Aanhef

Sinds de vaststelling van Richtlijn 94/47/EG van het Europees Parlement en van de Raad van 26 oktober 1994 betreffende de bescherming van de verkrijger voor wat bepaalde aspecten betreft van overeenkomsten inzake de verkrijging van een recht van deeltijds gebruik van onroerende goederen (3), heeft gebruik in deeltijd (timesharing) zich verder ontwikkeld en zijn nieuwe soortgelijke vakantieproducten op de markt verschenen. Deze nieuwe vakantieproducten en bepaalde aan gebruik in deeltijd gerelateerde transacties, zoals overeenkomsten inzake doorverkoop en inzake uitwisseling, vallen niet onder Richtlijn 94/47/EG. Bovendien is uit de ervaring met de toepassing van Richtlijn 94/47/EG gebleken dat sommige onderwerpen die er wel al onder vallen, moeten worden geactualiseerd of verduidelijkt om te voorkomen dat producten worden ontwikkeld met het doel de onderhavige richtlijn te omzeilen.

De bestaande leemten in de regelgeving zorgen voor aanzienlijke concurrentieverstoringen en veroorzaken ernstige problemen voor de consumenten, waardoor de vlotte werking van de interne markt wordt belemmerd. Richtlijn 94/47/EG moet dan ook worden vervangen door een nieuwe actuele richtlijn. Gezien het groeiende economische belang van het toerisme voor de lidstaten moeten snellere groei en hogere productiviteit in de sector van gebruik in deeltijd en vakantieproducten van lange duur door middel van de vaststelling van gemeenschappelijke regels gestimuleerd worden.

Om de rechtszekerheid te vergroten en de consumenten en de ondernemingen ten volle te laten profiteren van de voordelen van de interne markt, moeten de desbetreffende wetten van de lidstaten verder worden geharmoniseerd. Derhalve moeten bepaalde aspecten van de marketing, verkoop en doorverkoop van producten met betrekking tot gebruik in deeltijd en van vakantieproducten van lange duur alsook de uitwisseling van rechten die uit hoofde van overeenkomsten betreffende gebruik in deeltijd worden genoten, volledig worden geharmoniseerd. Het mag de lidstaten niet worden toegestaan nationale bepalingen te handhaven of in te voeren die van deze richtlijn afwijken. Bij ontstentenis van dergelijke geharmoniseerde bepalingen moeten de lidstaten de vrijheid houden om nationale wetgeving, mits die in overeenstemming is met het Gemeenschapsrecht, te handhaven of in te voeren. Zo moet het voor lidstaten bijvoorbeeld mogelijk zijn bepalingen te handhaven of in te voeren ten aanzien van de gevolgen van het uitoefenen van het herroepingsrecht in rechtsbetrekkingen die zich buiten het toepassingsgebied van de onderhavige richtlijn situeren of bepalingen waaruit volgt dat geen verbintenis tussen de consument en een persoon die producten betreffende gebruik in deeltijd of vakantieproducten van lange duur verhandelt mag worden aangegaan, noch een betaling tussen hen mag plaatsvinden, zolang de consument de kredietovereenkomst ter financiering van de aanschaf van deze diensten niet heeft ondertekend.

Deze richtlijn mag de lidstaten evenwel niet beletten de bepalingen van de richtlijn overeenkomstig het Gemeenschapsrecht toe te passen op gebieden die niet onder het toepassingsgebied ervan vallen. Daarom kan een lidstaat, met betrekking tot transacties die buiten het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen, nationale wetgeving handhaven of invoeren die overeenstemt met een aantal of alle bepalingen van de richtlijn.

De verschillende onder deze richtlijn vallende overeenkomsten moeten duidelijk worden gedefinieerd, op een wijze die voorkomt dat de bepalingen van deze richtlijn worden omzeild.

Voor de toepassing van deze richtlijn moet onder overeenkomsten met betrekking tot overeenkomst betreffende gebruik in deeltijd niet de meervoudige reservering van accommodatie, waaronder hotelkamers, worden verstaan indien deze meervoudige reservering qua rechten en plichten niet meer inhoudt dan een afzonderlijke reservering. Evenmin moeten onder overeenkomsten met betrekking tot gebruik in deeltijdovereenkomsten gewone huurovereenkomsten worden verstaan, aangezien het bij deze laatste gaat om één aaneensluitende bezettingsperiode en niet om verschillende periodes.

Voor de toepassing van deze richtlijn moeten onder overeenkomsten betreffende vakantieproducten van lange duur niet gewone klantenbindingsprogramma's worden verstaan waarbij korting wordt gegeven op toekomstig verblijf in hotels van een bepaalde keten, aangezien het lidmaatschap niet tegen vergoeding wordt verworven of de door de consument te betalen vergoeding niet in de eerste plaats ten doel heeft kortingen of andere voordelen betreffende accommodatie te verkrijgen.

Deze richtlijn dient het bepaalde in Richtlijn 90/314/EEG van de Raad van 13 juni 1990 betreffende pakketreizen, met inbegrip van vakantiepakketten en rondreispakketten (4), onverlet te laten.

Volgens Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt (‘Richtlijn oneerlijke handelspraktijken’) (5) zijn misleidende, agressieve en andere oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten verboden. Gezien de aard van de producten en handelspraktijken bij gebruik in deeltijd, vakantieproducten van lange duur, doorverkoop en uitwisseling is het passend dat meer gedetailleerde en specifieke bepalingen worden aangenomen ten aanzien van informatieverplichtingen en verkoopevenementen. Het moet de consument duidelijk worden gemaakt dat uitnodigingen voor verkoopevenementen een commercieel doel hebben. De bepalingen betreffende de precontractuele informatie en de overeenkomst moeten worden verduidelijkt en geactualiseerd. Teneinde consumenten in de gelegenheid te stellen van de betreffende informatie kennis te nemen alvorens zij de overeenkomst aangaan, dient deze hun via goed toegankelijke middelen ter beschikking te worden gesteld.

Consumenten moeten het recht hebben, dat hen door de handelaar niet mag worden ontzegd, om precontractuele informatie en de overeenkomst te verkrijgen in een door de betrokken consument gekozen en hem vertrouwde taal. Voorts moet het, teneinde de uitvoering en de eventuele gedwongen uitvoering van de overeenkomst te vergemakkelijken, de lidstaten worden toegestaan te bepalen dat ook andere taalversies van de overeenkomst aan de consument worden verstrekt.

Om consumenten in staat te stellen volledig te begrijpen wat hun verplichtingen en rechten op grond van de overeenkomst zijn, moet een termijn worden vastgesteld waarbinnen zij de overeenkomst kunnen herroepen zonder dat zij deze herroeping hoeven te rechtvaardigen en zonder kosten hunnerzijds. Momenteel verschilt de duur van deze termijn van lidstaat tot lidstaat en uit ervaring blijkt dat de bij Richtlijn 94/47/EG bepaalde duur niet lang genoeg is. Deze termijn dient derhalve te worden verlengd, teneinde een hoog niveau van consumentenbescherming tot stand te brengen en voor de consumenten en handelaars meer duidelijkheid te scheppen. De lengte van de termijn en de voorwaarden voor en de gevolgen van de uitoefening van het recht op herroeping dienen te worden geharmoniseerd.

De consument moet beschikken over effectieve rechtsmiddelen ingeval een handelaar de bepalingen betreffende precontractuele informatie of de overeenkomst niet naleeft, met name de bepalingen dat de overeenkomst alle vereiste informatie moet omvatten en dat de consument op het moment van sluiting een exemplaar van de overeenkomst moet ontvangen. Bovenop de rechtsmiddelen die bestaan krachtens de nationale wetgeving, moet de consument een verlengde herroepingstermijn genieten, wanneer de handelaar informatie niet heeft verstrekt. De uitoefening van het herroepingsrecht moet gedurende deze verlengde termijn kosteloos zijn, ongeacht de diensten die de consument eventueel heeft genoten. De verstrijking van de herroepingstermijn belet niet dat de consument een beroep doet op rechtsmiddelen overeenkomstig de nationale wetgeving wegens schending van de informatievereisten.

Verordening (EEG, Euratom) nr. 1182/71 van de Raad van 3 juni 1971 houdende vaststelling van de regels die van toepassing zijn op termijnen, data en aanvangs- en vervaltijden (6) dient van toepassing te zijn op de berekening van de termijnen in deze richtlijn.

Het verbod op vooruitbetalingen aan de handelaar of aan een derde voordat de herroepingstermijn is verstreken, moet worden verduidelijkt om de bescherming van de consument te verbeteren. Ten aanzien van overeenkomsten voor doorverkoop moet het verbod op vooruitbetalingen gelden totdat de eigenlijke verkoop heeft plaatsgevonden of de doorverkoopovereenkomst is beëindigd, maar het moet de lidstaten vrij staan om de mogelijkheid tot en de nadere bepalingen betreffende de definitieve betaling aan tussenpersonen in geval van beëindiging van de doorverkoopovereenkomst aan voorschriften te binden.

Voor overeenkomsten betreffende vakantieproducten van lange duur mag bij de prijs die in het kader van een betalingsregeling met termijnen moet worden betaald, rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat de na het eerste jaar te betalen bedragen worden aangepast teneinde ervoor te zorgen dat de reële waarde van de betalingstermijnen in kwestie gelijk blijft, bijvoorbeeld om rekening te houden met de inflatie.

Bij herroeping door de consument van een overeenkomst waarbij de prijs volledig of gedeeltelijk is gedekt door een krediet dat door de handelaar of door een derde op grond van een regeling tussen die derde en de handelaar aan de consument is verleend, moet de kredietovereenkomst zonder enige kosten voor de consument worden beëindigd. Dit moet ook gelden voor overeenkomsten betreffende andere hieraan verwante diensten die door de handelaar of door een derde partij op grond van een regeling tussen die derde partij en de handelaar worden verstrekt.

De consument mag niet verstoken blijven van de door deze richtlijn geboden bescherming wanneer het op de overeenkomst toepasselijke recht het recht van een lidstaat is. Welk recht op een overeenkomst toepasselijk is, moet worden bepaald volgens de communautaire regels inzake internationaal privaatrecht, in het bijzonder Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I) (7). Volgens deze verordening kan het recht van een derde land toepasselijk zijn, in het bijzonder wanneer consumenten tijdens hun vakantie in een ander land dan het land waar zij normaal verblijven, door handelaars worden benaderd. Zulke handelspraktijken zijn gebruikelijk op het door deze richtlijn bestreken gebied en met de overeenkomsten zijn aanzienlijke geldbedragen gemoeid, en daarom is er een bijkomende waarborg nodig die ervoor zorgt dat de consument, in bepaalde specifieke gevallen, in het bijzonder wanneer rechtbanken in een lidstaat rechterlijke bevoegdheid hebben over de overeenkomst, niet verstoken blijft van de door deze richtlijn geboden bescherming. Deze benadering is in overeenstemming met de bijzondere behoeften inzake consumentenbescherming die voortvloeien uit de ingewikkelde, langdurige en in financieel opzicht belangrijke overeenkomsten die onder het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen.

Welke rechtbanken bevoegd zijn voor vorderingen die betrekking hebben op zaken die onder deze richtlijn vallen, dient te worden vastgesteld overeenkomstig Verordening (EG) nr. 44/2001 van de Raad van 22 december 2000 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (8).

Om ervoor te zorgen dat de bescherming die consumenten uit hoofde van deze richtlijn wordt geboden, volledig effectief is, met name wat de naleving van de informatievereisten, zowel in de precontractuele fase als in de overeenkomst, door handelaars betreft, is het nodig dat de lidstaten doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties voor inbreuken op deze richtlijn vaststellen.

Het is nodig ervoor te zorgen dat personen of organisaties die krachtens nationale wetgeving een rechtmatig belang bij de zaak hebben, beschikken over rechtsmiddelen om procedures tegen inbreuken op deze richtlijn in te stellen.

Het is nodig in de lidstaten geschikte en doeltreffende beroepsprocedures te ontwikkelen voor de beslechting van geschillen tussen consumenten en handelaren. Daartoe moeten de lidstaten de oprichting van openbare of particuliere instanties voor buitengerechtelijke geschillenbeslechting aanmoedigen.

De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de consumenten efficiënt worden geïnformeerd over de nationale bepalingen tot omzetting van deze richtlijn, en zij moeten de handelaren en de houders van een gedragscode ertoe aanmoedigen om consumenten informatie te verstrekken over hun gedragscodes op dit gebied. Om een hoog niveau van consumentenbescherming te verzekeren kunnen consumentenorganisaties worden geïnformeerd over en betrokken bij het opstellen van de gedragscodes.

Daar de doelstellingen van deze richtlijn niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt en derhalve beter op communautair niveau kunnen worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag neergelegde subsidiariteitsbeginsel maatregelen nemen. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel, zoals vastgelegd in bovengenoemd artikel, gaat deze richtlijn niet verder dan wat nodig is om de belemmeringen voor de interne markt weg te werken en een hoog niveau van consumentenbescherming tot stand te brengen.

Deze richtlijn eerbiedigt de grondrechten en strookt met de beginselen die met name in het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie zijn neergelegd.

Overeenkomstig punt 34 van het interinstitutioneel akkoord ‘Beter wetgeven’ (9) worden de lidstaten aangespoord voor zichzelf en in het belang van de Gemeenschap hun eigen tabellen op te stellen die, voor zover mogelijk, het verband weergeven tussen de richtlijn en de omzettingsmaatregelen, en deze openbaar te maken,