Rb. Noord-Nederland, 20-04-2020, nr. C/18/198243 / FA RK 20-902

De rechtbank heeft kennisgenomen van het verzoekschrift van de officier van justitie, ingekomen bij de griffie op 8 april 2020.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- de medische verklaring d.d. 1 april 2020;

- de zorgkaart d.d. 31 maart 2020;

- het zorg-/behandelplan d.d. 26 maart 2020;

- het schorsingsbesluit d.d. 10 maart 2020 en het hervattingsbesluit d.d. 25 maart 2020 van de geneesheer-directeur als bedoeld in artikel 5:5, eerste, vierde en zesde lid, Wvggz;

- de bevindingen en een voorstel van de geneesheer-directeur d.d. 1 april 2020;

- gegevens over een eerder voor betrokkene afgegeven rechterlijke machtiging op grond van Wet Bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz);

- een verklaring van niet voorkomen in het curatele- en bewindregister.

In verband met de uitbraak van het coronavirus heeft de rechtbank besloten om de betrokkenen conform het landelijk geldende protocol telefonisch te horen.

Het telefonisch horen heeft plaatsgevonden op 20 april 2020. De rechtbank heeft door middel van een conference call de volgende personen telefonisch gehoord:

- betrokkene, bijgestaan door zijn advocate;

- mevrouw [naam 1] , psychiater/zorgverantwoordelijke, en

- de heer [naam 2] , de vader van betrokkene.

De officier van justitie heeft op voorhand aangegeven niet op de mondelinge behandeling te zullen verschijnen en is door de rechtbank niet telefonisch gehoord.

Op 26 februari 2020 heeft de officier van justitie in kader van artikel 5:4, eerste lid, onder d, Wvggz de persoonsgegevens van betrokkene aan de rechter verstrekt ten behoeve van de afgifte van een last tot toevoeging. De rechtbank heeft op

26 februari 2020 een beschikking last tot toevoeging gegeven aan mr. J.F.H. Terpstra, advocate, onder nummer C18/197399 FA RK 20-471.

De rechter kan op verzoek van de officier van justitie een zorgmachtiging verlenen ten aanzien van de betrokkene wanneer wordt voldaan aan de criteria en de doelen van verplichte zorg als bedoeld in artikel 3:3 en 3:4 Wvggz. Verplichte zorg is zorg die ondanks verzet kan worden verleend.

Wanneer het gedrag van de betrokkene als gevolg van een psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel, kan als uiterste middel verplichte zorg worden verleend, mits er geen mogelijkheden voor zorg op basis van vrijwilligheid zijn, er geen minder bezwarende alternatieven zijn, het verlenen van verplichte zorg evenredig is en redelijkerwijs te verwachten is dat het verlenen van verplichte zorg effectief is.

Verplichte zorg kan worden verleend om ernstig nadeel af te wenden, de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen of de door een psychische stoornis bedreigde of aangetaste fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen.

Uit de overgelegde stukken en uit hetgeen tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gekomen, is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van een thans in remissie zijnde manische episode in het kader van een bipolaire I stoornis.

Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in:

- ernstig lichamelijk letsel;

- ernstige psychische schade;

- ernstige immateriële schade;

- ernstige financiële schade;

- ernstige verwaarlozing

- maatschappelijke teloorgang;

- de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept, en

- de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.

Betrokkene is een 31-jarige man die sinds 2011 bekend is in de psychiatrie. Hij is herstellende van de vierde, ernstige, manisch-psychotische episode. Op het moment dat er sprake is van een manisch-psychotische ontregeling is sprake van ontremming, verminderd coherentie, grensoverschrijdend gedrag en verbaal agressief gedrag. Zo heeft betrokkene in een voorgaande episode de huisartsenpost op stelten gezet door onder meer stekkers uit een computer te trekken, raakte hij zijn huissleutel kwijt, is hij weggestuurd op zijn werk en kocht hij veel alcohol.

De rechtbank is van oordeel dat er op dit moment geen mogelijkheden voor passende zorg op basis van vrijwilligheid zijn. Bekend is dat betrokkene moeite heeft met het gebruik van de onderhoudsmedicatie. Naarmate hij zich beter gaat voelen bestaat het risico dat hij (weer) wil minderen of stoppen met de onderhoudsmedicatie wat uitlokkend is voor een nieuwe episode.

Om het ernstig nadeel af te wenden, de fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of herstellen in het geval diens gedrag als gevolg van de psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel daarvoor, herstellen van de geestelijke gezondheid van betrokkene dat hij zijn autonomie zoveel mogelijk herwint en het stabiliseren van de geestelijke gezondheid van betrokkene, heeft betrokkene zorg nodig.

De rechtbank constateert dat sprake is van discrepantie tussen het zorgplan en het

verzoekschrift. Gelet op de stukken en hetgeen tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gebracht door zowel betrokkene, zijn advocate, de zorgverantwoordelijke en de vader van betrokkene, is de rechtbank van oordeel dat de zorg, en eveneens de daarbij genoemde duur, zoals benoemd in het zorg-/behandelplan noodzakelijk is en voldoet aan het proportionaliteitsbeginsel en het doelmatigheidsbeginsel.

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

De in het dictum opgenomen vormen van verplichte zorg zijn evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

Hetgeen namens de advocate als verweer is aangevoerd doet aan het voorgaande niet af. De Wvggz is een zorgwet en alleen al daaruit vloeit voort dat een modaliteit als een voorwaardelijke machtiging niet behoort tot het instrumentarium dat deze wet biedt voor het verlenen van verplichte zorg. De rechter verleent machtiging tot het toepassen van bepaalde vormen van verplichte zorg waarbij het uitgangspunt conform de wet is zoveel mogelijk ambulant. Het opnemen in een accommodatie is daarbij een soort van ultimum remedium en het niet in de machtiging opnemen van deze modaliteit wil niet zeggen dat daarmee een machtiging wordt verleend die lijkt op de onder de Wet Bopz bestaande voorwaardelijke machtiging en daarom niet mogelijk zou zijn. Dat zou fundamenteel indruisen tegen de uitgangspunten van de Wvggz. Dat verweer dient derhalve te worden verworpen.

Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de (verzochte) duur van zes maanden.