Hof Amsterdam, 19-05-2005, nr. 98/90084 DK

Op 26 mei 1998 is bij de Tariefcommissie te Amsterdam een beroepschrift ingekomen van mr. R en mr. J. Het beroepschrift, aangevuld bij brief van 20 juli 1998, werd ingediend namens de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid T B.V. te S, belanghebbende. Het beroep is gericht tegen de uitspraak van het hoofd van de Belastingdienst/Douane district Roermond, de inspecteur, van 15 april 1998, kenmerk 95/17/4056. Bij deze uitspraak werd het bezwaar van belanghebbende tegen de aan haar uitgereikte uitnodigingen tot betaling, verenigd op één aanslagbiljet gedateerd 13 juli 1995, nummer. 4.0.2.95.1.30 ten bedrage van fl. 4.832.405,-- aan douanerechten, afgewezen.

Van belanghebbende is door de secretaris van de Tariefcommissie een griffierecht van f 150,-- (€ 68,07) geheven.

De inspecteur heeft een vertoogschrift ingediend. Bij brief van 14 januari 1999 is namens belanghebbende een conclusie van repliek ingediend. De inspecteur heeft daarop gereageerd bij conclusie van dupliek, welke op 15 februari 1999 is ingekomen.

Op grond van artikel XI van de Wet van 14 september 2001 (Stb. 419) is met ingang van 1 januari 2002 de douanekamer van het Gerechtshof te Amsterdam (hierna: Douanekamer) in de plaats getreden van de Tariefcommissie.

De eerste mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden tijdens de zitting van de Douanekamer van 7 oktober 2003. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord mr. R en mr. J als gemachtigden, tot bijstand vergezeld van P, H, D en M, alsmede namens de inspecteur mr. T, tot bijstand vergezeld van A en mr. N. Belanghebbende en de inspecteur hebben ter zitting elk een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd. De Douanekamer rekent deze pleitnota’s tot de stukken van het geding.

Naar aanleiding van het tijdens de vorenvermelde mondelinge behandeling door de Douanekamer tot de inspecteur gerichte verzoek om schriftelijk nadere inlichtingen te verstrekken, heeft tussen de Douanekamer en partijen een briefwisseling plaatsgevonden, waarbij het bepaalde in artikel 13 van de Tariefcommissiewet juncto artikel 14, eerste lid, sub 2?, van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken overeenkomstige toepassing heeft gevonden.

De tweede mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden tijdens de zitting van de Douanekamer van 30 november 2004. Verschenen zijn namens de inspecteur mr. T, A, mr. N en J. Namens belanghebbende is niemand verschenen. Aan belanghebbendes gemachtigde is bij aangetekende brief van 19 oktober 2004, met vermelding van plaats en tijdstip, kennis gegeven van de mondelinge behandeling. Een bevestiging van ontvangst van de oproeping is door een medewerker van het kantoor van de gemachtigde op 20 oktober 2004 ondertekend.

Na de tweede mondelinge behandeling is nog een brief van de gemachtigden, gedagtekend 3 mei 2005, ontvangen, welke is voorzien van een bijlage van M.

Belanghebbende maakt deel uit van een internationaal concern, waartoe onder meer ook behoort de in Taiwan gevestigde vennootschap S Ltd. (hierna: S). In 1993 heeft een herstructuring van het concern in Nederland plaatsgevonden. Bij deze herstructurering heeft belanghebbende haar activa en passiva overgedragen aan G B.V., welke vennootschap belanghebbendes activiteiten als groothandel in textiel heeft overgenomen. Voorts heeft belanghebbende bij de herstructurering een naamswijziging ondergaan; met ingang van 10 augustus 1993 draagt zij de naam G B.V. Gedurende de periode waarin na te melden aangiften voor het vrije verkeer werden gedaan waren P Szymkowiak en L directeuren van belanghebbende. H was manager transport/import/export bij belanghebbende.

Belanghebbende houdt zich bezig met de groothandel in en de import en export van textielproducten. Voor zover hier van belang bestelde zij deze producten bij S, welke op haar beurt de bestelling plaatste bij de eveneens in Taiwan gevestigde J Ltd. (hierna: J) van wie de directeur J is. J is niet gelieerd met belanghebbende.

Gedurende de periode maart 1991 tot en met oktober 1994 heeft belanghebbende bij de douane te S diverse aangiften voor het vrije verkeer gedaan voor kledingstukken van textiel (hierna: de goederen). Bij deze aangiften werd aanspraak gemaakt op toepassing van een tariefpreferentie in het kader van het Algemeen Preferentieel Systeem (APS) voor textielproducten met oorsprong Honduras. Ten bewijze van de oorsprong van de goederen heeft belanghebbende bij de aangiften in totaal 1.157 zogenoemde certificaten van oorsprong, formulieren A, overgelegd. In vak 1 van deze formulieren is, onder het kopje “Goods consigned from”, als exporteur vermeld:

“T... A...

...

Honduras, C.A.”

dan wel

“T... L...

...

Honduras, C.A.”.

Voorts heeft belanghebbende bij deze aangiften facturen overgelegd welke als leverancier één van beide voormelde exporteurs vermelden. De aangiften zijn door de douane aanvaard en de goederen zijn met toepassing van het preferentiële tarief - 0% - in het vrije verkeer gebracht.

De goederen kwamen in Rotterdam, dan wel op de luchthaven Schiphol de Gemeenschap binnen. Aldaar werden zij in opdracht van belanghebbende door W B.V. of A B.V. (hierna beide aangeduid als: W) aangeven voor de douaneregeling extern communautair douanevervoer voor het vervoer van Rotterdam respectievelijk Schiphol naar S. De voor die aangiften benodigde gegevens werden daarbij door belanghebbende aan W verstrekt. Tijdens het in 2.10 hierna te melden onderzoek zijn declaranten van W als getuigen door de ECD gehoord. Getuige P, medewerker van W heeft daarbij, voor zover van belang, het volgende verklaard:

“Door T.B.V. worden alleen textielgoederen geïmporteerd, deze goederen komen uit het Verre oosten. Op het T1 dokument moet in vak 15 het land van verzending/uitvoer worden ingevuld. (...) Indien er een zending textielgoederen voor T. B.V. in Rotterdam aankomt is hier altijd een Master Bill of Lading van. (...) U ... heeft mij getoond dat de haven van lading, zoals vermeld op de House Bill of Lading een andere is dan die vermeld staat op de Master Bill of Lading. (...) De House Bill of Lading is door mij als echt en onvervalst aangenomen van T. B.V. (...) Voor het opmaken van de T1 documenten werd door mij alleen gekeken naar de Master Bill of Lading”

Getuige J, eveneens medewerker van W, heeft voor zover hier van belang het volgende verklaard:

“...valt het mij op dat de haven van verzending op de Master Bill of Lading Hong Kong is, terwijl op de House Bill of Lading dit Honduras is.

Naar aanleiding van signalen over mogelijke fraude met textiel heeft de Europese Commissie op 1 oktober 1992, onder kenmerk AM 66/92 een verzoek om wederzijdse bijstand gedaan aan, onder meer, de Nederlandse douaneautoriteiten. Voor zover hier van belang, is in dit verzoek het volgende opgenomen:

“6. Elements leading tot suspicion or establishment of fraud

In de periode 7 mei 1995 tot en met 19 mei 1995 heeft een missie van de Europese Commissie met vertegenwoordigers van de lidstaten Duitsland en Nederland in Honduras een onderzoek ingesteld naar de oorsprong van textielgoederen die bij de invoer in de Gemeenschap als van oorsprong uit Honduras waren aangegeven. Bij de uitvoering van dat onderzoek is de Hondurese autoriteit bevoegd tot het afgeven van certificaten van oorsprong, het Secretaria de Economia y Comercio, betrokken. Ook zijn, voor zover van belang, inlichtingen ingewonnen bij de Hondurese bedrijven T... A... en T... L... . De missie heeft haar bevindingen vervat in een rapport, gedagtekend 30 mei 1995, dat in kopie tot de gedingstukken behoort.

Bij brief van 19 mei 1995 waarvan een officiële vertaling tot de stukken behoort, heeft de Directeur Generaal van Bedrijfsleiding van het Secretaria de Economia y Comercio aan de Europese Commissie het volgende bericht:

“In de periode van 9 tot 19 mei 1995 hebben de bevoegde autoriteiten van Honduras, (…) de geldigheid gecontroleerd van Certificaten van Oorsprong Model A, die werden aangeboden bij het invoeren van bepaalde textielproducten naar de Europese Unie. Uit de controle blijkt dat de Certificaten van Oorsprong die zijn aangeboden in de Europese Unie en zijn gespecificeerd in de Lijsten A (1157 certificaten met betrekking tot Nederland) (…) en die de naam dragen van T... L... en T(P)... A..., niet zijn afgegeven door de bevoegde autoriteiten van Honduras (Secretaria de Economia y Comercio) in Tegucigalpa noch in San Pedro Sula. Tevens blijkt uit het uitgevoerde accountantsonderzoek dat de handtekeningen die voorkomen op de eerder genoemde certificaten niet de authentieke handtekeningen zijn van de daartoe bevoegde ambtenaren, maar dat ze zijn vervalst. Bovendien verklaar ik dat de bedrijven T... L... (…) T... A... )…) vanaf januari 1991 niet de afgifte van Certificaten van Oorsprong Model A hebben aangevraagd voor de export van textielproducten naar de Europese Unie. (…).”

De in deze brief vermelde 1.157 certificaten zijn de door belanghebbende bij haar onder 2.3 bedoelde aangiften overgelegde certificaten.

Tot de gedingstukken behoort een (vertaling van een) brief van T... L... van 18 mei 1995, gericht aan de Europese Commissie. Daarin is voor zover van belang het volgende vermeld:

(…)

Tot de gedingstukken behoort voorts een (vertaling van een) brief van T (P)...A van 16 mei 1995, gericht aan de Europese Commissie, waarin – voor zover van belang – het volgende is vermeld:

“Deze onderneming verklaart expliciet het bedrijf T B.V., ..., of enig ander bedrijf met de naam B.V. in Nederland, niet te kennen noch er enige handelsrelatie mee te hebben.

Tevens verklaren we dat de facturen die zijn aangeboden voor de import van kledingstukken van textiel die onze naam dragen naar de Europese Unie niet door ons bedrijf zijn afgegeven.”

In geschil is het antwoord op de vraag of de uitnodigingen tot betaling terecht aan belanghebbende zijn uitgereikt.

De uitnodigingen tot betaling zijn niet aan de juiste rechtspersoon opgelegd. Het aanslagbiljet van 13 juli 1995 vermeldt “T B.V.” als belanghebbende. Op dat tijdstip bestond evenwel “T B.V.” niet meer. Ingevolge een structuurwijziging van het concern waartoe T B.V. behoorde, is deze vennootschap met ingang van 10 augustus 1993 hernoemd tot T ... B.V. Middels een activa-passiva transactie zijn vanaf deze datum alle activiteiten, rechten en plichten van T...B.V. overgedragen aan T ...B.V. Laatstvermelde vennootschap heeft alle activiteiten van T... B.V. overgenomen. Douanevergunningen welke aan T... B.V. waren verleend, zijn aangepast. T B.V. heeft daarbij een eigen aangeversnummer bij de douane gekregen. T... B.V. houdt zich vanaf 10 augustus 1993 nog uitsluitend bezig met beheerswerkzaamheden. De douane kan zich niet beroepen op onbekendheid van deze wijziging van de structuur van het concern waartoe belanghebbende behoorde, nu de statutenwijzigingen zijn gepubliceerd in de Staatscourant en de wijzigingen bovendien zijn opgenomen in de daartoe bestemde registers van de Kamer van Koophandel en Fabrieken. De uitnodigingen tot betaling, vervat in het aanslagbiljet van 13 juli 1995 hadden derhalve moeten worden uitgereikt aan T... B.V. Nu het aanslagbiljet op naam is gesteld van T... B.V. dienen de uitnodigingen tot betaling te worden vernietigd.

Op grond van het nationale recht dat van toepassing was ten tijde van de aangiften ten invoer voor het vrije verkeer, konden, behalve de aangever, ook de personen die de voor de opstelling van de aangifte benodigde gegevens hebben verstrekt, terwijl zij wisten dat deze verkeerd waren, als douaneschuldenaar worden aangemerkt. De inspecteur heeft echter uitsluitend belanghebbende aangesproken voor de ontstane douaneschuld en niet de natuurlijke personen die de voor de aangiften benodigde gegevens hebben verstrekt. De heer J was kennelijk de kwade genius. De beslissing van de inspecteur om uitsluitend bij belanghebbende belasting na te vorderen is genomen in strijd met het verbod op willekeur. Daarom dienen de uitnodigingen tot betaling te worden vernietigd. Een beroep wordt gedaan de uitspraak van de Tariefcommissie van 23 februari 1987, UTC 1987/39, en die van het College van Beroep voor het bedrijfsleven van 12 november 1986, UTC 1988/30.

Navordering had achterwege moeten blijven omdat tussen de het bekend worden van het vermoeden dat textielfraude was gepleegd en het uitreiken van de uitnodigingen tot betaling op 13 juli 1995 een onredelijk lange termijn verstreken is. De ECD was reeds in 1992 op de hoogte van de onregelmatigheden met de textielproducten van oorsprong uit Honduras. Pas op 13 juli 1995, door middel van de bestreden uitnodiging tot betaling, is belanghebbende medegedeeld dat de ingevoerde goederen mogelijk niet van oorsprong uit Honduras zouden zijn.

Het feit dat de autoriteiten pas in 1995 concrete acties hebben ondernomen, terwijl het fraudepatroon reeds sinds 1992 bekend was, heeft tot gevolg gehad dat belanghebbende nog gedurende ruim twee jaar na het bekend worden daarvan moedwillig door de autoriteiten aan de frauduleuze handelingen van de heer Jenken is blootgesteld. Dit is onaanvaardbaar. De heer K van de ECD heeft in het najaar van 1992 verklaard, na maanden van onderzoek ten kantore van belanghebbende in het voorjaar van 1992, waarbij ook over de certificaten uit Honduras is gesproken, dat met betrekking tot deze certificaten niets mis was. Gelet op de duur van dit onderzoek mocht belanghebbende ervan uitgaan dat aan deze uitlating een onderzoek van de ECD ten grondslag heeft gelegen. Belanghebbende verwijst in dit verband onder meer naar de arresten van het Gerecht van Eerste Aanleg van 10 mei 2001, gevoegde zaken T-186/97, 187/97, T-190/97 tot en met T-192/97, T-210/97, T-211/97, T-216/97 tot en met T-218/97, T-279/97, T-280/97, T-293/97 en T-147/97, alsmede naar het arrest van 27 februari 2003, nr. T-329/00.

Als de inspecteur na het verstrijken van meer dan drie jaren nadat aangiften ten invoer voor het vrije verkeer zijn gedaan, ter zake van die aangiften nog uitnodigingen tot betaling wil opleggen, dient hij aan te tonen dat belanghebbende zich schuldig heeft gemaakt aan enig op grond van het commune strafrecht strafbaar gestelde feit. Verlenging van de navorderingstermijn is niet mogelijk indien slechts administratieve sancties zijn gesteld. Dat volgt uit de arresten van het Hof van Justitie van de EG van 27 november 1991, nr. C-273/90 (Meico-Fell; Jur. blz. I-5569) en 11 juli 2002, nr. C-210/00 (Käserei Champignon Hofmeister; Jur. blz. I-6453). De inspecteur heeft in casu geen enkel strafbaar feit genoemd, laat staan dat hij heeft aangetoond dat belanghebbende zich daaraan schuldig heeft gemaakt. De uitnodigingen tot betaling zijn derhalve voor een bedrag van € 811.985 ten onrechte opgelegd.

Een deel van de ten invoer aangegeven partijen goederen is weer uitgevoerd naar landen in Midden- en Oost-Europa, zodat materieel gezien geen douaneschuld is ontstaan. In zoverre zijn de uitnodigingen tot betaling ten onrechte opgelegd en kunnen zij niet in stand blijven. De uitvoer van de betreffende partijen is aan de hand van enkele voorbeelden uitgewerkt, in welk kader de bij deze zendingen behorende bedrijfsinterne-, handels- en douanebescheiden door belanghebbende zouden worden overgelegd. Belanghebbende heeft uiteindelijk een zestal setjes bescheiden aan de inspecteur ter beoordeling gezonden. De inspecteur heeft echter gemeend dat met de door belanghebbende overgelegde bescheiden het bewijs van uitvoer niet geleverd is.

De inspecteur verlangt extra bewijs, doch geeft niet concreet aan waaruit dit zou moeten bestaan. Tijdens de bezwaarfase heeft belanghebbende de inspecteur herhaaldelijk gewezen op het feit dat de feitelijke onderbouwing van het aantonen van de uitvoer nagenoeg onmogelijk was, nu haar administratie in beslaggenomen was.

Tijdens de eerste mondelinge behandeling van de zaak heeft belanghebbende, zakelijk weergegeven, het volgende aan haar stellingen toegevoegd:

De aanslag van 13 juli 1995 is terecht op naam van T... B.V. gesteld. Van de aangiften ten invoer voor het vrije verkeer hebben er 172 betrekking op importen gelegen vóór 10 augustus 1993 en 124 op importen ná deze datum. Alle aangiften vermelden echter van T... B.V. als aangever én als geadresseerde en vermelden het aan deze vennootschap verstrekte aangeversnummer. Wel is op de aangiften vanaf 23 november 1993 een stempel “T... B.V.” gezet. De akte van borgtocht heeft gedurende de gehele periode waarop de uitnodigingen tot betaling zien, op naam gestaan van T... B.V. Op enig moment is aan T... B.V. een eigen aangeversnummer toegekend. De douane had geen enkele reden te twijfelen aan de juistheid van de aangiften op dit punt. Het had op de weg van belanghebbende gelegen om de Douane tijdig over de concernreorganisatie te informeren. Van de douane kan niet worden verwacht dat zij dagelijks de Staatscourant raadpleegt c.q. dagelijks bij iedere Kamer van Koophandel nagaat of zich eventueel wijzigingen hebben voorgedaan ten aanzien van rechtspersonen die bij haar goederen aangeven.

Belanghebbende is terecht als schuldenaar aangemerkt. Zij is immers aangever. Bovendien wordt haar in haar kwaliteit van importeur wetenschap verweten. Het risico van kwade trouw bij de vervalser van de oorsprongscertificaten wordt de importeur toegerekend, zeker indien daarbij de nauwe banden tussen belanghebbende en S Ltd. en tussen J Ltd. en J in aanmerking worden genomen. Er bestaat voorts geen invorderingsverdrag met Taiwan, zodat navordering bij J Ltd. of J geen effect zou sorteren. De keuze om uitsluitend belanghebbende als schuldenaar aan te wijzen was derhalve een weloverwogen en juiste keuze. Van schending van enig beginsel van behoorlijk bestuur is geen sprake.

In oktober 1992 werd naar aanleiding van signalen over mogelijke fraude een melding gedaan door de Europese Commissie. Destijds was uitsluitend sprake van vermoedens. Dat belanghebbende daarbij, in welke hoedanigheid ook, betrokken zou zijn, was niet bekend. In mei 1995 heeft de onderzoeksmissie plaatsgevonden. Gedurende de periode eind 1992 - medio 1995 was er geen reden om de handel te informeren over mogelijke fraude met certificaten van oorsprong uit Honduras. Van een omissie van de douane, erin bestaande dat zij belanghebbende gedurende die periode niet op de hoogte heeft gesteld van mogelijke onjuistheden bij de afgifte van oorsprongscertificaten, is dan ook geen sprake. Nadat in het rapport van de onderzoeksmissie van 30 mei 1995 was vastgesteld dat de door belanghebbende bij de aangiften gebezigde oorsprongscertificaten vals waren, is op 22 juni 1995 een gerechtelijk vooronderzoek tegen belanghebbende ingesteld, waarna op 13 juli 1995 de uitnodigingen tot betaling aan belanghebbende werden gedaan. Van onredelijk lange termijnen is dan ook geen sprake.

Behalve commune strafbepalingen kunnen ook bijvoorbeeld strafbepalingen in fiscale wetten worden aangemerkt als strafrechtelijk vervolgbare handelingen als bedoeld in de communautaire wetgeving, zoals artikel 221 van het Communautair douanewetboek (hierna: CDW) en artikel 3 van Verordening 1697/79/EEG.

Het doen van een onjuiste aangifte was en is een strafbaar feit, gedurende het tijdvak waarop de onderhavige navordering ziet op grond van artikel 171 van de Wet inzake de Douane, thans op grond van artikel 48 van de Douanewet. Nu vaststaat dat de aangiften ten invoer niet juist waren, kan niet anders dan worden geconcludeerd dat sprake was van een strafrechtelijk vervolgbare handeling. Daarnaast zijn overigens ook andere strafbepalingen in het geding, zoals artikel 225 van het Wetboek van strafrecht. Uit diverse verklaringen en gegevens uit het door de ECD opgemaakte proces-verbaal en de daaraan ten grondslag liggende stukken blijkt dat belanghebbende te kwader trouw was, en dat haar handelen gericht was op het ontduiken van belasting.

Tijdens de eerste mondelinge behandeling heeft de inspecteur, zakelijk weergegeven, nog het volgende verklaard.

Certificaten van oorsprong

Uit de onder 2.7. geciteerde passages uit de (vertaling van de) brief van het Secretaria de Economia y Comercio, aan de juistheid waarvan de Douanekamer geen reden heeft te twijfelen, volgt dat voor de goederen geen certificaten van oorsprong zijn aangevraagd of afgegeven en dat de door belanghebbende overgelegde certificaten vals of vervalst waren. Dat kan niet anders worden begrepen dan dat de overgelegde “certificaten” niet kunnen dienen ten bewijze van de Hondurese oorsprong van de goederen.

Uit hetgeen onder 6.1.1. is overwogen volgt dat bij de in geschil zijnde aangiften voor het vrije verkeer ten onrechte aanspraak is gemaakt op toepassing van een preferentieel tarief. De inspecteur was dan ook gerechtigd om op basis van vermelde brief de procedure tot navordering van de niet-geheven rechten in te leiden.

Tenaamstelling van de uitnodigingen tot betaling

Het aanslagbiljet van 13 juli 1995 waarin de litigieuze uitnodigingen tot betaling zijn vervat is op naam gesteld van T... B.V. Tussen partijen is niet in geschil dat alle aangiften ten invoer tot verbruik waarvoor bij de onderhavige uitnodigingen tot betaling bedragen aan douanerechten zijn nagevorderd, zijn gedaan op naam en onder het aangeversnummer van T... B.V. Evenzeer staat vast dat de naam van

T... B.V. met ingang van 10 augustus 1993 is gewijzigd in T... B.V. en dat de vennootschap T... B.V. de activa en passiva van T... B.V. heeft overgenomen.

Het is vaste jurisprudentie van de Hoge Raad dat de tenaamstelling een essentieel onderdeel van een belastingaanslag is en dat in het algemeen een onjuiste tenaamstelling van een aanslagbiljet niet kan leiden tot een belastingverplichting. Dit lijdt echter uitzondering indien de onjuiste tenaamstelling aan de belanghebbende kan worden toegerekend. Naar het oordeel van de Douanekamer doet zich deze uitzonderingssituatie hier voor. In aanmerking nemende dat belanghebbende alle in geschil zijnde aangiften heeft ingediend op naam en onder het aangeversnummer van T... B.V. en gelet op de geloofwaardige verklaring van de inspecteur tijdens de tweede mondelinge behandeling dat hij eerst ná het vaststellen van de onderhavige uitnodigingen tot betaling op de hoogte is gebracht van de structuurwijziging van de groep vennootschappen waartoe T... B.V. behoorde, diende T... B.V. de ten name van T... B.V. gestelde uitnodigingen tot betaling te beschouwen als aan haar gericht en heeft zij geen in rechte te eerbiedigen belang bij haar klacht over de onjuiste tenaamstelling. Aan dit oordeel doet niet af dat de structuurwijziging en de daarmee samenhangende statutenwijzigingen van de bij de reorganisatie betrokken vennootschappen zijn gepubliceerd in de Staatscourant en zijn opgenomen in de daartoe bestemde registers van de Kamers van Koophandel en Fabrieken.

Uit hetgeen onder 6.2.2. is overwogen volgt dat belanghebbendes beroep inzake de tenaamstelling van de uitnodigingen tot betaling faalt.

Verbod op willekeur

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de inspecteur heeft gehandeld in strijd met het verbod op willekeur door de alsnog verschuldigde douanerechten van haar na te vorderen. De Douanekamer volgt belanghebbende hierin niet. Op grond van de artikelen 201, derde lid, juncto 220, eerste lid, van het CDW is belanghebbende douaneschuldenaar, nu zij de aangiften voor het vrije verkeer heeft ingediend. Indien belanghebbende heeft bedoeld te stellen dat de inspecteur met uitsluiting van anderen J dan wel J Ltd. had moeten aanspreken tot betaling van de verschuldigde douanerechten faalt deze stelling, aangezien zij geen steun vindt in het recht, nog daargelaten dat de inspecteur een adequate verklaring heeft gegeven waarom hij slechts aan belanghebbende uitnodigingen tot betaling heeft uitgereikt.

Tijdsverloop en vertrouwen

Uit het arrest van het Hof van Justitie van 7 september 1999, zaak C-61/98, UTC 1999/53, volgt dat het gemeenschapsrecht de douaneautoriteiten die op de hoogte zijn van mogelijke fraude geen enkele verplichting oplegt de aangever te waarschuwen. In het onderhavige geval staat vast dat het verzoek om wederzijdse bijstand AM 66/92, waarvan passages onder 2.5. zijn aangehaald, slechts vermoedens over mogelijke fraude betrof, en dat de naam van belanghebbende in dat verzoek niet voorkomt. Ten tijde van dit verzoek kón belanghebbende derhalve nog niet worden geïnformeerd. Voorts moet worden vastgesteld dat eerst geruime tijd nadat de aangiften ten invoer voor het vrije verkeer waren gedaan, van de zijde van de Hondurese autoriteiten bevestiging werd ontvangen dat de door belanghebbende bij haar aangiften overgelegde certificaten vals of vervalst waren.

Nu de uitnodiging tot betaling, naar de inspecteur geloofwaardig heeft verklaard, is vastgesteld zodra de alsnog verschuldigde rechten berekend konden worden, kan niet worden geoordeeld dat de inspecteur in strijd heeft gehandeld met enige wettelijke bepaling of enig beginsel van behoorlijk bestuur. Belanghebbendes stelling dat de uitnodigingen tot betaling moeten worden vernietigd in verband met het overschrijden van een redelijke termijn, faalt derhalve eveneens.

Indien belanghebbende heeft bedoeld zich te beroepen op bij haar in rechte te eerbiedigen vertrouwen, gewekt door uitlatingen in 1992 van medewerkers van de ECD, faalt dit beroep, reeds omdat uit de verklaringen van bedoelde ambtenaren (zie 2.11), aan de juistheid van welke verklaringen de Douanekamer geen reden heeft te twijfelen, blijkt dat zij ten tijde van het “Noorse” onderzoek niet op de hoogte waren van de vermoedens van fraude met textiel uit Honduras, laat staan dat zij toen bij belanghebbende in rechte te beschermen toezeggingen omtrent de juistheid van door belanghebbende overgelegde certificaten van oorsprong uit Honduras hebben kunnen doen.

Navorderingstermijn

Als hoofdregel geldt ingevolge artikel 221, derde lid, van het CDW (tekst 1995), dat navordering niet meer mogelijk is, indien vanaf de dag waarop de douaneschuld is ontstaan een termijn van drie jaren is verstreken. Deze termijn kan door de lidstaten evenwel worden verlengd indien sprake is van een strafrechtelijk vervolgbare handeling. Op grond van artikel 129, derde lid, van de Wet inzake de Douane, welke bepaling ten tijde van de vaststelling van de uitnodigingen tot betaling van toepassing was, bedroeg de navorderingstermijn in de Nederlandse rechtsorde vijf jaren, doch uitsluitend ten aanzien van schuldenaren van wie niet kon worden gezegd dat hun handelen of nalaten niet was gericht op de ontduiking van belasting.

Uit hetgeen in 6.1.1. en 6.1.2. is overwogen volgt dat belanghebbende door gebruikmaking van vervalste of valse certificaten bij de door haar ingediende aangiften voor het vrije verkeer ten onrechte aanspraak heeft gemaakt op toepassing van een tariefpreferentie. Belanghebbende heeft derhalve onjuiste aangiften gedaan. Gelet op het bepaalde in artikel 171, eerste lid, van de Wet inzake de Douane (oud) is het buiten redelijke twijfel dat dit een strafrechtelijk vervolgbare handeling is als bedoeld in artikel 221, derde lid, van het CDW (tekst 1995). Op grond van artikel 129, derde lid, van de Wet inzake de Douane, dient, teneinde vast te stellen of de navorderingstermijn ten aanzien van belanghebbende vijf jaren is, derhalve te worden nagegaan of belanghebbendes handelen of nalaten gericht was op ontduiking van belasting.

