Beschrijving

Deze richtlijn heeft betrekking op mensensmokkel, strafbaar gesteld in artikel 197a Wetboek van Strafrecht. Bij mensensmokkel gaat het om hulp bij illegale toegang, doorreis en verblijf.

Mensensmokkel is nauw verbonden met de migratiestromen en speelt zich af in de context van de irreguliere migratie die plaatsvindt vanaf het land van herkomst tot aan een (Europees) bestemmingsland. De instroom van migranten in de Europese Unie gaat gepaard met mensonterende mensensmokkelpraktijken. Mensensmokkelaars opereren vaak in internationaal werkende criminele samenwerkingsverbanden en zetten met hun activiteiten levens op het spel. Bij de risicovolle overtochten over zee en de doorreis binnen de Europese Unie vallen regelmatig slachtoffers te betreuren. Aan de illegale binnenkomst en doorreis van migranten in de Europese Unie wordt veel geld verdiend. De praktijken van mensensmokkelaars leiden (in toenemende mate) tot politieke en maatschappelijke verontwaardiging. Het profijt trekken uit illegale migratie door criminelen dient met kracht bestreden te worden1.. De urgente situatie en de verbinding tussen de fenomenen mensensmokkel en mensenhandel en andere gerelateerde criminaliteit, zoals documentfraude, noodzaakt tot voortvarend optreden.

Met ingang van 1 juli 2016 zijn de strafmaxima voor mensensmokkel verhoogd. Het strafmaximum voor het gronddelict mensensmokkel was 4 jaar en is thans 6 jaar gevangenisstraf (of een geldboete van de vijfde categorie). In deze richtlijn worden eerst de basiseisen van mensensmokkel uitgewerkt en daarna volgen de strafmaat beïnvloedende factoren. De gedifferentieerde strafbaarstelling maakt het mogelijk dat de professionele mensensmokkelaar zwaarder gestraft wordt dan de ‘kleine’ mensensmokkelaar en dat zwaardere straffen kunnen worden opgelegd wanneer ernstige gevolgen zijn ingetreden2..

Het belang van de strafbaarstelling is gelegen in het feit dat op het grondgebied van een staat alleen personen mogen verblijven die daartoe gerechtigd zijn3..