CRvB, 22-12-2006, nr. 05-1495 WW

De volkenrechtelijke organisaties, bedoeld in het eerste lid, worden door

Onze Minister en Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in overeenstemming met Onze Minister van Buitenlandse Zaken, aangewezen.”

Bij de Regeling aanwijzing volkenrechtelijke organisaties in Nederland, Stcrt. 1991, 167, heeft de aanwijzing bedoeld in het tweede lid van artikel 7 van het Besluit plaatsgevonden. In artikel 1, aanhef en onder 8 van deze Regeling wordt ESA genoemd.

Partijen verschillen van mening over de vraag of de aanwijzing van ESA als een volkenrechtelijke organisatie als bedoeld in artikel 7 van het Besluit ook wat betreft de toepassing van de WW, gelet op het bepaalde in artikel 3, vijfde lid, van de WW, verbindend is.

Met betrekking tot dit geschilpunt stelt de Raad voorop dat volkenrechtelijke organisaties veelal een bijzondere positie innemen binnen de nationale Nederlandse rechtsorde, welke zijn grondslag vindt in verdragen en/of (zetel)overeenkomsten tussen Nederland en de betreffende volkenrechtelijke organisatie. Deze bijzondere positie hangt samen met de doelstelling, als verwoord in artikel 91 van de Grondwet, de internationale rechtsorde te bevorderen en met de erkenning van een zekere souvereiniteit van volkenrechtelijke organisaties. Met betrekking tot de ESA is, voorzover hier van belang, in artikel XX van Annex I bij het Verdrag tot oprichting van een Europees Ruimte Agentschap, bepaald dat wanneer de ESA een eigen sociaal zekerheidsstelsel vestigt alle medewerkers van ESA vrijgesteld zullen zijn van verplichte bijdragen voor nationale sociale zekerheidsregelingen. Verder is in artikel 16 van de Zetelovereenkomst bepaald dat zolang de ESA een eigen sociaal zekerheidsstelsel heeft of aansluiting zoekt bij een stelsel dat een vergelijkbare dekking biedt met de Nederlandse sociale zekerheids-wetgeving, de ESA vrijgesteld zal zijn van het Nederlandse stelsel. Voorzover uit deze verdragsbepalingen al niet rechtstreeks voortvloeit dat het Nederlands sociaal verzekeringsstelsel niet van toepassing is op medewerkers van ESA, zodra sprake is van een eigen sociaal zekerheidsstelsel, moet de aanwijzing van een volkenrechtelijke organisatie als hiervoor bedoeld naar het oordeel van de Raad mede beoordeeld worden in het licht van het betreffende verdrag en de doelstelling van de verdragspartijen.

De Raad stelt allereerst vast dat het bepaalde in artikel 7 van het Besluit, waarin sprake is van “een regeling van sociale zekerheid van die organisatie”, niet overeenstemt met hetgeen is bepaald in artikel 3, vijfde lid, van de WW, waar gesproken wordt over “een regeling inzake verzekering tegen de geldelijke gevolgen van werkloosheid”. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen is de Raad van oordeel dat de aanwijzing van een volkenrechtelijke organisatie op grond van artikel 7 van het Besluit voor de toepassing van artikel 3, vijfde lid, van de WW alleen dan verbindend kan worden geacht als de betreffende volkenrechtelijke organisatie een voorziening of regeling kent met betrekking tot de geldelijke gevolgen van werkloosheid. Daarbij acht de Raad, gelet op het feit dat een regeling inzake de diverse takken van sociale zekerheid op zeer verschillende wijzen vorm kan worden gegeven, niet van doorslaggevend belang of de regeling terzake van werkloosheid in de vorm van een verzekering is gegoten, dan wel in een andere juridische vorm gestalte heeft gekregen. Bepalend is naar ’s Raads oordeel of sprake is van een door de volkenrechtelijke organisatie officieel gereglementeerde voorziening welke beoogt de geldelijke gevolgen van het risico van werkloosheid in enigerlei vorm en gedurende enig tijdvak, onder nader omschreven voorwaarden, te compenseren. Daarbij dient sprake te zijn van een in een regeling omschreven subjectief te bepalen recht voor een betrokkene.

De Raad stelt vast dat uit de in hoger beroep overgelegde ESA Staff Regulations, Rules and Instructions blijkt dat wanneer een werknemer zijn werk verliest aanspraak bestaat op een “indemnity for loss of job”. De hoogte van deze vergoeding, die in een bedrag ineens wordt uitbetaald, is afhankelijk van de aard van het dienstverband. Verder is de vergoeding afhankelijk van de hoogte van het salaris en van het aantal maanden gedurende welke de betrokkene werkzaam is geweest, zij het tot bepaalde exact omschreven maxima. Voorts is in artikel 11 van de ESA Pension Scheme Rules and Instructions bepaald dat medewerkers die bij de beëindiging van het dienstverband (nog) geen aanspraak hebben op een ouderdomspensioen, onder omstandigheden, in aanmerking kunnen komen voor een “leaving allowance”.

Met appellant is de Raad van oordeel dat in ieder geval de bepalingen in de Staff Regulations over de “indemnity for loss of job” aangemerkt moeten worden als een regeling inzake de geldelijke gevolgen van werkloosheid als bedoeld in artikel 3, vijfde lid, van de WW, zulks mede gelet op hetgeen hiervoor is overwogen over de uitleg van deze bepaling. Daarbij acht de Raad van belang dat de regeling voorziet in een subjectief bepaalbaar recht voor de betrokkenen en de regeling kennelijk beoogt voor een bepaalde periode, althans voor een bepaald bedrag, het risico van werkloosheid en met name het wegvallen van inkomsten uit arbeid te compenseren. Het feit dat aan betrokkene niet een dergelijke vergoeding is toegekend, kennelijk in verband met de duur van zijn dienstverband en/of andere omstandigheden, kan niet leiden tot een andersluidend oordeel.

Het vorenstaande leidt tot de slotsom dat appellant terecht heeft besloten dat betrokkene geen werknemer is geweest ingevolge de WW tijdens zijn werkzaamheden in dienst van ESA in Nederland en dat hij op grond van de WW geen aanspraak kan maken op een uitkering ingevolge die wet.

Ten slotte is namens betrokkene een beroep gedaan op het gelijkheidsbeginsel. Daarbij is gewezen op een aantal beslissingen uit 1996 waarin aan werkloos geworden medewerkers van een andere volkenrechtelijke organisatie wel een WW-uitkering is toegekend en op één recent besluit van appellant. Namens appellant is ten aanzien van de beslissingen uit 1996 aangegeven dat toentertijd een fout is gemaakt, hetgeen duidelijk werd toen appellant premies voor één of meer werknemersverzekeringen wilde heffen bij de betreffende organisatie. Met betrekking tot het recente besluit heeft appellant opgemerkt dat onduidelijk is gebleven op welke grondslag is besloten een WW-uitkering aan de betrokkene toe te kennen, nadat het bezwaar gegrond was verklaard, omdat het dossier verdwenen bleek te zijn.

Ten aanzien van de beslissingen uit 1996 is naar ’s Raads oordeel in voldoende mate aannemelijk geworden dat deze op een fout van appellant berusten, welke heeft geleid tot een aanpassing van de handelwijze van appellant voor nieuwe soortgelijke gevallen. De Raad wijst er in dit verband op dat volgens vaste jurisprudentie het gelijkheidsbeginsel niet zover strekt dat een bestuursorgaan gehouden is om in het verleden gemaakte fouten te herhalen. Met betrekking tot het hiervoor bedoelde recente besluit van appellant waarin een WW-uitkering is toegekend aan een werkloos geworden medewerker van een volkenrechtelijke organisatie, merkt de Raad op dat niet aannemelijk is geworden dat appellant in dat geval doelbewust is afgeweken van het terzake geldende beleid, noch dat sprake is van een aantal gemaakte fouten dat verhoudingsgewijs zo groot is dat om die reden tot strijd met het gelijkheidsbeginsel of het verbod van willekeur zou kunnen worden geconcludeerd. Dit betekent dat het beroep op het gelijkheidsbeginsel niet kan slagen.

Uit het voorgaande volgt dat appellant terecht heeft geweigerd een WW-uitkering aan betrokkene toe te kennen. De Raad moet echter vaststellen dat appellant eerst in hoger beroep de juiste motivering voor deze weigering heeft aangedragen. Derhalve ziet de Raad aanleiding de aangevallen uitspraak te bevestigen, met dien verstande dat de rechtsgevolgen van het vernietigde bestreden besluit in stand blijven.

De Raad acht termen aanwezig om appellant op grond van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht te veroordelen in de proceskosten van betrokkene in hoger beroep. Deze kosten worden begroot op € 966,- voor verleende rechtsbijstand in hoger beroep, te betalen door het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen.

De Raad ziet ten slotte geen aanleiding van appellant een recht te heffen, nu het hoger beroep van appellant inhoudelijk slaagt.