De Douanekamer stelt voorop dat zij geen reden heeft te twijfelen aan de juistheid van hetgeen in het proces-verbaal van de ECD – waarvan passages in 2.10 zijn aangehaald – is vermeld omtrent de bevindingen van de ECD tijdens door haar ingestelde onderzoek, noch omtrent de afgelegde (getuigen) verklaringen en bescheiden welke de grondslag voor dit proces-verbaal hebben gevormd. Evenmin heeft de Douanekamer reden te twijfelen aan de juistheid van de brieven van de Hondurese bedrijven T... A... en T... L..., als aangehaald in 2.7 en 2.8. De Douanekamer gaat mitsdien van de juistheid van al deze stukken uit.

De douanekamer hecht voorts geloof aan de verklaringen van K, zoals vermeld onder 2.12., waarin is weergegeven dat belanghebbendes toenmalige directeuren geheel op de hoogte waren van de gang van zaken en daaraan medewerking verleenden. Deze verklaringen vinden bevestiging in de aangehaalde passages uit het proces-verbaal. Deze wetenschap en medewerking van de directie van de vennootschap moeten worden toegerekend aan de vennootschap.

Op grond van de onder 2.10. aangehaalde passages uit het proces-verbaal van de ECD, de verklaringen – weergegeven onder 2.3. – van medewerkers van W, en de brieven van T... A... en T... L... (zie 2.7. en 2.8.) in het bijzonder voor zover daarin is vermeld dat:

Op grond van al het vorenoverwogene is in de onderhavige zaak de

navorderingstermijn op de voet van artikel 221, lid 3, van het CDW juncto artikel 129, derde lid, van de Wet inzake de Douane vijf jaren. Nu vaststaat dat alle uitnodigingen tot betaling vervat in het aanslagbiljet van 13 juli 1995 zijn vastgesteld voordat een termijn van vijf jaren na de aanvaarding van de aangiften voor het vrije verkeer zijn verstreken, moet worden geoordeeld dat de uitnodigingen tot betaling alle zijn uitgereikt binnen de voor boeking achteraf geldende termijn.

Geen materiële douaneschuld in verband met wederuitvoer

Belanghebbende stelt zich in haar beroepschrift nog op het standpunt dat de uitnodigingen tot betaling moeten worden vernietigd voor zover zij betrekking hebben op goederen, welke na in het vrije verkeer te zijn gebracht, weer uit de Gemeenschap zijn uitgevoerd.

Tijdens de eerste mondelinge behandeling hebben partijen, naar de Douanekamer verstaat, afgesproken dat de inspecteur de onder 6.6.1 weergegeven stelling van belanghebbende alsnog zou opvatten als een verzoek om terugbetaling op de voet van artikel 239 van het CDW, waarop hij – nadat belanghebbende het verzoek nader zou hebben gespecificeerd – afzonderlijk een beschikking zou nemen. De Douanekamer begrijpt een en ander aldus dat belanghebbende in deze procedure haar grief inzake de onverschuldigdheid van de belasting in verband met wederuitvoer van de goederen heeft laten varen.

Procesorde

De Douanekamer zal op de sub 1.7. vermelde brief, die buiten de procesorde is ontvangen, geen acht slaan.

Conclusie

Uit al het vorenoverwogene volgt dat het gelijk is aan de inspecteur, zodat de bestreden uitspraak dient te worden bevestigd.

De Douanekamer acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 11b van de Tariefcommissiewet.

De Douanekamer bevestigt de bestreden uitspraak.

Aldus vastgesteld op 19 mei 2005 door mr. A. Bijlsma, voorzitter, mr. F.H.M. Possen en mr. M.E. van Hilten, leden, in tegenwoordigheid van mr. R. van Aalst, griffier. De beslissing is op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken.

De griffier: De voorzitter:

Beroep in cassatie

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen: