Hof 's-Gravenhage, 25-01-2006, nr. 755-H-05

gedurende de eerstkomende drie maanden één keer per maand een zaterdag en de daarop volgende zondag van 10.00 uur tot 17.00 uur, zonder overnachting, met dien verstande dat de omgang op zaterdag zal plaatsvinden in aanwezigheid van de moeder;

gedurende de daarop volgende drie maanden één keer per maand een zaterdag en de daarop volgende zondag van 10.00 uur tot 17.00 uur, zonder overnachting en zonder aanwezigheid van de moeder.

Iedere verdere beslissing is aangehouden.

Bij vonnis in kort geding van 22 december 2000 heeft de president de vordering van de vader tot nakoming van de omgangsregeling afgewezen, welk vonnis is bekrachtigd bij arrest van 18 juli 2001 van dit hof.

De raad heeft in zijn raadsrapport van 2 juli 2002 de rechtbank geadviseerd een extern onderzoek te laten verrichten door het FORA.

Bij de opvolgende tussenbeschikking van 18 oktober 2002 heeft de rechtbank de raad verzocht, door tussenkomst van het FORA, het onderzoek te vervolgen en terzake te rapporteren en te adviseren. Iedere verdere behandeling is aangehouden.

Op 4 februari 2002 heeft het FORA een rapport uitgebracht. De raad heeft op 1 juli 2004 een nader rapport uitgebracht.

Bij de opvolgende - bestreden - beschikking is de vader het recht op omgang met de kinderen voor een periode van twee jaar met ingang van de datum van deze beschikking, ontzegd. Voorts is bepaald dat de moeder driemaal per jaar, te weten met Kerstmis, Pasen en de zomervakantie, schriftelijk informatie zal verschaffen over de ontwikkeling en het welzijn van de kinderen, en daarbij zal voegen een kopie van het laatste schoolrapport en een goed lijkende recente kleurenfoto van elk van de kinderen. Het meer of anders verzochte is afgewezen.

In geschil is de omgang tussen de vader en [de minderjarige sub 1] en [de minderjarige sub 2].

De vader verzoekt de bestreden beschikking te vernietigen en, opnieuw rechtdoende, het inleidend verzoek van de moeder alsnog af te wijzen en partijen te veroordelen hun medewerking te verlenen aan bemiddeling door een door het hof te benoemen bemiddelaar met het verzoek aan deze te bemiddelen tussen partijen ten einde de communicatie tussen hen te verbeteren en te leiden tot afspraken over de verblijfplaats van en de omgang met de kinderen, onder verbeurte van een dwangsom van € 5000,- voor iedere keer dat de moeder weigert haar medewerking te verlenen. Voorts verzoekt de vader een nieuw deskundigenonderzoek te gelasten naar het welzijn van de kinderen, alle (familie) omstandigheden in aanmerking nemend. De moeder heeft geen verweer gevoerd.

Het hof heeft de zaak ondanks de afwezigheid van de moeder behandeld, om de volgende redenen. De moeder heeft geen verweerschrift ingediend, ondanks het feit dat zij hiervoor ruimschoots de tijd heeft gehad. Niemand heeft zich namens haar als procureur gesteld. Weliswaar heeft zij een volmacht verleend aan mr. J. Tobing, maar deze was op grond van het bepaalde in artikel 279 lid 3 Rv niet bevoegd haar ter zitting te vertegenwoordigen, waarop hij van te voren telefonisch door het Gerechtshof is geattendeerd. Tenslotte is geen medische verklaring overgelegd, zodat niet is komen vast te staan dat zij daadwerkelijk wegens ziekte was verhinderd.

Hoewel de vader in zijn appelschrift naast de omgang ook de bemiddeling omtrent de verblijfplaats noemt, gaat het hof ervan uit dat de vader in dit appel slechts de omgangsregeling ter discussie stelt. De vader stelt dit ook uitdrukkelijk in zijn pleitnotities.

De vader heeft aangevoerd, dat de rechtbank het verzoek van de vader tot verplichte bemiddeling ten onrechte heeft afgewezen. Ter toelichting heeft hij het volgende aangevoerd. Na de nodige aandrang door de rechtbank was de moeder bereid bemiddeling te accepteren van de heer Feenstra; bemiddeling door een ander was voor haar onbespreekbaar. Deze bleek echter, zonder opgave van redenen, niet tot bemiddeling bereid. Vervolgens is volgens de vader ten onrechte geen andere bemiddelaar benoemd, en is de vader het recht op omgang voor twee jaar ontzegd. Op deze wijze wordt het gebrek aan medewerking van de moeder gehonoreerd.

Voorts heeft de vader aangevoerd, dat de rechtbank ten onrechte het recht op omgang voor de periode voor twee jaar heeft ontzegd. Een ontzegging gedurende een bepaalde periode is alleen zinvol als gedurende die periode gewerkt wordt aan herstel van de omgang. Daarvan is geen sprake, nu het verzoek tot verplichte bemiddeling is afgewezen en de moeder niet bereid is op vrijwillige basis haar medewerking te verlenen aan bemiddeling, zodat niet te verwachten valt, dat de situatie na twee jaar zal zijn veranderd. Daarom verzoekt hij het hof een aanvullend deskundigenonderzoek te gelasten.

Namens de raad is ter zitting aangevoerd, dat uit het onderzoek van de raad niet is gebleken, dat omgang met hun vader schadelijk is voor de kinderen. Wel is gevonden, dat de ernstig verstoorde relatie tussen de ouders schadelijk is voor de kinderen en de meest belemmerende factor is bij de totstandkoming van een omgangsregeling. Voor de moeder en de kinderen is hierbij professionele begeleiding gewenst. De moeder heeft tegenover de raad aangegeven, dat zij professionele hulp zou zoeken, maar het is de raad niet bekend in hoeverre de moeder hieraan gevolg heeft gegeven. Bij het uitblijven van professionele hulp zou de situatie voor de kinderen kunnen verergeren. De raad heeft daarom ter zitting geadviseerd tot verplichte mediation tussen de ouders om hun communicatie te verbeteren en voorts aangeboden een nader onderzoek te verrichten met betrekking tot de situatie van de kinderen en de eventueel gewenste hulpverlening.

Uit de stukken is gebleken, dat de Franse strafrechter de moeder op 30 maart 2005 schuldig heeft verklaard aan het zonder reden weigeren van contacten tussen de vader en de kinderen. Daarbij is de moeder veroordeeld tot twee maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete van € 1.500,- wegens morele schade van de vader, alsmede tot € 1.200,- wegens proceskosten. De vader heeft ter zitting verklaard, dat hij dit vonnis opvat als een signaal voor de moeder, dat zij inzake de omgangsregeling verkeerd handelt. Hij heeft voorts verklaard dat het vonnis niet ten uitvoer zal worden gelegd, zolang hij zich niet opnieuw met een klacht tot de rechter zal hebben gewend. Zulks is de vader echter niet van plan, en hij zal de opgelegde boete niet laten incasseren, omdat het hem niet te doen is om het geld, maar om een daadwerkelijk herstel van het contact met zijn kinderen. Voorts heeft de advocaat van de vader ter zitting meegedeeld dat de moeder haar hoger beroep van voormelde Franse uitspraak heeft ingetrokken, en dat zij van mr. Tobing heeft gehoord dat de moeder wederom bereid zou zijn tot overleg.

Het hof constateert op grond van het voorgaande dat niet gebleken is dat omgang met hun vader schadelijk is voor de kinderen, mits de communicatie tussen de ouders wordt verbeterd. Voorts constateert het hof op grond van het intrekken van het hoger beroep van de moeder van het Franse vonnis en de verklaring van de vader, dat het strafvonnis niet ten uitvoer zal worden gelegd, dat er sprake is van enige toenadering tussen partijen en dat een constructieve oplossing in het onderhavige geval niet uitgesloten is, mits partijen beter met elkaar zouden communiceren en over en weer meer vertrouwen in elkaar zouden hebben. Het hof is van oordeel dat de kinderen het meest gebaat zouden zijn bij een gedragsverandering van de ouders en meent dat deze gedragsverandering door middel van forensische mediation bewerkstelligd zou kunnen worden. Alvorens te beslissen zal het hof derhalve de behandeling van de zaak aanhouden tot pro forma zaterdag 26 augustus 2006, teneinde de bemiddeling te laten plaatsvinden door drs. J.A.M. Hendriks, hierna te benoemen: de deskundige.

De deskundige krijgt de opdracht bemiddelingsgesprekken met partijen te voeren, met het doel de communicatie tussen partijen op gang te brengen c.q. te verbeteren, en het vertrouwen over en weer in zodanige mate te herstellen dat tot afspraken kan worden gekomen omtrent een omgangsregeling tussen de vader en de kinderen. Het hof gaat er daarbij vanuit dat de deskundige de kinderen bij één en ander betrekt. Het staat de deskundige voorts vrij om in overleg met de ouders tijdens het onderzoek contact tussen de vader en de kinderen te laten plaatsvinden. De deskundige heeft zich bereid verklaard de bemiddeling op zich te nemen.

De deskundige dient het hof te rapporteren over het verloop en de resultaten van het onderzoek. Tevens dient de deskundige het hof - bij gebreke van overeenstemming tussen de ouders - te adviseren omtrent de concrete invulling van een omgangsregeling binnen het door de ouders verzochte.

Het hof bepaalt dat de kosten van de forensische bemiddeling voorlopig bij helfte voor rekening van ieder van de ouders zullen komen. Ieder van hen zal de helft van het voorschot op de bemiddelingskosten van € 4000,-, inclusief omzetbelasting, dienen te voldoen. De vader heeft ter zitting zich reeds bereid verklaard de helft van die kosten voor zijn rekening te nemen.

Het vorenstaande leidt tot de volgende beslissing.