Rb. Almelo, 11-01-2012, nr. 122722 HA ZA 2011-611

Het procesverloop blijkt uit de volgende achtereenvolgens in het geding gebrachte processtukken:

Daarna is vonnis gevraagd waarvan de uitspraak bij vervroeging is bepaald op heden.

Waarvan kan worden uitgegaan

Op 30 juni 2011 is bij deze rechtbank het verzoek ingekomen van de bank tot benoeming van een rechter-commissaris in een rangregeling. Op 4 juli 2011 is door de voorzieningenrechter in deze rechtbank mr. A.E. Zweers tot rechter-commissaris benoemd, te wiens overstaan de verdeling van de verkoopopbrengst van de onroerende zaak gelegen aan de [adres] te [plaats] – ten laste van [gedaagden] – zal plaatsvinden. Bij beschikking van genoemde rechter-commissaris van 25 juli 2011 is in dat kader de door de wet voorgeschreven staat van verdeling in de rangregeling vastgesteld. Die staat van verdeling luidt:

“De opbrengst van de executoriale verkoop van de onroerende zaak gelegen aan de [adres]te [plaats], ten laste van [gedaagde sub 1] en [gedaagde sub 2], wonende te [woonplaats, land, adres], behoort als volgt te worden verdeeld:

ABN AMRO Bank N.V. € 950.000,00 in mindering op haar door hypotheek gedekte vordering ad € 1.471.467,39.”

Ter zitting op 15 augustus 2011 is ten overstaan van genoemde rechter-commissaris door [gedaagden] tegenspraak gedaan tegen de hiervoor aangehaalde staat van verdeling. De bank is bij die zitting niet verschenen. Daarop is deze zaak door de rechter-commissaris verwezen naar de terechtzitting van deze rechtbank (renvooiprocedure), waarop aansluitend door partijen is geprocedeerd zoals hierboven bij de weergave van het procesverloop is weergegeven.

De standpunten van partijen

De tegenspraak van [gedaagden] luidt samengevat aldus:

Door de bank is gepersisteerd bij haar stellingname dat zij het bestaan van haar vordering op [gedaagden] ten bedrage van € 1.471.467,39 exclusief rente en kosten afdoende heeft aangetoond en dat haar vordering is gesecureerd door de hypotheekrechten zoals aangeduid in de conclusie van eis. Aan de vaststellingsovereenkomst van 18 maart 2010 zijn partijen naar zeggen van de bank niet meer gebonden, omdat aan hetgeen daarin in de artikelen 1 en 9 als voorwaarde is gesteld, niet is voldaan. [Gedaagden] zijn dan ook nog steeds de volledige vordering verschuldigd aan de bank. Het belang van die vaststellingsovereenkomst voor deze procedure is gering. De verkoopopbrengst van de woonboerderij bedraagt immers € 950.000,-, welk bedrag de bank dus in ieder geval toekomt na aftrek van kosten, ook als de vaststellings-overeenkomst nog wel van kracht zou zijn tussen partijen.

De beoordeling van het geschil

Aan de orde is hier de gerechtelijke rangregeling van artikel 3:271 lid 1 BW. Duidelijk is dat partijen in dat kader belanghebbenden zijn. Uit de tekst van genoemd artikel blijkt dat - nadat de koopprijs reeds is betaald en zich in handen bevindt van de notaris - deze rangregeling alleen tot doel kan hebben “om tot verdeling van de opbrengst te komen (…)”. Voor meer en andere doelen is deze rangregelingsprocedure dus niet bedoeld.

Tussen partijen staat vast dat de verkoopopbrengst van de betreffende onroerende za(a)k(en) € 950.000,- bedraagt. De op meer gedachten hinkende tegenspraak van

[gedaagden] moet naar het oordeel van de rechtbank aldus worden begrepen dat [gedaagden] onverkort en onvoorwaardelijk vasthouden aan hun stelling dat de meergenoemde vaststellingsovereenkomst van partijen geldig is (gebleven). Die stellingname impliceert dat zij ook thans in dit geding erkennen en blijven erkennen het in die overeenkomst aangeduide bedrag van € 950.000,- (minus de kosten van de notaris) verschuldigd te zijn (gebleven) aan de bank en ook dat die vordering valt onder de reikwijdte van het/de aan de bank verleende hypotheekrecht(en). Aldus beschouwd ziet de tegenspraak van [gedaagden] dus alleen op de vaststelling van de vordering van de bank op hen, [gedaagden], voor zover die vordering hoger is dan het bedrag van € 950.000,-.

Op basis van deze genoegzaam tussen partijen vaststaande informatie kan de verdeling van de verkoopopbrengst plaatsvinden; immers komt die opbrengst geheel toe aan de zich op haar hypotheekrecht(en) beroepende bank.

In het beperkte kader van deze procedure en gelet op deze uitkomst, komt de rechtbank niet toe aan de beoordeling van de vraag of de bank (toch nog) een hogere vordering op [gedaagden] heeft dan het meergenoemde bedrag van € 950.000,-. In het kader van dit nu eenmaal op de verdeling van de verkoopopbrengst gerichte geding, kunnen [gedaagden] immers geen belang (meer) hebben bij de beoordeling van die vraag.

Dit betekent ook dat de rechtbank in het kader van deze rangregelingsprocedure niet toekomt aan de beoordeling van de kwestie of partijen al dan niet nog rechten kunnen ontlenen aan de meergenoemde tussen hen gesloten vaststellingsovereenkomst.

Aldus beschouwd kunnen [gedaagden] geen redelijk belang (in de zin van artikel 485a Rv) hebben bij hun tegenspraak voor zover daarmee is beoogd te voorkomen dat deze verkoopopbrengst (deels) toekomt aan de bank.

De vaststelling van de rechter-commissaris dat de door hypotheek gedekte vordering van de bank € 1.471.467,39 bedraagt, dient bij de verdeling van deze verkoopopbrengst geen doel, en kan hier achterwege worden gelaten. Volstaan kan immers worden met de vaststelling dat van de opbrengst van € 950.000,- (minus de kosten van de notaris) aan de bank toekomt. Alleen in zoverre moet de tegenspraak van belang worden geoordeeld.

Voor een adequate verdeling is hier voldoende dat het bevelschrift van de rechter-commissaris (zoals is bedoeld in artikel 485 Rv) gaat inhouden dat de houder van de netto-opbrengst wordt gelast daaruit de nog niet eerder voldane kosten te voldoen en aan de bank het restant uit te keren, welk restant nooit meer kan zijn dan het meergenoemde bedrag van

€ 950.000,- (minus de kosten van de notaris). Bij maar één gerechtigde tot die netto-opbrengst is dit immers de staat die vereist is om de algehele verdeling van die netto-opbrengst na aftrek van kosten gerealiseerd te krijgen.

Voor de verdere gang van zaken moet hier worden verwezen naar het bepaalde in artikel 489 Rv.

Op deze renvooiprocedure zijn de gewone regels van de dagvaardingsprocedure van toepassing. Dit betekent dat ook een kostenveroordeling moet worden afgegeven. Om reden dat de tegenspraak in beperkte mate is gehonoreerd, zal de rechtbank de kosten van de rangregelingsprocedure echter compenseren op na te melden wijze.

Dit betekent dat in na te melden zin moet worden beslist.

Rechtdoende:

De rechtbank: