HR, 14-04-2009, nr. 07/11154

Nr. 07/11154

Mr. Knigge

Zitting: 27 januari 2009

Conclusie inzake:

[Verdachte]

1. Verdachte is door het Gerechtshof te 's-Gravenhage, zitting houdende te Amsterdam, op 17 juli 2007 - voor zover aan het oordeel van het Hof onderworpen - vrijgesproken van het onder 3 tenlastegelegde en voor 1: "medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder C, van de Opiumwet gegeven verbod" veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van twintig maanden. Voorts heeft het Hof de bewaring gelast van inbeslaggenomen, niet teruggegeven voorwerpen als nader in het arrest omschreven.

2. Tegen deze uitspraak is namens verdachte cassatieberoep ingesteld.

3. Namens verdachte heeft mr. M.E. van der Werf, advocaat te Amsterdam, één middel van cassatie voorgesteld.

4. Het middel klaagt erover dat uit de bewijsmiddelen niet kan worden afgeleid dat verdachte wetenschap had van de aanwezigheid van de doos met cocaïne onder de keukentafel.

5. Ten laste van verdachte is onder 1 bewezenverklaard dat:

"hij omstreeks 2 november 2004 te Amstelveen tezamen en in vereniging met anderen opzettelijk aanwezig heeft gehad een hoeveelheid van in totaal 10 kilogram cocaïne."

6. Als bewijsmiddelen heeft het hof de volgende stukken gebezigd:

"1. Een proces-verbaal met nummer PLI 609/RS/04-90051 van 31 januari 2005, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 1] [doorgenummerde pagina's 1 tot en met 29 e.v. zaaksdossier [a-straat]]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als relaas van bevindingen en/of verrichtingen van verbalisant voornoemd:

Op grond van de verkregen onderzoeksinformatie bestond het vermoeden dat het pand [a-straat 1] te [plaats] door onder meer een onbekend aantal Engelssprekende personen gebruikt werd voor onder meer de opslag van verdovende middelen en dat daarbij de Engelssprekende personen in genoemd perceel verbleven.

Op vordering van de officier van justitie is door de rechter-commissaris toestemming verleend voor doorzoeking van de woning [a-straat 1] te [plaats]. Bij het betreden van het pand [a-straat 1] te [plaats], werden in dit pand vijf personen aangehouden onder wie verdachte [verdachte]. Deze doorzoeking vond op 2 november 2004 plaats. Op de eerste verdieping is de woonkamer met een open keuken gesitueerd die voor alle verdachten vrij toegankelijk was en ook door hen allemaal kon worden gebruikt.

Locatienummer LI3.1.2 betreft de keuken op de eerste verdieping. Aldaar is tijdens de doorzoeking onder meer in beslag genomen: L13.1.2.1.01 (doos Casema met 10 blokken/plakken cocaïne). In totaal betreft het 10 kilogram. Deze ruimte kon door alle aangehouden verdachten worden gebruikt, aangezien deze niet afzonderlijk kon worden afgesloten.

2. Een proces-verbaal van 3 november 2004, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar K43 [doorgenummerde pagina 693 tot en met 694 met bijlage, AH/54 van het Ambtshandelingendossier]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als relaas van bevindingen en/of verrichtingen van verbalisant voornoemd:

Op 2 november 2004 te 06.00 uur ben ik samen met 6 andere opsporingsambtenaren binnengetreden in perceel [a-straat 1] te [plaats]. In verschillende vertrekken van de woning zijn direct na het binnentreden vijf verdachten aangehouden. Ter attentie van verdachte [verdachte] kan worden gesteld dat deze alvorens zijn aanhouding werd aangetroffen op de tweede verdieping van de woning en wel in de meest zuidwestelijk gelegen slaapkamer.

3. Een proces-verbaal met nummer PL 1600/03-900049 van 3 november 2004, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 5] en [verbalisant 6]. [doorgenummerde pagina's 32 tot en met 35 van het verdachtendossier V/24]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als de op 3 november 2004 tegenover verbalisanten afgelegde verklaring van verdachte:

In de keuken (het hof begrijpt: op het adres [a-straat 1] te [plaats]) staat een zwarte sporttas met een kleine zwarte tas ernaast. In de sporttas zit mijn kleding en in de kleine zwarte tas moet mijn paspoort en mijn vliegticket zitten. Het paspoort kan ook in een spijkerjasje zitten die naast de wasmachine hangt in de keuken.

4. Een proces-verbaal met nummer PL 1609/RV/04-90051 van 4 november 2004, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 2] en [verbalisant 3] [doorgenummerde pagina 2800 tot en met 2803, AH/182 van het Ambtshandelingendossier]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als bevindingen van verbalisanten voornoemd:

Op 3 november 2004 betraden wij de woning, [a-straat 1] te [plaats]. Wij troffen in de woonkamer tussen de bank en een fitnessbankje de grote zwarte sporttas van [verdachte] aan, die vol zat met kleding. Wij verlieten de woning om 13.50 uur en sloten deze af. Omstreeks 14.05 uur werden wij gebeld door [verbalisant 5]. De verdachte [verdachte] had nu verklaard dat zijn paspoort mogelijk in zijn spijkerbroek, die voorzien is van een zwarte riem zou kunnen zitten. Deze broek zou liggen op zijn slaapkamer op de 2e etage waar het stapelbed staat. Op 3 november 2004, omstreeks 14.20 uur gingen wij opnieuw het pand [a-straat 1] in [plaats] in. Op de 2e etage in de slaapkamer waar het stapelbed stond troffen wij naast de toegangsdeur een grote stapel kleding aan. Bovenop lag een blauwe spijkerbroek. Ik, [verbalisant 3], trof in de kontzak van deze spijkerbroek een Engels paspoort op naam van [verdachte] aan. Het paspoort werd inbeslaggenomen en voorzien van de vindplaatscode LI3.2.2.12.

5. Een proces-verbaal met nummer PL 1600/03-900049 van 2 november 2004, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 7], [doorgenummerde pagina's 13 tot en met 14 van het verdachtendossier V/24]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als de op dinsdag 2 november 2004 tegenover verbalisanten afgelegde verklaring van verdachte:

Ik ben afgelopen dinsdag vanuit de Verenigde Staten naar Nederland gereisd. Ik verblijf even op dit adres (het hof begrijpt: [a-straat 1] te [plaats]).

6. Een proces-verbaal met kenmerk RE/VM-183-2004 van 8 november 2004, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 4] [doorgenummerde pagina 696, AH/54 van het Ambtshandelingendossier]. Dit proces-verbaal houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven, als relaas van bevindingen en/of verrichtingen van verbalisant voornoemd:

In het kader van het onderzoek TRADER bevond ik, [verbalisant 4], expert verdovende middelen bij de Korpsrecherche, regio Hollands Midden, mij op 2 november 2004 in een woning gelegen aan de [a-straat 1] in de gemeente [plaats]. Aldaar werd een huiszoeking in het kader van de Opiumwet gehouden. De woning wordt nader aangeduid als locatie 13.

Locatie 13.1.2.1.01

Ik zag dat onder tafel in de woonkamer een kartonnen doos blauw/oranje van kleur met opschrift "Casema" stond. Ik opende de doos en zag dat in de doos 10 door bruin plakband omwikkelde plakken zaten. Ik heb één van de plakken van het omhulsel ontdaan en ik zag dat in alle 10 de plakken een samengeperst wit poeder zat. Op de plak was de logo van een "ruit" geperst. Ik zag dat in alle 10 plakken hetzelfde logo was geperst. Ik heb met een geringe hoeveelheid van het witte poeder een ESA-Cocaïne test uitgevoerd. Ik zag aan de verkleuring van de kristallen in het door mij gehanteerde testbuisje een positieve indicatie op de aanwezigheid van cocaïne. Een monster van de aangetroffen witte poeder is onder NFI-code 291.103 voor nader onderzoek opgestuurd naar het Nederlands Forensisch Instituut te Rijswijk. Ik heb vervolgens uit 2 willekeurige andere pakken een monster genomen en daarmee een ESA-Cocaïne test uitgevoerd.

Ik zag aan de verkleuring van de kristallen in de door mij gehanteerde testbuisjes een positieve indicatie op de aanwezigheid van cocaïne. De monsters van het aangetroffen witte poeder, zijn onder NFI-code 291.104 en NFI-code 291.105 voor nader onderzoek opgestuurd naar het Nederlands Forensisch Instituut te Rijswijk. Het totale gewicht van het aangetroffen witte poeder bedroeg 10 kilogram.

7. Een rapport, zaaknummer 2004.09.13.090, van het Nederlands Forensisch Instituut te Den Haag van 25 november 2004, opgemaakt door Ing. A.G.A. Sprong op de door hem als vast gerechtelijke deskundige afgelegde belofte. Dit verslag houdt in, voorzover van belang en zakelijk weergegeven (doorgenummerde pagina's 997 tot en met 998, AH/74 van het Ambtshandelingen dossier):

MATERIAAL

Kenmerk Omschrijving

NFI 291.103 monster crèmekleurige brokjes

NFI 291.104 monster crèmekleurige brokjes

NFI 291.105 monster crèmekleurige brokjes

CONCLUSIE

Het materiaal bevat cocaïne."

7. Voorts heeft het Hof naar aanleiding van het gevoerde verweer een nadere bewijsoverweging in het arrest opgenomen. Deze luidt:

"Nadere overweging met betrekking tot het bewijs van feit 1 en de vrijspraak van feit 3:

Uit de stukken en het onderzoek ter terechtzitting is op grond van wettige bewijsmiddelen het volgende vast komen te staan.

Op 2 november 2004 vond een doorzoeking plaats van een woning gelegen aan [a-straat 1] in [plaats]. In die woning is verdachte samen met een aantal anderen mannen aangetroffen en later aangehouden. Verdachte maakte gebruik van een in de woning aanwezige slaapkamer. In de keuken van die woning, gelegen op de eerste verdieping, is niet afgeschermd onder de daar aanwezige tafel aangetroffen een doos waarin naar later bleek cocaïne zat. Bedoelde cocaïne is in beslag genomen.

Verdachte heeft verklaard dat hij in de woning verbleef en heeft wisselend verklaard over de plaats waar zijn paspoort en vliegticket in de woning zouden kunnen liggen; bedoelde voorwerpen lagen dan wel in zijn sporttas die in de keuken stond dan wel in zijn jasje die naast de wasmachine in de keuken hing.

[betrokkene 1] heeft geruime tijd na zijn aanhouding eerst ten overstaan van de rechter-commissaris belast met de behandeling van strafzaken en later als getuige ten overstaan van het hof verklaard dat hij de avond voor de doorzoeking in de woning aanwezig was en toen desgevraagd door een persoon wiens naam hij niet wenst te noemen een doos met inhoud in ontvangst heeft genomen. Hem was gezegd dat er marihuana in de doos zou zitten maar later bleek het cocaïne te zijn; de doos zou de volgende dag weer opgehaald worden. Alle anderen die toen ook in de woning verbleven, hebben - volgens de getuige - van bedoelde doos niet geweten.

Het hof heeft genoemde getuige ter zitting gehoord en is tot het oordeel gekomen dat zijn verklaring ter zake onbetrouwbaar is. Hij heeft geweigerd om antwoord te geven op voor de hand liggende vragen bedoeld om meer informatie te verkrijgen over de gang van zaken rond de avond waarop hij naar eigen zeggen bedoelde doos in ontvangst heeft genomen en bedoeld ter toetsing van de betrouwbaarheid van zijn verklaring. De getuige heeft voor zijn weigering geen verklaring willen geven waarbij het hof op merkt dat de getuige geen verschoningsrecht toekwam, waar hij ook ter terechtzitting op is gewezen.

Op grond van voornoemde feiten en omstandigheden concludeert het hof dat verdachte die in de woning verbleef ook gebruik maakte van de keuken en er van op de hoogte is geweest dat in de woning cocaïne aanwezig was.

Nu niet is vast komen te staan dat de in de woning aangetroffen hasjiesj voor het grijpen lag, zoals de rechtbank heeft overwogen, kan naar het oordeel van het hof niet bewezen worden dat verdachte ook van de aanwezigheid van die hasjiesj heeft geweten."

8. Het middel klaagt er niet over dat het Hof betekenis heeft toegekend aan het feit dat verdachte wisselende verklaringen heeft afgelegd met betrekking tot zijn paspoort en vliegticket. Ik begrijp een en ander aldus dat het Hof van belang heeft geacht dat verdachte niet precies wist waar in de woning hij zijn paspoort en vliegticket had gelaten en dat hij het heel goed mogelijk achtte dat hij deze waardevolle papieren in de voor ieder toegankelijke keuken had achtergelaten.

9. Het middel klaagt ook niet over de betekenis die het Hof heeft toegekend aan de onbetrouwbaarheid van de verklaring van getuige [betrokkene 1]. Ik begrijp de overwegingen van het Hof aldus dat het Hof tot de "voornoemde feiten en omstandigheden" niet heeft gerekend dat getuige [betrokkene 1] een ongeloofwaardige verklaring heeft afgelegd, maar dat het Hof, in aanmerking nemend dat de bedoelde getuigenverklaring daaraan niet in de weg stond, uit de wél redengevende feiten de conclusie heeft getrokken dat verdachte van de aanwezigheid van de cocaïne op de hoogte was.

10. De vraag is of het Hof die conclusie op grond van de gebezigde bewijsmiddelen heeft kunnen trekken. Het Hof heeft uit de bewijsmiddelen kunnen afleiden dat verdachte en de andere mannen die in de woning vertoefden, geen vreemden voor elkaar waren en elkaar bovendien vertrouwden. Anders immers is het onwaarschijnlijk dat men zijn tas met bezittingen onbeheerd in de voor ieder toegankelijke keuken achterlaat en dat men daar zijn persoonlijke documenten laat rondslingeren. En anders immers is het onwaarschijnlijk dat men een doos vol met cocaïne in de voor ieder toegankelijke keuken laat staan.

11. Anders zou het misschien zijn als de verdachte een verklaring had afgelegd over de reden waarom hij in de bedoelde woning verbleef en over de vraag in welke relatie hij tot de andere daar verblijvende personen stond. Dat echter is niet het geval. Tegenover de politie wenste de verdachte hierover niet te verklaren. Ten overstaan van de Rechtbank wilde de verdachte - die tijdens zijn politieverhoor had verklaard dat hij naar Nederland was gekomen om vrienden te bezoeken - slechts kwijt dat hij geen antwoord wilde geven op de vraag of de mannen van [a-straat] zijn vrienden zijn. Gezien het ontbreken van een aannemelijke verklaring die in andere richting wijst, is het niet onbegrijpelijk dat het Hof tot de onder punt 10 bedoelde gevolgtrekking is gekomen.

12. In aanmerking nemend dat de mannen op vertrouwelijke voet met elkaar omgingen, heeft het Hof voorts uit de bewijsmiddelen de conclusie kunnen trekken dat verdachte op de hoogte was van de tien kilo cocaïne onder de keukentafel.

13. Het middel faalt en kan worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.

14. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen, heb ik niet aangetroffen.

15. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG