw dat de omstandigheid dat de onderneming nog steeds niet is verkocht voor rekening en risico van de man dient te blijven. De man heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat het uitblijven van de verkoop van de onderneming niet aan een van partijen is te wijten.

De toekomstverwachting waarop het hof in 2005 zijn alimentatiebeslissing heeft gebaseerd, is niet uitgekomen. Naar vaste jurisprudentie geldt zulks als een onjuist gegeven in de zin van artikel 1:401 lid 4 B.W. waardoor de destijds vastgestelde partneralimentatie van de aanvang af niet heeft voldaan aan de wettelijke maatstaven.

Grief 2 van de man slaagt dus.

Gelet op het vorenstaande moet naar het oordeel van het hof de draagkracht van de man alsnog met ingang van 16 augustus 2005 tot 1 oktober 2008 uitsluitend worden gebaseerd op diens salaris uit Metaaldraaierij [Metaaldraaierij] B.V. Nu de onderneming niet blijkt te zijn verkocht, kan naar het oordeel van het hof het saldo van op opnamen en stortingen in rekening-courant geen rol spelen bij de vaststelling van de partneralimentatie. Dit geldt temeer nu deze opnames in het kader van de verdeling van de (opbrengst van de ) onderneming volledig voor rekening van de man komen. De vrouw heeft geen het hof thans overtuigende argumenten aangevoerd op grond waarvan ondanks het onverkocht blijven van de onderneming de partneralimentatie vanaf 16 augustus 2005 mede gebaseerd zou moeten blijven op het saldo van bedoelde opnamen.

Met betrekking tot de financiële situatie van de man gaat het hof uit van de volgende gegevens. Voor zover die gegevens in hoger beroep zijn betwist, zal het hof daarop gemotiveerd ingaan bij het desbetreffende onderdeel.

Op grond van het vorenstaande en rekening houdend met alle relevante fiscale aspecten kan de man in de periode van 1 maart 2007 tot 1 januari 2008 niet in staat worden geacht tot betaling van een hogere partneralimentatie dan het door hem aangeboden bedrag van (afgerond) € 1.300,-- per maand.

In de overige perioden moet hij in staat worden geacht tot betaling van de in het dictum van deze beschikking vast te stellen alimentatie.

Grief 2 van de vrouw, voor zover betrekking hebbend op de periode 10 maart 2008 tot 2 oktober 2008, slaagt.

Aan de nader vast te stellen alimentatie heeft de vrouw naar het oordeel van het hof ook behoefte. De man heeft zijn stelling dat de vrouw geen behoefte aan partneralimentatie heeft, gelet op de betwisting door de vrouw, niet naar behoren onderbouwd. Ook heeft hij niet aannemelijk gemaakt, en ook anderszins is niet aannemelijk geworden, dat de vrouw over een aanzienlijk vermogen beschikt.

Grief 9 van de man faalt derhalve.

De achtste grief van de man mist zelfstandige betekenis.

Het hof kan zich geheel verenigen met hetgeen de rechtbank heeft overwogen ten aanzien van terugbetaling door de vrouw aan de man van te veel betaalde alimentatie en de wijze waarop dat dient te geschieden. De derde grief van de vrouw faalt mitsdien.

Het vorenstaande voert tot de volgende beslissingen.