HR, 17-10-2023, nr. 22/01710

PROCUREUR-GENERAAL

BIJ DE

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

Zitting 5 september 2023

CONCLUSIE

D.J.M.W. Paridaens

In de zaak

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1986,

hierna: de verdachte.

3. Voordat ik aan de bespreking van het middel toekom, besteed ik eerst aandacht aan de ontvankelijkheid van het cassatieberoep. Het bestreden arrest dateert van 24 augustus 2021, terwijl namens de verdachte pas op 9 mei 2022 cassatie in ingesteld. Dat doet de vraag rijzen of de verdachte in zijn cassatieberoep kan worden ontvangen.

4. Bij de stukken van het geding bevinden zich, voor zover voor de beoordeling van de ontvankelijkheid van het cassatieberoep van belang, de volgende stukken:

(i) De dagvaarding van de verdachte in hoger beroep voor de terechtzitting van 24 augustus 2021, die volgens de akte van uitreiking van 24 juni 2021 op het adres [a-straat 1] te [plaats] is uitgereikt “aan een ander op het vermelde adres”.

(ii) Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 24 augustus 2021, dat inhoudt dat de verdachte niet is verschenen en dat tegen hem verstek wordt verleend.

(iii) Het arrest van het hof van 24 augustus 2021 waarbij de verdachte bij verstek op grond van art. 416 lid 2 Sv niet-ontvankelijk is verklaard.

(iv) Een brief van 10 september 2021 namens de advocaat-generaal, met als kenmerk “22-002626-20” en met in de onderwerpregel “Mededeling uitspraak (O.V.), waarin kennis wordt gegeven van voornoemd arrest.

(v) Een brief van 9 november 2021 namens de advocaat-generaal, met als kenmerk “22-002626-20” en met in de onderwerpregel “Mededeling uitspraak (O.V.), waarin kennis wordt gegeven van voornoemd arrest.

(vi) Een akte van uitreiking van de “gerechtelijke brief met parketnummer 22-002626-20”, die – behoudens de persoons- en adresgegevens van de verdachte – verder niet is ingevuld en ondertekend.

(vii) Een screenshot van een systeem op een computerscherm, waaruit (met enige welwillendheid) zou kunnen worden afgeleid dat de verdachte op 27 januari 2022 is gesignaleerd ten behoeve van de mededeling uitspraak en dat die signalering op 9 mei 2022 definitief is afgedaan omdat de stukken toen in persoon zijn betekend.1.

5. Uit de stukken van het geding kan niet worden afgeleid dat zich voorafgaand aan 9 mei 2022 een omstandigheid heeft voorgedaan waaruit voortvloeit dat het arrest de verdachte bekend was. Daarom moet het ervoor worden gehouden dat cassatie tijdig is ingesteld, zodat de verdachte in het cassatieberoep kan worden ontvangen.

6. Het middel komt op tegen de niet-ontvankelijkverklaring door het hof van de verdachte in zijn hoger beroep.

7. Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 24 augustus 2021 houdt het volgende in:

“De verdachte, gedagvaard als:

geboren op [geboortedatum] 1986 te [geboorteplaats] ,

adres: [a-straat 1] te [plaats] ,

is niet ter terechtzitting verschenen.

Het gerechtshof verleent verstek tegen de niet-verschenen verdachte.

De advocaat-generaal draagt de zaak voor en vordert, nu de verdachte geen schriftuur houdende grieven heeft ingediend noch heden ter terechtzitting is verschenen, dat de verdachte op grond van artikel 416, tweede lid van het Wetboek van Strafvordering, niet-ontvankelijk wordt verklaard in het hoger beroep.

De advocaat-generaal legt de op schrift gestelde vordering aan het gerechtshof over.

Na sluiting van het onderzoek door de voorzitter doet het gerechtshof terstond uitspraak.”

8. De uitspraak van het hof houdt het volgende in:

“Ontvankelijkheid van de verdachte in het hoger beroep

De verdachte heeft niet een schriftuur met grieven tegen het vonnis ingediend. Evenmin heeft hij ter terechtzitting in hoger beroep mondeling bezwaren tegen het vonnis opgegeven. Het hof ziet ambtshalve geen redenen voor een inhoudelijke behandeling van de zaak in hoger beroep. Daarom zal de verdachte, gelet op het bepaalde in artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, niet-ontvankelijk worden verklaard in het hoger beroep.

Beslissing

Het hof:

Verklaart de verdachte niet-ontvankelijk in het hoger beroep.”

9. Bij de aan de Hoge Raad gezonden stukken bevindt zich een “akte instellen hoger beroep”, die inhoudt dat op 5 oktober 2020 door mr. M. de Reus namens de verdachte hoger beroep is ingesteld tegen het vonnis van de politierechter in de rechtbank Rotterdam, zittingsplaats Dordrecht, van diezelfde datum.

10. Verder bevindt zich in het dossier:

(i) een mail van 13 oktober 2020 van mr. M. de Reus aan de rechtbank Rotterdam, waarbij een appelschriftuur als bijlage is gevoegd;

(ii) de betreffende appelschriftuur van 13 oktober 2020, opgesteld namens de verdachte, met daarop een stempel waaruit blijkt dat deze op 13 oktober 2020 bij de rechtbank Rotterdam is ingekomen. In deze appelschriftuur wordt vermeld dat de verdachte zich niet met de uitspraak kan verenigen en dat de verdachte vindt dat hij onterecht is veroordeeld. Ook wordt daarin verzocht om het horen van een drietal getuigen;

(iii) een mail van 29 januari 2021 van de ‘poortraadsheer’ van het hof Den Haag waarin een beslissing wordt meegedeeld over de in de appelschriftuur gedane getuigenverzoeken.

11. Uit deze stukken blijkt – anders dan het hof heeft overwogen – dat er namens de verdachte wel degelijk een appelschriftuur is ingediend. Daarom is het oordeel van het hof dat de verdachte op de voet van artikel 416 lid 2 Sv niet-ontvankelijk wordt verklaard in het hoger beroep, niet begrijpelijk.

12. Het middel slaagt.

13. Ambtshalve heb ik geen grond aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding behoort te geven.

14. Deze conclusie strekt tot vernietiging van de uitspraak van het hof en tot terugwijzing van de zaak naar het gerechtshof Den Haag, opdat de zaak opnieuw wordt berecht en afgedaan.

De procureur-generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG