HR, 26-05-2015, nr. 11/01347

1. Het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch heeft bij beschikking van 3 maart 2011 het beklag van klaagster ex art. 552a Sv, strekkende tot teruggave van een in beslag genomen Mercedes Benz, model R500, met Duits kenteken [001], en een geldbedrag van € 4.000,-,ongegrond verklaard.

2. Tegen deze beschikking is namens klaagster cassatieberoep ingesteld.

3. Namens klaagster heeft mr. R.J. Baumgardt, advocaat te Spijkenisse, een middel van cassatie voorgesteld.

In deze beklagzaak is op 16 maart 2011 beroep in cassatie ingesteld. Omdat gelet op het tijdsverloop sindsdien de vraag kan rijzen of klaagster nog belang heeft bij het ingestelde beroep, het volgende. De auto en het geldbedrag waarvan klaagster de teruggave heeft gevorderd, zijn op 18 maart 2009 in beslag genomen. Dat blijkt uit “de kennisgeving van inbeslagneming conservatoir beslag”, die tot de op de voet van art. 434 Sv aan de Hoge Raad toegezonden stukken behoort. Uit die kennisgeving van inbeslagneming blijkt voorts dat de auto en het geldbedrag1.onder de dochter van klaagster, [klaagster], in beslag zijn genomen. Verder vermeldt het proces-verbaal van kennisgeving in beslagneming dat dit proces-verbaal tegen twee verdachten is opgemaakt: [klaagster] en [betrokkene 1]. Laatstgenoemde is de schoonzoon van klaagster. De strafzaken tegen [klaagster] en [betrokkene 1] zijn thans eveneens aanhangig in cassatie, zodat de Hoge Raad van de daarop betrekking hebbende gedingstukken kan kennisnemen. De genoemde verdachten zijn op 8 mei 2013 in hoger beroep door het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch tot gevangenisstraffen veroordeeld. Op 17 maart jl. heeft mijn ambtgenote T.N.B.M. Spronken in beide strafzaken geconcludeerd en de Hoge Raad zal naar verwachting op 19 mei 2015 uitspraak doen in deze zaken. In het dossier van de strafzaak tegen [betrokkene 1] bevindt zich een proces-verbaal van de terechtzitting van de Rechtbank Breda van 18 februari 2010 waaruit blijkt dat de Officier van Justitie aldaar kenbaar maakte dat zij voornemens is een ontnemingsvordering aanhangig te maken. Er kan derhalve worden aangenomen dat het gelegde conservatoire beslag nog steeds voortduurt met het oog op de betalingsverplichting die uit die aangekondigde vordering kan voortvloeien. Reden om aan te nemen dat het belang aan het onderhavige cassatieberoep is komen te ontvallen, is er in elk geval niet.

Tegen deze achtergrond kan worden geconcludeerd dat klaagster ontvankelijk is in haar cassatieberoep.

Het middel klaagt dat het Hof ten onrechte geen proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting heeft opgemaakt, hetgeen – aldus het middel - tot nietigheid van het onderzoek en de daarop gebaseerde beschikking leidt.

De bestreden beschikking houdt onder meer het volgende in:

“Het onderzoek van de zaak

Het beklag is op 17 februari 2011 door de raadkamer van dit hof in het openbaar behandeld.

Het hof heeft kennisgenomen van de conclusie van de advocaat-generaal en van hetgeen door de klaagster en haar raadsvrouwe mr. S. Boersma naar voren is gebracht.

De conclusie van de advocaat-generaal strekt tot ongegrondverklaring van het beklag.”

Bij de aan de Hoge Raad toegezonden stukken bevindt zich geen proces-verbaal van een behandeling van het klaagschrift van klaagster door de raadkamer op 17 februari 2011. Wél bevindt zich bij de stukken een proces-verbaal van de zitting in hoger beroep van 17 februari 2011 waarop de strafzaak tegen de dochter van klaagster, [betrokkene 2], is behandeld.

Op of omstreeks 20 juli 2014 zijn de processtukken – inclusief het proces-verbaal van de zitting van 17 februari 2011 in de strafzaak tegen [betrokkene 2] – aan de raadsman van klaagster toegezonden. Bij faxbericht van 7 augustus 2014 heeft de raadsman van klaagster conform art. IV, lid 3, van het Procesreglement van de strafkamer van de Hoge Raad om toezending van “het proces-verbaal van de zitting d.d. 17 februari 2011” verzocht. In reactie op dit verzoek is nogmaals het proces-verbaal van de zitting van 17 februari 2011 in de strafzaak tegen [betrokkene 2] aan de raadsman van klaagster toegezonden, omdat dit het enige proces-verbaal is van die datum waarover de Hoge Raad beschikt. Omdat in de desbetreffende brief van de raadsman van “zitting” wordt gesproken en mogelijk op grond daarvan navraag bij het Hof naar het proces-verbaal van de behandeling in raadkamer van 17 februari 2011 achterwege is gebleven, heb ik telefonisch inlichtingen in doen winnen bij het Hof. Daaruit is gebleken dat het bedoelde proces-verbaal daar niet beschikbaar is, ook niet in digitale vorm.

Ingevolge art. 552aSv, zesde lid, Sv dient het klaagschrift in het openbaar te worden behandeld. In art. 25, eerste lid, Sv is bepaald dat van het onderzoek van de raadkamer door de griffier een proces-verbaal moet worden opgemaakt, behelzende de zakelijke inhoud van de afgelegde verklaringen en voorts hetgeen verder bij dat onderzoek is voorgevallen, terwijl dit artikel tevens voorschriften bevat ten aanzien van de wijze waarop het proces-verbaal dient te worden ingericht, vastgesteld en ondertekend en bepaalt dat het proces-verbaal bij de processtukken wordt gevoegd.

Nu het proces-verbaal van het onderzoek door de raadkamer van 17 februari 2011, dat heeft geleid tot de bestreden beschikking niet bij de processtukken is aangetroffen, moet het er voor worden gehouden dat is verzuimd dit proces-verbaal op te maken. Dit verzuim leidt inderdaad tot nietigheid van de bestreden beschikking.2.

Het middel is dus terecht voorgesteld.

6. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden beschikking ambtshalve te vernietigen, heb ik niet aangetroffen.

7. Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden beschikking en tot terugwijzing naar het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch teneinde de zaak op het bestaande klaagschrift opnieuw te behandelen en af te doen.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,

AG