Hof 's-Hertogenbosch, 07-11-2012, nr. 08/00277

Erflaatster is geboren op 10 januari 1941 en overleden op 24 maart 2003. De heer B is gerechtigd tot haar nalatenschap. Schoonzoon van erflaatster is de heer C (hierna: C). C is tuinder. Erflaatster zelf was in het onderhavige jaar geen tuinder.

C heeft onder meer voor de jaren 1997 en 1998 door tussenkomst van D BV (hierna: D) overeenkomsten gesloten met de naar Pools recht opgerichte vennootschap E (hierna: E). Directeur van E was F (hierna: F). Door een groot aantal tuinders in de omgeving van erflaatster zijn in de jaren 1995 tot en met begin 2004 vergelijkbare overeenkomsten afgesloten met achtereenvolgens de naar Pools recht opgerichte vennootschappen E, G (G), later genaamd H (H) en J. De overeenkomsten kwamen er op neer dat de tuinders hun oogst op stam verkochten aan de Poolse vennootschappen, die vervolgens de gewassen oogstten. In het algemeen werden de gewassen vervolgens verkocht aan de veiling. In of rond het jaar 1997 is de Belastingdienst een onderzoek gestart naar de activiteiten van E, in welk kader onder meer beslag is gelegd onder de veilingen die vervolgens hebben geweigerd producten van E te betrekken. Erflaatster heeft zich - net als enkele andere familieleden van tuinders die met E hadden gecontracteerd - vervolgens ingeschreven bij de veilingen als leverancier.

Op 2 juni 1997 is ten name van erflaatster bij de bank een betaalrekening geopend met rekeningnummer 0000.00.000.

Op 2 juni 1997 heeft erflaatster een aanvraag gedaan om toegelaten te worden tot het lidmaatschap van de veiling "K" (hierna: K) te L.

Per 3 juni 1997 staat erflaatster onder veilingrelatienummer 0000 en met aanvoerder i.d. 00000 geregistreerd bij de veiling te M (hierna: de veiling).

Op 2 juni 1997 heeft erflaatster ten behoeve van de veiling een formulier ondertekend met betrekking tot de omzetbelasting. Door middel van dit formulier wordt verklaard dat met betrekking tot de geleverde goederen de landbouwregeling als bedoeld in artikel 27, derde lid, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: Wet OB 1968) van toepassing is.

Op naam van erflaatster zijn in de periode 2 juli 1997 tot en met 22 augustus 1997 onder telernummer 00000 aardbeien geleverd aan K. Door K is hiervoor een bedrag van ƒ 2.119 overgemaakt op de onder 2.3 genoemde bankrekening.

In de periode van 4 juni 1997 tot en met 17 november 1997 zijn op naam van erflaatster, onder aanvoerdernummer 00000, tuinbouwprodukten (bospeen, prei en aardbeien) geleverd aan de veiling voor een bedrag van ƒ 282.166,26 (€ 128.041,47). Ter zake van deze leveringen heeft de veiling een bedrag van ƒ 259.312,93 (€ 117.671) overgemaakt op de onder 2.3 genoemde bankrekening. Op het financieel overzicht dat de veiling in dit verband aan erflaatster heeft gestuurd is dit bedrag als volgt uitgesplitst:

Omschrijving Bedragen in guldens

Bedrag produkt 282.166,26

Conditionering -/- 3.166,36

Eenmalige emballage 19.380,85

Heffing kwal. Ctrl. -/- 338,65

Heffingen prod.schap -/- 155,16

Productfondsheffing -/- 2.912,89

Provisie -/- 10.876,27

Statiegeld meermalige emballage 92.224,00

Stortloon -/- 95,10

Eenmalige emballage afgehaald -/- 20.847,54

Eenmalige emballage retour 1.030,30

Huur meermalige emballage -/- 2.925,85

Statiegeld afgehaald -/- 97.207,50

Statiegeld retour 1.037,75

Berekende kosten -/- 20,00

Correctie aardbeien -/- 492,00

Provisie tarief -/- 5.291,51

Diversen -/- 45,00

Vracht L -/- 6.860,00

BTW 14.707,61

Totaal 259.312,94

Op voormeld overzicht staat tevens vermeld: een relatienummer, de datum "12-03-98" en de naam en het adres van erflaatster. Het overzicht heeft betrekking op week 1 tot en met week 53.

Op een afrekening van 6 november 1997 van de veiling ter zake van levering van bospeen op die datum, staat - samengevat - het volgende vermeld:

Omschrijving Bedragen in guldens

Totaal exclusief B.T.W. 3.450,61

B.T.W. specificatie

Niet belast 1.846,95

Landbouw tarief 1.603,66 5,93 95,10

Totaal inclusief B.T.W. 3.545,71

Met boekingsdata 30 juli 1997 en 22 augustus 1997 zijn van de onder 2.3 genoemde bankrekening een tweetal overschrijvingen verricht van respectievelijk ƒ 60.000 en ƒ 185.471,17. De bedragen zijn overgemaakt op bankrekeningnummer 000000000, ten name van "N". De omschrijving luidde: "gedeeltelijk produkt 1997".

In 1998 zijn op naam van erflaatster producten geleverd aan de veiling voor een bedrag van ƒ 32.342 (€ 14.676,20) zonder vermelding van omzetbelasting.

Erflaatster heeft geen administratie gevoerd.

Bij erflaatster is op 15 februari 2002 een boekenonderzoek ingesteld. Een afschrift van het verslag van dit onderzoek is op 4 juni 2002 aan haar gezonden. Naar aanleiding van het boekenonderzoek is de onderhavige naheffingsaanslag met verhoging opgelegd, alsmede de boetebeschikking en de beschikking heffingsrente vastgesteld.

De Geheimhoudingskamer heeft bij tussenuitspraak van 6 oktober 2011 uitspraak gedaan op het beroep van de Inspecteur op artikel 8:29 van de Awb. De Geheimhoudingskamer heeft geoordeeld dat de door de Inspecteur aangevoerde gewichtige redenen deels zijn gerechtvaardigd. De Geheimhoudingskamer heeft voorts aangegeven voor welke passages geheimhouding niet is gerechtvaardigd. Vervolgens heeft de Geheimhoudingskamer de Inspecteur verzocht om onverwijld te berichten of hij bereid is de stukken, geheel of gedeeltelijk, op de door de Geheimhoudingskamer weergegeven wijze te schonen.

De Inspecteur heeft bij brief van 26 oktober 2011 bericht dat hij bereid is de stukken overeenkomstig de tussenuitspraak van de Geheimhoudingskamer in te brengen, met uitzondering van de namen en kenmerknummers van de buitenlandse ambtenaren in de stukken als genoemd in voetnoot 3 van het brondocument behorend bij de tussenuitspraak van de Geheimhoudingskamer en heeft vervolgens de desbetreffende stukken ingebracht.

Belanghebbende heeft bij brief van 24 januari 2012 gesteld dat de Inspecteur niet heeft voldaan aan de beslissing van de Geheimhoudingskamer. Belanghebbende acht dit verzuim dermate ernstig en fundamenteel van aard dat de naheffingsaanslag moet worden vernietigd.

Het Hof is van oordeel dat de Inspecteur - gelet op de beslissing van de Geheimhoudingskamer - niet alle op de zaak betrekking hebbende stukken heeft overgelegd. Op grond van artikel 8:31 van de Awb kan het Hof daaruit de gevolgtrekkingen maken die het Hof geraden voorkomt.

Het Hof acht het in dit kader van belang dat weliswaar bepaalde gegevens niet zijn overgelegd, maar dat wel duidelijk is wat de aard van deze gegevens zijn. Het gaat hier om namen van buitenlandse ambtenaren en kenmerknummers in correspondentie die zijn te herleiden tot de desbetreffende buitenlandse ambtenaren. Van belanghebbende mag worden verlangd dat zij op zijn minst aangeeft op welke wijze zij in haar rechtspositie wordt geschaad door het niet overleggen van deze gegevens. Belanghebbende heeft op dit punt niets naar voren gebracht, maar slechts volstaan met de blote stelling dat de mogelijkheid om te onderzoeken of informatie voorhanden is die zou moeten leiden tot vernietiging van de aanslagen, haar wordt ontnomen. Ondanks het ontbreken van de namen en kenmerknummers heeft belanghebbende - naar het oordeel van het Hof - wel degelijk de mogelijkheid om de buitenlandse autoriteiten vragen te stellen omtrent de door deze autoriteiten verstrekte gegevens. Het is daarvoor niet noodzakelijk dat belanghebbende op de hoogte is van de namen van de individuele ambtenaren. Belanghebbende heeft een dergelijke poging niet ondernomen, althans niet is gesteld dat een dergelijk inlichtingenverzoek is gedaan.

Gelet op het voorgaande is het Hof van oordeel dat belanghebbende niet in haar procespositie is geschaad door het handelen van de Inspecteur. Het Hof ziet dan ook geen reden om consequenties te verbinden aan het niet verstrekken van de namen van de buitenlandse ambtenaren en de kenmerknummers in de van de buitenlandse autoriteiten afkomstige stukken.

Naheffingsaanslag

Partijen zijn in hoger beroep eensluidend van mening dat de erflaatster niet meer was dan een strofiguur. Naar het oordeel van het Hof kan in het midden blijven het antwoord op de vraag voor wie erflaatster als strofiguur optrad. Het feit dat erflaatster optrad als strofiguur houdt tevens in dat zij nooit als eigenaar over de aan de veiling verkochte goederen heeft kunnen beschikken, en dat leidt tot de conclusie dat erflaatster niet degene is geweest die de goederen aan de veiling heeft geleverd. Zij is ter zake van die leveringen derhalve geen omzetbelasting verschuldigd.

Gelet op het voorgaande resteert de vraag of erflaatster op grond van het bepaalde in artikel 37 van de Wet OB 1968 omzetbelasting verschuldigd is geworden. Het geschil beperkt zich tot de op het in 2.7.1 vermelde financiële overzicht vermelde omzetbelasting.

Het Hof zal allereerst de vraag beantwoorden of sprake is van het melding maken van omzetbelasting op een factuur als bedoeld in artikel 37 van de Wet OB 1968. De Inspecteur beroept zich op de onder 2.7.1 vermelde afrekening van de veiling welke is gedagtekend 12 maart 1998. Dit betreft een jaarafrekening. De Inspecteur heeft tevens een afrekening van 6 november 1997 overgelegd. Dit betreft een afrekening van de leveringen die op 6 november 1997 hebben plaatsgevonden. Op deze afrekening staat een btw-percentage van 5,93% vermeld. Indien het aldus berekende omzetbelastingbedrag wordt gerelateerd aan het totaalbedrag van de afrekening, dan volgt daaruit een percentage van 5,6%. Dit is gelijk aan het voor dat jaar geldende landbouwforfait als bedoeld in artikel 27, vierde lid, van de Wet OB 1968. Het Hof leidt hieruit af dat het op de afrekening van 6 november 1997 vermelde btw-bedrag in feite het voor de afnemer relevante landbouwforfait betreft en dat er geen sprake is van het in rekening brengen van reguliere omzetbelasting. Het Hof verwerpt het door de Inspecteur verdedigde standpunt dat met het landbouwtarief een - kennelijk fictief - btw-tarief wordt bedoeld.

Het Hof acht - met de Inspecteur - aannemelijk dat de jaarafrekening van 12 maart 1998 een totaaltelling vormt van de periodieke afrekeningen die in 1997 zijn opgemaakt. Het Hof acht voorts aannemelijk dat de veiling bij het opstellen van de periodieke afrekeningen een standaardwijze hanteerde en dat de periodieke afrekeningen in het gehele jaar 1997 dus op dezelfde wijze zijn opgemaakt als de afrekening van 6 november 1997. Dit wordt bevestigd door een vergelijkbare afrekening in de gelijktijdig met de onderhavige zaak behandelde zaak met kenmerk 08/00279.

Op grond van het voorgaande is het Hof van oordeel dat er geen sprake is van het melding maken van omzetbelasting op een factuur als bedoeld in artikel 37 van de Wet OB 1968.

Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat de naheffingsaanslag dient te worden vernietigd. De overige geschilpunten behoeven geen behandeling.

Slotsom

De slotsom is dat het hoger beroep gegrond is. Het Hof zal de naheffingsaanslag alsmede de beschikking heffingsrente vernietigen.

Ten aanzien van het verzoek om schadevergoeding

Belanghebbende verzoekt om vergoeding van immateriële schade in verband met overschrijding van de redelijke termijn. Naar het Hof begrijpt klaagt belanghebbende zowel over de duur van de bezwaarfase als over de duur van de gerechtelijke procedure en verzoekt hij zowel om vergoeding van schade geleden door de duur van de bezwaarprocedure als om vergoeding van schade geleden door de duur van de gerechtelijke procedure. Het Hof bepaalt dat het onderzoek na de hierna vermelde datum van de beslissing zal worden heropend ter voorbereiding van een nadere uitspraak over de verzoeken van belanghebbende. Het Hof zal de Minister van Veiligheid en Justitie in de gelegenheid stellen als partij aan het geding deel te nemen, voor zover dit het verzoek betreft tot vergoeding van schade als gevolg van overschrijding van de redelijke termijn in de gerechtelijke procedure.

Ten aanzien van het griffierecht

Nu de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, dient de Inspecteur aan belanghebbende het door haar ter zake van de behandeling van het beroep bij de Rechtbank betaalde griffierecht ten bedrage van € 141 te vergoeden.

Voorts dient de Staat het in hoger beroep bij het Hof betaalde griffierecht te vergoeden.

Ingevolge het bepaalde in artikel 27, lid 2, sub b van de AWR was belanghebbende in het onderhavige geval een griffierecht verschuldigd van € 216. Door het Hof is ten onrechte slechts een griffierecht geheven van € 107.

Het Hof ziet er om proceseconomische redenen van af om het bedrag van € 109 dat belanghebbende gelet op het voorgaande nog verschuldigd is, alsnog bij belanghebbende te heffen. De Staat dient het door belanghebbende betaalde griffierecht van € 107 aan haar te vergoeden.

Het bedrag van het in totaal door de Inspecteur respectievelijk de Staat te vergoeden griffierecht bedraagt

€ 248.

Ten aanzien van de proceskosten

Nu het door belanghebbende ingestelde hoger beroep gegrond is, acht het Hof termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen tot betaling van een tegemoetkoming in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof redelijkerwijs heeft moeten maken.

De Rechtbank heeft in rechtsoverweging 5 van de bestreden uitspraak de tegemoetkoming voor de kosten in verband met de behandeling van het beroep gesteld op € 1.288. Het Hof ziet geen aanleiding om van dit, door partijen niet betwiste, bedrag af te wijken.

Het Hof stelt de tegemoetkoming voor de behandeling van het hoger beroep, mede gelet op het bepaalde in het Besluit proceskosten bestuursrecht, op 4,537 (punten) x € 322 (waarde per punt) x 1 (factor gewicht van de zaak) is € 1.460,91.

Het Hof merkt hierbij op dat, aangezien het Hof in overleg met partijen de behandeling van alle 54 op de rol van de vier inlichtingencomparities geplaatste zaken heeft gevoegd, het verschijnen tijdens deze vier inlichtingencomparities in totaal 2,0 punten (4 x 0,5) oplevert, verdeeld over 54 zaken, derhalve 0,037 punt per zaak (vergelijk Hoge Raad 28 november 2003, nr. 39 216, gepubliceerd in BNB 2004/84).

De totale voor vergoeding in aanmerking komende kosten bedragen gelet op het voorgaande € 2.748,91.

Belanghebbende heeft verzocht om vergoeding van de werkelijk door haar gemaakte kosten, maar heeft geen bijzondere omstandigheden gesteld op grond waarvan dit verzoek voor toewijzing vatbaar zou kunnen zijn. Belanghebbende heeft evenmin een specificatie van de door haar gemaakte werkelijke kosten overgelegd. Gelet op het voorgaande is het Hof van oordeel dat geen plaats is voor vergoeding van de werkelijk door belanghebbende gemaakte kosten.