NJB 2016/2300

Onteigening. Enige percelen grasland worden onteigend ten behoeve van een plan dat mede voorziet in zandwinning. De deskundigen vermelden in hun rapport dat zij overleg hebben gevoerd met een rentmeester. Hoge Raad: 1. Hoor en wederhoor. Om effectief commentaar te kunnen leveren op een deskundigenbericht behoeven partijen niet steeds de beschikking te hebben over alle bescheiden en gegevens waarop het deskundigenbericht is gebaseerd. Een partij die een deskundigenbericht onvoldoende inzichtelijk of controleerbaar acht, kan daarvan blijk geven in haar commentaar, waarna de rechter beoordeelt of het deskundigenbericht zonder schending van het beginsel van hoor en wederhoor aan de beslissing ten grondslag kan worden gelegd. 2. Bruikbare bodembestanddelen. Als de te onteigenen grond bruikbare bodembestanddelen bevat, en het de eigenaar niet is toegestaan om de bodembestanddelen te winnen, maar de onteigenaar wel, dient de vergoeding hiervoor in beginsel te worden gesteld op de helft van het voordeel. In dit geval, waarin de eigenaar de bodembestanddelen wel kan winnen, heeft de rechtbank de meerwaarde deels door prijsvergelijking en deels door middel van een exploitatiebegroting vastgesteld. Dit stond de rechtbank vrij