6.4.1 Inleiding

Is er nog een weg terug naar de tijd waarin rechtshandhaving en rechtsvorming op het gebied van contractenrecht exclusief in handen van de Nederlandse civiele rechter lag? De vraag of bijvoorbeeld de bescherming van consumenten uitsluitend via het privaatrecht plaats zou moeten vinden aangezien het BW de nodige regelgeving met betrekking tot consumentenbescherming kent,2 lijkt achterhaald.3 Eén van de redenen hiervoor is dat alleen al de rol van de EU in het kader van de handhaving in de afgelopen jaren sterk is toegenomen en de autonomie van de lidstaten om de handhaving naar eigen believen vorm te geven, is afgenomen.4

Het privaatrecht is echter niet ingericht op marktregulering en op dit gebied schiet het privaatrecht met de tot zijn beschikking staande handhavingsmiddelen tekort. Toezicht en handhaving met bestuursrechtelijke middelen zullen mijns inziens daarom noodzakelijk blijven om de markten te reguleren en de zwakke partijen te beschermen. Zo zal op netwerkmarkten, zoals spoor, energie en telecommunicatie, als gevolg van technische oorzaken, volledige mededinging niet zonder bestuursrechtelijke middelen mogelijk zijn.5 Ook het publieke belang, zoals het voorkómen van grote of minder grote financiële crisissituaties en het versterken van het vertrouwen van de consument in de markt, zal om bestuursrechtelijke sturing blijven vragen.6

Omdat toezicht en handhaving met publiekrechtelijke handhavingsmiddelen noodzakelijk zullen blijven, wordt in deze paragraaf een (bescheiden) aanzet gegeven in zake de vraag welke richting gedacht kan worden aan oplossingen om een zoveel mogelijk coherente handhaving te bewerkstelligen. Hierbij wordt aandacht besteed aan instrumenten en maatregelen, zowel in Nederland als in het buitenland, ter bevordering van de coherentie van het recht door een betere aansluiting tussen publiek- en privaatrecht te bewerkstelligen.