Hof Arnhem, 24-06-2008, nr. 104.001.033

2.1

2.2

2.3

1.

een bedrag van € 17.648,60 bruto, berekend over de periode 2 juli 2003 tot en met 30 november 2003, terzake schadevergoeding op grond van art. 7:680 BW wegens het niet in acht nemen van de wettelijke opzegbepalingen, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de dag van verval van iedere loonbetalingsverplichting tot aan de dag der algehele voldoening;

2.

een bedrag van € 331.793,68 bruto, wegens kennelijk onredelijk ontslag, vermeerderd met wettelijke rente vanaf 3 juli 2003 tot de dag der algehele voldoening;

3.

4.

5.

2.4.

Ter zitting van 22 februari 2008 hebben partijen de zaak doen bepleiten, appellanten door mr. P.T. Pel, advocaat te Hattem, en [geïntimeerde] door mr. P.J. den Boef, advocaat te Woudenberg. Beiden hebben daarbij pleitnotities in het geding gebracht.

Mr. Den Boef voornoemd heeft voorafgaand aan de zitting aan appellanten en het hof de producties 11 tot en met 19 gezonden.

Desgevraagd heeft mr. Pel voornoemd ter zitting meegedeeld dat hij voldoende heeft kennisgenomen van die producties, dat hij zich voldoende heeft kunnen voorbereiden op een verweer daartegen en dat hij instemt met het in het geding brengen van die producties zonder nadere maatregel door het hof. Vervolgens is aan mr. Den Boef voornoemd akte verleend van het in het geding brengen van die producties.

2.5.

Vervolgens hebben partijen de stukken voor het wijzen van arrest aan het hof overgelegd.

3.1

3.2

3.3

3.4

1.

dat de kerkenraad van Zeewoldie niet meer zelfstandig kan vergaderen en daarom op 14 februari 2001 alleen dit besluit kan voorlezen;

2.

dat voor 18 februari 2001 een bijzondere kerkvisitatie zal worden gehouden waarvoor de hele kerkenraad hoofdelijk wordt uitgenodigd;

3.

dat visitatoren een mededeling dienen op te stellen die zondag aan de gemeente wordt voorgelezen;

4.

5.

6.

7.

3.5.

Naar aanleiding van de kerkvisitatie is een rapport opgesteld. Dit rapport is besproken tijdens een vergadering van de classis op 28 maart 2001. De classis heeft op deze vergadering naar aanleiding hiervan een classicale commissie (hierna ook: de commissie) benoemd, bestaande uit de ouderlingen: [H.] (voorzitter, samenroeper) en [I.], en de predikanten [F.], [E.] en [G.], met als opdracht:

“a. alles te doen wat nodig en wenselijk is om de eenheid in de gemeente van Zeewolde te herstellen op basis van de volgende conclusies en adviezen:

Wat het functioneren van de kerkenraad in zijn geheel betreft:

1.

In het kader van de gewenste openheid mag het moderamen geen diepgaand afzonderlijk vooroverleg hebben; het kan slechts gaan om formele voorbereidingen van op de kerkenraad te behandelen agendapunten;

2.

In het kader van een normale afwisseling binnen de kerkenraad (art. 27 KO) moet er geen herkiesbaarheid zijn van zittende ambtsdragers;

3.

tuchtzaken moeten alleen door de predikant en de ouderlingen worden behandeld (Diakenen hebben nl. ook barmhartigheid te bewijzen aan tuchtwaardige leden);

4.

Er is bij een niet te verwaarlozen deel van de gemeente geen vertrouwen meer in de huidige kerkenraad. Zo is er een haast onwerkbare situatie ontstaan. Dit wordt door de kerkenraad ingezien. Vanwege de compromitterende situatie zou de gehele kerkenraad daarom moeten worden vernieuwd. Een diaken die sinds kort in het ambt kwam kan daarvan worden uitgesloten.

Wat het functioneren van ds. [geïntimeerde] betreft:

1.

Als preses van de kerkenraad had hij het moderamen moeten corrigeren in alle zaken waarin van eigenmachtig optreden of althans van een niet naar alle kerkenraadsleden open communiceren sprake is geweest;

2.

Als pastor had hij geen geld moeten lenen aan gemeenteleden over wie nu tucht wordt uitgeoefend. Het is immers bezwaarlijk om tegelijk pastor en schuldeiser te zijn, zoals nu het geval is;

3.

Als dienaar des Woords heeft hij de taak om dat Woord ook tijdens zijn pastorale bezoeken te lezen en de boodschap daarvan in de persoonlijke omstandigheden te laten klinken;

4.

Bepaald woordgebruik op de kansel en tijdens de catechisaties en pastorale bezoeken moet als het ambt onwaardig worden beschouwd. Wanneer gemeenteleden hierover struikelen moet dit voor de predikant aanleiding zijn zichzelf hierop kritisch te bezien;

5.

In bepaalde gevallen heeft de predikant op zijn minst de schijn van solistisch en manipulatief gedrag en selectief pastoraat niet vermeden. Ook blijkt hij niet goed tegen kritiek op zijn functioneren bestand te zijn en reageert volgens betrokkenen overmatig heftig. Het verdient aanbeveling dat ds. [geïntimeerde] op deze punten deskundige begeleiding zoekt.

b.

vooralsnog de leiding van de kerkenraadsvergaderingen op zich te nemen;

c.

de gemeente zo spoedig mogelijk samen te roepen om de onderhavige zaken te bespreken;

d.

rapport uit te brengen op de najaarsvergadering 2001.”

Tevens heeft de classis besloten van het voormelde besluit mededeling te doen aan de kerkenraad van Zeewolde.

3.6.

Tegen het besluit van de classis van 28 maart 2001 heeft [geïntimeerde] bij brief van 1 mei 2001 appel ingesteld bij de Particuliere Synode van het Oosten. Een Particuliere Synode is een kerkelijke vergadering en geldt als meerdere vergadering van een classis. Uit de Kerkorde volgt dat elk jaar (tenzij de omstandigheden het vaker vereisen) enige naburige classes samenkomen als Particuliere Synode. Partijen verschillen van mening over de vraag of het appel tegen het besluit van 28 maart 2001 vervolgens is ingetrokken of enkel is opgeschort. Vaststaat dat de Particuliere Synode uiteindelijk niet heeft beslist op het appel.

3.7.

Op de vergadering van de classis van 16 mei 2001 is het tussenrapport van de commissie besproken, waarin de commissie tegenwerking door de kerkenraad heeft gemeld. De kerkenraad en [geïntimeerde] hebben de classis daarop hun medewerking toegezegd. De commissie heeft in de daaropvolgende maanden de situatie binnen de kerkgemeente Zeewolde onderzocht en enkele maatregelen getroffen in verband met de organisatie van de CGK Zeewolde.

3.8.

Op 13 juli 2001 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen de commissieleden [F.] en [H.] en [geïntimeerde] over de punten betreffende zijn functioneren genoemd in het hiervoor genoemde classisbesluit van 28 maart 2001. [geïntimeerde] heeft in dit gesprek aangegeven dat hij geen grond ziet voor de gegeven adviezen en dat hij derhalve geen enkele aanleiding ziet om deskundige begeleiding te zoeken. Op 21 september 2001 heeft een vervolggesprek tussen [F.], [H.] en [geïntimeerde] plaatsgevonden. [geïntimeerde] heeft daarbij aangegeven bereid te zijn “zich onder het gezag van de classis te stellen, mits er niet gehandeld wordt in strijd met Gods Woord.” Hij bleef er bezwaren tegen houden dat bezwaarden bij de classis en commissie hun bezwaren tegen hem uitspraken zonder dat zij deze eerst tegenover hemzelf, naar Matt. 18, hadden uitgesproken. [geïntimeerde] heeft voorts aangegeven dat hij alleen het punt dat financiële afhankelijkheid de pastorale relatie ten opzichte van gemeenteleden kan vertroebelen herkent, hoewel hij meent in de bedoelde situatie niet anders te hebben kunnen handelen dan hij heeft gedaan. Voor wat betreft de overige punten betreffende zijn persoonlijk functioneren heeft hij aangegeven de punten uit het classisbesluit van 28 maart 2001 niet te herkennen.

3.9.

