Hof Amsterdam, 26-10-2004, nr. 03/04130

Van belanghebbende is ter griffie een beroepschrift ontvangen op 30 oktober 2003, ingediend door mr. A en mr. B, beiden vertegenwoordiger van A Belastingad-viseurs te Q, gemachtigde van belanghebbende.

Het beroep is gericht tegen de uitspraak van de inspecteur van 26 september 2003, betreffende de aan belanghebbende opgelegde aanslag in de inkomstenbelas-ting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1999.

Aan belanghebbende is voor het onderhavige jaar met dagtekening 15 augustus 2002 een aanslag opgelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 296.646.

Belanghebbende heeft tegen de onder 1.2 vermelde aanslag een bezwaarschrift ingediend dat bij de ambtsvoorganger van de inspecteur, het Hoofd van de Belas-tingdienst Particulieren te Amsterdam (hierna eveneens: de inspecteur) is binnenge-komen op 26 augustus 2002. Bij de bestreden uitspraak heeft de inspecteur de aan-slag gehandhaafd.

Het beroep strekt tot vernietiging van de uitspraak van de inspecteur en tot ver-mindering van de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen van ƒ 55.693.

De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend en concludeert daarin tot onge-grondverklaring van het beroep.

De vertegenwoordigers van gemachtigde hebben een conclusie van repliek inge-diend. De inspecteur heeft daarop gereageerd met een conclusie van dupliek.

Ter zitting van 15 juni 2004 zijn verschenen namens de gemachtigde van be-langhebbende mr. B, en belanghebbende en, namens de inspecteur, mr. C en D. Al-daar zijn met toestemming van partijen gelijktijdig behandeld de zaken met de ken-merknummers 03/02628, 03/04127, 03/04128, 03/04129 en 03/04130, welke zaken betrekking hebben op aan belanghebbende opgelegde (navorderings)aanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor de jaren 1996 tot en met 2000.

De gemachtigde heeft een vooraf aan het Hof en aan de inspecteur toegezonden pleitnota voorgedragen. Het Hof rekent deze pleitnota tot de gedingstukken.

Belanghebbende is geboren in 19xx en heeft de Italiaanse nationaliteit. Hij was in de jaren 1996 tot en met 2000 ongehuwd. Belanghebbende woont al meer dan dertig jaar in Nederland. Familieleden van belanghebbende zijn woonachtig in Italië. Belanghebbende is als general manager in dienstbetrekking.

Belanghebbende bewoont met zijn partner een eigen woning in Z. De aangege-ven waarde ervan bedroeg op 1 januari 1996 ƒ 480.000. De WOZ-waarde, verhoogd met het ophogingspercentage van 30, bedroeg op 1 januari 1997 ƒ 832.000. Op de woning rustte een hypothecaire lening die op 31 december 1996 en 31 december 1997 ƒ 648.000 bedroeg, en op 31 december 1998, 31 december 1999 en 31 decem-ber 2000 ƒ 668.000.

In 1996 heeft belanghebbende een woning gekocht die is gelegen in R (Italië). De koopprijs bedroeg circa ƒ 600.000. Voor de aankoop heeft belanghebbende (een) hypothecaire lening(en) opgenomen bij de Rabobank.

De woning is een oude boerderij die is opgenomen op de Italiaanse monumentenlijst. De woning verkeerde ten tijde van de aankoop in een slechte staat van onderhoud. Bij de woning behoort een olijfgaard. De door belanghebbende gekochte onroerende zaak in Italië wordt hierna aangeduid als: de woning.

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1996, gedagtekend 26 november 1997, nam belanghebbende met betrekking tot de woning de volgende gegevens op bij de vraag inzake inkomsten uit overige onroe-rende zaken:

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1997, gedagtekend 18 maart 1998, nam belanghebbende met betrekking tot de woning de volgende gegevens op bij de vraag inzake inkomsten uit overige onroe-rende zaken:

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1998, gedagtekend 25 maart 1999, nam belanghebbende met betrekking tot de woning de volgende gegevens op bij de vraag inzake inkomsten uit overige onroe-rende zaken:

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1999 nam belanghebbende met betrekking tot de woning de volgende gegevens op bij de vraag inzake inkomsten uit overige onroerende zaken:

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 2000, gedagtekend 27 maart 2001, nam belanghebbende met betrekking tot de woning de volgende gegevens op bij de vraag inzake inkomsten uit overige onroe-rende zaken:

De in de jaren 1998 tot en met 2000 verantwoorde inkomsten ten bedrage van ƒ 2.276 betroffen de verhuur van de olijfgaard.

