Rb. Zwolle-Lelystad, 15-05-2006, nr. 117185 / KG ZA 06-49

MSS heeft in haar dagvaarding gesteld dat zij een spoedeisend belang bij toewijzing van haar vordering heeft. In dit verband heeft zij naar voren gebracht dat door haar bank een termijn is gesteld (tot 28 februari 2006) binnen welke zij haar rekening-courant verhouding met AUD 95.000,00 dient te verminderen, bij gebreke waarvan de bank tot uitwinning van haar zekerheden zal overgaan. MSS stelt dat zij belang heeft bij het overleggen van bepaalde bescheiden nu zij op die manier zal kunnen achterhalen wat zij werkelijk aan Adboard verschuldigd was. Mogelijkerwijs zal zij bepaalde bedragen kunnen terugvorderen en op die manier haar rekening-courant verhouding met voornoemd bedrag kunnen verminderen. De voorzieningenrechter begrijpt de stellingen van MSS aldus dat zij in dit verband ook heeft gewezen op de door haar in Australië aangespannen procedure tegen [A].

Bij akte van 21 april 2006 heeft Adboard naar voren gebracht dat de vordering van MSS dient te worden afgewezen nu van het uitwinnen van zekerheden door de bank, zoals hierboven uiteengezet, niet is gebleken. Van een spoedeisend belang was, althans is, derhalve geen sprake.

De voorzieningenrechter oordeelt als volgt. Adboard kan worden gevolgd in haar stelling dat, nu van het uitwinnen van zekerheden door de bank niet is gebleken, op grond van die omstandigheid geen spoedeisend belang kan worden aangenomen. Nu echter voldoende aannemelijk is dat MSS in een moeizame financiële positie verkeert, ligt reeds daarin besloten een spoedeisend belang om te kunnen vaststellen of zij nog een vordering uit onverschuldigde betaling op Adboard heeft. Voorts staat genoegzaam vast dat zij in de door haar in Australië opgestarte procedure jegens [A] op korte termijn over de in dat kader van belang zijnde stukken dient te beschikken; ook daarom heeft MSS een spoedeisend belang bij toewijzing van haar vordering.

wijziging van eis

MSS heeft bij akte van 10 april 2006 haar eis aangepast, in dier voege dat deze is veranderd en vermeerderd. Adboard heeft slechts bezwaar gemaakt tegen de vermeerdering van eis, inhoudende dat de voorzieningenrechter een bedrag aan kosten bepaalt voor het door Adboard verschaffen van de door MSS gevorderde bescheiden (zie het petitum onder 'IV'). Adboard stelt dat het vereiste spoedeisend belang bij toewijzing van deze vordering ontbreekt.

Adboard kan in deze stelling niet worden gevolgd. Vast staat dat Adboard een kostenvergoeding verlangt, dat partijen er samen niet uitkomen en dat MSS, zoals in rechtsoverweging 4.2 reeds is uiteengezet, een spoedeisend belang heeft bij toewijzing van haar vordering tot het overleggen van bepaalde bescheiden. Derhalve bestaat eveneens een spoedeisend belang waar het de hiermee gepaard gaande kosten betreft.

artikel 843a Rv

MSS heeft haar vordering gebaseerd op artikel 843a Rv. Dit artikel voorziet er in dat hij die daarbij belang heeft een afschrift of uittreksel kan vorderen van bescheiden aangaande een rechtsbetrekking waarin hij partij is. Voor toewijzing van een dergelijke vordering is vereist dat het om bepaalde bescheiden gaat en dient een rechtmatig belang aanwezig te zijn.

Voorshands is niet aannemelijk dat JR Productions rechtsgeldig haar rechten uit de met Adboard gesloten licentieovereenkomst van 23 juli 2002 heeft overgedragen aan MSS, nu onvoldoende aannemelijk is dat Adboard daarmee heeft ingestemd, welke instemming wel vereist is.

Nu echter is gebleken dat Adboard in ieder geval eenmaal, te weten inzake de cliënt Octopus, heeft ingestemd met het vanuit MSS verrichten van leveranties, welke onder de werking van voornoemde licentie vallen, en Adboard de in dat kader geleverde goederen rechtstreeks heeft geleverd en gefactureerd aan MSS, is voldaan aan de krachtens artikel 843a Rv vereiste rechtsbetrekking tussen partijen.

De voorzieningenrechter ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of sprake is van een rechtmatig belang tot inzage, afschrift of uittreksel van bepaalde bescheiden. MSS stelt, naar de voorzieningenrechter begrijpt, dat haar bestuurder [A] zich onrechtmatig heeft gedragen door voor Octopus te gaan werken en verder vanuit Octopus rechtstreeks - en dus niet meer via MSS - met Adboard zaken te doen. De voorzieningenrechter is van oordeel dat door MSS onvoldoende is gesteld, mede gelet op het voorlopig oordeel dat niet aannemelijk is dat de rechten uit de licentieovereenkomst zijn overgedragen, dat jegens haar door Adboard een onrechtmatige daad zou zijn gepleegd. Daarentegen is door MSS voldoende gemotiveerd gesteld dat [A] in strijd met de op hem rustende verplichtingen terzake heeft gehandeld. In zoverre heeft MSS een rechtmatig belang tot inzage in de bij Adboard aanwezige bescheiden betreffende haar contacten met Octopus.

Voorts heeft MSS voldoende gemotiveerd gesteld dat zij gronden heeft om aan te nemen dat door of namens haar meer aan Adboard is betaald dan zij verschuldigd was. Ook in zoverre heeft zij een rechtmatig belang.

Dit betekent overigens nog niet dat de vordering van MSS, die betrekking heeft op een groot aantal bescheiden, zonder meer toewijsbaar is. Een rechtmatig belang is blijkens de wet op zichzelf immers nog niet voldoende. Zo staan aan degene, die aan de exhibitieplicht zou moeten voldoen, bepaalde verweermiddelen ter beschikking en dienen de bescheiden, waarvan inzage wordt gevorderd, te voldoen aan de eis van voldoende bepaalbaarheid. Hieronder zullen de vorderingen van MSS aan de orde komen.

Uit de door partijen overgelegde stukken blijkt dat Adboard een reeks afschriften van facturen heeft overgelegd welke in overeenstemming zijn met de door MSS gedane betalingen. Niet blijkt dat Adboard bij MSS nog andere bedragen in rekening heeft gebracht.

Gelet op het voorgaande ontbreekt een rechtens te respecteren belang tot het nogmaals vorderen van afgifte van alle facturen, althans een dergelijke vordering is in het kader van de krachtens artikel 843a Rv te stellen eisen te onbepaald om te kunnen worden toegewezen.

Een calculatie van een verkoopprijs kan in het algemeen niet worden aangemerkt als een bescheiden in de zin van artikel 843a, eerste lid, Rv, tenzij het een schriftelijke stuk betreft dat door de verkoper reeds eerder aan de koper is afgegeven of toegezonden. Dit is in de onderhavige procedure onvoldoende gesteld, noch gebleken. Overigens heeft Adboard achteraf vrijwillig inzicht gegeven in haar calculatie, hetgeen de voorzieningenrechter genoegzaam voorkomt.

Het voorgaande geldt te meer voor de vordering van MSS tot overlegging van bescheiden waaruit blijkt dat er een gebruikelijke verkoopprijs is gerekend, nu artikel 843a Rv slechts ziet op een tussen partijen daadwerkelijk aangegane rechtsbetrekking.

Uit het over en weer gestelde begrijpt de voorzieningenrechter dat Adboard tot op heden een lijst met betalingen heeft overgelegd die door MSS zelf zijn verricht, maar dat niet ook in die lijst zijn begrepen de betalingen die door derden namens MSS zijn verricht. MSS heeft een rechtmatig belang om te beschikken over bescheiden uit de boeken van Adboard waaruit alle betalingen van of namens MSS blijken als ook op welke facturen deze betalingen zijn afgeboekt. Adboard zal worden bevolen voornoemde bescheiden aan MSS te overhandigen.

en

Adboard heeft gemotiveerd uiteengezet dat het meerwerk aangaande de Octopus order mondeling is overeengekomen en er derhalve geen schriftelijke offertes voor meerwerk zijn afgegeven. MSS heeft deze stelling onvoldoende weersproken. Bij toewijzing van deze vordering heeft MSS dan ook geen belang.

Voor wat betreft de verlangde specificatie en prijscalculatie van het uitgevoerde meerwerk geldt wederom dat zulks, tenzij het schriftelijke stukken betreft die door de verkoper reeds eerder aan de koper zijn afgegeven of toegezonden, hetgeen niet althans onvoldoende is gesteld of gebleken, niet onder de werkingssfeer van artikel 843a Rv valt.

Voor zover het ordernummer 90007 betreft oordeelt de voorzieningenrechter als volgt.Vast staat dat het hier een order van JR Productions betrof, waarop [B] stelt als derde een betaling te hebben verricht. In zoverre heeft MSS hierbij geen belang nu het hier een rechtsverhouding tussen JR Productions en Adboard betreft. Derhalve ontbreekt een rechtens te respecteren belang om alle correspondentie aangaande deze order in afschrift te verkrijgen.

Daarnaast blijkt dat, op verzoek van [A], deze betaling door (de familytrust van) [B] achteraf alsnog is aangemerkt als deelbetaling op de Octopus order. Zulks was kennelijk onverplicht en in het belang van MSS, maar doet verder niet af aan het ontbreken van een belang om alle correspondentie betreffende voornoemd ordernummer in afschrift te verkrijgen.

Voor zover het ordernummer 90013 betreft is de voorzieningenrechter van oordeel dat Adboard kan worden gevolgd in haar stelling dat een groot deel van de betreffende correspondentie reeds in afschrift is toegezonden en er derhalve geen rechtens te respecteren belang bij het verstrekken van een afschrift van deze correspondentie bestaat, nu deze stelling door MSS niet voldoende is betwist.

Waar het de overige correspondentie betreft heeft Adboard zich op het standpunt gesteld dat deze correspondentie, nu daarin niet slechts over de essentialia van de Octopus order doch ook over andere (privé)zaken wordt gerept, door een onafhankelijke derde kan worden ingezien.

Adboard kan in deze stelling, als op de wet gegrond, worden gevolgd. De voorzieningenrechter zal, op kosten van MSS, na te melden onafhankelijke derde aanwijzen aan wie door Adboard inzage in voornoemde correspondentie dient te worden geboden en aan wie op na te melden wijze afschrift dient te worden gegeven van bedoelde correspondentie.

kosten ingevolge artikel 843a Rv

De door Adboard te maken kosten, verband houdende met het opzoeken in haar administratie, het vervaardigen van afschriften en het opstellen van overzichten, komen geheel voor rekening van MSS. Immers, voor zover voornoemde stukken verband hielden met haar relatie met Adboard, is onvoldoende weersproken dat vrijwel de meeste stukken reeds eerder aan MSS ([A]) zijn verzonden, doch dat in verband met het tussen [B] en [A] ontstane geschil [B] thans niet over deze stukken beschikt. Voornoemde omstandigheid ligt naar het oordeel van de voorzieningenrechter in de risicosfeer van MSS.

De door Adboard subsidiair voorgestelde vergoeding van EUR 50,00 per uur (exclusief btw) komt de voorzieningenrechter redelijk voor. Daarbij dient te worden vermeld dat voornoemde vergoeding alleen op de tijdsbesteding van haar werknemers, gemoeid met voormelde werkzaamheden, ziet. Adboard dient daarvan een schriftelijke opgave aan MSS te doen.

Proceskosten en dwangsom

Aangezien elke van partijen als op enig punt in het ongelijk gesteld is te beschouwen, zullen de proceskosten worden gecompenseerd op de hierna te melden wijze.

De gevorderde dwangsom zal als de op de wet gegrond op na te melden wijze worden toegewezen; de voorzieningenrechter acht termen aanwezig de gevorderde dwangsom te matigen.

veroordeelt Adboard om binnen eenentwintig dagen na betekening van dit vonnis aan MSS te (laten) overhandigen een volledig overzicht van alle door of namens MSS aan Adboard verrichte betalingen, voorzien van een overzicht van de facturen waartegen deze betalingen zijn afgeboekt;

benoemt mr. E.A.M. Claassen, advocaat te Zwolle (postbus 574, 8000 AN, telefoon 038-4556055), tot onafhankelijk waarnemer met als taak inzage te nemen in de onder Adboard berustende correspondentie tussen Adboard en [A] / MSS betreffende ordernummer 90013, voorts te boordelen welk deel van deze correspondentie geen betrekking heeft op voormeld ordernummer en vervolgens die delen onleesbaar te maken, om vervolgens die correspondentie in afschrift in ontvangst te nemen en af te geven aan MSS;

veroordeelt Adboard om na een daartoe gedaan verzoek aan mr. E.A.M. Claassen binnen 8 dagen de correspondentie tussen Adboard en [A] / MSS betreffende ordernummer 90013 - voor zover deze nog niet is overgelegd - ter inzage te geven, en voorzover deze dat verlangt in afschrift aan hem af te geven, nadat deze eventueel bepaalde delen in die correspondentie onleesbaar heeft gemaakt;

bepaalt dat Adboard, wanneer zij niet of niet geheel aan de hierboven onder rechtsoverweging 5.1 en 5.3 gegeven veroordeling voldoet, jegens MSS een dwangsom zal verbeuren van EUR 1.000,00 voor iedere dag dat zij daarmee geheel of gedeeltelijk in gebreke zal zijn, met een maximum van EUR 25.000,00;

bepaalt dat MSS aan Adboard voor het opzoeken in haar administratie, het vervaardigen van afschriften en overzichten en het verschaffen van voornoemde bescheiden een bedrag van EUR 50,00 per uur (exclusief btw) verschuldigd is, zulks onder de verplichting van Adboard aan MSS een schriftelijke specificatie te doen toekomen;

bepaalt dat de kosten van mr. E.A.M. Claassen voor rekening van MSS komen, dat deze kosten EUR 190,00 per uur (exclusief btw) zullen bedragen en dat mr. E.A.M. Claassen van MSS een voorschot kan verlangen, alvorens hij met zijn werkzaamheden aanvangt;

verklaart dit vonnis in zoverre uitvoerbaar bij voorraad;

compenseert de kosten van de procedure in die zin dat elke partij de eigen kosten draagt;

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.B. Werkhoven en in het openbaar uitgesproken op 15 mei 2006 in tegenwoordigheid van de griffier.