Bij brief van 27 september 2001 heeft [geïntimeerde] tegenover de commissie een aantal opmerkingen gemaakt naar aanleiding van (het verslag van) de gesprekken van 13 juli 2007 en 21 september 2007 en met betrekking tot de gang van zaken rondom de kerkeraadverkiezingen.

3.10.

Op 12 oktober 2001 vond een vergadering plaats van de kerkenraad en de commissie. Na een onderhoud in de pauze met [H.] voornoemd, waarin deze de korte inhoud van het oordeel van de commissie over [geïntimeerde] aan [geïntimeerde] heeft meegedeeld, heeft [geïntimeerde] de vergadering verlaten en zich vervolgens ziek gemeld.

3.11.

Op 17 oktober 2001 heeft de commissie verslag uitgebracht bij de classis en als volgt geconcludeerd:

“Wanneer blijkt dat ds [geïntimeerde] niet inziet dat een belangrijke oorzaak van de problematiek door zijn functioneren komt en niet bereid is zich daarvoor onder deskundige begeleiding te stellen, dan ziet de commissie geen andere oplossing om de eenheid in de gemeente te herstellen dan dat de predikant van deze gemeente wordt losgemaakt of dat we net zolang wachten totdat de gemeente leegloopt en er alleen nog maar predikant-getrouwen overblijven.

Losmaking in Kerkordelijke zin betekent dat de predikant opnieuw beroepbaar wordt gesteld. Op basis van onderliggend rapport kan de commissie echter de classis niet positief adviseren met betrekking tot het aanvaarden van een beroep in een andere gemeente.

De commissie zou zich voor kunnen stellen dat de predikant vooralsnog gedurende een periode door zijn kerkenraad ontheven wordt van de uitoefening van zijn dienst (art. 16 KO) , met de opdracht zich op de uitoefening van zijn dienst te bezinnen en zich gewillig onder deskundige begeleiding te laten stellen. Gedurende deze periode zou de predikant nog wel voor kunnen gaan in de kerken, waarbij het de voorkeur verdient dat hij voorlopig niet voor zal gaan in Zeewolde totdat naar het oordeel van de kerkenraad en classicale commissie dit weer mogelijk is.”

3.12.

De classis heeft op 17 oktober 2001 besloten de kerkenraad Zeewolde van zijn taken te ontheffen en [geïntimeerde] in ieder geval tot de voortzetting van de classisvergadering te ontheffen van alle ambtelijke dienst in en buiten Zeewolde. Nadere besluitvorming ten aanzien van [geïntimeerde] schortte de classis op. Voorts heeft de classis de commissie, die nog is aangevuld met [J.] als tweede voorzitter, opdracht gegeven haar werk voort te zetten. Bij brief van 22 oktober 2001 heeft [geïntimeerde] bezwaar gemaakt tegen het besluit van 2001 oktober 2001 en de scriba van de classis verzocht om in het kader van het voornoemde besluit en verdere besluitvorming te worden gehoord op de eerstvolgende classisvergadering.

Namens [geïntimeerde] heeft mr. Den Boef tegen het besluit van 17 oktober 2001 bij de Particuliere Synode appel ingesteld bij brief van 20 november 2001.

3.13.

[geïntimeerde] heeft de classis in kort geding laten dagvaarden (tegen 17 december 2001) teneinde opheffing te verkrijgen van de maatregel op grond waarvan hij was ontheven van alle ambtelijke dienst. Op 16 november 2001 heeft vervolgens een classisvergadering plaatsgevonden waar [geïntimeerde], bijgestaan door zijn raadsman, is gehoord. Tijdens deze vergadering heeft de commissie Zeewolde nader verslag gedaan van zijn bevindingen, toegespitst op [geïntimeerde]. De vergadering heeft geleid tot een besluit waarin het eerdere classisbesluit van 17 oktober 2001 nader is gepreciseerd en aangevuld en waarin de tijdelijke ontheffing van [geïntimeerde] is gehandhaafd. Over de tijdelijke ontheffing heeft de classis bovendien uitgesproken dat deze niet gezien moet worden als een tuchtmaatregel, maar ten eerste als clementie met het oog op het ziek zijn en ten tweede gezien moet worden in het licht van zijn bijzondere positie van dienaar des Woords naar analogie van artikel 79 KO . Voorts heeft de classis besloten om de roepende kerk te verzoeken de Particuliere Synode van het Oosten vervroegd te laten bijeenkomen.

Van het classisbesluit van 16 november 2001 is op 18 november 2001 in de kerkgemeente Zeewolde mededeling gedaan in een kanselboodschap.

[geïntimeerde] heeft tegen het classisbesluit van 16 november 2001 appel ingesteld bij de Particuliere Synode van het Oosten.

3.14.

De mondelinge behandeling van het kort geding is op 17 december 2001 aangehouden in afwachting van de vergadering van de Particuliere Synode van het Oosten van 27 december 2001. Eveneens op 17 december 2001 heeft een classisvergadering plaatsgevonden. De commissie heeft tijdens deze vergadering opnieuw verslag gedaan van zijn bevindingen met betrekking tot de CGK Zeewolde. De vergadering besloot onder meer dat een gesprek zou dienen te worden gearrangeerd met [geïntimeerde] over het ondertekeningsformulier en zijn functioneren. [geïntimeerde] heeft op dat verzoek schriftelijk gereageerd en aangegeven dat hij niet op de uitnodiging in kan gaan vanwege zijn ziek zijn (zie verslag van de vergadering van de classis van 9 januari 2002), om begrip gevraagd en de classis verzocht hem met rust te laten.

3.15.

Op 27 december 2001 is de Particuliere Synode van het Oosten bijeen gekomen. Deze heeft besloten een commissie in te stellen die onder meer de ontvankelijkheid van de diverse appelschriften moest beoordelen en daarvan een samenvatting moest geven. De commissie van de Particuliere Synode van het Oosten heeft [geïntimeerde] op 3 januari 2002 gehoord. Op verzoek van [geïntimeerde] en de classis is de mondelinge behandeling van het kort geding (die de volgende dag zou plaatsvinden) vervolgens opnieuw uitgesteld.

3.16.

Hangende de appelprocedure bij de Particuliere Synode van het Oosten heeft de classis op 9 januari 2002 opnieuw vergaderd. De classis heeft toen geoordeeld dat er op dat moment een dwingende reden was om [geïntimeerde] te schorsen gelet op het gestelde in de artikelen 79 en 80 KO , en heeft besloten om de tijdelijke ontheffing van [geïntimeerde] op te heffen en deze met ingang van die datum om te zetten in een schorsing. Kort gezegd waren de redenen hiervoor gelegen deels in het persoonlijk optreden van [geïntimeerde] en deels in financieel wanbeleid. Onderdeel van dit besluit van de classis was verder dat [geïntimeerde] zich op 6 februari 2002 persoonlijk zou moeten verantwoorden ten overstaan van de classis en dat de classis dan een nader oordeel en besluit omtrent de positie van [geïntimeerde] zou vellen. Ook tegen dit besluit heeft [geïntimeerde] appel ingesteld bij de Particuliere Synode van het Oosten.

3.17.

Op 25 januari 2002 heeft de mondelinge behandeling van het kort geding plaatsgevonden, waarna de Voorzieningenrechter bij vonnis van 1 februari 2002 de schorsing van [geïntimeerde] met onmiddellijke ingang heeft opgeheven en heeft geoordeeld dat [geïntimeerde] in de gelegenheid diende te worden gesteld om zijn gebruikelijke werkzaamheden als predikant uit te voeren. [geïntimeerde] heeft de classis verzocht uitvoering te geven aan het vonnis. De classis heeft aan dit verzoek geen gehoor gegeven. Tegen dit vonnis van de Voorzieningenrechter is geen appel ingesteld.

3.18.

Het appel van [geïntimeerde] tegen de besluiten van de classis van 17 oktober en 16 november 2001 is door de Particuliere Synode op 4 februari 2002 behandeld.

3.19.

Op 6 februari 2002 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen [geïntimeerde] en/of mr. Den Boef enerzijds en de classis dan wel de commissie Zeewolde anderzijds. De classis heeft vervolgens een besluit genomen. Tegen dit besluit is (naar uit een besluit van de Particuliere Synode van 26 juni 2003, productie 2 bij de conclusie van dupliek in eerste aanleg, blijkt) [geïntimeerde] op 27 februari 2002 appel gegaan bij de Particuliere Synode.

3.20.

De appellen van [geïntimeerde] tegen de besluiten van de classis van 9 januari 2002, respectievelijk 6 februari 2002, zijn door de Particuliere Synode behandeld op 15 maart 2002, respectievelijk 13 april 2002 en vervolgens (naar uit het besluit van de Particuliere Synode van 26 juni 2003, prod. 2 bij de conclusie van dupliek, blijkt) afgewezen.

3.21.

Bij concept rapport van 1 mei 2002 heeft de commissie Zeewolde nader verslag gedaan van haar bevindingen. Voorafgaand aan toezending van dit rapport zijn [geïntimeerde] en zijn raadsman uitgenodigd om te worden gehoord door de commissie Zeewolde en door de classis. De raadsman van [geïntimeerde] heeft de commissie Zeewolde daarop laten weten verhinderd te zijn.

3.22.

Het concept rapport van 1 mei 2002 van de commissie Zeewolde is op 14 juni 2002 aangevuld met verdere bijlagen. Gelijktijdig met verzending van deze stukken zijn [geïntimeerde] en zijn raadsman uitgenodigd om te worden gehoord door de commissie Zeewolde en door de classis. Daarop heeft mr. Den Boef namens [geïntimeerde] het woord gevoerd bij een hoorzitting van de commissie Zeewolde op 24 juni 2002, waarbij hij ook een wrakingsverzoek heeft gedaan. Op 1 juli 2002 is het wrakingsverzoek met betrekking tot de commissie Zeewolde door mr. Den Boef mondeling toegelicht op een hoorzitting bij de classis. De classis heeft het wrakingsverzoek bij beslissing van 5 juli 2002 afgewezen.

3.23.

[geïntimeerde] heeft tegen het besluit van 5 juli 2002 op het wrakingsverzoek appel ingesteld bij de Particuliere Synode, die dit bij beslissing van 29 oktober 2002 heeft afgewezen. [geïntimeerde] heeft tegen deze afwijzing van de Particuliere Synode aanvankelijk appel ingesteld bij de Generale Synode. De Generale Synode is een kerkelijke vergadering die geldt als meerdere vergadering van een Particuliere Synode. Uit de Kerkorde volgt dat de Generale Synode in de regel eenmaal in de drie jaren vergadert, tenzij er gewichtige redenen zijn om eerder bijeen te komen. Naar de Generale Synode wordt uit elke Particuliere Synode een vastgesteld aantal afgevaardigden gestuurd.

3.24.

Op 20 november 2002 heeft de classis een hernieuwde commissie ingesteld met de opdracht om advies uit te brengen omtrent het functioneren van [geïntimeerde] binnen de CGK Zeewolde. De hernieuwde commissie bestond uit: Ds. [K.] (voorzitter), [L.], Prof. Dr. [M.], Ds. [N.] (secretaris), mr. [O.] en mr.dr. [P.]. [geïntimeerde] is bij brief van 19 december 2002 van de commissie schriftelijk geïnformeerd over de namen van de nieuwe commissie Zeewolde en de te volgen procedure en is uitgenodigd te reageren op het concept-rapport van 1 mei 2002 en de aanvullende bijlagen daarbij. In een appelschrift van 17 januari 2003 heeft [geïntimeerde] bij de Partiuliere Synode van het Oosten onder meer appel ingesteld tegen het besluit van de classis van 20 november 2002. Dit appel is door de Particuliere Synode van het Oosten behandeld op 18 maart 2003 en vervolgens afgewezen.

3.25.

Mr. Den Boef heeft op de brief van de commissie Zeewolde van 19 december 2002 gereageerd in een brief van 6 januari 2003 waarin hij een aantal vragen heeft gesteld over de procedurele gang van zaken (prod. 16 conclusie van eis in eerste aanleg). Onder meer heeft hij erover geklaagd dat de wijze van tot standkoming van het concept-rapport van 1 mei 2002, waarbij hem onder meer stukken zijn onthouden, in strijd is met het kerkrecht en dat jegens zijn cliënt geen sprake is van een eerlijk proces, dat de classis handelt in strijd met het vonnis van de voorzieningenrechter van 1 februari 2002; dat sprake is van belangenverstrengeling en dat de commissie Zeewolde eenzijdig data heeft vastgesteld, zonder dat met hem zoals hij had gevraagd vooroverleg werd gevoerd over de data en tijdstippen waarop de commissie Zeewolde bijeen zou komen om getuigen en [geïntimeerde] te horen, waardoor hij op enkele aangegeven data verhinderd is. Tevens heeft mr. Den Boef de kerkenraad van de CGK Zeewolde bij brief van 6 januari 2003 aangeschreven, waarbij hij eveneens een groot aantal vragen heeft gesteld en kritische kanttekeningen heeft geplaatst bij de gang van zaken (prod. 14 conclusie van eis in eerste aanleg). Bij brief van eveneens 6 januari 2003 aan de classis heeft mr. Den Boef (kort gezegd) onder meer aangegeven dat hij vindt dat door de bijstand van mr. Pel aan zowel de classis als de commissie en de kerkenraad sprake is van belangenverstrengeling, en dat sprake is van willekeur omdat een ander ex-moderamenlid van de kerkeraad daarvoor wel weer gekandideerd mocht worden terwijl [geïntimeerde] als enig ex-moderamenlid nog wordt onderzocht (prod. 15 conclusie van eis in eerste aanleg). Voorts heeft hij verzocht hem de besluiten van de classis van 20 november en 11 december 2002 te doen toekomen en om alle verdere beslissingen op te schorten totdat in appel zal zijn beslist, zich beroepen op de nietigheid van alle classisbesluiten, waaronder de twee laatstgenoemde, en heeft hij gevraagd om inzage van de notulen van alle classisvergaderingen vanaf 17 oktober 2001. Tenslotte heeft hij geklaagd over schending door de commissie Zeewolde en de classis van de afspraak dat wat is besproken op de commissievergadering van 24 juni 2002 niet openbaar zou worden gemaakt. De commissie Zeewolde en de classis hebben op de brieven van 6 januari 2003 gereageerd bij brief van 21 januari, respectievelijk 27 januari 2003 (prod. 17 en 18 conclusie van eis in eerste aanleg), waarbij zij antwoord hebben gegeven op een aantal door mr. Den Boef gestelde vragen en de door hem aangegeven bezwaren tegen de procedurele gang van zaken hebben verworpen.

De classis heeft in haar antwoord onder meer aangegeven:

-

dat zij vindt dat geen sprake is van belangenverstrengeling; dat mr. Pel raadsman is van de classis en in die hoedanigheid ook jurdisich adviseur is van de commissie Zeewolde en van de kerkenraad ad interim;

-

dat mr. Pel niet is opgetreden in enige appel- of revisiezaak van een besluit van de kerkenraad ad interim op de classis;

-

dat de commissie Zeewolde en de kerkenraad ad interim geen zelfstandige organen zijn, maar werk doen in opdracht en onder verantwoordelijkheid van de classis;

-

dat de classis doet wat des kerkenraads is in Zeewolde naar analogie van art. 39 KO, dat de kerkenraad ad interim momenteel geen zelfstandige kerkenraad is maar feitelijk niet anders is dan een commissie van de classis, en dat de kerkenraad ad interim daarom niet als kerkenraad van Zeewolde naar de classisvergadering wordt afgevaardigd;

-

dat predikanten niet op persoonlijke titel op de classis komen maar als afgevaardigde, en dat [geïntimeerde] geen afgevaardigde is;

-

dat op 20 november en 11 december 2002 geen beslissingen zijn genomen die specifiek [geïntimeerde] regarderen, en de wijzigingen in de samenstelling van de commissie Zeewolde aan mr. Den Boef al op 20 november 2002 zijn bekendgemaakt;

-

dat er geen algemene regel is dat appel opschortende werking heeft, maar dat de classis bij elke kennisneming van appel afweegt of het appel moet leiden tot opschortende werking van het bestreden besluit of niet;

-

dat haar er alles aan gelegen is de zaken zo spoedig mogelijk te behandelen;

-

dat zij terzake kennisneming van notulen van classisvergaderingen verwijst naar haar al eerder bekendgemaakte standpunt.

De commissie Zeewolde heeft in haar antwoord onder meer aangegeven:

-

dat het gebruikelijk is dat juristen bij een tuchtzaak betrokken zijn;

-

dat de inhoudelijke bespreking van haar conceptrapport nog steeds wacht op het inhoudelijke verweer van [geïntimeerde];

-

dat zij het betreurt dat [geïntimeerde] en mr. Den Boef hun agenda’s niet hebben willen aanpassen en ook geen verhinderdata hebben opgegeven, en heeft 8 en 15 maart 2003 als alternatieve data aangegeven.

3.26.

[geïntimeerde] heeft naar aanleiding van deze reacties besloten om vooralsnog geen gehoor te geven aan de oproep van de commissie om een verweerschrift in te dienen en te worden gehoord, omdat volgens hem niet gezegd kon worden dat alsnog eerlijke procesvoering zou gaan plaatsvinden.

3.27.

In maart 2003 heeft de commissie een aanvullend rapport uitgebracht. Dit aanvullend rapport is op 20 maart 2003 toegestuurd aan [geïntimeerde] met het verzoek op 2 april 2003 voor de classis te verschijnen.

3.28.

Bij brief van 1 april 2003 heeft de raadsman van [geïntimeerde] de Generale Synode aangeschreven met het verzoek het daartoe te leiden dat de appelschriften die tot dat moment waren binnengekomen, op korte termijn zouden worden behandeld. Reden hiervoor was dat [geïntimeerde] had vernomen dat de Generale Synode pas medio 2004 bijeen zou komen, waardoor zijn appelschriften lange tijd zouden moeten wachten op behandeling. De Generale Synode heeft de raadsman bij brief van 22 april 2003 laten weten dat de Generale Synode eerder bijeen zouden komen indien zij naar het oordeel van tenminste twee Particuliere Synodes eerder bijeen moest komen. Nu aan deze voorwaarde niet was voldaan, zou de Generale Synode niet vervroegd bijeen komen. Bij brief van 25 april 2003 heeft de raadsman van [geïntimeerde] vervolgens de Particuliere Synode van het Oosten verzocht het ertoe te leiden dat de Generale Synode vervroegd bijeen zou komen om de ingediende appelschriften te behandelen. Bij brief van 14 mei 2003 heeft de Particuliere Synode van het Oosten de raadsman geïnformeerd dat de Generale Synode een beroepsinstantie is die op afstand functioneert en dat er geen reden was om eerder samen te komen. [geïntimeerde] heeft nadien in ieder geval het eerder bij de Generale Synode ingestelde appel tegen het besluit van de Particuliere Synode van 29 oktober 2002 ingetrokken.

3.29.

Tijdens haar vergadering van 2 april 2003 heeft de classis (opnieuw) besloten om [geïntimeerde] te schorsen. Tijdens deze vergadering heeft de raadsman van [geïntimeerde] het woord gevoerd. De classis is daarbij onder meer tot het oordeel gekomen dat [geïntimeerde]:

i.

door zijn wijze van optreden in de kerkenraad, in strijd met de KO, verhoudingen had gecreëerd en in stand gehouden had, die het noodzakelijke toezicht op zijn ambtelijk functioneren conform de KO onmogelijk maakten;

ii. als voorzitter van de kerkenraad leiding had gegeven aan het creëren en in stand houden van een financiële wanorde;

iii. als voorzitter van de kerkenraad medeverantwoordelijk was voor de besluitvorming binnen de kerkenraad om een gedeelte van de activiteitengelden buiten de boeken te houden; en

iv. de behandeling van zijn zaak nodeloos had opgehouden door vele procedurele appelschriften en dat hij hierdoor de kerkgemeente Zeewolde alsmede de Christelijke Gereformeerde Kerken in breder verband grote schade had toegebracht zonder dat hiermee een wezenlijk belang van hemzelf was gediend. [geïntimeerde] werd opgeroepen zich te bekeren, bij gebreke waarvan de classis over zou gaan tot afzetting. [geïntimeerde] heeft tegen het besluit van 2 april 2003 appel ingesteld bij de Particuliere Synode van het Oosten bij brief van 28 april 2003. [geïntimeerde] had geen gehoor gegeven aan de oproep van de door de Particuliere Synode van het Oosten ingestelde commissie om op dit appel te worden gehoord, omdat hij van mening was dat ook op dit niveau fundamentele rechtsbeginselen werden veronachtzaamd.

3.30.

[geïntimeerde] is per 9 mei 2003 benoemd voor tweeëntwintig uur per week als docent maatschappijleer aan het [...]college te [plaatsnaam].

3.31.

[geïntimeerde] heeft zich op 26 juni 2003 ziek gemeld bij de kerkenraad van de CGK Zeewolde.

3.32.

De Particuliere Synode heeft op 26 juni 2003 afwijzend beslist op het appel van [geïntimeerde] tegen het schorsingsbesluit van 2 april 2003. [geïntimeerde] heeft tegen de beslissing van de Particuliere Synode van het Oosten aanvankelijk hoger beroep in gesteld bij de Generale Synode, maar heeft dit appel later ingetrokken.

3.33.

Bij brief van de preses en scriba van de classis van 28 juni 2003 is [geïntimeerde] nogmaals “indringend” gevraagd of hij de classis “nog iets te melden” had, waarbij is aangegeven dat als hij geen blijk zou geven van bekering de classis genoodzaakt zal zijn om op 2 juli 2003 verdere stappen omtrent zijn positie als predikant te ondernemen. [geïntimeerde] heeft hierop bij brief van 30 juni 2003 gereageerd. Hij heeft daarbij aangegeven dat hij zich ziek heeft gemeld bij de kerkenraad, dat zijn krachten op zijn en zijn gezin de spanningen niet meer aan kan, dat hij ten onrechte is beschuldigd en geschorst. Hij heeft voorts dringend verzocht de schorsing op te heffen, en aangegeven dat hij zich blijft beroepen op zijn rechten en bereid blijft via bemiddeling/arbitrage tot een oplossing te komen. Verder heeft hij verwezen naar zijn raadsman en heeft gevraagd om voorlopig met rust te worden gelaten en verdere briefwisseling via mr. Den Boef te laten lopen.

3.34.

Tijdens haar vergadering van 2 juli 2003 heeft de classis geconstateerd dat [geïntimeerde] geen blijk had gegeven van bekering en heeft zij besloten tot afzetting van [geïntimeerde]. De financiële Commissie Classis Amersfoort werd opgedragen zorg te dragen voor de financiële afwikkeling van de zaak volgens de geldende richtlijnen van de Particuliere Synode voor afgezette predikanten. De maximale uitkeringsperiode voor [geïntimeerde] zou, gelet op zijn leeftijd, 12 maanden zijn. De Financiële Commissie kreeg bovendien mandaat om met [geïntimeerde] een tijdelijke regeling te treffen voor de periode tot 8 oktober 2003.

3.34.

Bij brief van 3 juli 2003 heeft de classis de leden van de kerkgemeente te Zeewolde schriftelijk uitgelegd wat in verband met [geïntimeerde] was besloten en wat daarvoor de gronden waren. Mr. Den Boef heeft bij brief van 7 juli 2003 namens [geïntimeerde] de nietigheid van het afzettingsbesluit ingeroepen, aanspraak gemaakt op het traktement en emolumenten, en de classis voor de gevolgen van het besluit aansprakelijk gesteld. Voorts heeft hij gevraagd om intrekking van het afzettingsbesluit, toelating tot de ambtelijke werkzaamheden en verzoening. [geïntimeerde] heeft tegen het afzettingsbesluit geen kerkelijk appel ingesteld.

3.35.

Met [geïntimeerde] is uiteindelijk geen financiële regeling getroffen. De classis heeft op haar vergadering van 8 oktober 2003 besloten geen tijdelijke uitkering vast te stellen ter voorziening in het levensonderhoud van [geïntimeerde] en zijn gezin, op grond dat [geïntimeerde] niet heeft voldaan aan de door de Generale Synode (Acta GS 1986 art.97) vastgestelde voorwaarde van verzoening met de kerkenraad van zijn laatste gemeente en evenmin inzicht heeft verschaft omtrent zijn (eventuele) inkomsten.

[geïntimeerde] is gevraagd de pastorie per 1 november 2003 leeg op te leveren.