Hof 's-Hertogenbosch, 30-06-2009, nr. HD 103.005.447

Naar het oordeel van het hof hebben [appellant 1] c.s. in zoverre geen belang meer bij hun hoger beroep dat uit de stukken en ter gelegenheid van het pleidooi in hoger beroep is gebleken dat zij de woning op 1 november 2007 hebben ontruimd, nadat zij hiertoe bij vonnis in kort geding van 20 september 2007 waren veroordeeld. Voorts is gebleken dat zij thans (sedert 1 november 2008) van Woonpartners een sloopwoning, gelegen aan de [b-straat] [1] te [a-plaats], huren en dat de woning aan de [a-straat] [1] te [a-plaats] door Volksbelang inmiddels is verhuurd aan een derde. De in eerste aanleg afgewezen vordering van [appellant 1] c.s. tot verkrijging van het (mede) huurderschap ten aanzien van laatstgenoemde woning kan derhalve niet meer worden toegewezen.

[appellant 1] c.s. hebben niettemin belang bij het hoger beroep in verband met hun veroordeling in de proceskosten in eerste aanleg. Het hof zal met het oog daarop dienen te onderzoeken of de vordering van [appellant 1] c.s. in eerste aanleg al dan niet terecht is afgewezen (vgl. HR 14 januari 2000, NJ 2000, 188 en HR 22 september 2006, NJ 2007, 188).

Uit het voorgaande volgt aldus dat [appellant 1] c.s. kunnen worden ontvangen in hun hoger beroep en dat het hof alsnog toekomt aan een inhoudelijke beoordeling van het geschil.

Het hof zal allereerst de tweede grief van [appellant 1] c.s. behandelen. In deze grief stellen zij dat zij door het (deels) betalen van de huur, het fungeren als contactpersoon en het reeds lange tijd feitelijk bewonen van de woning door Volksbelang reeds als (mede)huurders zijn erkend.

Met de kantonrechter is het hof echter van oordeel dat medehuurderschap in beginsel niet stilzwijgend, door het gedogen van een bepaalde situatie, kan ontstaan. Het feit dat [appellant 1] c.s. in de woning woonden, de huur (mee)betaalden en naar Volksbelang optraden als contactpersoon, maakte hen nog niet vanzelfsprekend medehuurders.

Ook in een situatie als door [appellant 1] c.s. geschetst, staat het de verhuurder vrij om een verzoek tot medehuurderschap af te wijzen, indien niet is voldaan aan de wettelijke vereisten voor het medehuurderschap (zie ook hierna). Deze afwijzing is dan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar.

De tweede grief faalt derhalve.

De derde grief van [appellant 1] c.s. — gericht tegen de overweging van de kantonrechter dat, voor zover aan de vordering een beroep op artikel 7:267 BW ten grondslag ligt, dit beroep niet kan slagen, alleen al vanwege het feit dat [betrokkene 1] inmiddels is overleden — slaagt daarentegen wel. De vordering tot het vaststellen van het medehuurderschap van [appellant 1] c.s. kan wel degelijk worden gegrond op artikel 7:267 BW, omdat [betrokkene 1] nog in leven was ten tijde van de indiening van de inleidende vordering door [betrokkene 1] en [appellant 1] c.s. Hiermee was aan de ratio van het gezamenlijk optreden, als bedoeld in artikel 7:267 lid 1 BW, voldaan. [appellant 1] c.s. hielden bovendien belang bij hun vordering op grond van artikel 7:267 BW, omdat toewijzing van deze vordering met ingang van een datum, gelegen vóór het tijdstip van overlijden van [betrokkene 1], het gevolg zou hebben dat [appellant 1] c.s. na het overlijden van [betrokkene 1] op grond van artikel 7:268 lid 1 BW de huurovereenkomst voortzetten (vgl. Hoge Raad 18 februari 1994, NJ 1994, 376).

Het hof zal gelet op het voorgaande eerst toetsen of voldaan is aan de vereisten voor medehuurderschap, zoals vermeld in artikel 7:267 BW.

Het hof zal de eerste en vierde grief van [appellant 1] c.s. gezamenlijk behandelen, aangezien beide grieven betrekking hebben op de vraag of [appellant 1] c.s. hun vordering om te bepalen dat zij medehuurders zijn, tijdig hebben ingesteld.

De belangrijkste voorwaarden voor toewijzing van de vordering tot medehuurderschap zijn ingevolge artikel 7:267 lid 1 BW het hebben van het hoofdverblijf in de gehuurde woning en het voeren van een duurzame gemeenschappelijke huishouding met de huurder. Deze voorwaarden dienen in beginsel te zijn vervuld ten tijde van de indiening van het verzoek tot medehuurderschap bij de verhuurder. In het onderhavige geval heeft dit verzoek plaatsgevonden in april 2006.

