HvJ EU, 26-01-2017, nr. C-248/15 P, nr. C-254/15 P, nr. C-260/15 P

De Commissie verwijt het Gerecht dat het de ontvankelijkheid van het beroep niet heeft onderzocht, aangezien het zich ertoe heeft beperkt om, in antwoord op de argumenten die zij ter terechtzitting had aangevoerd, ten eerste in punt 43 van het bestreden arrest vast te stellen dat de Commissie als interveniënte geen middel inzake niet-ontvankelijkheid van het beroep kon aanvoeren, ten tweede in punt 44 van dat arrest vast te stellen dat het middel in een bijzonder late fase van de procedure in rechte was aangevoerd, en ten derde in hetzelfde punt vast te stellen dat de Commissie louter vermoedens had geformuleerd zonder bewijselementen aan te dragen.

Ten eerste is de Commissie van mening dat de beslissing van het Gerecht, de ontvankelijkheid van het beroep niet te onderzoeken, in tegenspraak is met de rechtspraak van het Hof, volgens welke de Unierechter de niet-ontvankelijkheid ambtshalve moet onderzoeken. Ten tweede zou het feit dat de Commissie pas ter terechtzitting een exceptie van niet-ontvankelijkheid heeft kunnen opwerpen, het gevolg zijn van de beslissingen van het Gerecht, haar niet toe te staan een memorie in interventie neer te leggen. Ten derde beklemtoont de Commissie dat het Gerecht op basis van de stukken diende te weten dat City Cycle niet had aangetoond dat zij een producent of een exporteur van rijwielen was.

City Cycle bestrijdt de argumenten van de Commissie.

Opgemerkt zij dat het Gerecht, allereerst, in de punten 42 en 43 van het bestreden arrest, heeft verklaard dat, aangezien, enerzijds, de Commissie een interveniënte aan de zijde van de Raad was, en anderzijds, deze laatste de niet-ontvankelijkheid van het beroep niet had opgeworpen, de Commissie geen middel inzake niet-ontvankelijkheid van het beroep kon aanvoeren en het Gerecht niet gehouden was een dergelijk middel te onderzoeken. Vervolgens heeft het Gerecht in punt 44 van dit arrest vastgesteld dat de Commissie dienaangaande louter vermoedens had geformuleerd. Ten slotte heeft deze rechterlijke instantie in hetzelfde punt erop gewezen dat deze vermoedens in een bijzonder late fase van de procedure waren geformuleerd.

Anders dan de Commissie betoogt, heeft het Gerecht dus geenszins nagelaten, uitspraak te doen over de ontvankelijkheid van het beroep. Het is ingegaan op de argumenten van de Commissie, volgens welke City Cycle geen Sri Lankaanse producent of exporteur was, maar een voor rekening van een Chinese onderneming handelende plaatselijke dienstenverrichter. Aan einde van dit onderzoek heeft het Gerecht erop gewezen dat deze ter terechtzitting aangevoerde argumenten op geen enkel nieuw bewijselement betreffende de betrekkingen tussen City Cycle en de betrokken Chinese onderneming waren gebaseerd, en dus louter vermoedens leken te zijn. Om die redenen heeft het het door de Commissie aangevoerde middel van niet-ontvankelijkheid afgewezen.

Bijgevolg kan niet worden geoordeeld dat het Gerecht blijk heeft gegeven van een onjuiste rechtsopvatting door na te laten de ontvankelijkheid van het beroep tot nietigverklaring te beoordelen. Hieruit volgt dat het onderhavige middel ongegrond dient te worden verklaard.

De tweede groep middelen is gericht tegen de punten 98 en 99 van het bestreden arrest. Maxcom, de Raad en de Commissie zijn, zakelijk weergegeven, van mening dat deze punten onjuiste rechtsopvattingen bevatten doordat het Gerecht artikel 13, lid 1, van de basisverordening niet juist heeft toegepast.

In de eerste plaats verwijten Maxcom en de Commissie het Gerecht, te hebben geoordeeld dat de Raad op basis van de vaststelling dat City Cycle geen echte Sri Lankaanse producent van rijwielen was, en geen assemblage verrichte die de in artikel 13, lid 2, van de basisverordening genoemde drempels overschreed, niet tot de slotsom kon komen dat City Cycle verzending na overlading verrichtte. Ten eerste stelt Maxcom dat in omstandigheden als die in de onderhavige zaak, waar City Cycle onderdelen van Chinese oorsprong heeft ingevoerd en rijwielen naar de Unie heeft uitgevoerd zonder aan te tonen dat zij een producent is, of dat haar assemblage de in artikel 13, lid 2, van die verordening bepaalde drempels overschrijdt, niet tot de slotsom kan worden gekomen dat er sprake is van verzending na overlading. Ten tweede is Maxcom van mening dat het Gerecht City Cycle ‘beloont’ voor het verstrekken van onvolledige, tegenstrijdige en oncontroleerbare informatie. Ten derde verklaart Maxcom dat het oordeel van het Gerecht niet in overeenstemming is met het doel van de basisverordening en evenmin met de vaste rechtspraak van het Hof volgens welke de met het voeren van antidumpingonderzoeken en het vaststellen van antidumpingmaatregelen belaste instellingen van de Unie (hierna: ‘instellingen van de Unie’) in het kader van de antidumpingonderzoeken een ruime discretionaire bevoegdheid genieten.

In de tweede plaats betogen de Raad en de Commissie dat het Gerecht ten onrechte van de instellingen van de Unie heeft geëist dat zij aantonen dat elke producent-exporteur in het land waarop het onderzoek betrekking heeft, verzending na overlading verricht, en dat het daardoor de bewijslast heeft omgekeerd. Ten eerste zou artikel 13, lid 1, van de basisverordening de instellingen van de Unie immers verplichten een analyse te verrichten op het niveau van het land en niet op het niveau van de individuele exporteurs, waarbij laatstgenoemde analyse door de producenten-exporteurs dient te worden verricht. Ten tweede zou een dergelijke uitlegging artikel 13, lid 4, van de basisverordening elke betekenis ontnemen. Ten derde zou het Gerecht het begrip ‘ontwijkingspraktijk’ hebben verward met een van de uitingen daarvan, namelijk verzending na overlading. Ten vierde zou de eis van individuele vaststelling van verzending na overlading voorbijgaan aan de rechtspraak van het Hof volgens welke de instellingen van de Unie over een ruime beoordelingsmarge beschikken voor de vaststelling of er sprake is van ontwijking. Ten vijfde zou het Gerecht in het kader van de beoordeling van de verschillende voor hem aangevoerde middelen tot nietigverklaring kennelijk tegenstrijdige uitleggingen van het begrip ‘ontwijkingspraktijk’ hebben gehanteerd.

In de derde plaats betogen Maxcom, de Raad en de Commissie, dat ook al zou de bevinding van de Raad betreffende het bestaan van verzending na overlading onjuist zijn, de nietigverklaring van de litigieuze verordening daarom nog niet gerechtvaardigd was. Volgens Maxcom is het immers vaste rechtspraak van het Hof dat een onjuiste rechtsopvatting slechts een rechtvaardigingsgrond voor nietigverklaring van de betrokken handeling is, indien zonder die onjuiste opvatting de algemene beoordeling een andere uitkomst had gehad. Verder herinneren de Raad en de Commissie eraan dat het bestreden arrest kritiek formuleert op overweging 78 van deze verordening, waarin de Raad heeft vastgesteld dat gezien het feit dat niet alle Sri Lankaanse producenten-exporteurs van rijwielen zich kenbaar hadden gemaakt en hun medewerking hadden verleend, de uitvoer van deze producenten-exporteurs aan praktijken van verzending na overlading kon worden toegeschreven. Uit deze overweging zou aldus blijken dat de vaststelling van het bestaan van verzending na overlading via Sri Lanka niet uitsluitend is gebaseerd op de vaststelling dat City Cycle zich schuldig maakte aan een dergelijke praktijk. De Commissie stelt dan ook dat de Raad, ook al had hij blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting door ervan uit te gaan dat City Cycle betrokken was bij verzending na overlading, op basis van het bewijsmateriaal betreffende de andere Sri Lankaanse producenten-exporteurs en betreffende de verandering in de structuur van het handelsverkeer, op goede gronden tot de slotsom kon komen dat er in Sri Lanka verzending na overlading had plaatsgevonden.

City Cycle betwist de ontvankelijkheid van deze argumenten voor zover deze zijn gericht tegen de bevinding van het Gerecht dat er niet voldoende bewijs was dat zij verzending na overlading verrichtte, en dus betrekking hebben op de beoordeling van de feiten. City Cycle bestrijdt deze argumenten ook ten gronde.

In de derde groep van middelen betogen Maxcom, de Raad en de Commissie dat het Gerecht zijn motiveringsplicht niet is nagekomen. De Raad stelt ook dat het Gerecht de hem ter beoordeling voorgelegde feiten onjuist heeft opgevat.

In de eerste plaats betogen de Raad en de Commissie dat het bestreden arrest niet afdoende is gemotiveerd, omdat het Gerecht daarin niet uitlegt waarom de Raad artikel 13, lid 1, van de basisverordening heeft geschonden. Enerzijds zou uit de punten 98 en 99 van dit arrest immers niet kunnen worden opgemaakt of de aan de Raad verweten fout een gewone dan wel een kennelijke beoordelingsfout is. Anderzijds zou het Gerecht niet uitleggen waarom het uit het hem ter beoordeling voorgelegde bewijsmateriaal, de beschikbare gegevens daaronder begrepen, niet kon afleiden dat City Cycle verzending na overlading verrichtte.

In de tweede plaats voeren Maxcom en de Commissie aan dat de motivering van het bestreden arrest tegenstrijdigheden bevat. Ten eerste voert Maxcom aan dat de in de punten 98 en 99 van het bestreden arrest vervatte slotsom in tegenspraak is met de conclusie van het Gerecht betreffende het tweede middel, in het bijzonder de overwegingen in de punten 131 en 135 van dit arrest, waarin het Gerecht enerzijds heeft verklaard dat de door City Cycle verstrekte informatie ontoereikend was, en anderzijds afwijzend heeft beslist op de grief dat de Raad ter zake van de vaststelling van de niet-medewerking van City Cycle artikel 18 van de basisverordening en het evenredigheidsbeginsel heeft geschonden en de motiveringsplicht niet is nagekomen. Ten tweede wijst de Commissie erop dat uit punt 97 van dat arrest voortvloeit dat het door City Cycle aangedragen bewijsmateriaal niet aannemelijk maakte dat City Cycle wel degelijk een Sri Lankaanse exporteur was, of voldeed aan de criteria van artikel 13, lid 2, van de basisverordening. De Commissie vraagt zich in dit verband af, waarom uit die bewijselementen, indien deze erop wijzen dat City Cycle zich via assemblage schuldig maakt aan ontwijking, niet kan worden afgeleid dat deze onderneming ook betrokken was bij verzending na overlading. Ten derde verwijt de Commissie het Gerecht, enerzijds te hebben verklaard dat de Raad over geen enkele aanwijzing beschikte waaruit kon worden afgeleid dat City Cycle betrokken was bij dergelijke verzending na overlading, en anderzijds, in punt 131 van het bestreden arrest te hebben verklaard dat uit een groot samenstel van beschikbare gegevens kon worden afgeleid dat City Cycle zich schuldig maakte aan ontwijking.

In de derde plaats verklaart de Raad dat het Gerecht de hem ter beoordeling voorgelegde feiten onjuist heeft opgevat. Ten eerste is de Raad van mening dat, aangezien de verzending na overlading naar behoren was aangetoond op het niveau van het land en het verzoek tot vrijstelling van City Cycle ongegrond was, hij daaruit alleen maar kon afleiden dat City Cycle verzending na overlading verrichtte. Ten tweede zou deze onjuiste opvatting ook blijken uit de punten 83, 94, 97, 109, 112 en 121 van het bestreden arrest, betreffende het door City Cycle ingediende verzoek tot vrijstelling, volgens welke deze onderneming niet voldeed aan de voorwaarden die moesten worden vervuld opdat assemblage in het land waarop het onderzoek betrekking heeft, de producten tot lokale producten maakt.

City Cycle bestrijdt deze argumenten.

Wat, in de eerste plaats, het argument inzake ontoereikende motivering betreft, dient eraan te worden herinnerd, dat volgens vaste rechtspraak van het Hof uit de motivering van een arrest duidelijk en ondubbelzinnig de redenering van het Gerecht moet blijken, zodat de belanghebbenden kennis kunnen nemen van de gronden voor de genomen beslissing en het Hof zijn rechterlijke controle kan uitoefenen (arrest van 10 april 2014, Areva e.a./Commissie, C-247/11 P en C-253/11 P, EU:C:2014:257, punt 54).

In dit verband kan, enerzijds, de omstandigheid dat in de punten 98 en 99 van het bestreden arrest niet wordt aangegeven of de door de Raad begane fout een gewone dan wel een kennelijke beoordelingsfout is, in elk geval niet tot vernietiging van het bestreden arrest leiden.

Er dient aan te worden herinnerd dat het Hof heeft geoordeeld dat de toetsing door het Gerecht van de bewijselementen waarop de instellingen van de Unie hun vaststellingen baseren, geen nieuwe beoordeling van de feiten vormt die in de plaats komt van de beoordeling van de feiten door de instellingen. Deze toetsing maakt geen inbreuk op de ruime beoordelingsbevoegdheid die deze instellingen op het gebied van de handelspolitiek bezitten, maar is beperkt tot de vaststelling of de bewijselementen de door de instellingen getrokken conclusies kunnen schragen. Het Gerecht moet immers niet alleen de materiële juistheid, de betrouwbaarheid en de samenhang van de aangevoerde bewijselementen controleren, maar het moet ook nagaan of die elementen het samenstel van relevante gegevens vormen dat voor de beoordeling van een complexe situatie in aanmerking moet worden genomen, en of deze bewijselementen de daaruit getrokken conclusies kunnen schragen (zie in die zin arrest van 7 april 2016, ArcelorMittal Tubular Products Ostrava e.a./Hubei Xinyegang Steel, C-186/14 P en C-193/14 P, EU:C:2016:209, punten 35 en 36 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

In het onderhavige geval heeft het Gerecht echter, zoals uit punt 79 van het onderhavige arrest blijkt, zonder blijk te geven van een onjuiste rechtsopvatting vastgesteld dat de elementen waarop de Raad zijn slotsom betreffende het bestaan van verzending na overlading op het niveau van Sri Lanka heeft gebaseerd, die slotsom niet konden schragen. Gelet op de in het voorgaande punt van het onderhavige arrest aangehaalde rechtspraak, blijkt uit punt 98 van het bestreden arrest impliciet maar noodzakelijk dat het Gerecht in dat punt een kennelijke beoordelingsfout heeft vastgesteld.

Wat anderzijds het feit betreft dat het Gerecht niet zou hebben uiteengezet waarom uit de voor hem aangedragen bewijselementen niet kon worden afgeleid dat City Cycle verzending na overlading verrichtte, hoeft er slechts op te worden gewezen dat dit argument feitelijke grondslag mist omdat het Gerecht dit heeft uiteengezet. In de punten 98 en 99 van het bestreden arrest heeft het Gerecht namelijk verklaard dat, enerzijds, de Raad over geen enkele aanwijzing beschikte op grond waarvan tot die slotsom kon worden gekomen, en anderzijds, die slotsom niet kon worden getrokken uit de omstandigheid dat deze vennootschap niet had aangetoond dat zij wel degelijk een Sri Lankaanse exporteur was, of dat zij voldeed aan de criteria van artikel 13, lid 2, van de basisverordening.

Bijgevolg moet het argument inzake ontoereikende motivering van het bestreden arrest worden afgewezen.

Wat in de tweede plaats het bestaan van tegenstrijdigheden in het bestreden arrest betreft, dient ten eerste te worden vastgesteld dat de vaststellingen in de punten 98 en 99 van dit arrest geenszins in tegenspraak zijn met de overwegingen betreffende het tweede middel, waarin het Gerecht enerzijds heeft verklaard dat de door City Cycle verstrekte informatie ontoereikend was, en anderzijds afwijzend heeft beslist op de grief dat de Raad ter zake van de vaststelling van de niet-medewerking van City Cycle artikel 18 van de basisverordening en het evenredigheidsbeginsel heeft geschonden en de motiveringsplicht niet is nagekomen. Zoals uit punt 66 van het onderhavige arrest blijkt, mogen de instellingen van de Unie, in geval van onvoldoende medewerking, zich immers weliswaar op een bundel onderling overeenstemmende aanwijzingen baseren om tot de slotsom te komen dat er sprake is van afwijking, doch bestaat er geen enkel wettelijk vermoeden op grond waarvan uit het gebrek aan medewerking van een belanghebbende rechtstreeks kan worden afgeleid dat er sprake is van een dergelijke ontwijking.

Ten tweede kan, met betrekking tot het argument inzake punt 97 van het bestreden arrest en inzake het feit dat de bewijselementen er op zouden wijzen dat City Cycle via assemblagen de antidumpingmaatregelen ontwijkt, worden volstaan met de opmerking dat het bestreden arrest geen enkele vaststelling betreffende assemblage door deze vennootschap bevat, zodat dit argument feitelijke grondslag mist.

Ten derde berust het argument inzake tegenstrijdigheid tussen de overwegingen volgens welke, enerzijds, de Raad over geen enkele aanwijzing beschikte op grond waarvan tot de slotsom kon worden gekomen dat City Cycle betrokken was bij verzending na overlading, en anderzijds, er een groot aantal gegevens beschikbaar waren op grond waarvan tot die slotsom kon worden gekomen, op een onjuiste lezing van het bestreden arrest. In punt 131 van het bestreden arrest heeft het Gerecht immers afwijzend beslist op de grief van City Cycle dat de Raad zijn motiveringsplicht niet is nagekomen doordat hij met name niet heeft uiteengezet welke de aard was van de door hem in aanmerking genomen beschikbare gegevens in de zin van artikel 18, lid 1, van de basisverordening. Bijgevolg is het Gerecht, anders dan de Commissie stelt, in dat punt geenszins tot de slotsom gekomen dat op grond van de beschikbare gegevens tot de slotsom kon worden gekomen dat er sprake was van afwijking. Er kan aldus geen tegenstrijdigheid tussen de overwegingen in de punten 131 en 135 van het bestreden arrest worden vastgesteld.

Het argument dat de motivering van het bestreden arrest tegenstrijdigheden bevat, moet dus ongegrond worden verklaard.

Wat, in de derde plaats, de door de Raad aangevoerde onjuiste opvatting van de feiten betreft, dient er ten eerste op te worden gewezen dat, anders dan deze instelling stelt, uit punt 79 van het onderhavige arrest voortvloeit dat niet kan worden geoordeeld dat het bestaan van verzending na overlading op niveau van het land naar behoren is aangetoond. Ten tweede betoogt de Raad weliswaar dat een dergelijke onjuiste opvatting ook blijkt uit de in het bestreden arrest voorkomende overwegingen betreffende het door City Cycle ingediende verzoek tot vrijstelling, volgens welke deze onderneming niet voldeed aan de voorwaarden die moesten worden vervuld opdat assemblage in het land waarop het onderzoek betrekking heeft, de producten tot lokale producten maakt, doch preciseert hij niet in welk opzicht het Gerecht in deze overwegingen de hem ter beoordeling voorgelegde feiten onjuist zou hebben opgevat. Dit argument van de Raad moet bijgevolg ongegrond worden verklaard.

Bijgevolg dienen het argument inzake onjuiste opvatting van de feiten en de derde groep van middelen in zijn geheel ongegrond te worden verklaard.

De Commissie voert aan dat het Gerecht haar procedurele rechten heeft geschonden door haar te verbieden een memorie in interventie in te dienen. In dit verband herinnert deze instelling er allereerst aan dat het Gerecht het verzoek tot behandeling volgens een versnelde procedure, die volgens artikel 76 bis, lid 2, tweede alinea, van het ten tijde van de procedure voor die rechterlijke instantie toepasselijke Reglement voor de procesvoering van het Gerecht elke schriftelijke interventie van de Commissie uitsluit, heeft toegewezen. De beslissing van deze rechterlijke instantie om het verzoek tot behandeling volgens die procedure toe te wijzen zou echter geen enkele motivering bevatten. Zo zou het Gerecht zijn arrest pas na 19,3 maanden hebben gewezen, terwijl in 2004 de gemiddelde duur van een procedure voor deze rechterlijke instantie 23,4 maanden bedroeg.

Vervolgens verklaart de Commissie dat, toen het duidelijk was geworden dat de zaak veel ingewikkelder was dan het Gerecht had gedacht, zij heeft verzocht, een memorie in interventie te mogen indienen in het kader van een maatregel tot organisatie van de procesgang. Op 9 juli 2014 is dit verzoek echter afgewezen zonder enige motivering. Bovendien zou, gelet op de feitelijke duur van de procedure voor het Gerecht, de aanhoudende weigering van het Gerecht om de Commissie toe te staan schriftelijke opmerkingen in te dienen niet zijn ingegeven door de noodzaak de behandeling van de zaak sneller te laten verlopen.

Ten slotte is de Commissie van mening dat de vaststellingen van het Gerecht die volgens haar onjuiste rechtsopvattingen opleveren, verband houden met haar onderzoekswerkzaamheden. Indien zij haar standpunt vóór de terechtzitting kenbaar had kunnen maken, zouden die vaststellingen een andere inhoud hebben gehad.

City Cycle bestrijdt deze argumenten.

Wat in de eerste plaats het argument betreft inzake de opportuniteit van de beslissing van het Gerecht om overeenkomstig artikel 76 bis, lid 2, tweede alinea, van het Reglement voor de procesvoering van het Gerecht in de versie die van toepassing was ten tijde van de procedure bij deze rechterlijke instantie het voordeel van behandeling volgens de versnelde procedure toe te kennen, dient erop te worden gewezen dat volgens artikel 116, lid 3, van dit Reglement voor de procesvoering de interveniërende partij het geding aanvaardt in de stand op het ogenblik van haar interventie.

In het onderhavige geval heeft de Commissie haar verzoek tot interventie echter op 17 oktober 2013 ter griffie van het Gerecht neergelegd, terwijl het door City Cycle geformuleerde verzoek tot behandeling volgens de versnelde procedure bij beslissing van 8 oktober 2013 was toegewezen.

De Commissie was dus verplicht het geding te aanvaarden in de stand op het ogenblik van haar interventie en kan niet geldig opkomen tegen de beslissing om uitspraak te doen volgens een versnelde procedure.

Wat in de tweede plaats de afwijzing door het Gerecht van het door de Commissie geformuleerde verzoek om maatregelen tot organisatie van de procesgang betreft, dient eraan te worden herinnerd dat volgens vaste rechtspraak van het Hof het in beginsel uitsluitend ter beoordeling van het Gerecht staat, of de informatie waarover het betreffende de aan hem voorgelegde zaken beschikt, eventueel aanvulling behoeft (zie arrest van 9 juni 2016, PROAS/Commissie, C-616/13 P, EU:C:2016:415, punt 66 en aldaar aangehaalde rechtspraak). De waardering van de bewijskracht van de processtukken maakt deel uit van de soevereine beoordeling van de feiten door het Gerecht, die door het Hof in hogere voorziening niet kan worden getoetst, behoudens in geval van een onjuiste opvatting van de aan het Gerecht overgelegde bewijzen of wanneer de materiële onjuistheid van hetgeen het Gerecht heeft vastgesteld, uit de processtukken blijkt (zie in die zin arrest van 28 januari 2016, Heli-Flight/EASA, C-61/15 P, niet gepubliceerd, EU:C:2016:59, punt 94 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

In het onderhavige geval beroept de Commissie zich echter niet op een onjuiste opvatting van de voor het Gerecht aangedragen bewijselementen of op materiële onjuistheid van hetgeen het Gerecht heeft vastgesteld. Bijgevolg kan zij niet geldig opkomen tegen de afwijzing door het Gerecht van haar verzoek om maatregelen tot organisatie van de procesgang.

In derde plaats verklaart de Commissie weliswaar dat de vaststellingen van het Gerecht anders zouden zijn uitgevallen indien zij haar standpunt vóór de terechtzitting kenbaar had mogen maken, doch zij preciseert niet welke vaststellingen van het Gerecht zij bedoelt, en evenmin waarom die vaststellingen anders zouden zijn uitgevallen.

Bijgevolg dient het onderhavige middel ongegrond te worden verklaard.

Gelet op een en ander dienen de onderhavige hogere voorzieningen te worden afgewezen.