Rb. Breda, 17-10-2011, nr. 10/894

de opbrengst geheel of gedeeltelijk direct of indirect ten goede is gekomen aan:

1° een natuurlijke persoon of een rechtspersoon ten aanzien van wie inhouding niet achterwege mag blijven, terwijl dit ten aanzien van degene die de tegenprestatie heeft verricht wel mag, of

2° een natuurlijke persoon of rechtspersoon die in mindere mate gerechtigd is tot vermindering of teruggaaf van dividendbelasting dan degene die de tegenprestatie heeft verricht; endeze natuurlijke persoon of rechtspersoon een positie in aandelen, winstbewijzen of geldleningen als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onderdeel d, van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 op directe of indirecte wijze behoudt of verkrijgt die vergelijkbaar is met zijn positie in soortgelijke aandelen, winstbewijzen of geldleningen voorafgaand aan het moment waarop het samenstel van transacties een aanvang heeft genomen.”

EG-Verdrag

Artikel 56, eerste lid:

“In het kader van de bepalingen van dit hoofdstuk zijn alle beperkingen van het kapitaalverkeer tussen lidstaten onderling en tussen lidstaten en derde landen verboden.”

Artikel 58

“1. Het bepaalde in artikel 56 doet niets af aan het recht van de lidstaten:

getuigenverklaringen van de belastingplichtige;

gegevens van een informant of een andere derde persoon, die onafhankelijk zijn gecontroleerd of waarvan kan worden aangenomen dat die betrouwbaar zijn, of

indirect bewijs.

5.Beoordeling van het beroep

5.1.Partijen gaan er vanuit dat belanghebbende vergelijkbaar is met een in Nederland gevestigd pensioenlichaam dat vrijgesteld is van vennootschapsbelasting. De rechtbank heeft geen reden aan de juistheid van dit standpunt te twijfelen. Tevens gaan partijen er vanuit dat de "standstill bepaling" van artikel 57 van het EG Verdrag niet van toepassing is. De rechtbank sluit zich daarbij aan.

5.2.De regeling van artikel 10, eerste lid, van de Wet DB, biedt rechtspersonen die niet aan de vennootschapsbelasting zijn onderworpen onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid een teruggave van dividendbelasting te verzoeken. Volgens de tekst geldt deze mogelijkheid niet voor buiten Nederland gevestigde rechtspersonen, zoals belanghebbende.

5.3.Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat het weigeren van de teruggave in strijd is met de vrijheid van kapitaalverkeer zoals omschreven in artikel 56 van het EG Verdrag.

5.4.De rechtbank stelt voorop dat het in het voorliggende geval dividenden betreft van vennootschappen waarin belanghebbende slechts kleine belangen heeft (zogenoemde portfoliodividenden). Op deze dividendstromen zijn de regels van het vrije kapitaalverkeer van toepassing. De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat de vrijheid van kapitaalverkeer, zoals omschreven in artikel 56 van het EG-Verdrag, zich ook uitstrekt tot kapitaalverkeer tussen lidstaten en derde landen, zoals Zwitserland.

Verboden beperking van het kapitaalverkeer

5.5.Het in 5.2 genoemde verschil in behandeling kan in andere lidstaten of derde landen gevestigde vennootschappen ontmoedigen om in Nederland te investeren en vormt dus een door artikel 56, eerste lid, van het EG-Verdrag in beginsel verboden beperking van het vrije kapitaalverkeer. De rechtbank leidt dit af uit het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (verder: HvJ) van 19 november 2009, nr. C-540/07 Commissie-Italië, in het bijzonder rechtsoverweging 45.

Rechtvaardigingsgronden

5.6.Er kunnen omstandigheden zijn op grond waarvan een in beginsel verboden beperking van het kapitaalverkeer gerechtvaardigd kan worden. Als rechtvaardigingsgrond kan onder meer dienen de noodzaak van het waarborgen van fiscale controles.

5.7.Het HvJ heeft in zijn arrest van 10 februari 2011, nr. C-436/08, Haribo, overwogen:

“131. Wanneer volgens de regeling van een lidstaat de toekenning van een belastingvoordeel afhankelijk is van de vervulling van voorwaarden waarvan de naleving slechts kan worden gecontroleerd door het verkrijgen van inlichtingen van de bevoegde autoriteiten van een andere derde staat dan een EER-staat, mag die lidstaat bijgevolg in beginsel de toekenning van dit voordeel weigeren wanneer, met name wegens het ontbreken van een uit een overeenkomst of verdrag voortvloeiende verplichting voor deze derde staat om inlichtingen te verstrekken, het onmogelijk blijkt om deze inlichtingen van laatstgenoemde staat te verkrijgen (…).”

5.8.De inspecteur heeft zich beroepen op het ontbreken van controlemogelijkheden. Hij stelt dat voor een binnenlandse rechtspersoon slechts recht bestaat op het belastingvoordeel van artikel 10, eerste lid, van de Wet DB, indien aan een aantal daar en in artikel 4 van de Wet DB genoemde voorwaarden is voldaan. Nu het Verdrag NL-Zwi niet voorziet in informatie-uitwisseling tussen Zwitserland en Nederland, ontbreekt een rechtskader op grond waarvan hij deze voorwaarden en de door belanghebbende verstrekte informatie zou kunnen controleren, en dit vormt volgens de inspecteur een rechtvaardigingsgrond voor het niet verlenen van de verzochte teruggave. Belanghebbende brengt hier allereerst tegen in dat een dergelijk kader wel aanwezig is, namelijk in de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat van 26 oktober 2004 (hierna: de Ovk. EG–Zwi) omdat daarin wordt voorzien in maatregelen van gelijke strekking als die welke zijn vervat in Richtlijn 2003/48/EG van de Raad betreffende belastingheffing op inkomsten uit spaargelden in de vorm van rentebetaling.

5.9.In de Ovk. EG–Zwi voorziet artikel 10 in de gevallen waarin en de wijze waarop de bevoegde autoriteiten van Zwitserland en iedere lidstaat gegevens uitwisselen over gedragingen die worden beschouwd als belastingfraude overeenkomstig de wetgeving van de staat aan welke het verzoek is gericht of soortgelijke inbreuken met betrekking tot de onder deze overeenkomst vallende inkomsten. In onderdeel 3 van het voormelde artikel 10 is bepaald dat de staat aan welke het verzoek is gericht, de gegevens dient te verstrekken indien de verzoekende staat een redelijk vermoeden heeft dat de gedragingen belastingfraude of soortgelijke inbreuken betreffen. Met de inspecteur is de rechtbank van oordeel dat met betrekking tot de onderhavige, aan belanghebbende uitgekeerde dividenden, een redelijk vermoeden van fraude ontbreekt zodat Zwitserland hierover geen inlichtingen hoeft te verstrekken. Nu de Ovk. EG–Zwi overigens geen bepalingen bevat die informatie-uitwisseling mogelijk maken en ook in het Verdrag NL–Zwi een bepaling ontbreekt op grond waarvan de inspecteur zich voor bijstand en inlichtingen tot de bevoegde autoriteiten van Zwitserland kan wenden, is de inspecteur bij een eventuele controle beperkt in, mogelijk zelfs verstoken van mogelijkheden om te controleren of een Zwitserse vennootschap als belanghebbende voldoet aan de voorwaarden voor teruggave van dividendbelasting.

5.10.De verwijzing in dit verband van belanghebbende naar artikel 15 van de Ovk. EG Zwi snijdt naar het oordeel van de rechtbank geen hout, reeds omdat dat artikel ziet op dividenden van dochterondernemingen waarin de moedermaatschappij voor minimaal 25 percent deelneemt, derhalve niet op een situatie als de onderhavige.

Proportionaliteit

5.11.De rechtbank dient dan te beoordelen of het gebrek aan controlemogelijkheden voor de inspecteur voldoende rechtvaardiging is voor het weigeren van de teruggave van dividendbelasting. De rechtbank beantwoordt die vraag bevestigend onder verwijzing naar de onder 5.7 geciteerde rechtsoverweging van het HvJ. Belanghebbende heeft immers alleen recht op gelijke behandeling als die welke in Nederland gevestigde rechtspersonen ten deel valt, en daarmee op teruggave van dividendbelasting, indien zij in dezelfde omstandigheden verkeert als de in Nederland gevestigde rechtspersonen die daar volgens de Nederlandse wet recht op hebben.

5.12.Belanghebbende heeft gesteld dat zij zelf de benodigde informatie van de Zwitserse belastingautoriteiten kan verkrijgen, zodat de door de inspecteur gestelde eis in dit geval verder gaat dan nodig is. De rechtbank verwerpt dit standpunt omdat de inspecteur de controle of aan de voorwaarden voor teruggave is voldaan, moet kunnen instellen en inrichten op een wijze die hij nodig acht en waar hij vertrouwen in stelt. Daarbij is te dezen onontbeerlijk dat hij zich desgewenst rechtstreeks kan verstaan met de Zwitserse autoriteiten. Nu die mogelijkheid ontbreekt, acht de rechtbank het juist en niet onredelijk dat de inspecteur de teruggave van dividendbelasting (mede) op die grond heeft geweigerd.

5.13.De rechtbank gaat aan het in de eerste volzin van de vorige overweging vervatte bewijsaanbod van belanghebbende voorbij omdat het, gelet op het verder overwogene, niet ter zake dienend is.

5.14.Het vorenoverwogene betekent dat artikel 56, eerste lid, EG niet in de weg staat aan de weigering van de verzochte teruggave.

5.15.Dit leidt de rechtbank tot de conclusie dat belanghebbende geen recht heeft op de gevraagde teruggave van dividendbelasting. Aan de vraag of bij zodanige teruggave heffingsrente moet worden vergoed, komt de rechtbank niet toe.

6.Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.