Rb. Amsterdam, 05-04-2012, nr. AWB 10/3837 WOB

Beleidsdraaiboek Bomenkap Schinveldse bossen (vertrouwelijk) Versie 5 januari 2006 definitief;

District West- ondersteuning personeel Den Haag Beveiliging;

LOCC Driebergen;

Chef Defensiestaf;

Chef Defensiestaf (Chinooks);

District Noordoost;

Aanvraag ondersteuning materieelverbindingen;

30. (Deel)plan Chef opsporing Kmar versie 1 januari 2006;

31. Verslag van NATO Meeting 24 november 2005, aangeduid als Unclassified;

37. Personele inzet Recherche proces Boomkap;

41. Operatiebevel locatiecommandant ‘operatie boomkap in den roet’ versie 1.7, standdatum 6 januari 2005;

42. (Deel)operatiebevel Openbare Orde en Veiligheid SGBO Boom van 3 januari 2006;

43. Rompbevel ‘operatieboom’ versie 2.1, standdatum 3 januari 2006 zonder bijlagen;

44. Verslagen SGBO van 12 december 2005, 13 oktober 2005, 17 november 2005,

20 oktober 2005, 21 december 2005, 25 oktober 2005, 28 december 2005,

30 november 2005, 8 november 2005, 12 januari 2006, 27 december 2005, 4 januari 2006, 11 januari 2006, 13 januari 2006;

46. Evaluatieverslag ‘Zagen in de Schinveldse bossen’ Beleidsteam Bestuursstaf ministerie van Defensie, juni 2006;

47. Situation reports Project uitvoering zagen bomen Schinveld van 6, 9, 10, 11, 12 en 13 januari 2006.

3. Beoordeling

3.1. Ter zitting heeft eiser de beroepsgrond ten aanzien van de schending van de hoorplicht ingetrokken.

3.2. Eiser heeft in beroep aangevoerd dat verweerder bij het bestreden besluit ten onrechte geen vergoeding van de proceskosten in bezwaar heeft toegekend. Eerst nadat eiser beroep heeft ingesteld, heeft verweerder deze proceskosten vergoed. Alleen al om die reden moet het beroep gegrond worden verklaard volgens eiser.

3.3. De rechtbank volgt eisers stelling niet. Verweerder heeft ter zitting terecht verwezen naar het advies van de bezwaarschriftencommissie, waarin is overwogen dat aan eiser een vergoeding van de proceskosten moet worden toegekend. In het bestreden besluit is dit advies overgenomen en als ingelast beschouwd. Dat bij brief van 24 augustus 2010 aan eiser is meegedeeld dat de proceskostenvergoeding aan eiser wordt betaald, is dan ook de feitelijke uitvoering van de in het bestreden besluit reeds toegekende proceskostenvergoeding.

3.4. Bij brief van 28 september 2010 heeft eiser de rechtbank toestemming als bedoeld in artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb gegeven om kennis te nemen van de niet openbaar gemaakte stukken. De rechtbank heeft de stukken waarvan kennis is genomen mede ten grondslag gelegd aan deze uitspraak.

Ten aanzien van de documenten 1 en 12

3.5. Verweerder heeft openbaarmaking van deze twee documenten geweigerd onder verwijzing naar een besluit van de gemeente Onderbanken van 24 oktober 2007. In dit besluit zijn beide documenten geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder d, van de Wob. Verweerder heeft de motivering van de gemeente Onderbanken overgenomen. Verweerder heeft ook artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob aan de weigering ten grondslag gelegd. Document 1 is voorts tevens geweigerd op grond van artikel 10, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wob en document 12 op grond van artikel 11, eerste lid, van de Wob.

3.6. Eiser heeft aangevoerd dat verweerder voor de motivering van de weigering niet heeft kunnen volstaan met de verwijzing naar het besluit van de gemeente Onderbanken, omdat verweerder een eigen verantwoordelijkheid heeft om zijn besluiten deugdelijk te motiveren. Verder heeft verweerder niet gemotiveerd dat hij of anderen worden benadeeld indien de documenten openbaar zouden worden gemaakt. Ten slotte heeft verweerder ten onrechte geweigerd document 12 in zijn geheel openbaar te maken, terwijl er slechts enkele persoonlijke beleidsopvattingen in staan.

3.7. De rechtbank overweegt dat verweerder weliswaar heeft verwezen naar het besluit van de gemeente Onderbanken, maar daarbij expliciet heeft aangegeven de motivering voor de weigering op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder d, van de Wob over te nemen. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) heeft bij uitspraak van 28 juli 2010, LJ nummer BN2615, in een eerdere procedure over de Schinveldse bossen met betrekking tot document 1 al geoordeeld dat de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in redelijkheid het standpunt heeft kunnen innemen dat het belang bij openbaarmaking van de informatie uit het draaiboek niet opweegt tegen het belang van inspectie, controle en toezicht door bestuursorganen, bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder (c en) d, van de Wob. De rechtbank ziet geen grond om ten aanzien van verweerder tot een ander oordeel te komen. Of verweerder voorts op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g en b, van de Wob heeft kunnen weigeren om document 1 openbaar te maken, behoeft dan ook geen bespreking meer.

3.8. Na kennis te hebben genomen van document 12, bestaande uit twee verslagen van driehoeksoverleggen, komt de rechtbank tot het oordeel dat verweerder zich op goede gronden op het standpunt heeft gesteld dat deze documenten inzicht geven in de werkwijze van de betrokken instanties in het geval van een verstoring van de openbare orde zoals bij de kap van de Schinveldse bossen. Verweerder heeft zich naar het oordeel van de rechtbank voorts terecht op het standpunt gesteld dat de bij het driehoeksoverleg betrokken vertegenwoordigers van verschillende organisaties in hun positie kunnen worden geschaad indien de verslagen openbaar worden gemaakt. Verweerder heeft dan ook in redelijkheid de openbaarmaking van document 12 met een beroep op artikel 10, tweede lid, aanhef en onder d en g, van de Wob kunnen weigeren.

3.9. De rechtbank stelt voorts vast dat document 12 is opgesteld ten behoeve van intern beraad over het in het kader van de verstoring van de openbare orde bij de kap van de Schinveldse bossen te voeren beleid. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder de openbaarmaking van dat document dan ook op grond van artikel 11, eerste lid, van de Wob kunnen weigeren.

3.10. Gelet op het voorgaande slaagt het beroep van eiser ten aanzien van de documenten 1 en 12 niet.

Ten aanzien van de documenten 9, 11, 15, 16, en 20

3.11. Allereerst stelt de rechtbank vast dat in het advies van de bezwaarschriftencommissie, dat ten grondslag ligt aan het bestreden besluit, ten onrechte document 13 wordt genoemd, maar dat in plaats daarvan document 15 wordt bedoeld.

3.12. Verweerder heeft in deze documenten de namen van personen weggelakt op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob. De aanduiding van de pelotons is weggelakt op grond van artikel 10, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wob. Van document 20, dat bestaat uit een nota met vier bijlagen, heeft verweerder geweigerd twee bijlagen openbaar te maken op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e en g, van de Wob.

3.13. Eiser heeft aangevoerd dat met de openbaarmaking van de aanduidingen van de pelotons de staatsveiligheid niet wordt geschaad.

3.14. In het verweerschrift heeft verweerder nader toegelicht dat openbaarmaking van de aanduidingen van de pelotons inzicht kan geven in de handelwijze en de inzet van de Kmar. Uit de aanduidingen kan bijvoorbeeld blijken hoeveel pelotons zijn ingezet. Personen die kwaad willen, kunnen hun handelen op deze informatie afstemmen, zodat uit het oogpunt van het bewaken van de nationale veiligheid openbaarmaking achterwege dient te blijven, aldus verweerder.

3.15. De rechtbank overweegt dat verweerder deze documenten voor een groot deel openbaar heeft gemaakt en slechts namen en aanduidingen van pelotons heeft weggelakt. De rechtbank heeft kennis genomen van de documenten 9, 11, 15, 16 en 20. Niet kan worden geoordeeld dat verweerder ten onrechte heeft geconcludeerd dat het weergeven van de aanduiding van de pelotons de veiligheid van de Staat zou kunnen schaden. Verweerder heeft dan ook de openbaarmaking van de aanduiding van de pelotons in voornoemde documenten met een beroep op artikel 10, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wob kunnen weigeren. Ook deze beroepsgrond slaagt niet.

3.16. Voor zover eiser heeft bedoeld te stellen dat verweerder in redelijkheid niet had mogen weigeren om twee bijlagen bij document 20 openbaar te maken, volgt de rechtbank eiser niet in deze stelling. Na kennis te hebben genomen van dit document, is de rechtbank van oordeel dat artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e en g, van de Wob de weigering om deze bijlagen openbaar te maken kunnen dragen.

Ten aanzien van document 47

3.17. Verweerder heeft document 47 openbaar gemaakt, met uitzondering van één passage. Deze passage is geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob.

3.18. Eiser heeft aangevoerd dat verweerder slechts de weigeringsgrond heeft genoemd, zonder die te onderbouwen en te motiveren.

3.19. Na kennis te hebben genomen van document 47 is de rechtbank van oordeel dat verweerder zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het belang van het voorkomen van onevenredige benadeling van verweerder en betrokken derden zwaarder dient te wegen dan het belang van openbaarmaking. Dit oordeel is niet verder te motiveren zonder prijs te geven wat verweerder ingevolge deze bepaling aan de openbaarheid heeft mogen onthouden. Deze beroepsgrond slaagt evenmin.

Ten aanzien van de documenten 7 en 31

3.20. Verweerder heeft document 7, een NAVO document met de aanduiding ‘restricted’, gelet op het bijzondere openbaarmakingsregime van de NAVO niet verstrekt. Deze weigering is door eiser niet betwist. De rechtbank zal zich dan ook van een oordeel op dit punt onthouden.

3.21. Verweerder heeft document 31, een NAVO document met de aanduiding ‘unclassified’, geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wob. Verweerder heeft hierbij verwezen naar de uitspraak van de rechtbank Utrecht van 28 januari 2010, LJ nummer BL1931. Uit het Management Document volgt dat deze documenten slechts kunnen worden vrijgegeven in verband met een officieel NAVO-doel, waarvan bij een verzoek om openbaarmaking in het kader van de Wob geen sprake is, aldus verweerder.

3.22. In het verweerschrift heeft verweerder zich met betrekking tot de weigering om document 31 openbaar te maken primair gebaseerd op het openbaarmakingsregime van de NAVO en subsidiair op artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wob. Volgens verweerder geldt ook voor documenten met de aanduiding ‘unclassified’ dat deze onder het NAVO regime niet openbaar mogen worden gemaakt. Met de openbaarmaking van document 31 in het kader van een verzoek op grond van de Wob wordt geen officieel NAVO doel gediend. Op grond van het Management Document, dat hiervoor een regelgevend kader bevat, is openbaarmaking dan ook niet toegestaan. Verweerder heeft vervolgens gesteld dat uit het feit dat het NAVO regime van toepassing is al voortvloeit dat verweerder tevens in redelijkheid op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wob de openbaarmaking van document 31 heeft kunnen weigeren.

3.23. Eiser heeft aangevoerd dat de aanduiding ‘unclassified’ inhoudt dat document 31 geen geheim document is. Verweerder had openbaarmaking van dit stuk dan ook niet mogen weigeren en anders het verzoek om openbaarmaking moeten doorzenden aan het bevoegde bestuursorgaan. De weigering op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wob is onvoldoende gemotiveerd.

3.24. Ter zitting heeft de rechtbank het onderzoek geschorst en verweerder in de gelegenheid gesteld om het Management Document en de Guidelines te overleggen. Verweerder heeft deze stukken bij brief van 7 november 2011 aan de rechtbank en eiser toegezonden en daarbij meegedeeld dat de documenten slechts bestemd zijn voor inzage door de rechtbank en door eiser en niet voor publicatie.

3.25. Naar aanleiding van de door verweerder toegezonden documenten heeft eiser aangevoerd dat het Management Document niet kan worden gezien als een internationaal verdrag dat de werking van de Wob terzijde schuift. Voorts vallen NAVO documenten met de aanduiding ‘unclassified’ volgens eiser niet onder het NAVO Verdrag inzake de beveiliging van gegevens. Er is dan ook geen sprake van een internationaal verdrag dat openbaarmaking van de gevraagde documenten in de weg staat. In paragraaf 12 van het Management Document heeft de NAVO de afzonderlijke militaire lichamen de bevoegdheid gegeven om over de openbaarmaking van stukken met de aanduiding ‘unclassified’ te beslissen. Verweerder kan daarom de openbaarmaking van document 31 niet weigeren op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wob met de motivering dat de NAVO een dergelijke openbaarmaking niet toestaat.

3.26. In het Management Document is het volgende, voor zover van belang, opgenomen:

“2. NATO information which does not require a security classification is known as non-classified NATO information and falls into two categories: