HR, 18-06-2013, nr. 12/02577

Het gerechtshof te Amsterdam heeft bij arrest van 26 maart 2012 de verdachte ter zake van 1. "poging tot doodslag" en 2. "medeplegen van handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie en medeplegen van handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie en het feit begaan met betrekking tot een vuurwapen van categorie III" veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van dertig maanden.

Namens de verdachte heeft mr. Z. Nahar, advocaat te Amsterdam, cassatie ingesteld. Mr. J. Kuijper, advocaat te Amsterdam, een schriftuur ingezonden houdende drie middelen van cassatie.

Het eerste middel klaagt over het ontbreken van pleitnotities bij de processtukken die door het hof aan de Hoge Raad zijn toegezonden.

Het proces-verbaal van de terechtzitting van het hof van 12 maart 2012 maakt inderdaad melding van pleitnotities aan de hand waarvan de raadsman "dit" heeft gedaan. Deze pleitnotities zijn volgens het proces-verbaal aan het hof overgelegd. Het proces-verbaal maakt echter geen melding van wat de raadsman nou precies heeft gedaan aan de hand van die pleitnotities, maar ik moet aannemen dat de griffier van het hof heeft beoogd te verbaliseren dat de raadsman heeft gepleit aan de hand van die pleitnotities. Het is nog wel de vraag of dat werkelijk zo is; dat komt thans ter sprake.

De steller van het middel heeft zich tijdig gewend tot de rolraadsheer van Uw Raad overeenkomstig het derde lid van art. IV van het Procesreglement van de strafkamer van de Hoge Raad (Stcrt. 2008, 147). Desgevraagd heeft de voorzitter van de strafkamer van het gerechtshof die het bestreden arrest heeft gewezen bij brief van 27 september 2012 te kennen gegeven dat naar haar herinnering en die van de griffier de betreffende raadsman in weerwil van de mededeling in het proces-verbaal ter terechtzitting van 12 maart 2012 geen pleitnotities heeft overgelegd. De bedoelde zinsnede is volgens de voorzitter abusievelijk opgenomen in het proces-verbaal.

De rolraadsheer heeft de steller van het middel tot 23 oktober 2012 in de gelegenheid gesteld om na kennisneming van de brief van 27 september 2012 de cassatieschriftuur te wijzigen, aan te vullen dan wel één of meer middelen in te trekken. Bij mijn weten heeft de steller van het middel van deze gelegenheid geen gebruik gemaakt.

Op grond van de in cassatie onweersproken mededeling in de brief van 27 september 2012 moet thans worden aangenomen dat de vermelding in het proces-verbaal van de terechtzitting van 12 maart 2012, te weten dat de raadsman pleitnotities heeft overgelegd, een misslag betreft en niet overeenstemt met de werkelijkheid. De klacht dat pleitnotities van die datum ontbreken bij de processtukken is daardoor op zichzelf juist, maar de veronderstelling dat die pleitnotities er werkelijk zijn geweest is dat niet. Daarmee ontbeert het middelijk feitelijke grondslag en kan het niet tot cassatie leiden.

Het tweede middel behelst een motiveringsklacht over de afwijzing van het verzoek tot schorsing van het onderzoek ter terechtzitting van 17 februari 2012.

Na het verhoor van de getuige [getuige 1] heeft zich ter terechtzitting van 17 februari 2012 volgens het proces-verbaal ervan het volgende voorgedaan:

Om meer redenen kan het middel niet slagen. In de eerste plaats munt het verzoek van de raadsman om de audio-opname van het politieverhoor van de getuige [getuige 1] te beluisteren niet uit in duidelijkheid. Zoals het verzoek thans is geformuleerd komt het er op neer dat de raadsman heeft verzocht om de schorsing van het onderzoek ter terechtzitting van 17 februari 2012 teneinde hemzelf in de gelegenheid te stellen op enig moment de audio-opname van het politieverhoor van de getuige [getuige 1] te beluisteren. Kennelijk is niet gevraagd om die audio-opname ter terechtzitting af te spelen. Welnu, het onderzoek ter terechtzitting van 17 februari 2012 is geschorst (tot 12 maart 2012). Weliswaar niet om de door de raadsman genoemde reden, maar omwille van de tijd. Het had voor de raadsman een kleine moeite geweest om de advocaat-generaal alsnog te verzoeken om te bewerkstelligen dat die audio-opname kon worden beluisterd. Dat heeft hij kennelijk niet gedaan. De cassatieklacht mist dus feitelijke grondslag, want de raadsman heeft de verzochte schorsing en daarmee de verlangde gelegenheid wel degelijk gekregen.

In de tweede plaats strekte het verzoek van de raadsman er kennelijk toe om hem in de gelegenheid te stellen argumenten te vinden waarmee hij bij het hof twijfel kon zaaien over de geloofwaardigheid van de getuigenverklaring van [getuige 1] ter terechtzitting van 17 februari 2012, voor zover inhoudende dat de verdachte als eerste een wapen trok.

Het hof heeft echter noch in de aanvulling op het bestreden vonnis, noch in in de uitvoerige bewijsoverweging gebruik gemaakt van de verklaring van [getuige 1]. Klaarblijkelijk achtte ook het hof die verklaring onvoldoende betrouwbaar of bruikbaar voor de onderbouwing van de bewezenverklaring. Hierdoor mist het middel belang.

Ten slotte meen ik dat het hof m.i. alleszins begrijpelijk heeft gemotiveerd waarom de noodzaak tot toewijzing van het verzochte ontbrak. Er is geen enkele aanwijzing dat de politie uit de weergave van de politieverklaring van [getuige 1] essentiële elementen heeft weggelaten. Dat [getuige 1] tegenstrijdig heeft verklaard is in elk geval niet zo'n aanwijzing; die tegenstrijdigheid werd door [getuige 1] zelf erkend.

Het middel faalt.

Het derde middel klaagt over de bewijsconstructie. Dit middel valt uiteen in vier klachten. Ik houd het kort, want de klachten falen vrij evident, te meer indien de bewijsmiddelen worden gelezen in samenhang met 's hofs bewijsoverweging.

Ad a. Dat uit de bewijsmiddelen genummerd 2, 4 en 8 zou volgen dat [betrokkene 3] (en niet de verdachte) de schutter zou zijn, is onjuist indien - het zij herhaald - deze bewijsmiddelen worden gelezen in samenhang met de bewijsoverweging. Dat [betrokkene 2] volgens bewijsmiddel 2 heeft verklaard op de schutter (het hof begrijpt: [betrokkene 3]) te zijn afgelopen en hem het wapen te hebben afgepakt is in overeenstemming met 's hofs oordeel dat [betrokkene 3] het wapen eerder al had afgepakt van de verdachte, waarbij het hof kennelijk heeft aangenomen dat [betrokkene 2] slechts in de onjuiste veronderstelling verkeerde dat hij het wapen afnam van "de schutter".

Hetzelfde geldt voor de verklaring van [betrokkene 4] (bewijsmiddel 4). Ook hij zal (inderdaad) het oog hebben gehad op [betrokkene 3], die op enig moment het pistool in handen had, nadat hij het had afgenomen van de verdachte. De verklaring van [betrokkene 5] (bewijsmiddel 8) stemt volledig overeen met 's hofs bewijsoordeel.

Kortom, dat een met name genoemde getuige de persoon [betrokkene 3] aanziet voor de schutter wil nog niet zeggen dat het hof daaruit heeft afgeleid c.q. heeft moeten afleiden dat [betrokkene 3] ook daadwerkelijk de schutter was. 's Hofs bewijsoverweging verschaft alle duidelijkheid over 's hofs gedachtegang.

Ad b. De door de getuige [getuige 2] (bewijsmiddel 12) gehoorde schoten zijn - naar ik 's hofs bewijsmotivering begrijp - inderdaad niet afkomstig uit het haperende wapen van de verdachte, maar uit dat van het beoogde slachtoffer, [betrokkene 1]. Deze uitlating van [getuige 2] ("Ik hoorde schoten") is daardoor niet onverenigbaar met de bewezenverklaring. Hooguit is de vermelding ervan onder de bewijsmiddelen overbodig. Zulks doet echter geenszins af aan de begrijpelijkheid van de bewijsconstructie, waardoor (ook) deze klacht faalt.

Ad c. De inderdaad bestaande tegenstrijdigheid tussen de verklaring van de verdachte (bewijsmiddel 1) en de verklaring van [getuige 2] (wederom bewijsmiddel 12) over wie nou met wie stond te praten voorafgaande aan het misdrijf doet niet af aan de begrijpelijkheid van 's hofs bewijsoordeel, aangezien deze tweespalt geen onduidelijkheid teweegbrengt over wie (in de woorden van de steller van het middel) "als agressor" moet worden gezien.

Ad d. Uit de inhoud van de RC-verklaring van [betrokkene 6] (bewijsmiddel 9) over het geluid van schoten en de voetbalkleren van [betrokkene 3] heeft het hof zonder meer kunnen opmaken dat [betrokkene 6] hierin mededelingen doet over zijn waarnemingen kort na het onderwerpelijke schietincident, waarover de rechter-commissaris hem aan een verhoor onderwierp. Ten slotte acht ik de mededeling van [betrokkene 6] over zijn overtuiging dat de verdachte het wapen (na het incident) aan [betrokkene 3] heeft gegeven wel degelijk redengevend, aangezien [betrokkene 6] te kennen geeft op grond waarvan hij deze conclusie heeft getrokken en het hof deze gevolgtrekking onomwonden tot de zijne heeft gemaakt.

Het middel faalt dus in zijn geheel en kan evenals de eerste twee middelen met de aan art. 81 RO ontleende motivering worden afgedaan.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.