Naar aanleiding van de door belanghebbende ingediende aangifte voor het jaar 1999 heeft de inspecteur bij brief van 26 januari 2001 de gemachtigde van belang-hebbende vragen gesteld over de aftrek van kosten met betrekking tot de woning. De inspecteur verzocht daarin om toezending van facturen, offertes, kostenbegrotingen, betalingsbewijzen, bouwvergunningen, bestek en bouwtekeningen (oud en nieuw), en om informatie omtrent het tijdstip van de werkzaamheden, eventuele subsidiever-lening, splitsing in kosten van onderhoud en kosten van verbetering.

Op 27 september 2000 heeft belanghebbende een in de Italiaanse taal gestelde overeenkomst gesloten met E S.r.l. (hierna: E) inzake de exploitatie van de woning. Deze overeenkomst betreft een voorgedrukt model, waarin de nadere gegevens van belanghebbende en de woning met de hand zijn ingeschreven. E is een Italiaanse verhuurorganisatie die is gespecialiseerd in de verhuur van exclusieve vakantiewo-ningen. Tot de stukken van het geding behoort een kopie van een vertaling in de En-gelse taal van het model van de overeenkomst In deze vertaling met opschrift “Man-date Agreement”, wordt belanghebbende aangeduid als “landlord”, en is onder meer het volgende opgenomen (waarbij van belang zijnde ontbrekende gegevens uit de originele overeenkomst door het Hof tussen vierkante haken zijn geïnsereerd):

“THE TWO PARTIES AGREE ON THE FOLLOWING POINTS

ITEM 1. The LANDLORD gives E exclusive and irrevocable mandate to promote the rental of his property as holiday apartments from [30 giugno 2001] (…)

Op 14 oktober 2002 heeft belanghebbendes wederom een overeenkomst met E gesloten. De inhoud van deze overeenkomst is nagenoeg gelijkluidend aan de onder 2.11 opgenomen tekst van de overeenkomst van 27 september 2000 en behoudens een in de overeenkomst van 27 september 2000 niet voorkomend “Item 20”, welke bepaling luidt:

“ITEM 20. During the term of this mandate the Landlord, partner or direct family can not use the premises and all visits, in case of need, should occur during working hours and in agreement with E.”.

Tussen partijen is het antwoord op de volgende vragen in geschil:

Voor de standpunten van partijen en de motivering ervan verwijst het Hof naar de gedingstukken. Ter zitting hebben zij daaraan, beknopt en zakelijk weergegeven, nog het volgende toegevoegd.

De gemachtigde van belanghebbende:

Bij de aangifte voor het jaar 1996 zat een toelichting met dezelfde tekst als bij de aangiften voor de latere jaren. Wij zijn alleen vergeten die bijlage mee te kopiëren bij de bijlagen van het beroepschrift.

De opsomming in de brief van 13 juni 2001 betreft de kosten die naar onze mening kosten van onderhoud zijn. Het totale bedrag van bijna ƒ 1.200.000 is exclusief de kosten van sanitair (circa ƒ 60.000) en de afkoopsom die aan de bewoonster is be-taald (circa ƒ 8.000) en nog enkele andere posten.

Het vertrouwen dat is gewekt ziet op het punt dat de woning niet zal worden aange-merkt als een eigen woning in de zin van artikel 42a. Het kan inderdaad moeilijk betrekking hebben op de splitsing in onderhoud en verbetering.

Aan vooroverleg met de inspecteur heb ik niet gedacht. Al vanaf het begin hebben wij belanghebbende duidelijk de spelregels geschetst. Onze inschatting was dat na de aangifte voor het jaar 1997 de vragen wel zouden komen. Maar tot onze verbazing was het in één keer okay. We waren verbaasd dat een particuliere aangifte met een aftrekpost van meer dan ƒ 100.000 er niet automatisch uitgehaald wordt.

Wij twijfelden niet over de aangifte. Wat een afspraak betreft, de inspecteur zou er toch ieder jaar weer op willen terugkomen. In het contract met de verhuurorganisatie wordt eigen gebruik uitgesloten. Maar wie controleert dat?

Toen de contouren van de Wet inkomstenbelasting 2001 bekend werden, hebben wij belanghebbende het advies gegeven zoveel mogelijk werkzaamheden die als onder-houd konden worden aangemerkt naar voren te halen, en de verbeteringen, zoals aanleg zwembad en verbouwing van de badkamer, daarna pas te doen. Daarom is er in onze opvatting zo’n hoog aandeel “onderhoud”.

De inspecteur beroept zich nu ook op artikel 36, achtste lid. De woning is geen eigen woning voor de weduwe van de pachter. Tussen haar en belanghebbende bestaat geen familierelatie. Artikel 36, achtste lid, is niet van toepassing.

De olijfgaard werd tot in 2000 verhuurd aan de zoon van de voormalige pachter. De woning was eigendom van een ander.

Belanghebbende:

De weduwe van de pachter had het recht om de hele woning te bewonen. De betaling van pacht is van voor mijn tijd. De pachter is overleden in 1995. Ik heb goedkoop kunnen kopen omdat de weduwe het recht had om in de woning te blijven. Zij woon-de in de woning sinds zij nog een kind was. De bewoonster was bereid om haar in-trek te nemen in een woning die in de schuur kon worden ingericht. Zij hield toezicht op de woning en het land. Alles is in overeenstemming met de Italiaanse wettelijke bepalingen gegaan. Toch is er op enig moment een confiscatie door de Carabinieri geweest, omdat werd gedacht dat ik in strijd met de regels ging verbouwen. De wo-ning ligt in zogenaamd A-gebied, waar je zelfs nog geen olijfboom mag kappen. Het hele terrein was met rood-wit lint afgezet. Ik moest een proces aanspannen. Daardoor duurde het allemaal ook zo lang. Het proces werd vijf keer uitgesteld. Ik heb de be-woonster nooit ergens toe gedwongen. In zo’n kleine gemeenschap zou je daar toch alleen maar last mee krijgen. Maar ik kwam in de problemen, financieel. Uiteindelijk heb ik het in alle redelijkheid met haar opgelost. Zij heeft een bedrag gekregen en een deel van het land. De weduwe is bij haar dochter gaan wonen.

Ik heb besloten tot aankoop van de woning nadat ik in 1995 een kleine erfenis kreeg. Ik ben geen type voor beleggen in aandelen. Ik doe liever voorzichtig. Het advies van de bank was om te sparen voor de oude dag. Ik kwam op het idee om onroerend goed in Italië te kopen. Het leek me de beste manier om te investeren. De bank en de be-lastingadviseur zeiden dat het in orde was, als ik me aan de voorwaarden zou hou-den. Bovendien spreek ik de taal. Ik ben gaan zoeken in de omgeving van S, omdat ik daar veel vrienden heb. T en U waren te duur, er zijn daar ook veel Duitsers en Engelsen.

Ik heb het beste verhuurbedrijf van Italië in de arm genomen. Zij hebben mij ook geadviseerd over de verbouwing.

Zelfs het pensioen heb ik premievrij gemaakt. Ik heb een extra lening bij de bank opgenomen om de kosten geleidelijk aan te kunnen betalen.

Het Hof houdt me voor dat het niet alledaags is om een erfenis te spenderen aan en je behoorlijk in de schulden te steken voor de aankoop van een huis waarin iemand met een woonrecht zit, en dat met het oog op de verhuur. Toch heb ik het allemaal zo gepland. Ik wist bij aankoop hoe het zou gaan. De bewoonster kon in beginsel in een woning in de schuur worden ondergebracht en ik heb de procedures gewonnen. Ik heb ieder jaar mijn spaargeld erin gestoken. Ik ben heel voorzichtig geweest.

In feite heeft de bewoonster meestentijds toch nog gewoon in de woning gewoond, terwijl om haar heen alles verbouwd werd. Dat heeft ze toegestaan. Door mijn goede relatie met haar is dat allemaal gelukt.

Belanghebbende heeft in zijn aangifte de woning aangemerkt als een woning waarop artikel 24 van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 van toepassing is. De inspecteur is van oordeel dat de woning belanghebbende ter beschikking staat in de zin van artikel 42a, tweede lid, van die Wet en dat ingevolge het bepaalde in het achtste lid van dat artikel de door belanghebbende in aanmerking genomen kosten niet in aftrek kunnen worden toegelaten.

