Rb. Rotterdam, 02-11-2021, nr. C/10/618200 / HA RK 21-514

Op 4 november 2020 heeft de curator de rechter-commissaris verzocht om een machtiging ex artikel 68 lid 3 Faillissementswet (Fw) om de Belastingdienst in een procedure te betrekken.

Tussen de curator en de Belastingdienst is een geschil ontstaan over de vraag of een vordering van Schefferdrukkerij B.V. (hierna: gefailleerde) uit een door de Belastingdienst verleende BTW-teruggaaf mag worden verrekend met een loonbelastingschuld van de fiscale eenheid waartoe gefailleerde behoorde, welke schuld dateert van vóór datum faillissement.

Bij beschikking van 29 april 2021 heeft de rechter-commissaris het verzoek van de curator om de Belasting in rechte te betrekken afgewezen. De rechter-commissaris heeft daartoe – kort en zakelijk weergegeven – het volgende overwogen. De voorliggende rechtsvraag is nog niet uitgekristalliseerd. De door de curator overgelegde stukken, de aard van het geschil en de door de Belastingdienst aangevoerde stellingen leiden niet tot de conclusie dat het in een procedure zonder meer tot een toewijzend vonnis zal komen. Het financieel belang is relatief beperkt en de te verwachten netto-opbrengst weegt naar verwachting niet op tegen de vertraging van de afwikkeling van het faillissement. De boedel heeft nauwelijks nog actief en de belangen van de concurrente schuldeisers zijn niet gebaat bij de procedure. Het belang van een voortvarende afwikkeling van het faillissement prevaleert boven het uitkristalliseren van de rechtsvraag, aldus de rechter-commissaris.

Het beroep van de curator strekt ertoe dat de beschikking van de rechter-commissaris wordt vernietigd. De curator voert daartoe – kort en zakelijk weergegeven – het volgende aan.

De rechter-commissaris heeft bij haar beoordeling een onjuiste, althans een te nauwe, maatstaf gehanteerd. Uitsluitend dient getoetst te worden of de door de curator voorgenomen procedure in het belang is van de boedel en de crediteuren. Een voortvarende afwikkeling van het faillissement is dan ook geen mee te wegen belang.

De curator is een boedelschuldeiser aangezien zijn salaris uit de boedel moet worden betaald. Op dit moment is een groot deel van het salaris van de curator (nog) niet uitbetaald. Door de nadruk te leggen op de vlotte afwikkeling van het faillissement en het slechts meewegen van de belangen van de concurrente schuldeisers, worden de belangen van de curator niet rechtvaardig behandeld.

Bovendien geldt dat de boedel thans een procedure voert tegen een crediteur en dat de Belastingdienst in onderhavige geschil mogelijk wil meewerken aan een sprongcassatie. Van vertraging in de afwikkeling van het faillissement is dan ook geen sprake. Met betrekking tot de weging van de proceskansen heeft de rechter-commissaris een te absolute beoordelingsmaatstaf gehanteerd. In onderhavige zaak geldt dat de uitkomst daarvan weliswaar onzeker is, maar dat de curator wel degelijk een zeer goed bepleitbare zaak heeft. Dit is bevestigd door enkele deskundigen.

De Belastingdienst voert verweer strekkende tot afwijzing van het verzoek. De Belastingdienst voert daartoe – kort en zakelijk weergegeven – het volgende aan. Naar het oordeel van de Belastingdienst is het verrekenen van de vorderingen rechtmatig. De rechtsvraag is nog niet volledig uitgekristalliseerd, maar in de praktijk gebeurt het verrekenen wel. Als hierover geprocedeerd moet worden, dan is de Belastingdienst daartoe bereid. Gelet op de kosten is het echter de vraag of dit de aangewezen zaak is om over deze rechtsvraag te procederen. Het is niet zeker of deze zaak geschikt is voor sprongcassatie. Voor zover het mogelijk is, is die bereidheid er wel.

Op de stellingen van partijen wordt, voor zover van belang, nader ingegaan.