Rb. Arnhem, 28-11-2007, nr. 161290
ECLI:NL:RBARN:2007:BC0967
- Instantie
Rechtbank Arnhem
- Datum
28-11-2007
- Zaaknummer
161290
- LJN
BC0967
- Vakgebied(en)
Civiel recht algemeen (V)
Ondernemingsrecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:RBARN:2007:BC0967, Uitspraak, Rechtbank Arnhem, 28‑11‑2007; (Kort geding)
Uitspraak 28‑11‑2007
Inhoudsindicatie
Intellectuele eigendom
Partij(en)
vonnis
RECHTBANK ARNHEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 161290 / KG ZA 07-619
Vonnis in kort geding van 22 november 2007
in de zaak van
[eiser],
handelende onder de naam ‘Het Woeste Woud’,
wonende te [woonplaats],
eiser in conventie,
verweerder in reconventie,
procureur mr. J.M. Bosnak,
advocaten mr. J.C.C. van Schie en mr. M.E. van Praag Sigaar te Amsterdam,
tegen
1. de stichting
STICHTING EDUCATIE DOOR INFORMATIE- EN COMMUNICATIE-TECHNOLOGIE,
gevestigd te Zevenaar,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BERESLIM B.V.,
gevestigd te Groningen,
gedaagden in conventie,
eiseressen in reconventie,
advocaat mr. R. Everwijn te Zeist.
Eiser zal hierna [eiser] worden genoemd. Gedaagden zullen worden aangeduid als Stichting Edict en Bereslim B.V.
1. De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
de dagvaarding
- -
de mondelinge behandeling
- -
de pleitnota van [eiser]
- -
de pleitnota van Stichting Edict en Bereslim B.V.
- -
de eis in reconventie.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1.
[eiser] bedrijft sinds 1996 een eenmanszaak onder de naam ‘Het Woeste Woud’ (hierna: [eiser]). [eiser] heeft blijkens het handelsregister van de Kamer van Koophandel als bedrijfsomschrijving: ‘productie van audio-visuele producties’.
2.2.
[eiser] heeft een animatietechniek ontwikkeld die bestaande prentenboeken omzet naar animatiefilms voor kinderen, zonder dat daarbij nieuwe tekeningen nodig zijn. In deze animatiefilms zijn de prentenboeken op zodanige wijze geanimeerd, dat het prentenboek tot leven is gewekt, terwijl de tekst en de illustraties van het prentenboek intact zijn gebleven. Vanaf 1999 werkte [eiser] aan een serie geanimeerde prentenboeken met de titel ‘Mijn Mooiste Prentenboek’. Deze animatiefilms zijn in 2003 in première gegaan op het Cinekid kinderfilm festival. Sinds 2004 worden deze films door de KRO uitgezonden onder de naam ‘Mijn Mooiste Prentenboek’.
2.3.
Na de eerste serie animatiefilms wilde [eiser] een nieuwe serie geanimeerde prentenboeken maken. Om daarvoor subsidiegelden van de Stichting Edict te verkrijgen, schreef [eiser] in 2005 het projectplan ‘Prentenboeken in beweging’, dat ziet op de ontwikkeling van een twintigtal – interactieve - geanimeerde prentenboeken, vijf per jaar over de periode van 2005 tot en met 2008. Later ging [eiser] deze digitale bewegende prentenboeken ‘Levende Boeken’ noemen. De doelomschrijving in het projectplan is het ontwikkelen van een instrument op het gebied van leesbevordering en de taalontwikkeling, dat door verschillende organisaties op dat gebied kan worden ingezet. Stichting Edict heeft bij brief van 27 juli 2005 onder meer als volgt gereageerd op de subsidieaanvraag van [eiser] van mei 2005:
“ (…) mede daarom zal mijn opdracht aan u om dit project uit te voeren vergezeld gaan van enkele voorwaarden. Wij stemmen derhalve in met het uitvoeren van het bijgestelde plan. Daarbij staat Edict garant voor de kosten van het eerste jaar. Indien andere subsidiegevers gevonden kunnen worden, kan het aandeel van Edict ook minder zijn. In principe is dit een project voor de duur van vier jaren, van belang is dat u voor de volgende jaren andere subsidiegevers dan wel investeerders vindt (…)”.
In 2006 heeft [eiser] opnieuw één of twee subsidieaanvragen bij Stichting Edict ingediend, die deels zijn toegekend.
2.4.
[eiser] heeft op 23 april 2007 het door hem al langer gebruikte logo, bestaande uit een afbeelding van een open liggend boek met daarop springende mensen en daaronder de tekst LEVENDE BOEKEN als beeldmerk geregistreerd bij het Benelux Merkenbureau in de klassen 9, 16 en 41.
2.5.
Stichting Edict subsidieert blijkens haar website activiteiten die gericht zijn op het stimuleren van informatie- en communicatietechnologie (ict) in het onderwijs. Zij heeft daarnaast een project in eigen beheer, genaamd ‘Pientere Peuter’, dat ziet op leren met behulp van ict voor kinderen in de vroeg- en voorschoolse leeftijd. Daarbij waren diverse instanties en bedrijven betrokken, waaronder de Universiteit Leiden, Molendrift B.V. te Groningen op orthopedagogisch gebied (hierna: Molendrift), Vertis Holding B.V. op het informatietechnologische vlak (hierna: Vertis) en [eiser]. [eiser] heeft in het kader van dit project tussen 2002 en 2004/2005 in opdracht van Vertis animaties ontwikkeld, niet zijnde de eerste serie van ‘Mijn mooiste prentenboek’ . Op 9 april 2002 heeft [eiser] een geheimhoudingsverklaring getekend met betrekking tot informatie en gegevens die [eiser] in het kader van het ‘Pientere Peuter’ concept ter beschikking zijn of zouden worden gesteld of als gevolg van de verdere uitwerking van dit concept nog bekend zouden worden. Dit concept wordt daarin omschreven als een door Stichting Edict ontwikkeld concept om kinderen in en vanaf de voorschoolse leeftijd op een interactieve wijze te stimuleren tot zelfontdekkend leren en strategisch handelen.
2.6.
Gaandeweg kwam er tijdens de ontwikkeling van het project ‘Pientere Peuter’ een naam voor het onderliggende technische platform en het interactiviteitsconcept op de overkoepelende website: www.bereslim.nl en is het ‘Pientere Peuter’ project overgegaan in het ‘Bereslim’ project. Het idee was en is om op dit platform verschillende toepassingen – modules – te creëren voor leerzame spelen voor vroeg- en voorschoolse kinderen. [eiser] zat met Vertis en Molendrift in een bij het Bereslim platform betrokken werkgroep.
2.7.
In januari 2007 waren de eerste tien door de subsidies van Stichting Edict gefinancierde interactieve Levende Boeken-animatiefilms klaar. Deze films zijn uitgezonden door de KRO in het programma ´KRO’s kindertijd´, onder dezelfde serienaam als de vorige serie geanimeerde prentenboeken ‘Mijn mooiste prentenboek’. Eén van deze films, ‘Kleine Kangoeroe’, is in januari 2007 uitgebracht op dvd. De oplage van 12.500 exemplaren was binnen een paar weken geheel uitverkocht en het boekje plus dvd kwam op plaats 7 binnen in de boeken top 10.
2.8.
[eiser] heeft met de overkoepelende organisatie het Nederlands Uitgeversverbond (NUV) een modelovereenkomst voor ´boek-veranimatisering´ opgesteld. Zij heeft overeenkomsten gesloten met de uitgevers van de door haar geselecteerde prentenboeken, waarin de uitgevers [eiser] toestemming hebben verleend voor het verwerken van hun prentenboeken tot animatiefilms en voor de exploitatie van de Levende Boeken.
2.9.
Stichting Edict en [eiser] hebben, in overleg met Vertis, om verschillende redenen afgesproken tot een samenwerking tussen het project ‘Prentenboeken in beweging’ en het ‘Pientere Peuter’ project. Besloten is om de ‘Prentenboeken in beweging’, later genoemd de Levende Boeken, te realiseren op de digitale leeromgeving binnen het bestaande ´Pientere Peuter’ project, ook het ´Pientere Peuter’-platform genoemd (later: het Bereslim-platform), met behulp van de bestaande en aan te passen ‘Pientere Peuter’ technologische infrastructuur. Deze door Vertis ontwikkelde software (later genoemd: de Bereslim-software) bood de mogelijkheid om, bij het daarop afspelen van animatiefilms met taalspellen, het klikgedrag van de kinderen tijdens het spelen van die spellen te registreren. Deze registratie van het klikgedrag is onder meer van belang voor de Universiteit Leiden voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van taalontwikkeling en leergedrag.
2.10.
Aan de Levende Boeken animatiefilms zijn dus, in samenwerking met Molendrift en de universiteit Leiden, interactieve taalspellen toegevoegd. Op het domein www.bereslim.nl is vervolgens een aantal gratis testaccounts van de Levende Boeken animatiefilms inclusief taalspellen geplaatst voor scholen en bibliotheken.
2.11.
Vanaf juni 2006 tot begin 2007 hebben [eiser] en Maarten Wetterauw van Vertis intensief overleg gevoerd over de samenwerking tussen en de positie van de betrokken partijen bij de aanloop naar het op de markt brengen van de ontwikkelde Levende Boeken. Er ontstond verschil van inzicht, onder meer over de rechten op de Levende Boeken en over de verhouding tussen het Bereslim-platform en de Levende Boeken. In de discussie daarover ontstond het onderscheid tussen de zogenoemde Levende Boeken sec, zijnde de animatiefilms zónder taalspellen, en over de Levende Boeken ruim, zijnde de animatiefilms inclusief taalspellen.
2.12.
Tussen januari en april 2007 hebben er diverse besprekingen tussen Stichting Edict en [eiser] plaatsgevonden om een oplossing te vinden voor deze verschillen van inzicht. Tijdens deze besprekingen zijn verschillende scenario’s van samenwerking aan de orde gekomen. Partijen hebben daarbij op 4 april 2007 voorlopige afspraken gemaakt, onder meer dat de abonnementen van de operationeel zijnde Levende Boeken voorlopig op naam van Stichting Edict zouden worden afgesloten, met de intentie om voor 1 juli 2007 tot definitieve afspraken te komen. Daarbij werd onder meer gedoeld op afspraken over een licentieovereenkomst dan wel een door [eiser] te ontvangen licentievergoeding bij exploitatie van de Levende Boeken door Stichting Edict, voor het gebruik van de op naam van [eiser] geregistreerde domeinnaam www.levendeboeken.nl, de Levende Boeken sec en de door [eiser] gecomponeerde muziek.
2.13.
Stichting Edict heeft op 10 april 2007 het aantal Levende Boeken-testaccounts, welke op het domein www.bereslim.nl gratis aan scholen en bibliotheken werden aangeboden, uitgebreid. [eiser] heeft hiertegen bij brief van 11 april 2007 bezwaar gemaakt. Volgens hem was er nog geen overeenstemming bereikt over de samenwerking en was onzeker welke positie hij zou (blijven) vervullen bij de vercommercialisering van de Levende Boeken en welke licentievergoedingen daarbij aan hem zouden toekomen. Wetterauw heeft daarop gereageerd per e-mail van 12 april 2007 met de mededeling in opdracht van Stichting Edict voorlopig door te gaan met het uitvoeren van testen en met de ontwikkeling en vermarkting van de Levende Boeken. Wetterauw heeft [eiser] afgesloten van toegang tot het systeem waarin de klantgegevens van de testaccounts werden bewaard. Ook is [eiser] verwijderd van de mailinglijst van de Bereslim werkgroep. Partijen beschuldigen elkaar ervan de voorlopige afspraken niet te zijn nagekomen.
2.14.
In juli 2007 heeft Stichting Edict e-mails gestuurd aan verschillende uitgevers en het NUV waarin zij aangeeft dat zij de exploitatie van de huidige Levende Boeken animatiefilms zonder [eiser] zal voortzetten en dat zij een serie nieuwe Levende Boeken gaat (laten) produceren door derden in een nieuw samenwerkingsverband, zonder [eiser].
2.15.
In juli 2007 is Stichting Edict gestart met de commerciële exploitatie van de Levende Boeken door ze via de op naam van [eiser] geregistreerde internetsite www.levendeboeken.nl in abonnementvorm aan te bieden. Op de website was vermeld dat de abonnementen werden afgesloten met Bereslim B.V. Nadat [eiser], die niet met de start van de exploitatie had ingestemd, gedaagden en de inhoud van hun website op 7 september 2007 had verwijderd van het op zijn naam geregistreerde domein www.levendeboeken.nl, hebben Stichting Edict en Bereslim B.V. de exploitatie voortgezet via het domein http://boeken.bereslim.nl. Er zijn ongeveer 25 jaarabonnementen verkocht, waarvan een aantal is afgesloten met Bereslim B.V., dat op 20 augustus 2007 voor commerciële doeleinden is opgericht. Stichting Edict is enig aandeelhouder van Bereslim B.V. De penningmeester van Stichting Edict is enig bestuurder van Bereslim B.V.
2.16.
Er is tot aan de zitting intensief gecorrespondeerd en onderhandeld tussen de advocaten van [eiser] en Stichting Edict over een licentie voor de exploitatie door Stichting Edict van de Levende Boeken en bijbehorende taalspellen. Het is de partijen niet gelukt om tot een regeling te komen over een voor beide partijen bevredigende vorm van samenwerking, meer in het bijzonder over de omvang van de licentie, de hoogte van de licentievergoeding en een eventueel concurrentiebeding. Bij brief van 22 augustus 2007 heeft [eiser] Stichting Edict en Bereslim B.V. gesommeerd om iedere inbreuk op zijn intellectuele eigendomsrechten, te weten de onrechtmatige exploitatie van de Levende Boeken en het gebruik van zijn beeldmerk te staken en gestaakt te houden. Hieraan is geen gehoor gegeven.
3. Het geschil in conventie
3.1.
[eiser] vordert samengevat - naar de voorzieningenrechter begrijpt - Stichting Edict en Bereslim B.V., op straffe van een dwangsom, hoofdelijk te veroordelen:
primair:
- a)
om te staken en gestaakt te houden ieder gebruik, iedere verveelvoudiging en/of iedere openbaarmaking zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van zijn werken, waaronder de tien Levende Boeken animatiefilms met de titels ‘Bolder en de boot’, ‘Beer is op Vlinder’, ‘Met opa op de fiets’, ‘Tim op de tegels’, ‘Rokko Krokodil’, ‘Lieve, stoute beer Baboen’, ‘Lieve Lieve’, ‘Kleine Kangoeroe’, ‘Na-apers!’ en ‘De olifant en de krokodil’;
- b)
om zich te onthouden van elke inbreuk op zijn merk ‘Levende Boeken’;
- c)
tot het verzenden, per aangetekende post, van een brief aan alle abonnees en alle door Stichting Edict en Bereslim benaderde uitgevers, de KRO, Stichting Lezen, de Universiteit Leiden, Sardes en het Nederlands Uitgeversverbond met daarin de volgende rectificatie:
“Geachte abonnee,
Op last van de voorzieningenrechter te Arnhem berichten wij u dat wij zijn veroordeeld om met onmiddellijke ingang de onrechtmatige exploitatie van de Levende Boeken films van Het Woeste Woud te staken en gestaakt te houden. Wij hebben onrechtmatig abonnementen verstrekt op de Levende Boeken. Voor de rechtmatige exploitatie van Levende Boeken en voor meer informatie kunt u terecht bij Het Woeste Woud, onder meer via www.levendeboeken.nl.
Stichting Edict en Bereslim B.V.”
- d)
om een kopie van de aldus verzonden brieven aan de raadsvrouwe van [eiser] te doen toekomen;
- e)
tot afgifte van alle relevante gegevens omtrent de exploitatie van de Levende Boeken, waaronder alle contactgegevens van aangesloten abonnees, winst- en omzetcijfers en accountantsverklaringen;
- f)
tot betaling van een voorschot op schadevergoeding c.q. winstafdracht van
€ 15.000,00;
- g)
in de volledige proceskosten, met toepassing van artikel 1019h Rv.;
het voorgaande met vaststelling van de termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv. op zes maanden.
subsidiair:
enige andere vordering toe te wijzen die de voorzieningenrechter in goede justitie juist acht.
3.2.
[eiser] stelt daartoe het volgende. De interactieve Levende Boeken animatiefilms zijn auteursrechtelijk beschermde filmwerken in de zin van artikel 10 lid 1 sub 10 Auteurswet (Aw). Zij hebben een eigen oorspronkelijk karakter en dragen het unieke stempel van de maker. [eiser] is de maker van de Levende Boeken-animatiefims en deels ook van de taalspellen. Hij is verantwoordelijk voor alle artistieke keuzes die voor de verfilming van de prentenboeken noodzakelijk waren. Daarnaast is hij als filmproducent, uitvoerend kunstenaar en als fonogrammenproducent rechthebbende in de zin van de Wet op de Naburige Rechten (WNR). Hij heeft alle nabuurrechtelijk relevante handelingen naar eigen inzicht verricht. [eiser] sprak zelf stemmen in, componeerde de bijbehorende muziek en produceerde de muziek en de films. Ook voor de taalspellen maakte [eiser] naar eigen inzicht de animaties, schreef hij de teksten en de bijbehorende muziek, nam hij de stemmen op, leverde hij de illustraties en deed hij enig programmeerwerk. Als maker komt aan [eiser] het exclusieve recht toe deze interactieve animatiefilms te verveelvoudigen en openbaar te maken. [eiser] heeft als filmproducent ook rechten in de zin van artikel 45 Aw. [eiser] wilde vanaf het begin de interactieve Levende Boeken zelf exploiteren. Stichting Edict én Bereslim B.V. maken inbreuk op zijn auteursrechten en schenden zijn persoonlijkheidsrechten en naburige rechten door deze films en taalspellen zonder zijn toestemming en zonder naamsvermelding te exploiteren. Bereslim B.V. is bij de auteursrecht- en merkinbreuk betrokken omdat de abonnementen ook met haar zijn afgesloten en omdat Stichting Edict en Bereslim B.V. zeer nauw met elkaar verweven zijn. Ook maken zij inbreuk op de rechten van de uitgevers van wie de tien prentenboeken afkomstig zijn. Die hebben uitsluitend aan [eiser] het recht verleend om de prentenboeken te bewerken en die bewerking te exploiteren. [eiser] mocht er vanuit gaan dat Stichting Edict handelde als subsidieverlener en niet als opdrachtgever. Stichting Edict heeft zich in de correspondentie telkens als zodanig geprofileerd, terwijl zij ook een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) zonder winstoogmerk is. Er is geen overeenkomst van opdracht. Al zou die er zijn, dan nog rusten de intellectuele eigendomsrechten op de Levende Boeken films bij [eiser]. Stichting Edict heeft nooit bedongen dat de intellectuele eigendomsrechten op de animatiefilms aan haar zouden worden overgedragen. Er is geen overdrachtsakte in de zin van artikel 2 Aw. Evenmin heeft Stichting Edict aannemelijk gemaakt dat er een licentieovereenkomst is gesloten. [eiser] lijdt door het handelen van Stichting Edict reputatieschade. Zijn goede naam bij de uitgevers is door Stichting Edict beschadigd. De Levende Boeken worden op dit moment op onprofessionele wijze geëxploiteerd.
Ook maakt Stichting Edict inbreuk in de zin van artikel 2.20 lid 1 sub a, b en d van het Benelux Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom (BVIE) op het Levende Boeken beeldmerk van [eiser]. Zij gebruiken dit merk op hun website http://boeken.bereslim.nl en in brieven aan abonnees, veroorzaken daardoor verwarring bij het relevante publiek of misleiden het publiek zelfs door de indruk te wekken dat [eiser] bij de exploitatie betrokken is. Zij trekken zonder geldige reden ongerechtvaardigd voordeel uit en doen afbreuk aan het onderscheidend vermogen en de reputatie van het merk van [eiser].
Subsidiair stelt [eiser] zich op het standpunt dat er sprake is van twee gescheiden werken, namelijk de Levende Boeken animatiefilms enerzijds en de taalspellen anderzijds, zonder gezamenlijk makerschap.
Het is voor [eiser] door de voortdurende inbreuk op zijn rechten van groot belang dat de inbreukmakende exploitatie door Stichting Edict en Bereslim B.V.van de Levende Boeken zo spoedig mogelijk wordt beëindigd. Ten slotte vordert hij op grond van artikel 1019h Rv. een hoofdelijke veroordeling van Stichting Edict en Bereslim B.V. in de werkelijke proceskosten, te begroten op € 46.764,--.
3.3.
Stichting Edict en Bereslim B.V. voeren gemotiveerd verweer. Kort samengevat komt dat, naast het betwisten van het spoedeisend belang van de vorderingen, op het volgende neer. Zij betwisten de auteurs- en naburige rechten van [eiser] op de Levende Boeken sec niet. Aan de taalspellen heeft [eiser] echter veel minder meegewerkt dan hij doet geloven. Hij heeft er met name in uiterlijke zin aan meegewerkt en de door de Universiteit Leiden bedachte teksten laten inspreken. Het interactiviteitsconcept, te weten de spelfasering, timing voor instructie en interactie, het taalgebruik, de opbouw van de hulp en de taalscripts zijn door anderen zoals Vertis en Molendrift bedacht voor het Bereslim project. [eiser] heeft ermee ingestemd dat de Levende Boeken zouden worden geproduceerd als Bereslim module. Dit was een door Stichting Edict gestelde voorwaarde voor de financiering. Daardoor heeft [eiser] vanaf het begin van hun samenwerking ermee ingestemd, althans heeft hij geweten en er niet tegen geprotesteerd dat Stichting Edict zelf of middels een door haar op te richten entiteit de in coproductie ontwikkelde spellen en producten van het Bereslim-platform, waaronder ook de interactieve animatiefilms van prentenboeken, op de markt zou brengen. [eiser] heeft daarmee afstand gedaan van zijn exploitatierechten. Subsidiair stellen Stichting Edict en Bereslim B.V. dat [eiser] Stichting Edict impliciet heeft gelicentieerd om de Levende Boeken als onderdeel van het Bereslim project te vermarkten, als tegenprestatie voor de financiële bijdrage en inbreng van Stichting Edict. [eiser] heeft de Levende Boeken ontwikkeld in opdracht van Stichting Edict. Stichting Edict heeft in haar correspondentie naar [eiser] diverse malen het woord ‘opdracht’ gebezigd. Meer subsidiair zijn zij van mening dat [eiser] door zijn handelwijze heeft gedoogd dat Stichting Edict en / of Bereslim B.V.gebruik maken van deze rechten. Ten slotte stellen Stichting Edict en Bereslim B.V.dat [eiser], gezien alle feiten en omstandigheden en de rechtsverhouding tussen partijen, zijn auteurs- of naburige rechten in alle redelijkheid niet kan uitoefenen op de wijze zoals hij doet. [eiser] maakt misbruik van zijn rechten, te meer omdat uit de onderhandelingen tussen partijen blijkt dat Stichting Edict allerminst willens en wetens de rechten van [eiser] met de voeten treedt en daar zelfs royaltyvergoedingen tegenover stelt. De schadeclaims van [eiser] zijn niet toewijsbaar en onvoldoende onderbouwd. Voor toewijzing van de volledige proceskosten is geen plaats, nu [eiser] tot aan de zitting heeft dooronderhandeld, en Stichting Edict en Bereslim B.V. zich altijd te goeder trouw en transparant hebben opgesteld.
3.4.
Op de stellingen van partijen in conventie wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. Het geschil in voorwaardelijke reconventie
4.1.
Stichting Edict en Bereslim B.V. vorderen voorwaardelijk indien en voor zover de vorderingen in conventie deels dan wel geheel worden toegewezen - en na vermindering van eis:
- a)
[eiser] te verbieden om tot publicatie en/of exploitatie, al dan niet door abonnementen of anderszins en in welke vorm dan ook, waaronder internet, DVD en TV, over te gaan van hetgeen in de hun pleitnotitie is gedefinieerd als Levende Boeken sec en / of hetgeen aldaar is gedefinieerd als Levende Boeken ruim;
- b)
[eiser] te verbieden gebruik te maken van de interactiviteitontwerpen en –procedés c.q. de daaraan ten grondslag liggende software zoals deze door of namens (één van) eisers in reconventie zijn ontwikkeld ten behoeve van hetgeen in de pleitnotities is gedefinieerd c.q. beschreven als de Levende Boeken-module en / of andere modules van het in die pleitnotities gedefinieerde en beschreven Bereslim project en/of gebruik te maken van de interactiviteitontwerpen en –procedés en de daaraan ten grondslag liggende software, als bedoeld in de door [eiser] getekende en genoegzaam bekende geheimhoudingsverklaring van 9 april 2002 te Groningen,
- c)
[eiser] te gelasten de schikkingsonderhandelingen, zoals deze sedert mei 2007 tussen partijen gaande zijn, voort te zetten en daarbij door te onderhandelen op het voorstel dat op 25 oktober jl. aan de advocate van [eiser] is voorgelegd, welk voorstel als hier herhaald en ingelast kan worden beschouwd,
- d)
[eiser] te veroordelen tot betaling aan hen van een bedrag van € 5.926,20 inclusief BTW, zoals dit in de genoemde pleitnotities is gespecificeerd, zijnde de schade die zij, althans Stichting Bereslim, hebben geleden door het feit dat [eiser] op 7 september 2007 de toegang tot de content – onder meer bestaande uit de Levende Boeken sec en ruim – op www.bereslim.nl via www.levendeboeken.nl heeft geblokkeerd, vermeerderd met de over dit bedrag verschuldigde rente,
het voorgaande op straffe van een dwangsom van € 5.000,-- per dag dat [eiser] in strijd handelt met de voorzieningen als gevraagd onder a), b) en c) en met veroordeling van [eiser] in de kosten van deze procedure in conventie en in reconventie, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente daarover vanaf 14 dagen na de datum van het vonnis tot de dag der algehele voldoening.
4.2.
Stichting Edict en Bereslim B.V. verwijzen hierbij naar hetgeen zij als verweer in conventie hebben aangevoerd en voeren daarnaast het volgende aan. [eiser] heeft met betrekking tot het ‘Pientere Peuter’ concept de genoemde geheimhoudingsverklaring getekend. Indien zijn vordering in conventie wordt toegewezen, is het niet uitgesloten dat [eiser] tot gebruik, publicatie en / of exploitatie van de Levende Boeken module overgaat en daarbij gebruik maakt van informatie die valt onder de geheimhoudingsverklaring. Stichting Edict heeft er veel belang bij dat de know how van de relevante computertechnische (interactiviteits)procedes niet openbaar wordt gemaakt of door [eiser] wordt gebruikt. De vordering tot dooronderhandelen strekt tot het doorbreken van de onstane impasse. Ze vinden het niet redelijk dat [eiser] de onderhandelingen heeft gestaakt. [eiser] heeft onrechtmatig gehandeld door tijdens de onderhandelingen de toegang tot Bereslim via www.levendeboeken.nl te blokkeren. Zij hebben hierdoor schade geleden
4.3.
[eiser] voert hiertegen gemotiveerd verweer, waarop hierna, voor zover van belang, nader zal worden ingegaan.
5. De beoordeling in conventie
5.1.
De uitvoerige betwisting door Stichting Edict en Bereslim B.V. van het spoedeisend belang van [eiser] komt erop neer dat [eiser] geen spoedeisend belang heeft bij zijn vordering omdat er geen sprake is van een onrechtmatige en inbreukmakende exploitatie van de Levende Boeken animatiefilms. Dit staat nu juist in het navolgende ter beoordeling. Het spoedeisend belang volgt naar het oordeel van de voorzieningenrechter uit de aard van de gevorderde voorzieningen.
5.2.
Niet in geschil is dat er auteursrechten en / of naburige rechten rusten op de Levende Boeken animatiefilms. Partijen verschillen echter van mening over de vraag aan wie die rechten toekomen zowel bij de hierboven onder 2.11 van de feiten omschreven Levende Boeken ‘sec’ als bij de Levende Boeken ‘ruim’, en of er met betrekking tot die rechten een licentieovereenkomst is gesloten.
Levende Boeken sec
5.3.
Op grond van artikel 1 juncto artikel 10, eerste lid, sub 5 en sub 10 van de Auteurswet is het auteursrecht het uitsluitend recht van de maker van een muziek- en / of filmwerk, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen. Vast staat dat de Levende Boeken auteursrechtelijk beschermde filmwerken zijn. Ze hebben een oorspronkelijk karakter en dragen het persoonlijk stempel van de maker. Tussen partijen is niet in geschil dat de Levende Boeken filmwerken zijn en dat [eiser] daarvan de maker is, althans in elk geval van de Levende Boeken sec. Ook is met betrekking tot de Levende Boeken sec niet in geschil dat [eiser] kan worden aangemerkt als producent daarvan. Voor zover er andere makers hebben bijgedragen aan deze Levende Boeken hebben deze hun rechten overgedragen aan [eiser] of worden zij op grond van artikel 45d Aw geacht aan [eiser] als producent het recht te hebben overgedragen om het filmwerk openbaar te maken.
5.4.
Daarnaast heeft [eiser] onweersproken gesteld en kan in elk geval met betrekking tot de Levende Boeken sec worden aangenomen dat hij kan worden aangemerkt als filmproducent, uitvoerend kunstenaar of als fonogrammenproducent in de zin van de artikelen 2, 4, 6 en 7a Wet op de Naburige Rechten (WNR) en dat hij op grond daarvan het uitsluitend recht heeft om toestemming te verlenen voor de in artikel 2 lid 1 sub a tot en met d WNR genoemde handelingen.
Levende Boeken ruim
5.5.
Voldoende aannemelijk is geworden dat [eiser] ook aan de in de animatiefilms verwerkte taalspellen een bijdrage van scheppend karakter dus een auteursrechtelijk relevante bijdrage heeft geleverd. Hij heeft in elk geval de animaties in die spellen verzorgd en daarbij een keuze gemaakt voor de te gebruiken stemmen en muziek. Partijen verschillen van mening over wie de tekst van te daarin gestelde vragen heeft bedacht. [eiser] stelt daar ook een deel van voor zijn rekening te hebben genomen, maar duidelijk is dat daarbij in elk geval gebruik is gemaakt van de pedagogische kennis van Molendrift. Dat daarbij gebruik is gemaakt van de door Vertis voor het project Bereslim ontwikkelde software dan wel dat [eiser] wellicht door het Bereslim project is geïnspireerd tot het toevoegen van interactieve elementen, doet niets af aan de auteursrechten van [eiser] op de animaties in de taalspellen.
5.6.
Ook is in dit kort geding voldoende aannemelijk geworden dat [eiser] in elk geval als uitvoerend kunstenaar naburig rechthebbende is in de zin van de WNR en op grond daarvan exploitatierechten heeft.
Afstand van rechten?
5.7.
Dat [eiser] afstand zou hebben gedaan van zijn exploitatierechten is onvoldoende aannemelijk geworden. [eiser] heeft weliswaar toegestemd in het plaatsen van de interactieve Levende Boeken op het Bereslim platform, als Bereslim module, maar dit impliceert geen afstand of overdracht van deze rechten, hetgeen overigens bij akte dient te geschieden. Ook is in het geheel niet gebleken van een impliciete dan wel expliciete licentie tot het exploiteren van de Levende Boeken ruim. Stichting Edict en Bereslim B.V. hebben, voorlopig geoordeeld, geen recht heeft om zonder toestemming van [eiser] de in de dagvaarding genoemde Levende Boeken, inclusief taalspellen, te exploiteren.
5.8.
Stichting Edict en Bereslim B.V. hebben geen verweer gevoerd voor zover de vorderingen van [eiser] zijn gebaseerd op het op zijn naam in de Benelux geregistreerde ‘Levende Boeken’ beeldmerk. Dit deel van de vordering zal als onweersproken worden toegewezen.
5.9.
Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de vorderingen van [eiser] onder 3.1 sub a) en b) zullen worden toegewezen. De voorzieningenrechter ziet daarnaast voldoende aanleiding tot toewijzing van de daarbij behorende nevenvorderingen sub c) tot en met e).
De voornoemde veroordelingen zullen worden versterkt met een dwangsom, die aan een maximum zal worden gebonden.
5.10.
Het gevorderde voorschot op de schadevergoeding of winstafdracht zal worden afgewezen. Ter zitting is onweersproken gesteld dat er nog geen inkomsten zijn gegenereerd met de verkoop van abonnementen op de Levende Boeken. Dat er sprake is van reputatieschade en wat de hoogte daarvan zou zijn is onvoldoende onderbouwd. Daarmee is niet voldaan aan de voorwaarde voor toewijzing van een geldvordering in kort geding dat het bestaan en de omvang van de vordering in hoge mate aannemelijk moeten zijn.
5.11.
Hoewel Stichting Edict en Bereslim B.V. grotendeels in het ongelijk worden gesteld, ziet de voorzieningenrechter aanleiding de volledige gevorderde proceskosten, begroot op € 46.764,--, te matigen. Daartoe overweegt de voorzieningenrechter als volgt. In het opzicht van het intellectuele eigendomsrecht is het onderhavige geschil niet heel complex. [eiser] heeft zich laten bijstaan door twee advocaten. De daardoor gemaakte extra kosten kunnen in dit geval niet worden verhaald op de wederpartij. Bovendien is een groot deel van de kosten gemaakt door onderhandelingen waarbij niet of nauwelijks voortgang werd geboekt. De voorzieningenrechter begroot de redelijke en evenredige gerechtskosten in dit geval op € 10.000,--
5.12.
Ingevolge het bepaalde in artikel 1019i Rv. zal een termijn van zes maanden worden bepaald voor het instellen van de eis in de hoofdzaak, zoals hierna in het dictum vermeld.
6. De beoordeling in voorwaardelijke reconventie
6.1.
De voorwaarde, waaronder de voorwaardelijke reconventie is ingesteld, is in vervulling gegaan, zodat de voorzieningenrechter die vordering thans zal onderzoeken.
6.2.
Uit hetgeen in conventie is overwogen blijkt dat de auteurs- en naburige rechten en de daarmee samenhangende exploitatierechten op de Levende Boeken ‘ruim’ voorlopig geoordeeld bij [eiser] liggen. Het onder 4.1 a) gevorderde zal daarom worden afgewezen. Het gevorderde verbod onder 4.1 b) zal enerzijds worden afgewezen wegens gebrek aan belang hierbij. Niet gebleken is dat [eiser] de door hem in de geheimhoudingsovereenkomst aangegane geheimhoudingsplicht heeft geschonden dan wel zal schenden. [eiser] heeft ter zitting verklaard dat hij deze geheimhoudingsplicht te allen tijde zal respecteren en dat hij, indien hij niet meer met Stichting Edict of Bereslim B.V. blijft samenwerken, de Bereslim software niet meer zal gebruiken. Anderzijds zal dit verbod worden afgewezen omdat de definitie van het ‘Pientere Peuter’ concept in de geheimhoudingsverklaring zo ruim en vaag is, dat de voorzieningenrechter op basis daarvan niet tot toewijzing van het gevorderde verbod kan overgaan.
6.3.
Voor toewijzing van een gebod tot dooronderhandelen ziet de voorzieningenrechter onvoldoende grondslag. Uit de overgelegde producties en het verhandelde ter zitting is gebleken dat er nog grote verschillen te overbruggen zijn. [eiser] heeft bij Stichting Edict niet het gerechtvaardigde vertrouwen gewekt dat de partijen nog tot overeenstemming zouden komen.
6.4.
Ten aanzien van de gevorderde schadevergoeding wegens het blokkeren van de content op www.bereslim.nl via www.levendeboeken.nl geldt dat dit een geldvordering betreft, voor toewijzing waarvan in kort geding aan strenge eisen moet zijn voldaan. Nu [eiser] het bestaan en de hoogte van deze vordering heeft betwist, kan niet worden gesteld dat het bestaan en de omvang van de vordering in hoge mate aannemelijk zijn. Dit onderdeel van de vordering zal ook worden afgewezen.
6.5.
Stichting Edict en Bereslim B.V. zullen als de in reconventie in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van [eiser], vanwege de verwevenheid met het geschil in conventie te stellen op nihil.
7. De beslissing
De voorzieningenrechter
in conventie
7.1.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk om, onmiddellijk na betekening van dit vonnis, te staken en gestaakt te houden ieder gebruik, iedere verveelvoudiging en/of iedere openbaarmaking, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van [eiser], van de tien Levende Boeken animatiefilms met de titels ‘Bolder en de boot’, ‘Beer is op Vlinder’, ‘Met opa op de fiets’, ‘Tim op de tegels’, ‘Rokko Krokodil’, ‘Lieve, stoute beer Baboen’, ‘Lieve Lieve’, ‘Kleine Kangoeroe’, ‘Na-apers!’ en ‘De olifant en de krokodil’, inclusief de daarbij behorende taalspellen;
7.2.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk om zich, onmiddellijk na betekening van dit vonnis, te onthouden van elke inbreuk op het op naam van [eiser] geregistreerde beeldmerk ‘Levende Boeken’;
7.3.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk tot het, binnen 7 dagen na betekening van dit vonnis, verzenden per aangetekende post van een brief aan alle abonnees en alle door Stichting Edict en Bereslim B.V. benaderde uitgevers, de KRO, de Stichting Lezen, de Universiteit Leiden, Sardes en het Nederlands Uitgeversverbond met daarin de volgende rectificatie:
“Geachte abonnee,
Op last van de voorzieningenrechter te Arnhem berichten wij u dat wij zijn veroordeeld om met onmiddellijke ingang de onrechtmatige exploitatie van de Levende Boeken films van Het Woeste Woud te staken en gestaakt te houden. Wij hebben onrechtmatig abonnementen verstrekt op de Levende Boeken. Voor de rechtmatige exploitatie van Levende Boeken en voor meer informatie kunt u terecht bij Het Woeste Woud, onder meer via www.levendeboeken.nl.
Stichting Edict en Bereslim B.V.”
en tot het zenden van een kopie van de aldus verzonden brieven aan de raadsvrouwe van [eiser] te doen toekomen;
7.4.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk tot afgifte, binnen 7 dagen na betekening van dit vonnis, aan [eiser] van alle relevante gegevens omtrent de exploitatie van de Levende Boeken, waaronder alle contactgegevens van aangesloten abonnees, winst- en omzetcijfers en accountantsverklaringen;
7.5.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk om ingeval zij (na betekening van dit vonnis) in gebreke mochten blijven aan bovenstaande veroordelingen te voldoen, aan [eiser] een dwangsom te betalen van € 2.500,-- per dag, tot een maximum van € 100.000,--;
7.6.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk in de proceskosten van deze procedure in conventie, door de voorzieningenrechter aan de zijde van [eiser] bepaald op € 10.000,--;
7.7.
bepaalt de termijn als bedoeld in art. 1019i Rv waarop de bodemprocedure aanhangig moet worden gemaakt op zes maanden;
7.8.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
7.9.
wijst af het meer of anders gevorderde;
in (voorwaardelijke) reconventie
7.10.
wijst de gevorderde voorzieningen af;
7.11.
veroordeelt Stichting Edict en Bereslim B.V. hoofdelijk in kosten van deze procedure in reconventie, aan de zijde van [eiser] te stellen op nihil.
Dit vonnis is gewezen door mr. F.J. de Vries en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier mr. E.A. Satijn op 22 november 2007.