Hof Amsterdam, 03-05-2011, nr. 106.006.643/01

Bij zijn memorie na deskundigenadvies en bij pleidooi heeft [gedaagde] gesteld dat het hof andere deskundigen had moeten benoemen. [gedaagde] stelt daartoe, zakelijk weergeven, dat de deskundigen zouden worden beïnvloed door de omstandigheid dat de Hoge Raad de door hen gevolgde benadering van de begroting van bijkomende schade onjuist heeft bevonden. Dit zou zijn weerslag hebben gehad op de werkzaamheden van de deskundigen en er ook toe hebben geleid dat het nadere rapport lang op zich heeft laten wachten en een slechts geringe verhoging van het bedrag van de bijkomende schade behelst.

Naar het oordeel van het hof zijn de door [gedaagde] aangevoerde omstandigheden onvoldoende om op de benoeming van deskundigen terug te komen. De deskundigen worden in staat geacht ook nadat de Hoge Raad een door hen gehanteerd uitgangspunt onjuist heeft bevonden, zich op professionele wijze te laten leiden door de uitspraak van de Hoge Raad en op basis van een ander uitgangspunt een nieuwe begroting te maken. Hetgeen [gedaagde] hieromtrent overigens nog heeft gesteld leidt niet tot een ander oordeel.

Bij zijn memorie na deskundigenadvies en bij pleidooi heeft [gedaagde] zijn standpunt gehandhaafd dat opnieuw moet worden bezien welke grondslag gehanteerd dient te worden en dat bedrijfsverplaatsing naar het Westelijk Havengebied te Amsterdam een onjuist uitgangspunt voor schadebepaling vormt.

Met betrekking tot de door deskundigen op basis van het onder 2.11 genoemde uitgangspunt begrote bijkomende schade heeft [gedaagde] in de eerste plaats gesteld dat deskundigen ten onrechte slechts de stagnatieschade enigszins hoger hebben gewaardeerd en de overige posten niet nader hebben gewaardeerd.

Voor zover [gedaagde] heeft gesteld dat deskundigen hebben nagelaten vast te stellen of de afzonderlijke schadeposten, de stagnatieschade uitgezonderd, dienen te worden bijgesteld, mist deze stelling feitelijke grondslag. Uit het deskundigenadvies en de daarop door deskundigen gegeven toelichting blijkt naar het oordeel van het hof dat deskundigen de genoemde schadeposten wel hebben bezien, doch adviseren dat deze schadeposten geen bijstelling behoeven.

Voor zover [gedaagde] heeft gesteld dat de afzonderlijke schadeposten hoger hadden moeten worden begroot dan de deskundigen hebben gedaan heeft hij die stelling onvoldoende onderbouwd. Voor zover [gedaagde] heeft gesteld dat van een te laag bedrijfsresultaat is uitgegaan, heeft hij de in het deskundigenrapport gegeven toelichting op de gehanteerde cijfers onvoldoende weersproken.

Voor zover [gedaagde] heeft betoogd dat zijn feitelijke uitgaven na de datum van het onteigeningsvonnis hoger zijn geweest dan door deskundigen begroot, kan dat niet tot een ander oordeel leiden omdat een begroting als de onderhavige naar zijn aard hypothetisch is en [gedaagde] onvoldoende heeft onderbouwd dat de begroting van deskundigen van de schade op de peildatum op basis van de hypothetische verplaatsing naar het Westelijk Havengebied te Amsterdam onjuist is.

[gedaagde] heeft nog betoogd dat het staken van de ondernemingsactiviteiten met betrekking tot verwerking van sloopafval als onteigeningsgevolg had moeten worden aangemerkt. [gedaagde] heeft echter onvoldoende bestreden dat hij, de onteigening weggedacht, ten gevolge van vergunningproblemen deze activiteiten had moeten staken dan wel zodanige kosten had moeten maken dat deze activiteiten onrendabel zouden zijn geworden. [gedaagde] heeft eveneens onvoldoende bestreden dat deze vergunningproblemen ook bij een handhaving van de agrarische bestemming rondom zijn oude locatie zouden hebben bestaan en derhalve geen verband houden met de voorgenomen woningbouw op de onteigeningslocatie.

Deskundigen hebben in hun advies de renteschade door het gemis aan vergoeding voor stagnatieschade tussen de onteigening en 15 januari 2004 op nihil begroot. Zij zijn tot dit advies gekomen omdat zij de rente over het betreffende bedrag hebben verrekend met het inkomen dat [gedaagde] heeft kunnen behalen als gevolg van het voorgezet gebruik. Deze verrekening, zo adviseren deskundigen, is gerechtvaardigd omdat dit inkomen reeds is vergoed in de vorm van de toegekende stagnatieschade over dezelfde periode.

[gedaagde] maakt bezwaar tegen de toegepaste verrekening omdat door de Hoge Raad in het arrest van 27 oktober 2006 is overwogen dat het schadebeperkend aanbod buiten beschouwing moet worden gelaten.

Naar het oordeel van het hof miskent [gedaagde] dat de Hoge Raad heeft overwogen dat het schadebeperkend aanbod bij de begroting van de bijkomende schade buiten beschouwing dient te worden gelaten. De door de deskundigen toegepaste verrekening betreft niet de begroting van bijkomende schade, maar de begroting van de schade die [gedaagde] heeft geleden omdat hij op de onteigeningsdatum niet kon beschikken over de volledige vergoeding van die schade. Het daaruit ontstane nadeel kan, anders dan de begroting van de bijkomende schade, worden gecompenseerd door voordeel dat de onteigende heeft genoten uit hoofde van voortgezet gebruik van het onteigende. Dat strookt met de overweging van de Hoge Raad dat de onteigeningsrechter kan oordelen dat dit nadeel geheel of ten dele kan worden goedgemaakt door het voordeel dat de onteigende gedurende de periode tussen de inschrijvingsdatum en het in artikel 54t Ow. bedoelde vonnis toevalt wegens voortgezet gebruik om niet van het onteigende. De overweging van de Hoge Raad, dat voor een dergelijk oordeel geen ruimte is waar het genoemde voordeel reeds bij de stagnatieschade als onderdeel van de bijkomende schade is verdisconteerd, leidt niet tot een ander oordeel, nu immers een dergelijke verrekening in deze zaak niet zal plaatsvinden.

[gedaagde] heeft nog gesteld dat de rente door de deskundigen ten onrechte op 3,5% is vastgesteld. Deskundigen hebben de toepassing van genoemd percentage toegelicht, onder meer door erop te wijzen dat de depositorente in de onderhavige periode varieerde tussen 3,0 en 3,5 %. Tegenover deze toelichting heeft [gedaagde] onvoldoende aangevoerd om de vaststelling van een hoger rentepercentage te rechtvaardigen.

De slotsom is dat het hof het advies van deskundigen zal volgen. Ten aanzien van de kosten van rechtskundige en andere bijstand zal het hof de door [gedaagde] gevorderde kosten toewijzen, nu deze kosten het hof redelijk voorkomen en ook overigens onvoldoende aanleiding bestaat om een andere beslissing te nemen. Tegen de door de deskundigen opgegeven kosten is door partijen geen bezwaar gemaakt. Het hof acht de door de deskundigen genoemde kosten redelijk en zal deze toewijzen.