Rb. Amsterdam, 27-05-2015, nr. 13/529084-07 (Promis)

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 27 mei 2015.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie mr. M.R.A. van IJzendoorn en van wat verdachte en zijn raadsman mr. J.W. Soeteman naar voren hebben gebracht.

Aan verdachte is ten laste gelegd dat

1.

(B2)

hij op of omstreeks 14 april 2005, in elk geval in de periode van 14 april

2005 tot en met 24 april 2005, te Amsterdam ([straat]), althans in

Nederland tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen een Fiat

Type Uno (gekentekend [kenteken 1]), in elk geval enig goed, geheel of ten dele

toebehorende aan [persoon 1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan

verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn mededader(s)

zich de toegang tot de plaats des misdrijfs heeft/hebben verschaft en/of

de/het weg te nemen goed(eren) onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht

door het stuurslot, althans een of meer sloten van bovengenoemde auto te

forceren en/of door te verbinden, althans door middel van braak, verbreking

en/of door middel van een valse sleutel;

(art. 311 lid 1 sub 5 Sr.)

Subsidiair:

hij op of omstreeks 14 april 2005, in elk geval in de periode van 14 april

2005 tot en met 24 april 2005 te Amsterdam, in elk geval in Nederland, tezamen

en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een Fiat, type Uno

(gekentekend [kenteken 1]) heeft verworven en/of voorhanden heeft gehad, terwijl

hij en/of zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden

krijgen wist(en) althans redelijkerwijs moest vermoeden, dat het (een) door

diefstal, in elk geval (een) door misdrijf verkregen goed(eren) betrof;

2.

(B2)

hij op of omstreeks 24 april 2005 te Amsterdam ([adres 1]) te omstreeks

uur, althans gedurende de voor de nachtrust bestemde tijd, tezamen en in

vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van

wederrechtelijke toeëigening in/uit een geldautomaat (van de Rabobank) heeft

weggenomen (ongeveer) 90.850,- euro, in elk geval een groot geldbedrag, in elk

geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan de Rabobank, in elk geval

aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij

verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats des misdrijfs

heeft/hebben verschaft en/of de/het weg te nemen goed(eren) onder zijn/hun

bereik heeft/hebben gebracht door met behulp van een of meer gasmengsels en/of

een of meer ontstekers een of meer explosies te veroorzaken in/aan

bovengenoemde geldautomaat en/of (vervolgens) door met een auto drie maal,

althans een of meermalen, tegen de pui van bovengenoemd bankfiliaal ( waarvan

bovengenoemde geldautomaat deel uitmaakte) te rijden tengevolge waarvan

bovengenoemde geldautomaat werd ontzet en/of geforceerd, althans door middel

van braak en/of verbreking;

3.

(B2)

hij op of omstreeks 24 april 2005 te Amsterdam, ([adres 1]), tezamen en

in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een

ontploffing teweeg heeft gebracht in een geldautomaat (van een filiaal van de

Rabobank), immers heeft/hebben verdachte en/of een of meer van zijn

mededader(s) toen aldaar opzettelijk een of meer ontploffingen teweeg

gebracht, terwijl daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel

voor een of meer anderen die woonden, althans verbleven in of in de

onmiddellijke nabijheid van bovengenoemd pand, en/of gemeen gevaar voor

goederen te duchten was;

4.

(B2)

hij op of omstreeks 24 april 2005 te Amsterdam ([adres 1]), tezamen en

in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een gebouw of een

getimmerte, te weten een afzonderlijke ruimte van de geldautomaat van een

bankfiliaal van de Rabobank en/of het bankfiliaal van de Rabobank (waartoe de

ruimte van de geldautomaat behoorde) opzettelijk heeft vernield of beschadigd,

immers heeft/hebben verdachte en/of een of meer van zijn mededader(s)

opzettelijk in de (ruimte van) de geldautomaat een of meer explosies laten

plaatsvinden en/of is/zijn hij, verdachte, en/of zijn mededaders driemaal,

althans een of meermalen, met een auto tegen de pui van het bankfiliaal

gereden terwijl daarvoor gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar voor

een of meer mensen die woonden of verbleven in of in de onmiddellijke

nabijheid van het pand, in elk geval levensgevaar voor een ander of anderen,

te duchten was;

5.