Op belanghebbende rust de last aannemelijk te maken dat hij de woning uitslui-tend als belegging en voor de verhuur aan derden aanhield en dus niet hem ter be-schikking stond of ter beschikking zou komen te staan nadat de woning voor bewo-ning geschikt zou zijn. Naar het oordeel van het Hof is belanghebbende hierin niet geslaagd. Het Hof neemt hierbij in aanmerking dat de overeenkomsten met E niet inhouden dat belanghebbende de woning voor de duur van het contract aan E ver-huurt. De overeenkomsten geven E het exclusieve recht de woning te verhuren. In de onder 2.11 hiervóór weergegeven overeenkomst, gesloten op 27 september 2000, is eigen gebruik van de woning door belanghebbende niet uitgesloten. Aan de omstan-digheid dat in het op 14 oktober 2002 met E gesloten tweede contract een “item 20” is opgenomen waarin het gebruik van de zaak door belanghebbende wel wordt uitge-sloten, kent het Hof onvoldoende gewicht toe om in andere zin te beslissen. De om-standigheden dat belanghebbende van Italiaanse afkomst is en volgens zijn verkla-ring ter zitting in de omgeving van S, waar ook de woning gelegen is, veel vrienden heeft, dragen ertoe bij dat veeleer aannemelijk is dat belanghebbende de woning heeft aangeschaft met mede het oog op eigen gebruik. Voorts wijzen de bepalingen in de overeenkomsten met E, volgens welke belanghebbende - of een vertegenwoor-diger van hem - de sleutels aan nieuw aangekomen huurder(s) ter hand moet stellen en dat E belanghebbende op geregelde tijdstippen belanghebbende op de hoogte moet stellen van de perioden gedurende welke de woning door haar, E, is verhuurd, erop dat belanghebbende in beginsel de beschikking behoudt over de woning.

De gevolgtrekking moet dan ook luiden dat de woning is aan te merken als een eigen woning in de zin van artikel 42a, tweede lid, van de Wet op de inkomstenbe-lasting 1964 en dat ingevolge het bepaalde in het achtste lid van dat artikel de kosten, lasten en afschrijvingen niet in aanmerking kunnen worden genomen.

De vorenstaande wetstoepassing zou dienen te wijken indien belanghebbende zich met vrucht kan beroepen op het vertrouwensbeginsel. Hij heeft gesteld dat de inspecteur, door de aanslagen voor de jaren 1996 tot en met 1998 op te leggen con-form de door belanghebbende ingediende aangiften, bij hem het vertrouwen heeft gewekt dat hij, de inspecteur, instemde met belanghebbendes opvattingen over de fiscale kwalificatie van de woning en de daaraan bestede uitgaven.

Het Hof is van oordeel dat het beroep van belanghebbende niet slaagt. Weliswaar heeft de inspecteur de aangiften van belanghebbende voor de jaren 1996 tot en met 1998 gevolgd, doch dit kon bij belanghebbende niet de indruk wekken dat deze han-delwijze van de inspecteur berustte op een bewuste standpuntbepaling. Het Hof wijst er in dit verband op dat de gemachtigde van belanghebbende ter zitting heeft opge-merkt dat het verbazingwekkend was dat de inspecteur geen vragen stelde.

De omstandigheid dat belanghebbende bij zijn aangiften voor de genoemde jaren een toelichting had bijgesloten brengt het Hof niet tot een ander oordeel. In die toelich-ting is immers slechts een beknopte beschrijving van de feitelijke situatie opgeno-men. Van een dergelijke toelichting kan niet worden gezegd dat daarin de vraag naar de fiscale kwalificatie van de woning uitdrukkelijk en gemotiveerd door belangheb-bende aan de orde is gesteld.

De slotsom is dat het gelijk aan de inspecteur is.

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling van een partij in de pro-ceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Het Hof verklaart het beroep ongegrond.

De uitspraak is vastgesteld op 26 oktober 2004 door mrs. Dutmer, voorzitter, Van Loon en Kostense, leden, in tegenwoordigheid van mr. Couperus als griffier. De be-slissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken.

Het Hof heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van deze uitspraak in gea-nonimiseerde vorm.

Cassatie

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum van deze uitspraak beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden ge-nomen: