Rb. Den Haag, 08-05-2013, nr. C/09/430442 / HA ZA 12-1303

[eiser] heeft verzet aangetekend tegen het aan hem op 16 december 2011 betekende dwangbevel.

Onder de werking van artikel 5:26 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) zoals dit luidde tot 1 juli 2009, kon het bestuursorgaan dat bestuursdwang had toegepast, bij dwangbevel de verschuldigde kosten van de overtreder invorderen. Gedurende zes weken na de dag van betekening stond verzet tegen het dwangbevel open bij de civiele rechter.

Met ingang van 1 juli 2009 is de Vierde tranche Awb in werking getreden en kan niet meer, op grond van het daarbij vervallen artikel 5:26 Awb, door middel van verzet bij de burgerlijke rechter worden opgekomen tegen een dwangbevel waarbij het bestuursorgaan de kosten van de uitgeoefende bestuursdwang invordert. De bedoeling van de wetgever is geweest om alle geschillen, verband houdend met het gerechtvaardigd zijn van de bestuursdwangtoepassing én het kostenverhaal, door de bestuursrechter te laten beslechten.

Ingevolge artikel IV van de Vierde tranche Awb blijft, indien een bestuurlijke sanctie wordt opgelegd wegens een overtreding die plaatsvond voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet, het recht van toepassing zoals dat gold voor dat tijdstip.

[eiser] heeft onweersproken gesteld dat de illegale situatie op zijn perceel al vóór 1 juli 2009 bestond. De vraag is dan ook of het geschil moet worden beoordeeld aan de hand van de Awb zoals die luidde vóór 1 juli 2009 of aan de hand van het nieuwe recht.

In een geval als het onderhavige, waarin na 1 juli 2009 met bestuursdwang is opgetreden wegens een overtreding die is aangevangen vóór 1 juli 2009, maar nadien ononderbroken voortduurde, is ter beantwoording van de vraag wanneer de overtreding plaatsvond bepalend het moment waarop het bestuursorgaan het schriftelijke voornemen om handhavend op te treden aan de vermoedelijke overtreder heeft toegezonden (vgl. ABRvS

Het onderhavige dwangbevel levert krachtens artikel 4:116 Awb een executoriale titel op, die met toepassing van de voorschriften van het Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering (Rv), waaronder de regeling omtrent executiegeschillen, ten uitvoer kan worden gelegd. De rechtbank zal het geschil van partijen opvatten als een executiegeschil op de voet van artikel 438 Rv omdat de vordering van [eiser] mede is gericht tegen de tenuitvoerlegging van het dwangbevel.

Voorop wordt gesteld dat de taak van de rechter in een executiegeschil beperkt is. De executierechter kan slechts staking van de tenuitvoerlegging van een executoriale titel bevelen als hij van oordeel is dat de executant – mede gelet op de belangen aan de zijde van de geëxecuteerde die door de executie zullen worden geschaad – geen in redelijkheid te respecteren belang heeft bij de gebruikmaking van zijn bevoegdheid tot tenuitvoerlegging over te gaan. Dat zal onder meer het geval kunnen zijn als de executoriale titel klaarblijkelijk op een juridische of feitelijke misslag berust of als de executie op grond van naderhand gebleken feiten klaarblijkelijk aan de zijde van de geëxecuteerde een noodtoestand zal doen ontstaan, waardoor onverwijlde executie niet kan worden aanvaard. Tegen deze achtergrond wordt als volgt overwogen.

Voor zover [eiser] zich op het standpunt heeft gesteld dat het dwangbevel niet als executoriale titel kan dienen omdat de in het bevel genoemde stukken niet met het betekeningsexploot zijn “meebetekend”, wordt dit standpunt verworpen. Er bestaat immers geen wettelijke verplichting tot “meebetekening” van de door [eiser] bedoelde stukken. Het niet in acht nemen van de voorschriften voor de betekening kan tot nietigheid leiden van het exploot en van de daarop gebaseerde tenuitvoerlegging, maar een dergelijk geval doet zich hier niet voor.

Het dwangbevel berust op de kostenbeschikking van 2 augustus 2011. [eiser] heeft tegen deze beschikking geen bezwaar gemaakt, ook niet nadat hijzelf en zijn advocaat daarvan in de onderhavige procedure kennis hebben genomen. De kostenbeschikking is daarmee onherroepelijk geworden en heeft in deze procedure formele rechtskracht. De rechtbank dient er derhalve vanuit te gaan dat de kostenbeschikking – zowel wat de inhoud als wat de wijze van totstandkoming betreft – in overeenstemming is met de desbetreffende wettelijke voorschriften en algemene rechtsbeginselen. De juistheid en rechtmatigheid van de kostenbeschikking staan aldus niet meer ter discussie, zodat de rechtbank de stellingen die [eiser] in dit verband heeft ingenomen verder onbesproken laat.

De rechtbank constateert echter wel dat in het dwangbevel een onjuiste ingangsdatum van de door [eiser] verschuldigde wettelijke rente is vermeld en het bevel in zoverre op een juridische misslag berust. De kostenbeschikking van 2 augustus 2011 vermeldt dat de wettelijke rente in rekening zal worden gebracht vanaf het moment dat [eiser] nalatig is in het voldoen aan zijn financiële verplichtingen (zie onder 2.8.). De betalingstermijn is, zo vermeldt de beschikking, overeenkomstig artikel 4:87 Awb bepaald op zes weken. Dit brengt mee dat [eiser] pas vanaf 13 september 2011 in verzuim is en derhalve vanaf die dag – en niet reeds vanaf 2 augustus 2011, zoals bij dwangbevel gevorderd – de wettelijke rente over de door de gemeente in rekening gebrachte kosten verschuldigd is. Het dwangbevel sorteert derhalve geen effect voor zover daarbij wettelijke rente over de hoofdsom wordt gevorderd over de periode vóór 13 september 2011.

Overige feiten en omstandigheden waaruit zou kunnen volgen dat het te executeren dwangbevel op een juridische of feitelijke misslag berust zijn door [eiser] niet gesteld en ook anderszins niet gebleken. Evenmin is gesteld of gebleken dat de executie van het dwangbevel op grond van na de uitvaardiging van dat dwangbevel aan het licht gekomen feiten klaarblijkelijk aan de zijde van [eiser] een noodtoestand zal doen ontstaan.

resumé

Op grond van het voorgaande zal het dwangbevel buiten effect worden gesteld voor zover daarbij méér wordt gevorderd dan € 1.833,59 te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag met ingang van 13 september 2011 en met de gevorderde kosten. Er bestaat geen aanleiding de tenuitvoerlegging van het niet buiten effect gestelde deel te schorsen. Voor het overige zal de vordering van [eiser] dan ook worden afgewezen.

[eiser] zal als de overwegend in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de gemeente worden begroot op € 575 aan griffierecht en (2 punten x tarief II =) € 904 aan salaris advocaat.

stelt het dwangbevel van 30 november 2011 buiten effect voor zover daarbij méér van [eiser] wordt gevorderd dan € 1.833,59, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 13 september 2011 en met de kosten ter verkrijging van voldoening;

veroordeelt [eiser] in de proceskosten, aan de zijde van de gemeente tot op heden begroot op € 575 aan griffierecht en € 904 aan salaris advocaat;

verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. J.W. Bockwinkel en in het openbaar uitgesproken op 8 mei 2013 in tegenwoordigheid van de griffier.