(B5)

hij in of omstreeks de periode van 3 oktober 2005 tot en met 4 oktober 2005 te

Haarlem tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met

het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening vanaf een auto heeft weggenomen 2

kentekenplaten (met nummer [kenteken 2]) , in elk geval enig goed, geheel of ten

dele toebehorende aan [persoon 2], in elk geval aan een ander of anderen dan

aan verdachte en/of zijn mededader(s);

6.

(B5)

hij in of omstreeks de periode van 3 oktober 2005 tot en met 4 oktober 2005 te

Haarlem tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen een Fiat Uno

(gekentekend [kenteken 3]), in elk geval enig goed, geheel of ten dele

toebehorende aan [persoon 3], in elk geval aan een ander of anderen

dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn

mededader(s) zich de toegang tot bovengenoemde auto heeft/hebben verschaft en/

of de/het weg te nemen goed(eren) onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht

door een portierslot en/of het contactslot van bovengenoemde auto te

verbreken, althans door middel van braak en/of verbreking;

7.

(B5)

hij op of omstreeks 4 oktober 2005 te Haarlem ter uitvoering van het door

verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of

anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening

in/uit een geld/pinautomaat (van de Rabobank, gevestigd aan de [adres 2] te

Haarlem) weg te nemen een hoeveelheid geld, geheel of ten dele toebehorende

aan bovengenoemde Rabobank, in elk geval aan een ander of anderen dan aan

verdachte en/of zijn mededader(s) en zich daarbij de toegang tot die

geld/pinautomaat te verschaffen en/of die/dat weg te nemen geld onder zijn/hun

bereik te brengen door middel van braak en/of verbreking, met een of meer van

zijn mededader(s), althans alleen, met behulp van een of meer gasmengsels

en/of een of meer ontstekers, een of meer explosies in/aan bovengenoemde

geld/pinautomaat heeft/hebben veroorzaakt en/of (vervolgens)

met een personenauto (merk Fiat, type Uno) een of meermalen (met hoge

snelheid) tegen de gevel en/of de geldautomaat en/of de toegangsdeur van die

geldautomaat van bovengenoemde bank heeft/hebben gereden;

8.

(B5)

hij op of omstreeks 4 oktober 2005 te Haarlem, tezamen en in vereniging met

een ander of anderen, althans alleen, een gebouw of een getimmerte, te weten

de veiligheidsdeur, die toegang biedt tot de ruimte achter de geld/pinautomaat

en/of de geld/pinautomaat van de Rabobank ([adres 2]) , opzettelijk heeft

vernield of beschadigd, immers heeft/hebben verdachte en/of een of meer van

zijn mededader(s) opzettelijk (in de ruimte van) de geld/pinautomaat een of

meer explosies laten plaatsvinden en/of is/zijn hij, verdachte en/of zijn

mededaders, een of meermalen met een auto tegen de pui en/of de

geld/pinautomaat en/of de veiligheidsdeur, die toegang biedt tot de ruimte

achter de geld/pinautomaat van het bankfiliaal gereden terwijl daarvan gemeen

gevaar voor goederen te duchten was;

9.

(B6)

hij in of omstreeks de periode van 4 oktober 2005 tot en met 5 oktober 2005 te

Muiden en/of te Weesp, althans in Nederland, ter voorbereiding van het met

anderen of een ander te plegen misdrijf te weten een diefstal door middel van

braak en/of verbreking, tezamen en in vereniging met anderen of een ander,

gedurende voor de nachtrust bestemde tijd en/of het opzettelijk teweegbrengen

van een ontploffing terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten

was, een personenauto,(merk Audi stationwagen) en/of drie paar, althans een of

meer, handschoenen en/of een haarband en/of twee, althans een of meer,

zonnepetjes en/of twee, althans een of meer, bivakmutsen en/of vijf, althans

een of meer, schroevendraaiers en/of drie, althans een of meer, breekijzers

en/of een houtbeitel en/of een zaklampje en/of tape en/of

ontstekingsapparatuur en/of een snijbrander en/of een stroomstootwapen en/of

twee gasflessen met drukregelaars en gasslang en een stuk wit

elektriciteitssnoer met zogenaamde krokodillenbekje(s) opzettelijk kennelijk

bestemd tot het in vereniging begaan van dat bovengenoemde misdrijf, heeft

verworven en/of vervaardigd en/of ingevoerd en/of doorgevoerd en/of uitgevoerd

en/of voorhanden heeft gehad;

Standpunt van de officier van justitie

Het is voor een ieder duidelijk dat deze zaak veel te lang is blijven liggen, hetgeen voor 99,9 % te wijten is aan het Openbaar Ministerie (OM).

In het arrest uit 2008 heeft de Hoge Raad bepaald dat overschrijding van de redelijke termijn, zoals hier overduidelijk het geval is, nimmer kan leiden tot niet-ontvankelijkheid van het OM.

Daarom vordert de officier van justitie dat het OM niet-ontvankelijk zal worden verklaard op grond van het ontbreken van maatschappelijk belang bij voortzetting van de vervolging.

Door het tijdsverloop zou van de op te leggen straf waarschijnlijk niet veel overblijven.

Het maatschappelijk belang om hiervoor getuigen uit Italië en Spanje te laten overkomen weegt niet op tegen de kosten en werkdruk die dit met zich brengt voor rechters, OM en advocaten.

Alles afwegend ziet de officier van justitie geen belang de behandeling van de zaak voort te zetten.

Standpunt van de verdediging

De verdediging stelt zich op het standpunt dat het OM niet-ontvankelijk verklaard dient te worden vanwege de exorbitante overschrijding van de redelijke termijn, nu deze negatieve gevolgen kan hebben voor de verdachte, aangezien nog getuigen moeten worden gehoord.

Het betreft een vertraging in de behandeling van de zaak waarvan de verdediging op geen enkele wijze enig verwijt is te maken. De vertraging komt volledig voor rekening van het OM. Voorts is thans nog geen enkel zicht op een inhoudelijke behandeling zodat elke dag een voortzetting van de schending van de redelijke termijn betekent.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank gaat uit van de volgende data in deze zaak.

Uitvaardiging Europees Aanhoudingsbevel (EAB) : 28 maart 2007

Aanhouding verdachte in Bologna : 10 april 2007

Afwijzing overleveringsverzoek : 5 juni 2007

Nieuw EAB met aanvullende info : 5 juli 2007

Inverzekeringstelling nadat verdachte zich zelf had gemeld in Nederland : 30 januari 2008

Bevel tot bewaring : 1 februari 2008

Bevel gevangenhouding : 15 februari 2008

Zitting 29 april 2008

Pro formazitting.

Toewijzen verzoek horen van de getuige [getuige 1] en de verbalisanten die [getuige 1] hebben ondervraagd.

Verwijzing naar RC + AOT max 90 dagen.

Afwijzen verzoek opheffen bevel VH, alsmede verzoek schorsing VH

4 juli 2008: verhoor getuige [getuige 1], en de verbalisanten [verbalisant 1] en [verbalisant 2] door rechter-commissaris.

Zitting 17 juli 2008

Het bevel tot voorlopige hechtenis wordt opgeheven op grond van artikel 67a lid 3 van het Wetboek van Strafvordering.

De rechtbank beveelt oproeping van de getuige [getuige 1], gelet op inhoud van zijn verklaring bij de rechter-commissaris en het horen van mevrouw [getuige 2].

Beveelt oproeping [getuige 1] en van [getuige 2]. Aanhouding voor onbepaalde tijd.

Zitting 16 januari 2013 niet doorgegaan.

Zitting 29 augustus 2013 niet doorgegaan.

Zitting 10 juli 2014

Oproeping nietig, nu verdachte niet op het bij justitie bekende adres in Italië is opgeroepen. Aanhouding voor onbepaalde tijd.

Zitting 27 mei 2015 (regiezitting).

De rechtbank gaat uit van de aanvang van de redelijke termijn op 10 april 2007, de dag dat verdachte in Bologna is aangehouden naar aanleiding van een Europees Aanhoudingsbevel. Nadat op 4 juli 2008 getuigen bij de Rechter-Commissaris zijn gehoord, heeft de rechtbank ter terechtzitting op 17 juli 2008 onder meer beslist dat nog twee getuigen, [getuige 1] en [getuige 2], gehoord dienen te worden. Vervolgens is verdachte opgeroepen voor zittingen in januari en augustus 2013, maar beide zittingen zijn op verzoek van het OM niet doorgegaan. Verdachte wordt dan voor de zitting van 10 juli 2014 opgeroepen, echter de rechtbank oordeelt dat de verdachte daarvoor niet juist is opgeroepen zodat de oproeping nietig is verklaard. De oproep voor de zitting van 27 mei 2015 betreft een zogenoemde regiezitting. Als einddatum voor de in artikel 6 EVRM verwoorde redelijke termijn geldt laatstgenoemde datum. Totaal een behandelduur van 8 jaar en 6 weken.

Dat betekent dat de zaak tussen 17 juli 2008 en 10 juli 2014 bijna 6 jaar heeft stil gelegen en dat na de nietige oproeping voor de zitting van 10 juli 2014 tot de laatste zittingsdag, 27 mei 2015, wederom een periode van tien maanden inactiviteit zit. Ook thans heeft het OM nog geen uitvoering gegeven aan de het bevel tot het horen van de 2 getuigen [getuige 1] en [getuige 2]. De rechtbank constateert dat de verdediging ter zake bovengenoemd tijdsverloop geen blaam treft.

Volgens opdracht van de rechtbank van 17 juli 2008 dienen nog de getuigen [getuige 1], wonende in Spanje, en [getuige 2] van het Bundeskriminalamt in Duitsland te worden opgeroepen teneinde ter terechtzitting te worden gehoord, inmiddels tien jaar na de ten laste gelegde feiten. Dit tijdsverloop heeft gevolgen in negatieve zin voor de deugdelijkheid en de grondigheid van de ondervraging van de getuigen. Ook heeft het tijdsverloop gevolgen in negatieve zin voor de mogelijkheid dat verhoor naar behoren te waarderen. Verdediging, OM en rechtbank worden zodanig belemmerd in hun zoektocht naar de feiten en de mogelijkheid die op deugdelijke wijze te waarderen dat de beginselen van een behoorlijke procesorde door het tijdsverloop wezenlijk en irreparabel geschonden zijn.1.

Dit alles leidt tot de conclusie dat het niet slechts gaat om een overschrijding van de redelijke termijn die zich door strafvermindering kan laten compenseren. De overschrijding van de redelijk termijn is zodanig dat de beginselen van een behoorlijke procesorde wezenlijk zijn geschonden doordat de waarheidsvinding, de basis van ieder strafvorderlijk optreden, in het gedrang is gekomen.

De rechtbank neemt bij deze beslissing mede in overweging dat de officier van justitie zelf tot niet-ontvankelijkheid heeft gerekwireerd, zij het op andere gronden.

De rechtbank komt op grond hiervan tot de volgende beslissing.

Verklaart de officier van justitie niet-ontvankelijk in de vervolging van verdachte.

Dit vonnis is gewezen door

mr. J.P.W. Helmonds, voorzitter,

mrs. A.B.M. Wijnveldt en A.M. Kengen, rechters,

in tegenwoordigheid van E.J. Witteman, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 27 mei 2015.