8 Belemmering van de toegang tot getuigenbewijs

De voornaamste reden waarom steeds minder vaak getuigenverhoren worden bevolen, heeft echter niets met zorgen om de betrouwbaarheid van getuigenbewijs van doen. Getuigenverhoren zijn bepaald niet populair bij rechters, omdat het houden van getuigenverhoren de rechter veel tijd kost, terwijl de capaciteit van de gerechten (zittingszalen en personeel) beperkt is door de toenemende productiedruk.1 Bovendien geeft het verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig getuigenverhoor de rechter bij het ondervragen van de getuigen minder houvast dan een bewijsopdracht in de hoofdzaak.2 Rechters hebben daarom de neiging getuigenverhoren waar mogelijk uit de weg te gaan, vaak omdat onvoldoende aan de stelplicht zou zijn voldaan.3 Dit vermijdingsgedrag is, zo meent Asser terecht, “niet ideaal vanuit het perspectief van de informatievergaring (waarheidsvinding) en de deugdelijke feitelijke grondslag van de beslissing”.4

De belemmering van de toegang tot getuigenbewijs en het niet werken aan een betere kwaliteit van getuigenverhoren door de rechter, is naar mijn mening uiteindelijk te wijten aan de overheid. De wetgever heeft de waarheidsvinding hoog in het vaandel staan, maar het enkel opnemen van regels die de waarheidsvinding moeten bevorderen, volstaat niet. De wetgever zal ook de voor de uitvoering van die regels benodigde gelden moeten verstrekken.