HR, 25-10-2011, nr. 10/03564

Straffen geschiedt in Nederland naar mate van schuld. Dat betekent (kort gezegd en in mijn bewoording) enerzijds dat de ernst van het feit in ogenschouw wordt genomen, anderzijds dat rekening gehouden wordt met de persoon van de dader en de omstandigheden waaronder hij of zij tot zijn of haar daad is gekomen.

Ik acht de duur van de gevangenisstraf die door de rechtbank is opgelegd niet passend. Daarnaast acht ik de opgelegde maatregel niet proportioneel. Ten slotte meen ik dat de motivering te kort schiet. Ik verklaar mij nader.

Exact één week voordat uitspraak werd gedaan in de zaak van [verdachte] diende een andere zaak voor de rechtbank in Zwolle (met dezelfde rechter als voorzitter) (Rb Zwolle 4 november 2008, UN: BG3471). Voordat ik inga op die zaak maak ik de inleidende opmerking dat ik mij ervan bewust ben dat verschillende, aparte en los van elkaar staande gebeurtenissen zich moeilijk laten vergelijken. Toch hou ik uw Hof de casus voor waarover de rechtbank in Zwolle een week eerder over besliste en oordeelde:

Straffen in Nederland dient overal gelijkelijk te geschieden. Ik onderken dat er regionale verschillen zijn. Daarvan is hier geen sprake. Ik zie een grote discrepantie tussen de twee binnen één week gedane uitspraken van de rechtbank Zwolle. Ik kan niet anders dan de conclusie trekken dat [verdachte] onevenredig zwaar gestraft is voor haar daad: ik meen dat voor de strafrechtelijke / ‘strafmatelijke’ afdoening (gelet op de uitspraak van de rechtbank Zwolle van 4 november 2008) de absolute bovengrens drie jaren is.

Ik meen dat een gevangenisstraf voor de duur van twee jaren passend is gelet op de rol die [betrokkene 1] heeft gespeeld in de gedraging van [verdachte], de verminderde toerekeningsvatbaarheid van [verdachte] ten tijde van haar gedraging en gelet op de gevolgen die haar gedraging voor [verdachte] zelf heeft.’

Het hof heeft de op te leggen straf bepaald op grond van de aard en ernst van het feit, de omstandigheden waaronder het feit is begaan en de persoon van verdachte. Daarbij heeft het hof in het bijzonder het navolgende in aanmerking genomen.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een poging tot moord. Zij is gewapend met een geladen vuurwapen naar de basisschool van haar jongste zoon gereden om daar haar ex-partner te treffen en hem ‘flink te raken’. Zij heeft rond het moment dat de school uit zou gaan, meermalen van korte afstand dit vuurwapen afgevuurd op haar ex-partner, die zich op dat moment bij c.q. in zijn nabij de school geparkeerde auto bevond. De ex-partner is door de schoten van verdachte gewond geraakt aan zijn bovenbeen, penis, beide onderarmen, buik en oorlel. Operatief ingrijpen was geboden. Hij mag van geluk spreken dat hij het heeft overleefd en dat zijn verwondingen niet ernstiger waren. Terwijl het slachtoffer werd beschoten zat de oudste zoon van verdachte en het slachtoffer naast het slachtoffer en in de schootsrichting in de auto. Het mag een bijzonder gelukkig toeval worden genoemd dat die zoon niet door één van de afgevuurde kogels is geraakt. Er kan geen twijfel over bestaan dat de gebeurtenissen een traumatiserend effect op hem zullen hebben gehad en nog hebben.

Het hof rekent het verdachte ook zwaar aan dat zij een groot aantal zich op of nabij het schoolplein bevindende mensen — ouders en kinderen — heeft blootgesteld aan een dergelijke traumatiserende gebeurtenis. Een feit als het onderhavige veroorzaakt gevoelens van angst en onveiligheid in de samenleving in het algemeen en bij de direct betrokkenen (slachtoffers en omstanders) in het bijzonder. De ervaring leert dat slachtoffers van dergelijke delicten hiervan (langdurig) psychische nadelige gevolgen kunnen ondervinden. Daarnaast is de rechtsorde hierdoor ernstig geschokt.

Dit feit is naar het oordeel van het hof zodanig ernstig en gevaarzettend geweest, dat oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van lange duur geboden is.

Het hof ziet aanleiding enige matiging toe te passen in de duur van de op te leggen gevangenisstraf, gelet op de trieste omstandigheden en de situatie van onmacht waarin verdachte verkeerde. Ook betrekt het hof hierbij dat uit het verdachte betreffende Uittreksel Justitiële Documentatie d.d. 12 oktober 2009 is gebleken dat verdachte vóór het plegen van het bewezen verklaarde feit niet eerder is veroordeeld.

Matiging is ook op zijn plaats omdat, zoals hiervoor overwogen het bewezenverklaarde feit verdachte slechts in verminderde mate kan worden toegerekend.

Op grond van al het vorenstaande, in samenhang beschouwd, is het hof van oordeel, dat oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 5 jaren passend en geboden is.’