Rb. Middelburg, 17-09-2008, nr. 61578/ HA ZA 08-76

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het tussenvonnis van 7 mei 2008;

het proces-verbaal van de op 17 juni 2008 gehouden comparitie van partijen.

Op 4 juni 2007 is door partijen een koopovereenkomst (hierna: de koopovereenkomst) gesloten met betrekking tot de woning met garage, ondergrond, erf en tuin aan de [adres] te Hulst. De totale koopprijs bedroeg € 274.000,- kosten koper.

In de koopovereenkomst is onder meer het volgende vermeld:

Ingebrekestelling, verzuim, ontbinding en boete

Artikel 12

[eisers] vordert [gedaagden] hoofdelijk bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, te veroordelen tot betaling van € 27.400,-, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 17 september 2007, met hoofdelijke veroordeling van [gedaagden] in de proceskosten.

Aan de vordering ligt het volgende ten grondslag. [gedaagden] heeft ondanks de onder 2.3 bedoelde ingebrekestelling, niet voldaan aan de voor haar uit de koopovereenkomst voortvloeiende verplichting de woning af te nemen tegen betaling van een bedrag van € 274.000,-. [gedaagden] heeft geen beroep gedaan op de in artikel 13 van de koopovereenkomst opgenomen ontbindende voorwaarde. Op grond van artikel 12 van de koopovereenkomst is [gedaagden] de boete van € 27.400,- verschuldigd. Er is geen aanleiding voor matiging van de boete.

[gedaagden] voert het volgende als verweer aan.

Primair voert [gedaagden] aan zij de vereiste financiering, ook bij voldoende inspanning, nooit had kunnen verkrijgen. In dat geval is, zo blijkt uit literatuur en jurisprudentie, een succesvol beroep op het financieringsvoorbehoud mogelijk en is de contractuele boete niet verschuldigd. Daarbij is tevens van belang dat [eisers] tijdig is meegedeeld dat de vereiste financiering niet kon worden verkregen en voorts dat [eisers] niet in enig belang is geschaad. De vordering moet dan ook worden afgewezen.

Subsidiair stelt [gedaagden] dat [eisers] misbruik maakt van haar contractuele bevoegdheid door de boete te vorderen, zodat de vordering moet worden afgewezen.

Meer subsidiair beroept [gedaagden] zich op matiging van de boete.

De beoordeling

De koopovereenkomst kan op grond van artikel 13 slechts worden ontbonden zonder vergoeding/compensatie van schade of kosten, indien een tijdig en op de in dat artikel voorgeschreven wijze beroep daarop is gedaan. Gesteld noch gebleken is dat dat is gebeurd. [gedaagden] is de voor haar uit de koopovereenkomst voortvloeiende verplichtingen niet na gekomen. Zij is met de onder 2.3 bedoelde brief in gebreke gesteld. Zij verkeert in verzuim, zodat de contractuele boete in beginsel verschuldigd is.

De jurisprudentie waarop [gedaagden] zich beroept ziet op een andere situatie. In die jurisprudentie gaat het kort gezegd om de vraag of degene die een beroep op de financieringsclausule heeft gedaan, zich voldoende heeft ingespannen om de vereiste financiering te verkrijgen en om de vraag of het beroep op de ontbindende voorwaarde tijdig en op de juiste wijze is gedaan. In dit geval is in het geheel geen beroep de financieringsclausule gedaan, zodat die jurisprudentie [gedaagden] niet kan baten.

De stelling van [gedaagden] dat aan [eisers] tijdig is meegedeeld dat de vereiste financiering niet kon worden verkregen, wordt gepasseerd. [eisers] heeft ter comparitie onweersproken gesteld dat de datum voor levering telkens werd verschoven omdat de stukken er nog niet waren en dat telkens toezeggingen werden gedaan dat er over één à twee weken gepasseerd zou worden. Daaruit blijkt dat [gedaagden] slechts mededelingen heeft gedaan over uitstel in verband met de vereiste financiering. Niet blijkt daaruit dat sprake was van een tijdige mededeling in verband met het niet kunnen verkrijgen van de vereiste financiering.

Het subsidiair gevoerde verweer dat [eisers] de haar toekomende bevoegdheid tot het vorderen van de boete misbruikt, wordt eveneens verworpen. De stelling dat sprake is van onevenredigheid tussen het belang bij de uitoefening van de bevoegdheid en het belang dat daardoor wordt geschaad, onderbouwt [gedaagden] met voornoemde (onder 3.3 primair en subsidiair) genoemde feiten en omstandigheden. Die feiten en omstandigheden rechtvaardigen niet de conclusie dat [eisers] in redelijkheid niet tot de uitoefening

van haar recht (tot het vorderen van de contractuele boete) had kunnen komen. Ook overigens is gesteld noch gebleken dat sprake is van feiten en/of omstandigheden op grond waarvan sprake is van misbruik van bevoegdheid in de zin van artikel 3:13 BW.

Ter onderbouwing van de door [gedaagden] verzochte matiging van de boete verwijst zij naar de eerder door haar genoemde feiten en omstandigheden. De door haar gevoerde verweren, die hiervoor zijn verworpen, vormen geen aanleiding de boete te matigen.

[gedaagden] heeft ter comparitie nog verklaard dat de reden van het feit dat geen beroep op het financieringsvoorbehoud is gedaan, is dat haar financieel adviseur, die de onderhandelingen namens [gedaagden] voerde, steeds heeft gezegd dat alles goed zou komen. Die omstandigheid dient voor risico van [gedaagden] te komen en kan [eisers] niet worden tegengeworpen.

De stelling dat [eisers] niet in enig belang is geschaad is niet juist. [eisers] heeft ter comparitie aangevoerd wel degelijk schade te hebben geleden omdat de woning uiteindelijk voor een lagere prijs (het verschil is € 17.400,-) is verkocht en [eisers] geruime tijd dubbele woonlasten had. Het enkele uiteenlopen van de geleden schade en de bedongen boete is niet voldoende voor matiging van de boete.

Gelet op het voorgaande is er geen grond voor matiging van de boete.

Voorgaande leidt tot de slotsom dat de vordering dient te worden toegewezen, met veroordeling van [gedaagden] - als de in het ongelijk gestelde partij - in de proceskosten.

De rechtbank

Dit vonnis is gewezen door mr. E.K. van der Lende-Mulder Smit en in het openbaar uitgesproken op 17 september 2008.