Rb. Oost-Brabant, 22-05-2013, nr. 241045 / HA ZA 11-1757

Als meest verstrekkende verweer beroepen de gemeente en de provincie zich op verjaring van de vordering van [eiser]. Zij voeren daartoe aan dat de vijfjarige verjaringstermijn van artikel 3:310 BW is gaan lopen nadat het goedkeuringsbesluit van GS van 9 november 1999 is vernietigd bij de uitspraak van de Afdeling van 2 oktober 2002. Immers toen was [eiser] bekend met de schade en met de voor de schade aansprakelijke persoon. De termijn is dus op 2 oktober 2007 geëindigd. Aan de (onder 2.28 genoemde, rb.) stuitingsbrieven van 30 december 2008 komt dan ook geen betekenis toe, een en ander aldus de gemeente en de provincie.

[eiser] bestrijdt dat zijn vordering is verjaard.

De rechtbank overweegt het volgende. Ingevolge artikel 3:310 lid 1 BW verjaart een rechtsvordering tot vergoeding van schade door verloop van vijf jaren na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de benadeelde zowel met de schade als met de daarvoor aansprakelijke persoon bekend is geworden. De termijn begint te lopen op de dag na die waarop de benadeelde daadwerkelijk in staat is een rechtsvordering tot vergoeding van deze schade in te stellen.

Indien sprake is van een besluit van een overheidslichaam, is de burger pas in staat om een vordering in te stellen in verband met de onrechtmatigheid van dat besluit, indien dat besluit onherroepelijk is vernietigd of ingetrokken. Eerst dan gaat de verjaringstermijn in, omdat tot die tijd dient te worden uitgegaan van de rechtmatigheid van het besluit. In het onderhavige geval was [eiser] eerst in staat zijn vordering in te stellen na het onherroepelijk worden van het besluit van GS van 13 juli 2004, waarbij GS alsnog goedkeuring onthield aan het gedeelte van het bestemmingsplan dat betrekking had op zijn percelen. Tot die tijd was het immers nog mogelijk dat een volgend, goed gemotiveerd, goedkeuringsbesluit van GS en daarmee het bestemmingsplan, in stand zou blijven en vervolgens dat het besluit van 13 juli 2004 waarbij de goedkeuring alsnog is onthouden, zou worden aangetast. Zolang diende derhalve te worden uitgegaan van de rechtmatigheid van het plandeel waarbij aan [eiser] de bouwblokken waren onthouden. Gelet op artikel 6:7 jo. 6:8 lid 1 van de Algemene wet bestuursrecht bedroeg de termijn waarbinnen beroep had kunnen worden ingesteld tegen het besluit van 13 juli 2004 6 weken na de bekendmaking van het besluit van 13 juli 2004. De verjaringstermijn is derhalve eerst aangevangen in september 2004, zodat de stuiting van de verjaring op 30 december 2008 tijdig was. Vervolgens is tijdig, te weten op 20 december 2011 gedagvaard. De rechtbank verwerpt het beroep op verjaring dan ook.

Is sprake van onrechtmatige besluiten?

De gemeente en de provincie bestrijden dat vaststaat dat het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan en de besluiten tot goedkeuring van het bestemmingsplan van 9 november 1999 en 1 juli 2003 onrechtmatig zijn jegens [eiser]. Volgens de gemeente en de provincie is een bestemmingsplan een besluit van algemene strekking en heeft de Afdeling geen rechtmatigheidsoordeel gegeven, zodat de rechtbank zelfstandig dient te onderzoeken of sprake is van onrechtmatige besluiten.

De rechtbank overweegt het volgende. Het onderdeel van het bestemmingsplan waartegen het bezwaar en de beroepen van [eiser] waren gericht betreft een zo beperkt onderdeel van het bestemmingsplan, dat het redelijkerwijs met bezwaar en beroep tegen een individueel besluit kan worden gelijk gesteld. Dit blijkt eens te meer uit het feit dat het uiteindelijke besluit van GS d.d. 13 juli 2004 alleen nog het perceel [adres 1]/ [adres 2] betreft. Uit de hiervoor onder 2.21. en 2.23. weergegeven overwegingen van de Afdeling volgt ook dat de toetsing betrekking heeft op de individuele situatie van [eiser]. Vastgesteld moet worden dat de goedkeuringsbesluiten van 9 november 1999 en 1 juli 2003 de rechtmatigheidstoetsing door de Afdeling niet hebben doorstaan. Met het onherroepelijk worden van het besluit d.d. 13 juli 2004 waarbij GS alsnog goedkeuring hebben onthouden aan het bestemmingsplan, heeft dit besluit formele rechtskracht verkregen. De rechtbank heeft dan ook uit te gaan van de onrechtmatigheid jegens [eiser] van de eerdere, andersluidende besluiten, waaronder het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan.

Zijn de vorderingen toewijsbaar?

De rechtbank stelt het volgende voorop. Met het onherroepelijk worden van het besluit van 13 juli 2004, waarbij GS de goedkeuring hebben onthouden aan de bestemming, volgens welke op het perceel [adres 2]/[adres 1] niet gebouwd mocht worden, is voor het betreffende perceel de oude bestemming, op grond waarvan de bouwvergunningen aan [eiser] waren verleend, (tijdelijk, totdat de nieuwe bestemming ‘landgoed’ is vastgesteld) herleefd. Voor de beantwoording van de vraag of de vorderingen van [eiser] toewijsbaar zijn, is van belang vast te stellen of er causaal verband bestaat tussen de door [eiser] gestelde schade en de onrechtmatige besluiten van de gemeente en de provincie. Daartoe dient onderzocht te worden in welke positie [eiser] zou hebben verkeerd, indien de gemeente de bestemming op 25 maart 1999 niet zou hebben gewijzigd.

[eiser] stelt dat hij in dat geval aan het einde van het eerste kwartaal van 1999 verder zou zijn gegaan met de bouwwerkzaamheden, die volgens hem in december 1998 waren gestart, maar in verband met extreme weersomstandigheden waren opgeschort.

De rechtbank constateert echter dat de vergunningen waarover [eiser] beschikte zijn ingetrokken, onder meer omdat [eiser] op 29 april 1999 nog niet met de bouwwerkzaamheden was gestart. De rechtbank gaat uit van de formele rechtskracht van het besluit tot intrekking van de vergunningen. Immers is in artikel 7 van de overeenkomst met de gemeente van 4 januari 2005 bepaald dat [eiser] zijn bezwaarschrift met betrekking tot de intrekking van de bouwvergunning voor een glastuinbouwbedrijf zal intrekken als de bestemmingswijziging tot landgoed onherroepelijk is geworden. [eiser] voert aan dat niet is overeengekomen dat het bezwaarschrift zal worden ingetrokken. De rechtbank acht dit standpunt van [eiser] echter onbegrijpelijk, nu de door de gemeente en de provincie aangehaalde bepaling valt te lezen in de door [eiser] als productie 21 overgelegde overeenkomst.

Als door de gemeente met stukken onderbouwd en niet weersproken staat vast dat de in de overeenkomst bedoelde bestemmingswijziging tot landgoed inmiddels onherroepelijk is. [eiser] moet derhalve worden geacht zijn bezwaarschrift te hebben ingetrokken.

Gelet op de formele rechtskracht van het besluit tot intrekking van de vergunningen dient de rechtbank ervan uit te gaan dat [eiser] op 29 april 1999 nog niet was begonnen met de bouwwerkzaamheden. Het doet daarom niet ter zake dat de bouwvergunningen mede zijn ingetrokken in verband met de gewijzigde planologische inzichten. De onder 2.21 aangehaalde overweging van de uitspraak van de Afdeling van 2 oktober 2002, te weten dat [eiser] met de bouwwerkzaamheden was begonnen, heeft in de procedure aangaande de intrekking van de vergunningen geen betekenis. Het betreft immers een andere procedure.

Het besluit van 31 januari 2001 tot weigering van de vergunning voor het bouwen van één grote kas heeft eveneens formele rechtskracht verkregen. [eiser] heeft nog aangevoerd dat hij krachtens het ‘oude’ bestemmingsplan vergunning had kunnen krijgen voor een dergelijke grote kas. Voor zover hij daarmee bedoelt te betogen dat de vergunning hem ten onrechte is geweigerd, overweegt de rechtbank het volgende. Zowel de gemeente als de provincie hebben aangevoerd dat het oude bestemmingsplan een dergelijke grote kas niet toestond. Ter onderbouwing van zijn stelling heeft [eiser] slechts aangevoerd dat [B], een ambtenaar van de gemeente, hem heeft gezegd dat een vergunning voor één kas geen enkel probleem was. Een ambtenaar is echter niet bevoegd om dergelijke toezeggingen te doen, zodat [eiser] aan de door hem gestelde mededeling geen gerechtvaardigd vertrouwen heeft kunnen ontlenen dat de vergunning hem verleend zou kunnen worden. [eiser] heeft dan ook onvoldoende onderbouwd dat hij krachtens het ‘oude’ bestemmingsplan een vergunning voor het bouwen van één grote kas had kunnen krijgen.

De rechtbank dient dan ook uit te gaan van de rechtmatigheid van zowel de intrekking van de bouwvergunningen voor twee kassen als de weigering van de bouwvergunning voor één grote kas. De positie van [eiser] was dus deze dat hij sedert 29 april 1999 niet meer beschikte over vergunningen noch over een vergunning had behoren te beschikken indien de gemeente de bestemming op 25 maart 1999 niet zou hebben gewijzigd. Zonder vergunning zou het [eiser] niet zijn toegestaan de kassen te bouwen. De oorzaak van het niet doorgaan van zijn bouwplannen aan de [adres 2]/[adres 1] is dan ook niet gelegen in de onrechtmatige besluitvorming van de gemeente en de provincie, maar in het ontbreken van vergunningen. Er bestaat dan ook geen causaal verband tussen het onrechtmatig handelen van de gemeente en de provincie en de door [eiser] gestelde schade. De vordering tot vergoeding van schade zal daarom worden afgewezen. Ook de overige vorderingen [eiser] dienen te worden afgewezen.

[eiser] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld.

De kosten aan de zijde van de gemeente worden begroot op:

De kosten aan de zijde van de provincie worden begroot op:

wijst de vorderingen af,

veroordeelt [eiser] in de proceskosten, aan de zijde van de gemeente tot op heden begroot op € 9.951,00 en aan de zijde van de provincie tot op heden begroot op € 9.951,00, dit laatste bedrag te vermeerderen met de wettelijke rente met ingang van veertien dagen na betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

veroordeelt [eiser] in de na dit vonnis aan de zijde van de provincie ontstane kosten, begroot op € 131,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat [eiser] niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 68,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordelingen uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. J.K.B. van Daalen en in het openbaar uitgesproken op 22 mei 2013.