Tussen partijen is niet in geschil dat [appellant 1] c.s. ten tijde van de indiening van voornoemd verzoek nog steeds hun hoofdverblijf hadden in de door [betrokkene 1] gehuurde woning aan het [a-straat] [1] te [a-plaats]. Voorts is niet gegriefd tegen de overweging van de kantonrechter dat [appellant 1] c.s. met [betrokkene 1] een duurzame gemeenschappelijke huishouding hebben gevoerd, zodat dit tevens vaststaat.

Partijen verschillen echter van mening over de vraag of ten tijde van het verzoek van [appellant 1] c.s. en [betrokkene 1] in april 2006 nog sprake was van een duurzame gemeenschappelijke huishouding van [appellant 1] c.s. met [betrokkene 1], nu [betrokkene 1] sinds 20 april 2005 onafgebroken in een zorgcentrum verbleef.

Weliswaar is met de opname van [betrokkene 1] in het zorgcentrum een einde gekomen aan de samenwoning tussen [appellant 1] c.s. en [betrokkene 1], maar uit de jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat een gemeenschappelijke huishouding in het algemeen bij opname in een ziekenhuis of verpleeghuis van een dergenen die een dergelijke huishouding voert, niet dadelijk, maar eerst na enige tijd, naar gelang van de omstandigheden, zal eindigen (vgl. HR 21 februari 1986, NJ 1986, 383). De omstandigheid dat een verzoek tot medehuurderschap kort na de opname van de huurder in een zorginstelling is ingediend, hoeft toewijzing van dat verzoek niet in de weg te staan (vgl. HR 18 februari 1994, NJ 1994, 376).

Naar het oordeel van het hof is er echter sinds de beëindiging van de samenwoning van [appellant 1] c.s. met [betrokkene 1] in april 2005 een zodanige periode verstreken, dat ten tijde van de indiening van het verzoek tot medehuurderschap in april 2006 in redelijkheid geen sprake meer kon zijn van een duurzame gemeenschappelijke huishouding van [appellant 1] c.s. met [betrokkene 1].

Het hof neemt hierbij in aanmerking dat [appellant 1] ter gelegenheid van het pleidooi in hoger beroep heeft verklaard dat de reden voor de opname van [betrokkene 1] in het zorgcentrum gelegen was in het feit dat [betrokkene 1] niet meer zelfstandig kon wonen ten gevolge van haar hulpbehoevendheid en haar ziekte (longemphyseem). Onder deze omstandigheden kan niet worden volgehouden dat de verhuizing naar het verzorgingstehuis van tijdelijk aard was. In ieder geval staat vast dat in oktober 2005 ook voor [appellant 1] c.s. duidelijk was dat [betrokkene 1] definitief in het zorgcentrum zou blijven, zodat ervan dient te worden uitgegaan dat de gemeenschappelijke huishouding van [appellant 1] c.s. met [betrokkene 1] in ieder geval in oktober 2005 is geëindigd. [appellant 1] c.s. hebben geen, althans onvoldoende feiten en/of omstandigheden aangevoerd die de verwachting rechtvaardigen dat [betrokkene 1] nadien nog zou terugkeren naar de door haar gehuurde woning. De door [appellant 1] c.s. aangevoerde aanvraag voor een traplift vóór de verhuizing van [betrokkene 1] naar het zorgcentrum is in ieder geval onvoldoende om te komen tot een ander oordeel.

Nu ten tijde van de indiening van het verzoek tot medehuurderschap bij Volksbelang geen sprake meer was van een gemeenschappelijke huishouding, kan de vordering van [appellant 1] c.s. niet worden toegewezen op grond van artikel 7:267 BW. De eerste en vierde grief falen derhalve.

De overige grieven behoeven geen nadere bespreking.

Uit het voorgaande volgt reeds dat de vordering van [appellant 1] c.s. evenmin kan worden toegewezen op grond van artikel 7:268 lid 2 BW (voortzetting van de huurovereenkomst door de samenwoner na het overlijden van de huurder). Immers, ook hier wordt onder meer een duurzame gemeenschappelijke huishouding met de huurder als voorwaarde gesteld en zoals hiervoor reeds is overwogen, is de duurzame gemeenschappelijke huishouding van [appellant 1] met [betrokkene 1] reeds lange tijd vóór het overlijden van [betrokkene 1] geëindigd.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, komt het hof tot de conclusie dat de kantonrechter terecht de vordering van [appellant 1] c.s. tot verkrijging van het medehuurderschap heeft afgewezen en [appellant 1] heeft veroordeeld in de proceskosten in eerste aanleg. Het vonnis waarvan beroep zal derhalve worden bekrachtigd, met wijziging van de gronden.

[appellant 1] c.s. dienen als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit hoger beroep.